28 ARALIK:
- 222 milyar 553 milyon 600 bin YTL olarak bağlanan 2008 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi, Mükerrer Resmi Gazete'de yayımlandı.
30 ARALIK:
- Elektrik tarifelerine, yılbaşından itibaren konut aboneleri için yüzde 15, sanayi aboneleri için yüzde 10 artış yapılmasına ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.
1 OCAK:
- Türkmenistan'ın İran'a doğal gaz arzını kesmesi ve soğuk hava nedeniyle İran, Türkiye'ye verdiği doğal gaz miktarını yüzde 75 azalttı.
- Lokanta, kebapçı, ayaküstü yemek yenilen yerler, pastane, kafeterya, kıraathane, otel, motel, pansiyon, tatil köyleri, her şey dahil fiyat uygulayan konaklama yerlerinde, sade, meyveli, kolalı gazozlarda KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e indirildi.
-PETROL TARİHİNDE İLK KEZ 100 DOLAR-
2 OCAK:
- ABD'de hafif türü ham petrol fiyatları tarihinde ilk kez 100 doları gördü.
3 OCAK:
- 2007 yılında üretici fiyatları endeksi (ÜFE) yüzde 5,94, tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yüzde 8,39 arttı.
4 OCAK:
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Başkanlığı'na Hasan Köktaş atandı.
7 OCAK:
- İran'dan gelen doğal gaz tamamen kesildi.
8 OCAK:
- Türkiye'nin cari açığı 2007 yılı kasım ayında, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 9,1 artarak 3 milyar 270 milyon dolara yükseldi. Ocak-kasım döneminde ise cari açık, yüzde 11,6 artışla 32 milyar 758 milyon dolara çıktı.
- Türkiye İstatistik Kurumuna (TÜİK) göre 2007 kasım ayı sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,7 arttı. 11 aylık ortalamalara göre, sanayideki toplam üretim artışı ise 2006 yılının aynı dönemine göre yüzde 5,5 oldu.
-MERKEZ VE KAMU BANKALARINI İSTANBUL'A TAŞIMA KARARI-
10 OCAK:
- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Merkez Bankası, Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank'ın İstanbul'a taşınacağını söyledi.
- Rekabet Kurulu, ATV-Sabah ticari-iktisadi bütünlüğünün, 1 milyar 100 milyon dolara Çalık Grubu şirketlerinden Turkuvaz Radyo Televizyon'a satışını onayladı.
- Hazine, 2007 yılı aralık ayında, nakit bazda 2,6 milyar YTL faiz dışı açık, 4,4 milyar YTL tutarında da nakit açığı verdi.
11 OCAK:
- The Banker Dergisi, Kemal Unakıtan'ı Avrupa'da yılın maliye bakanı seçti.
- Yunan Eurobank EFG Grubu tarafından mart 2007'de yüzde 70'i satın alınan Tekfenbank'ın adı Eurobank Tekfen olarak değiştirildi.
- ABD Doları, 1,1500 YTL'nin altına gerileyerek 2001 yıl ortası seviyelerine indi.
- Çin'in dış ticareti fazlası bir önceki yıla göre yüzde 50 oranında artarak 262,2 milyar dolara yükseldi.
15 OCAK:
- 2008 Yılı Yatırım Programı, Resmi Gazete'de yayımlandı. Program, mahalli idarelerin yatırımları dahil toplam yatırım tutarını 30 milyar 524 milyon 321 bin YTL olarak belirledi. Bu çerçevede, 2008 yılında toplam yatırım tutarı bir önceki yıla göre yüzde 5,5 oranında arttı.
Türkiye yeni yıla, YTL cinsinden banknot ve madeni paraları yürürlükten kaldırarak ve bir hesap numarası standardı olan IBAN uygulamasını hayata geçirerek başladı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2009'da tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 6,53, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 5,93 arttığını açıkladı. TÜİK'e göre, aralık ayında TÜFE yüzde 0,53, ÜFE yüzde 0,66 artış gösterdi.
Dünya ekonomisindeki ağırlığı gittikçe artan Çin, 2009 yılında dünyanın en büyük ihracatçı ülkesi oldu. Toplam 1,2 trilyon dolarlık ihracatla Almanya'yı geride bırakarak ilk sıraya yerleşen Çin, 196 milyar dolarlık ticaret fazlası verdi. 2009 yılında Çin, araç satışlarında da ABD'yi geçerek dünyanın en büyük otomotiv pazarı olma unvanını ele geçirdi.
Ekonomide 2010 yılının ocak ayında yaşanan bazı önemli gelişmeler şöyle:
1 Ocak:
-Yeni Türk Lirası (YTL) cinsinden banknot ve madeni paralar bugün itibariyle yürürlükten kaldırıldı ve parada TL'ye dönüldü.
-EFT, havale, virman gibi para transferi işlemlerinde Uluslararası Banka Hesap Numarası (IBAN) kullanımı zorunlu hale geldi.
2 Ocak:
-Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ve Brezilya firması Petrobras'ın işbirliğiyle Karadeniz'de ultra-derin deniz sondajları yapmak için Norveç'ten yola çıkan dev petrol arama platformu ''Leiv Eiriksson'' Sinop'a ulaştı.
4 Ocak:
-TÜİK, 2009'da tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 6,53, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 5,93 arttığını açıkladı. TÜİK'e göre, aralık ayında TÜFE yüzde 0,53, ÜFE yüzde 0,66 artış gösterdi.
-Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, varlık barışı uygulaması kapsamında 47,3 milyar liralık beyanda bulunulduğunu, bu beyanlar üzerinden 1 milyar 556 milyon 629 bin lira vergi tahakkuk ettirildiğini açıkladı.
5 Ocak:
-Türkiye, İslam Kalkınma Bankası tarafından organize edilen Kalkınma İçin İslami Dayanışma Fonuna katıldı.
-Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2010 yılının ilk 6 ayında en düşük SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklisinin maaşına yüzde 20,4, en yüksek emekli aylığına da yüzde 4,5 artış yapacaklarını açıkladı.
7 Ocak:
-Tütün ve alkol piyasasında cezalar arttı. İzinsiz piyasaya dökme alkollü içki sürenler, 228 bin 928 TL para cezası ödeyecek. Yasakları görsel yayın yoluyla ihlal eden ulusal televizyonlara 57 bin 232 TL-114 bin 464 TL arasında ceza uygulanacak.
-Türkiye otomotiv pazarı, 2009'da, önceki yıla göre yüzde 12,77 büyüyerek, 557 bin 126 adede yükseldi.
-TÜRKİYE'NİN KREDİ NOTU YÜKSELDİ-
8 Ocak:
-Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin kredi notunu, Ba3'ten, Ba2'ye yükseltti.
-Sanayi üretim endeksi, 2009 Kasım ayında, 2008'in aynı ayına göre yüzde 2,2, bir önceki aya göre yüzde 8,6 azaldı.
-Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Köse, TMO'ya 100 bin ton pirinç ithalat yetkisi verildiğini bildirdi.
-Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Esra Kara ile evlendi.
9 Ocak:
-TOBB verilerine göre. 2009'da 43 bin 250 şirket kuruldu, 13 bin 459 şirket tasfiye oldu, 10 bin 429 şirket kapandı.
-İngiliz Economist Dergisi, Türkiye'yi 2009 yılında yükselen borsalar sıralamasında ikinci sırada gösterdi.
-ÇİN, DÜNYANIN EN BÜYÜK İHRACAT ÜLKESİ OLDU-
10 Ocak:
-Çin, dünyanın en büyük ihracat ülkesi oldu. Toplam 1,2 trilyon dolarlık ihracatla Almanya'yı geride bırakarak ilk sıraya yerleşen Çin, 196 milyar dolarlık ticaret fazlası verdi.
-Lübnan, Türkiye Elektrik Ticaret Anonim Şirketinden elektrik talebinde bulundu. Lübnan, yaklaşık 1 milyar 250 bin kilovat saatlik elektrik alacak.
-TÜVTURK Araç Muayene İstasyonları Genel Müdürü Naci Başerdem, 2009'da 5 milyon 100 bin adet aracın muayenesini yaptıklarını, bu araçların yüzde 40'ının birinci muayenelerinde başarılı olamadığını bildirdi.
11 Ocak:
-Türkiye'nin 2009 Kasım ayında, cari açığı 1 milyar 598 milyon dolara yükseldi. 2009'un 11 ayındaki cari açık ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 74,4 düşüşle 9 milyar 922 milyon dolar oldu.
-Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, özellikle gelişmiş ülke ekonomilerindeki dinamizm nedeniyle ekonominin gittikçe normalleştiğini söyledi.
-Çin, 2009 araç satışlarında ABD'yi geçerek dünyanın en büyük otomotiv pazarı olma unvanını ele geçirdi. ABD, son 100 yılda ilk kez ikinciliğe indi.
-FED'DEN REKOR KAR-
12 Ocak:
-Bakanlar Kurulu, enflasyon farkı ve ocak zammı nedeniyle memur maaş katsayılarını yeniden belirledi ve ortalama zam yüzde 2,62'ye yükseldi.
-Uluslararası Çalışma Örgütü, küresel ekonomik kriz nedeniyle Latin Amerika ve Karayipler'de 2009'da 2,2 milyon kişinin işsiz kaldığını açıkladı.
-ABD Merkez Bankası (FED) 46,1 milyar dolarlık kar açıkladı. Banka, kurulduğu 1914 yılından bu yana en yüksek karı elde etti.
13 Ocak:
-THY'nin 2009'daki yolcu sayısının, 2008'e göre yüzde 11 artışla 25,1 milyona ulaştığı açıklandı.
-Dünya Bankası, küresel ekonomik krizin önemli ölçüde etkilediği Hırvatistan ile 200 milyon avroluk anlaşma imzaladı.
14 Ocak:
-Turkcell Süper Lig'in canlı yayın haklarını içeren A paketi için ihaleyi, 321 milyon dolar ile Digitürk kazandı.
-Bankalardaki toplam mevduat, 2009 sonu itibarıyla önceki yıla göre yüzde 13 artışla 463 milyar 967,5 milyon liraya yükseldi.
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranları, borçlanmada yüzde 6,50, borç vermede ise yüzde 9,00 olarak uygulanacak.
-İŞSİZ SAYISI, 3 MİLYON 299 BİN KİŞİYE YÜKSELDİ-
15 Ocak:
-TÜİK verilerine göre ülkedeki işsiz sayısı 2009 yılı ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 569 bin kişi artarak, 3 milyon 299 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı 1,8 puanlık artışla yüzde 13 oldu.
-Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2009 yılı bütçe büyüklüğünün 267,3 milyar lira olduğunu açıkladı. Bütçe gelirleri 215,1 milyar lira, bütçe açığı 52,2 milyar lira olarak belirlendi.
-Çin Merkez Bankası, döviz rezervlerinin, 2009'da 453 milyar dolar artış göstererek 2,4 trilyona ulaştığını bildirdi.
17 Ocak:
-Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, 31 Ocak 2010 itibariyle Tekel işçilerine ortalama 41 bin lira kıdem ve ihbar tazminatı ödeneceğini, bu tarihten sonra iş akitlerinin sona ereceğini açıkladı.
19 Ocak:
-Japonya havayolu şirketi Japan Airlines iflas koruma başvurusunda bulundu. 2009 Kasım ayı itibariyle 16,5 milyar dolar borcu bulunan şirketin iflası, ülke tarihindeki altıncı büyük iflas olacak.
-OPEC'in Ocak Ayı Petrol Piyasası Raporu'na göre, 2010 yılında küresel petrol talebi günlük 800 bin varil artarak, 85,15 milyon varil olacak.
20 Ocak:
-Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yönetmeliğine göre, 1 Mart 2010 tarihine kadar yapılacak ithalatta AB kriterlerine uygun olması şartıyla ''GDO'lu ürünlerin bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde de kullanılması yasaktır'' hükmü uygulanmayacak.
-Dünya Bankası Türkiye Direktörü Ulrich Zachau, Türkiye ekonomisinin toparlanmaya başladığını belirtti.
-TÜSİAD'IN YENİ BAŞKANI ÜMİT BOYNER OLDU-
21 Ocak:
-TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanlığına Ümit Boyner seçildi.
-Dünya Bankasının Küresel Ekonomik Görünüm-2010 Raporuna göre bu yıl küresel ekonomide yüzde 2,7 büyüme bekleniyor. Türkiye'nin 2010'da yüzde 3,3, 2011'de yüzde 4,2 büyüyeceği tahmin ediliyor.
23 Ocak:
-Avrupa İmar ve Kalkınma Bankasına göre 2010'da Doğu Avrupa'da en hızlı Türkiye büyüyecek. Banka, Türkiye için 2010 büyüme tahminini yüzde 3'ten yüzde 4,7'ye yükseltti.
-Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, 2010'da çiftçiye 5 milyar 605 milyon lira destekleme primi verileceğini bildirdi.
24 Ocak:
-İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Şakir Eczacıbaşı vefat etti.
-TÜRKİYE NÜFUSU 72 MİLYON 561 BİN-
25 Ocak:
-TÜİK verilerine göre, Türkiye nüfusu 2009'da binde 14,5 artarak, 72 milyon 561 bin 312 kişiye yükseldi.
-Bankalararası Kart Merkezinin raporuna göre, Türkiye'de geçen yıl, kredi kartlarıyla yaklaşık 205 milyar liralık harcama yapıldı.
-İmalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre 6,4 puan, önceki aya göre de 0,2 puan artarak yüzde 67,8 seviyesinde gerçekleşti.
-IMF, 2010 yılında küresel ekonomi için yüzde 3,1 öngördüğü büyüme oranını, yüzde 3,9'a revize etti.
-DÜNYADA 27 MİLYON KİŞİ DAHA İŞSİZ KALDI-
27 Ocak:
-Uluslararası Çalışma Örgütü, 2009'da dünyada 27 milyon kişinin daha işsiz kaldığını bildirdi.
-Merkez Bankası tarafından bankalara duyurulan toplam karşılıksız çek sayısı, 2009 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 24,3 artarak 1 milyon 910 bin 650'ye çıktı.
-General Motors, Saab'ı Hollandalı lüks otomobil üreticisi Spyker'e satma konusunda anlaştı. Spyker, Saab için 74 milyon dolar nakit ödeme yapacak.
28 Ocak:
-Japon otomobil üreticisi Toyota, ABD'de gaz pedalında sorun bulunan 1,9 milyon aracını daha geri çağırıyor.
-Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 22 Ocak itibariyle 2 milyar 251 milyon dolar azalarak 70 milyar 259 milyon dolara indi.
-İHRACAT, 2009 YILINDA 102 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ-
29 Ocak:
-TÜİK'e göre, Türkiye'nin 2009 ihracatı önceki yıla göre yüzde 22,6 azalarak 102 milyar 165 milyon dolar oldu. İthalatı da yüzde 30,3 düşüşle 140 milyar 775 milyon dolara geriledi. Buna göre dış ticaret açığı, 38 milyar 611 milyon dolar (yüzde 44,8) geriledi.
-Avro Bölgesinde işsizlik, 2009 sonu itibariyle yüzde 10 oldu. Bu oran, Ağustos 1998'den bu yana en yüksek düzeyi oluşturdu.
-Honda, dünya genelinde 646 bin adet aracını teknik sorun nedeniyle geri çağırma karar aldı.
-TOYOTA'NIN GERİ ÇAĞIRDIĞI ARAÇ SAYISI 7,5 MİLYONU BULDU-
30 Ocak:
-Toyota Başkanı Akio Toyoda, Toyota'nın gaz pedallarındaki sorun nedeniyle çağırdığı araçların sayısının 7,5 milyonu bulduğunu bildirdi.
-Fransız otomobil üreticisi Peugeot-Citroen de Toyota ile aynı fabrikada üretilen bazı araçlarını geri çağırma kararı aldı.
31 Ocak:
-İMKB Ulusal 100 Endeksi, 2009'da yüzde 96,6 artış oranıyla en çok yükselen 5., aylık bazda da yüzde 16,5 ile en fazla artan 2. borsa oldu.
-Davos Zirvesi, ekonomik toparlanma için ''istihdam yaratılması ve serbest ticaretin temel unsur olduğu'' vurgusuyla sona erdi. 1 Şubat:
-Japon kredi derecelendirme kuruluşu JCR, Türkiye'nin kredi notunu, BB(-)'den, BB'ye yükseltti.
-Fransız otomotiv üreticisi Peugeot-Citroen, Avrupa'da 100 bin aracı geri çağırdı.
-Borç kriziyle boğuşan Yunanistan'da, hükümetin bütçeyi düzeltme önlemlerini denetleyen AB Komisyonu, bu ülkeden ek önlemler talep edeceğini duyurdu.
-Doğan TV'nin yüzde 25'inin satışı sırasında ''yükümlülüklerini zamanında yerine getirmediği'' iddiasıyla vergi kaçakçılığı cezası kesilen Doğan Yayın Holding, açtığı davayı kazandı. Holding, 772,5 milyon liralık kısım için vergi cezasının iptaline karar verildiğini açıkladı.
-Rusya, Türkiye'den beyaz et ithalatı yasağını kaldırdı.
2 Şubat:
-Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanlığına, bu görevi vekaleten yürüten Şakir Ercan Gül atandı.
-İş Bankası, The Banker Dergisinin ''Top 500 Banking Brands'' sıralamasında 91. sırada yer alarak, ilk 100'e giren tek Türk bankası oldu.
-Toyota Motors, kitlesel araç çağırmaların maliyetinin 2 milyar doları bulabileceği açıkladı.
3 Şubat:
–Çin'in, Irak'tan 8,5 milyar dolarlık alacağının yüzde 80'ini sileceği bildirildi.
-TÜİK'e göre, Ocak ayında TÜFE yüzde 1,85, ÜFE yüzde 0,58 arttı. Ocak ayı itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 8,19, ÜFE'de yüzde 6,30 oldu.
4 Şubat:
-Merkez Bankası'nın verilerine göre, 2009 yılında bir önceki yıla göre kredi kartları borcunun ödemeyenlerin sayısı 351 bin 668'den 672 bin 38'e, ferdi kredi borcunu ödemeyenlerin sayısı da 154 bin 972'den 457 bin 947'ye çıktı. Kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısı 2009 yılında bir önceki yıla göre yüzde 91,1, ferdi kredi borcunu ödemeyenlerin sayısı da yüzde 195,5 yükseldi.
-TOYOTA, TÜRKİYE'DEKİ ARAÇLARI DA SERVİSE ÇAĞIRDI-
5 Şubat:
-Toyota Üst Yöneticisi Ali Haydar Bozkurt, potansiyel gaz pedalı sorununa ilişkin Türkiye'de 2005-2009 yılları arasında satılmış yaklaşık 57 bin 301 bin modeli yarım saatliğine servise çağıracakları bildirdi.
-Danıştay, Doğan Yayın Holding'in 2004, 2005 ve 2006 yıllarına ait 862,4 milyon liralık ihtiyati haciz işlemlerinin durdurulmasına karar verdi.
-AYDIN DOĞAN, HÜRRİYET VE PO'DAKİ GÖREVLERİNİ BIRAKTI-
8 Şubat:
-Arçelik, Vestel ve Anadolu Efes, Deloitte'un her yıl halka açık şirket bilgilerine dayanarak tespit ettiği dünyanın en büyük 250 tüketici ürünü şirketi sıralamasına girdi.
-Sanayi üretim endeksi, 2009 Aralık'ta 2008'in aynı ayına göre yüzde 25,2, bir önceki aya göre yüzde 8,7 arttı.
-Hürriyet Gazetesi ve Matbaacılık A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Doğan'ın görevinden ayrılacağı, yerine Vuslat Doğan Sabancı'nın getirileceği bildirildi.
9 Şubat:
-Toyota, dünya genelinde 436 bin adet hibrid aracını fren sorunu nedeniyle geri çağırdı.
-Yunan hükümeti, Ekonomik İstikrar ve Kalkınma Programı çerçevesinde ülke ekonomisi ve bütçe açığı sorunlarına karşı önlemler paketini açıkladı. Pakette, yüksek ücret alan memurların maaşlarının dondurulması, 12 bin avronun üzerindeki kazançlara yüzde 18-40 arasında vergi uygulanması gibi unsurlar yer alıyor.
10 Şubat:
-Japon otomobil üreticisi Honda, dünya genelinde 437 bin 763 aracını airbaglerinde problem olduğu gerekçesiyle geri çağıracağını açıkladı.
11 Şubat:
-Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, et fiyatlarındaki artışa ilişkin çalışma yapacaklarını, bu aşamada ithalatı düşünmediklerini bildirdi
-AB devlet ve hükümet başkanları, piyasalarda endişe yaratan Yunanistan'a yardım konusunda anlaştı.
-Alman otomobil üreticisi Volkswagen, Brezilya'da 193 bin 620 aracını tekerleklerinde problem olduğu gerekçesiyle geri çağıracağını açıkladı.
-Aydın Doğan, Petrol Ofisi A.Ş. (PO) Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Yönetim Kurulu üyeliğinden ayrıldı, yerine kızı Hanzade Doğan Boyner seçildi.
-Ödemeler dengesi. Türkiye'nin 2009 yılında cari açık, 2008 yılına göre yüzde 67 oranında düşüş göstererek 41 milyar 947 milyon dolardan 13 milyar 854 milyon dolara geriledi. Buna göre, 2009 Aralık ayında cari açık, bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 4,5 oranında artarak 3 milyar 78 milyon dolardan 3 milyar 217 milyon dolara yükseldi.
12 Şubat:
-Türkiye'ye 2009'da net uluslararası doğrudan yatırım girişi, önceki yıla göre yüzde 58,4 azalarak, 7 milyar 597 milyon dolara indi.
-''KRİZ, AVRUPA'NIN 20 YILDA BİRİKTİRDİĞİNİ 2 YILDA GÖTÜRDÜ''-
14 Şubat:
-Küresel krizle ilgili oldukça karamsar bir tablo çizen AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, ''20 yılda biriktirdiğimizi, kriz 2 yılda götürdü'' tespitinde bulundu.
Barroso, Avrupa'da geçen yıl kaydedilen yüzde 4 küçülmenin 1930'lardan bu yana en kötü ekonomik performans olduğu ve sanayi üretiminde görülen yüzde 20 gerilemenin 1990'lı yıllardaki seviyeye dönüş anlamına geldiğini belirtti.
15 Şubat:
-TÜİK, 2009 yılı Kasım dönemi için işsizlik oranını yüzde 13,1 olarak açıkladı. Ülkedeki işsiz sayısı önceki yılın aynı dönemine göre 3 milyon 270 bin kişiye yükseldi.
16 Şubat:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranları, borçlanmada yüzde 6,50, borç vermede ise yüzde 9,00 olarak uygulanacak.
-Petrol Sanayi Derneği'nin raporuna göre 2009 itibariyle ilk kez oto LPG (otogaz) tüketimi, benzin tüketimini ton cinsinden geçti.
17 Şubat:
-Merkezi Yönetim Bütçesi Ocak ayında 3 milyar 121 milyon lira açık verdi. Ocak ayında bütçeden 22 milyar 646 milyon lira harcama yapıldı, bütçe gelirleri de 19 milyar 525 milyon lira oldu.
-Efes Türkiye Genel Müdürü Tuğrul Ağırbaş, son 4 yılda 17 bin satış noktasının ya kapandığını ya da bira satışından vazgeçtiğini belirtti.
-Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, 2009 yılında bir önce yıla göre yüzde 8,5 gerileyerek 128 milyar 210 milyon dolara indi.
-TÜİK verilerine göre, kriz sürecinde 3 kişiden 1'i borçlandı. Vatandaşın yüzde 60'ı ''daha ucuz ürün'' tüketmeye başladı.
-Van, Fırat, Çamlıbel ve Uludağ Elektrik Dağıtım bölgelerinin ihalelerinde, toplam 1 milyar 528 milyon 850 bin dolar teklif verildi.
19 Şubat:
-Amerikan Merkez Bankası (Fed), yüzde 0,50 olan reeskont faiz oranını 25 baz puan artırarak yüzde 0,75 yaptı. Böylece banka, finans krizi başladığından bu yana ilk kez, bankalara verdiği acil krediler için uyguladığı oranı artırmış oldu.
-Standard and Poor's Türkiye'nin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu ''BB''ye yükseltti. Standard and Poor's'dan yapılan açıklamada, Türkiye'nin uzun vadeli yerel para birimi cinsinden kredi notunu ise ''BB ''ya yükseltti.
-Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, yılın ilk 6 ayında enflasyonun hedeflenenin üzerinde seyredebileceğini, ancak ikinci yarıda hedefe yaklaşılmasını beklediklerini belirtti.
20 Şubat:
-Kazakistan, Belarus ve Rusya, Avrasya Borsa Birliğini kurma kararı aldı.
22 Şubat:
-İmalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı Şubat ayında, geçen yılın aynı ayına göre 7,5 puan artarak, yüzde 67,8 oldu. Kapasite kullanım oranı, Ocak ayına göre ise değişim göstermedi.
-Merkez Bankası İktisadi Yönelim Anketi sonucuna göre, son üç aya yönelik değerlendirmelerde üretim hacminde artış diyenler lehine olan seyrin zayıflayarak devam ettiği gözlendi.
-Türkiye'nin merkezi yönetim borç stoku Ocak 2010 itibarıyla 447,8 milyar lira olarak gerçekleşti. Hazine Müsteşarlığı'nın yayınladığı merkezi yönetim brüt borç stoku verilerine göre, Ocak ayı sonu itibariyle iç borç stoku 335,9 milyar lira, dış borç stoku 111,9 milyar lira oldu.
-KÜRESEL TİCARETTE YÜZDE 12 İLE REKOR GERİLEME-
24 Şubat:
-Hyundai, ön kapıdaki kilit sorunu nedeniyle ABD'de, 2011 model Sonata sedanların satışını durdurdu.
-Dünya Ticaret Örgütü Başkanı Pascal Lamy, geçen yıl küresel ticaretin yüzde 12 ile rekor oranda gerilediğini bildirdi.
-IMF, Irak'a 3,6 milyar dolar kredi verilmesini onayladı.
-Türkiye'de Kasım ayında 35 bin 781 adet taşıt, Aralık ayında ise 48 bin 28 adet taşıt trafiğe kaydoldu. Trafikteki toplam araç sayısı 2009 yılında da 551 bin 305 adet arttı.
25 Şubat:
-Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, bir haftada 532 milyon dolar azalarak 67 milyar 357 milyon dolara indi. Merkez Bankasının brüt döviz rezervleri, 12 Şubat tarihi itibariyle 67 milyar 889 milyon dolar düzeyindeydi.
26 Şubat:
-Botaş Yönetim Kurulu Başkanlığına Fazıl Şenel atandı.
-Forbes Türkiye, ''En Zengin 100 Türk'' listesini açıkladı. Hüsnü Özyeğin, 3 milyar dolarlık servetiyle ''en zengin Türk'' unvanını korurken, listede ikinci sırada Mehmet Emin Karamehmet 2,9 milyar dolarlık, üçüncü sırada Şarık Tara 2,6 milyar dolarlık servetiyle yer aldı.
-İhracat bu yılın Ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,3 azalarak 7 milyar 864 milyon dolar oldu. İthalat da Ocak'ta yüzde 23,9 oranında arttı ve 11 milyar 504 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2 Mart:
-TÜİK verilerine göre, Türkiye'de 2009 yılında işsizlik oranı, 2008'e göre 3 puan artarak yüzde 14 oldu. Ülke genelinde işsiz sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre 860 bin kişi artarak, 3 milyon 471 bin kişiye yükseldi.
3 Mart:
-TÜİK, Şubat ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 1,45, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 1,66 arttığını açıkladı. Şubat ayı itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 10,13, ÜFE'de yüzde 6,82 arttı.
4 Mart:
-ABD ekonomisi. FED'in Bej kitabı: ''Ekonomik büyüme geçen ay kar fırtınasından etkilendi'', ''ABD ekonomisi bu yıl büyümeyi sürdürecek, ancak sadece mütevazi hızda olacak.''
7 Mart:
-Altın fiyatları uluslararası piyasalarda yeniden yükselişe geçti. Ons fiyatı iki hafta içinde 1080 dolardan, 1145 dolara yükseldi.
8 Mart:
-TÜİK verilerine göre, sanayi üretim endeksi, Ocak ayında 2009'un yılının aynı dönemine göre yüzde 12,1 arttı, bir önceki aya göre ise yüzde 15,3 azaldı.
9 Mart:
-Merkez Bankası, 1 Nisan 2010 tarihinden geçerli olmak üzere TL işlemlerinde aylık azami akdi faiz oranını yüzde 2,80'e, aylık azami gecikme faiz oranını da yüzde 3,55'e düşürdü.
-Irak Petrol Bakanlığı, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının (TPAO) Irak'ın Rumaila petrol sahasında 45 yeni petrol kuyusunu açma hakkını kazandığını bildirdi.
-IMF İLE STAND-BY ANLAŞMASI YAPILMIYOR-
10 Mart:
-Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, IMF ile stand-by anlaşması yapılmayacağı kanaatine ortak olarak vardıklarını bildirdi.
-IMF, Türkiye'nin ekonomik görünümünün iyileştiğini ve Türkiye ile IMF'nin, bu temelde, 4. madde istişarelerini mayıs ayında başlatma konusunda mutabakata vardıklarını açıkladı.
11 Mart:
-Merkez Bankası verilerine göre, 2009 Ocak ayında 491 milyon dolar olan cari açık, 2010'un aynı ayında 2 milyar 959 milyon dolar oldu.
15 Mart:
-TÜİK'e göre, aralık döneminde işsizlik oranı yüzde 13,5 oldu.
-Yunanistan'ın borç krizi gündemiyle toplanan Avro Bölgesi ekonomi ve maliye bakanları, Atina'nın beklediği kurtarma paketi üzerinde anlaşma sağlayamadı.
-KERKÜK-CEYHAN BORU HATTI ANLAŞMASI YENİLENDİ-
16 Mart:
-Merkezi yönetim bütçesi, şubat ayında 2 milyar 271 milyon, ocak-şubat döneminde ise 5 milyar 392 milyon lira açık verdi.
-Letonya hükümeti ülkenin avroya geçiş tarihinin 1 Ocak 2014 olarak belirlediğini açıkladı.
-Irak Petrol Bakanı Yardımcısı Ahmed el-Şamma, Irak'ın, Türkiye ile Kerkük-Ceyhan Petrol Boru Hattı anlaşmasını yenilenmesi konusunda anlaştığını bildirdi. Bağdat ve Ankara arasındaki anlaşma, Irak petrol ihracının dörtte birini taşıyan 970 kilometre uzunluğundaki hattı kapsıyor.
18 Mart:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranları borçlanmada yüzde 6,50, borç vermede yüzde 9,00 olarak uygulanacak.
22 Mart:
-Türkiye'nin borç stoku 452,7 milyar lira oldu. Şubat ayı sonu itibarıyla merkezi yönetim borç stokunun 339,4 milyar lirası iç borç, 113,2 milyar lirası dış borç oluşturdu.
24 Mart:
-Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu, Türkiye'ye yönelik 931 milyon avro tutarındaki ''Adil Büyüme ve İstihdamın Yeniden Tesisi Program Odaklı Kalkınma Politikası Kredisini'' onayladı.
-İmalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre 8,7 puan artarak, yüzde 67,9 oldu. Kapasite kullanım oranı, Şubat ayına göre ise 0,1 puan arttı.
25 Mart:
-Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan AA'da. Babacan: ''Gelişmiş büyük ekonomilerin hepsinin birden bu kadar ağır borç yüküyle karşı karşıya kalması, ekonomi tarihinde çok rastlanmayan bir durum. Bu da önümüzdeki dönemle ilgili ciddi kaygı duyulması gereken bir gerçek'' dedi.
-İslam Kalkınma Bankası ile Türkiye arasında Üye Ülke Ortaklık Stratejisi (MCPS) görüşmeleri mutabakat zaptı imzalandı. MCPS kapsamında, Türkiye'ye banka tarafından 2010-2013 döneminde 1,5-2 milyar dolar tutarında finansman sağlanması öngörülüyor.
-AB LİDERLERİ YUNANİSTAN'I KURTARMA KONUSUNDA ANLAŞTI-
26 Mart:
-AB liderleri, borç krizindeki Yunanistan'ı IMF'nin katkısıyla kurtarma konusunda uzlaştı. Kurtarma planı, sermaye piyasalardan borçlanamaması halinde IMF'nin Yunanistan'a önemli miktarda kredi açmasını ve Avro kullanan ülkelerin ikili kredilerle IMF paketine katkı yapmalarını öngörüyor.
-Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, bir haftada 711 milyon dolar artarak 19 Mart tarihi itibarıyla 68 milyar 776 milyon dolara çıktı.
30 Mart:
-Körfez ülkeleri arasında yeni oluşturulan Körfez Para Konseyi'nin ilk başkanı, Suudi Arabistan Merkez Bankası Başkanı Muhammed al-Jasser oldu.
-TÜRKİYE EKONOMİSİ, 2009'DA YÜZDE 4,7 DARALDI-
31 Mart:
-TÜİK, 2009 yılı büyüme hızının yüzde 4,7 azaldığını, 2009 son çeyrekte ise yüzde 6 artış gösterdiğini açıkladı.
Geçen yıl, cari fiyatlarla gayri safi yurt içi hasıla 953 milyar 974 milyon lira oldu. 2009 yılında kişi başına GSYH, cari fiyatlarla 13 bin 269 lira, dolar cinsinden 8 bin 590 dolar olarak hesaplandı.
-TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin ihracatı Şubat'ta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,3 azalarak, 8 milyar 323 milyon dolar oldu. İthalat ise Şubat ayında yüzde 28,3 oranında artarak, 11 milyar 640 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı yüzde 418,4 artışla 3 milyar 317 milyon dolara yükseldi.
-EPDK, Çalık Grubu'nun sahip olduğu Kızılırmak Enerjinin, 1,260 Megavat (MW) gücünde doğal gaz çevrim santrali kurma başvurusunu uygun buldu. Edinilen bilgiye göre, Kırıkkale'nin Yahşiyan ilçesinde kurulması planlanan santralin yatırım tutarı 1,26 milyar lira olacak. 3 Nisan:
-Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) yerli ve yabancı ayrımını kaldırdıklarını belirterek, bütün fonlara ve sermaye şirketlerine sıfır stopaj uygulayacaklarını bildirdi. Şimşek, gerçek kişiler ve diğer kurumlar için ise yüzde 10 stopaj uygulamasına devam edileceğini söyledi.
5 Nisan:
-TÜİK verilerine göre, Mart ayında TÜFE yüzde 0,58, ÜFE yüzde 1,94 arttı. Mart ayı itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 9,56, ÜFE'de yüzde 8,58 artış gösterdi.
7 Nisan:
-AB istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre, Avro Bölgesinde ekonomi, geçen yıl yüzde 4,1, AB ekonomisi yüzde 4,2 küçüldü.
-ÇİN, 6 YILDAN SONRA DIŞ TİCARET AÇIĞI VERDİ-
8 Nisan:
-Sanayi üretim endeksi, şubat ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,1, bir önceki aya göre yüzde 0,5 arttı.
9 Nisan:
-Merkez Bankası tarafından alım-satım konusu yapılan dövizlere, ''Bulvar Levası, İran Riyali, Rumen Leyi ve Rus Rublesi'' dahil edildi.
-Avro, yaklaşık 1,5 yıllık aradan sonra ilk kez 2 liranın altına geriledi. Bir önceki gün 2,008 liradan kapanan avro, alışta 1,996, satışta 2,004 liradan güne başladı.
10 Nisan:
-Çin, uzun süredir alışık olmadığı dış ticaret açığı kavramıyla tanıştı ve 6 yıldan bu yana ilk kez açık verdi. Çin, mart ayında, 7,2 milyar dolarlık dış ticaret açığı verdiğini açıkladı.
12 Nisan:
-Merkez Bankasının verilerine göre, 2009 ocak-şubat döneminde 801 milyon dolar olan cari açık, bu yılın aynı döneminde 5 milyar 572 milyon dolara çıktı. Şubat ayında ise cari açık, 2 milyar 602 milyon dolar olarak hesaplandı.
13 Nisan:
-Bütçe açığı, martta, önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32 azalarak 5,9 milyar lira oldu.
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranları borçlanmada yüzde 6,50, borç vermede ise yüzde 9,00 olarak uygulanacak.
-PARA POLİTİKASI ÇIKIŞ STRATEJİSİ AÇIKLANDI-
14 Nisan:
-Para politikası çıkış stratejisi açıklandı. Stratejiye göre, Merkez Bankasının gecelik işlemler için ilan ettiği borçlanma ve borç verme faiz oranları değiştirilmeyecek. Ancak bir hafta vadeli repo ihaleleri yöntemi değiştirilerek, ihaleler geleneksel yöntemle değil, sabit faiz oranından miktar ihalesi yöntemine göre gerçekleştirilecek.
-Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Eximbank'ın ihracatçılara kullandırdığı orta ve uzun vadeli kredileri bu yıl 10 kat artırarak, 1 milyar 450 milyon dolara çıkardıklarını bildirdi.
15 Nisan:
–Çin ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 11,9 büyüdü.
-TÜİK'e göre, ocak ayında işsizlik yüzde 14,5 oldu. Ülke genelinde işsiz sayısı, 59 bin kişi azalarak 3 milyon 591 bin kişiye düştü. 2009'un aynı ayında işsizlik oranı, yüzde 15,5 olarak hesaplanmıştı.
-TOBB'un istişare toplantısında yayımlanan sonuç bildirgesinde, ''Biz, haysiyetimiz, onurumuz için çalışarak, bu ülkeye hizmet ediyoruz. İşçi ile işvereni karşı karşıya getirerek, iş barışını bozacak söylemlerden de özellikle kaçınılmasını bekliyoruz'' ifadesine yer verildi.
-IMF'NİN KRİZ İÇİN ZARAR TAHMİNİ 2,3 TRİLYON DOLAR-
20 Nisan:
-IMF, küresel finans krizinin zarar tahminini 2,8 trilyon dolardan 2,3 trilyon dolara düşürdü.
-Merkezi yönetim brüt borç stoku, 31 Mart 2010 tarihi itibariyle 453,8 milyar lira olarak gerçekleşti.
21 Nisan:
-IMF'nin Dünya Ekonomik Görünümü Raporuna göre, Türkiye'nin GSYH'si bu yıl yüzde 5,2, 2011'de yüzde 3,4 artacak. Raporda, ülkede tüketici fiyatlarının 2010 yılında yüzde 9,7 artması öngörülüyor.
-Raporda, küresel büyümenin 2010'da yüzde 4,2, 2011'de yüzde 4,3 olacağı tahmin ediliyor.
22 Nisan:
-Yeşil rengin hakim olduğu 100 dolarlık banknota, bakır tonu eklenerek renklendiriliyor. Yeni kupür, 10 Şubat 2011'de tedavüle girecek.
26 Nisan:
-Merkez Bankası yabancı para yükümlülüklerde yüzde 9 olan zorunlu karşılık oranını, yüzde 9,5'e çıkardı. Türk parası yükümlülükleri için ise yüzde 5 olan oran, değiştirilmedi. Bu yolla piyasadan yaklaşık 700 milyon dolar döviz likitidesinin çekilmiş olacağı bildirildi.
-İmalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı nisan ayında, geçen yılın aynı ayına göre 11,9 puan artarak, yüzde 72,2 oldu. Kapasite kullanım oranı, mart ayına göre de 4,3 puan arttı.
-ÇİN, MOTORLU TAŞIT ÜRETİMİNDE İLK SIRAYI ALDI-
28 Nisan:
-Çin, motorlu taşıt üretiminde ABD ve Japonya'yı geride bırakarak ilk kez birinci sıraya yerleşti. Küresel kriz nedeniyle geçen yıl araç üretimi, tüm dünyada bir önceki yıla göre yüzde 13,5 düştü, Çin'de ise yüzde 48,3 oranında arttı.
-Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's'un (S&P) İspanya'nın uzun vadeli notunu AA 'dan AA'a düşürerek, not görünümünü negatif izlemeye aldı.
29 Nisan:
-Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, 2010 yılı enflasyonunun, orta noktası yüzde 8,4 olmak üzere, yüzde 7,2 ile yüzde 9,6 aralığında olmasını öngördüklerini bildirdi.
2011 enflasyonu için orta nokta yüzde 5,4 olmak üzere yüzde 3,6-7,2 aralığında, 2012 yılı sonunda ise yüzde 5 enflasyon bekleniyor.
-Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, bir haftada 1 milyar 742 milyon dolar artarak 22 Nisan tarihi itibariyle bir rekor olan 72 milyar 576 milyon dolara çıktı.
-Brezilya Merkez Bankası gösterge faiz oranını 75 baz puan artırarak, yüzde 9,5'e çık
-Türkiye'nin turizm geliri, yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,2 azalarak, 2 milyar 413 milyon 524 bin 810 dolar oldu.
-ET İTHALATI İÇİN TARİFE KONTENJANI AÇILDI-
30 Nisan:
-Bakanlar Kurulu, et fiyatlarındaki artışın önüne geçmek amacıyla Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğüne damızlık olmayan canlı sığır ve sığır eti ithalatı için tarife kontenjanı açtı. Canlı sığır için 16 bin ton, sığır eti için 7 bin 500 ton olarak belirlenen tarife kontenjanında, canlı sığır ithalatı için yüzde 10 ve sığır eti ithalatı için yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacak. Uygulama, 31 Aralık 2010 tarihinde sona erecek.
-Türkiye'nin ihracatı Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22,4 artarak, 9 milyar 985 milyon dolar oldu. İthalat ise Mart ayında yüzde 42,7 artışla, 15 milyar 17 milyon dolar olarak gerçekleşti.
-Merkez Bankasından hükümete açık mektup... Merkez Bankası, mart ayı itibarıyla yüzde 9,56 olan yıllık enflasyonun belirlenen yüzde 8,5 belirsizlik aralığının üst sınırının üzerinde kalması nedeniyle hükümete açık mektup gönderdi.
-TÜİK mevsim etkilerinden arındırdı işsizlik düştü. Türkiye'de ocakta, mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı, mevsimsel etkilerden arındırılmamış işsizlik oranına göre 1,4 puan gerileyerek yüzde 14,5'den yüzde 13,1'e geriledi. Ocak ayında mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlerin sayısı 244 bin azalarak 3 milyon 591 binden 3 milyon 347 bine indi. 1 Mayıs:
-İstanbul Uluslararası Finans Merkezi çalışmalarının koordinasyonu ve yürütülmesine ilişkin idari yapı, Başbakanlık genelgesiyle belirlendi.
2 Mayıs:
-IMF verilerine göre, satın alma gücü paritesi baz alındığında 2009'da dünyanın en büyük üç ekonomisi ABD, Çin ve Japonya oldu. Türkiye, 16. sırada yer aldı.
-Avro Bölgesi ekonomi ve maliye bakanları, IMF'nin de katkısıyla 110 milyar avroya ulaşan Yunanistan'ı kurtarma paketine onay verdi. Paket, bu zamana kadar bir ülke için oluşturulan en büyük kurtarma paketi.
-ET İTHALATI İÇİN İHALE AÇILDI-
3 Mayıs:
-TÜİK'e göre, Nisan ayında TÜFE yüzde 0,60, ÜFE yüzde 2,35 arttı. Yıllık enflasyon da TÜFE'de yüzde 10,19, ÜFE'de yüzde 10,42 artış gösterdi.
-Et ve Balık Kurumu, ABD, Brezilya, Uruguay, Arjantin ve Şili'den 5 bin ton canlı kasaplık sığır ithali için ihale açtı.
-Otomotiv sektörünün ihracatı, ilk 4 ayda yüzde 35 artışla 5 milyar 657 milyon dolara ulaştı.
-Sanayi Bakanlığı Teftiş Kurulu müfettişleri, TOBB'un iştiraki 16 şirkete aynı anda inceleme başlattı.
-AKARSU SANTRALİ ÖZELLEŞTİRMELERİNE BAŞLANDI-
4 Mayıs:
-Elektrik Üretim A.Ş'ye (EÜAŞ) ait 19 gruba ayrılan 52 akarsu santralinin özelleştirilmesi, birinci grupta yer alan İznik-Dereköy, İnegöl-Cerrah ve M. Kemalpaşa-Suuçtu hidroelektrik santralleriyle başladı.
-EBK'nın kasaplık sığır ithalatında 4 bin 25 ton kasaplık sığır ithalatı için açılan ihaleye, yurt dışından Türk işadamlarına ait 3 firma teklif verdi.
-Avro, 1,3112 dolara gerileyerek, son bir yılın en düşük seviyesini gördü.
-AB KOMİSYONU: ''TÜRKİYE, AVRUPA'NIN EN HIZLI BÜYÜYEN ÜLKESİ OLACAK''-
5 Mayıs:
-AB Komisyonu, Türkiye'nin bu yıl yüzde 4,7 ve gelecek yıl yüzde 4,5 ile Avrupa'nın en hızlı büyüyen ülkesi olacağını bildirdi. Komisyon, avro bölgesinin 2010 büyüme tahminini yüzde 0,7'den yüzde 0,9'a yükseltti.
-Yunanistan'da ekonomik krizine ilişkin IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, Avrupa'nın geri kalanına yayılma riski bulunduğunu söyledi.
-New York piyasasında avro 1,2805 dolara düşerek, dolar karşısında son 14 ayın en düşük seviyesini gördü.
-EBK, 2 ET İHALESİNİ DE İPTAL ETTİ-
6 Mayıs:
-EBK'nın 5 bin ton kasaplık sığır ithalatı için açılan ihalede tek firma teklif verdi. Ürdün merkezli Khaled Hijazi firması, toplam 21 milyon 307,5 bin dolar teklifte bulundu.
-EBK'nın yaptığı 2 et ithalatı ihalesi, serbest rekabet şartları oluşmadığı için iptal edildi.
-Yunanistan'da bütçe açığının daraltılması için hazırlanan ekonomik önlemler paketi, parlamentoda yapılan oylamada 121 ''hayır''a karşı 172 ''evet'' oyuyla kabul edildi.
-Yunanistan'daki ekonomik krize ilişkin uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, krizin, Portekiz, İtalya, İrlanda ve İngiltere gibi ülkelerdeki bankaları vurabileceği uyarısında bulundu. New York Menkul Kıymetler Borsası, yüzde 3'ün üzerinde bir düşüşle kapandı. Dow Jones sanayi endeksi 347,80 puan kayıpla (yüzde 3,20) 10.520,32'den, Nasdaq bileşik endeksi 82,65 puan kayıpla (yüzde 3,44) 2.319,64'den kapandı.
-Doğan Yayın Holding A.Ş., şirketin açmış olduğu vergi davalarının yaklaşık 790,8 milyon liralık bölümünün şirket lehine, yaklaşık 4,0 milyon liralık bölümünün de şirket aleyhine sonuçlandığını bildirdi.
-NEW YORK BORSASINDAKİ DÜŞÜŞ, PİYASALARI ALT ÜST ETTİ-
7 Mayıs:
-Kurumlar vergisi Türkiye rekortmenleri açıklandı. Buna göre, Ziraat Bankası 1 milyar 182 milyon liralık vergiyle listenin ilk sırasında yer aldı. Ziraat'i, 1 milyar 92 milyon lira ile Garanti Bankası, 1 milyar 23 milyon lira ile BOTAŞ izledi.
-Japonya Merkez Bankası, piyasalara 2 trilyon yen (21,8 milyar dolar) enjekte etti.
-New York Borsasında yaşanan sert düşüş dünya piyasalarını alt üst etti. Avrupa'ya yönelik endişelerle kayıpların arttığı piyasalarda Lehman Brothers'ın çöküşünden sonra yaşanan en büyük kargaşa ortaya çıktı.
-Küresel piyasalarda yaşanan gerginlik, altın fiyatlarının artmasına neden oldu. Altının ons fiyatı, uluslararası piyasalarda yüzde 3 artarak 1,210 doların üzerine çıktı.
-Avro bölgesi ülkelerinin liderleri, Yunanistan'a yapılacak mali yardım anlaşmasını onayladılar.
9 Mayıs:
-IMF, ekonomik krizdeki Yunanistan ekonomisinin kurtarılması için 30 milyar dolarlık acil yardım planını onayladı.
-OECD, İSRAİL'İN ÜYELİĞİNİ KABUL ETTİ-
10 Mayıs:
-TÜİK verilerine göre, sanayi üretim endeksi, martta önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,1, şubat ayına göre yüzde 16,3 arttı.
-Avro bölgesi acil yardım paketi hazırladı. Üç yıl süreli pakete Avrupa Komisyonunun 60 milyar avro, avro bölgesinin 440 milyar avro ve IMF'nin 250 milyar avro katkısı olacak.
-İspanya Hükümeti, bütçe açığını azaltmak için yatırımlarını erteleme kararı aldı.
-OECD, İsrail, Estonya ve Slovenya'nın üyeliğini kabul etti.
11 Mayıs:
-Merkez Bankası verilerine göre, mart ayında cari açık 4 milyar 322 milyon dolar oldu. İlk üç aylık dönemde ise 9 milyar 951 milyon doları buldu.
Doğrudan yatırımlar kaleminde yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen net sermaye girişi yüzde 50,2 düşüşle, 1 milyar 28 milyon dolar oldu.
-Aselsan Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Ürdün'de yerleşik King Abdullah II Design and Development Bureau ile bir ortak şirket kurulması ve Ürdün'de üretim konusunda mutabakat sağlandığını bildirdi.
-ESTONYA, AVRO BÖLGESİNİN 17. ÜYESİ OLUYOR-
12 Mayıs:
-AB'ye 2004 yılında katılan Estonya, 2011 başında Avro bölgesinin 17. üyesi olmak için AB Komisyonu'ndan onay aldı.
-İspanya'da hükümet, ekonomik krize karşı sert önlemler açıkladı. Hükümet bu yıl kamu çalışanı sayısını 13 bin kişi azaltacak.
-Eurostat'ın verilerine göre, yılın ilk çeyreğinde AB ekonomisi yüzde 0,3 ve Avro bölgesi ekonomisi yüzde 0,5 büyüdü.
-Yunanistan ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre göre yüzde 2,3 oranında daraldı.
-AVRO DÜŞÜYOR, ALTIN YÜKSELİYOR-
13 Mayıs:
-Türkiye'de 2010 ocak-mart döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre net doğrudan uluslararası yatırımlar yüzde 39 azalarak, 1 milyar 476 milyon dolar oldu.
-Portekiz hükümeti de harcama ve gelir azaltıcı önlemler aldığını açıkladı.
14 Mayıs:
-Türkiye'de sanayi ciro endeksi, 2010 yılı mart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20,2, bir önceki aya göre ise yüzde 21,3 arttı.
-Bütçe, Nisan ayında, 2009'un aynı ayına göre yüzde 371 artarak, 4 milyar 455 milyon lira oldu. Ocak-Nisan döneminde ise bütçe harcamaları 93,5 milyar lira, bütçe gelirleri de 77,7 milyar 750 milyon lira, bütçe açığı 15,8 milyar lira olarak gerçekleşti.
-Yunanistan'daki ekonomik krizin İspanya ve Portekiz'i de etkileyeceği söylentileriyle dolar karşısında değer kaybeden avro, 1,2359 dolara gerileyerek son 18 ayın en düşük seviyesini gördü.
-Altının ons fiyatı, uluslararası piyasalarda 1.249,65 dolara ulaştı.
-TRICHET: ''1. DÜNYA SAVAŞINDAN BU YANA EN DERİN KRİZ''-
15 Mayıs:
-Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, Avrupa ekonomisinin 1. Dünya Savaşı'ndan bu yana en derin ekonomik krizi yaşadığını söyledi.
-Manisa'nın Alaşehir ilçesindeki Sarıkız Petrol Üretim Tesisi sahasında, 20 milyon varil alınabilir petrol bulunduğu bildirildi.
17 Mayıs:
-TÜİK verilerine göre, Türkiye'de şubat döneminde işsizlik, önceki yılın aynı dönemine göre 1,7 puan azalarak, yüzde 14,4'e geriledi.
-TPAO, Irak'ta 2. petrol sahası için imza attı. 2,2 milyar varil üretilebilir rezervin bulunduğu sahada 6 yıl içinde günlük üretimin 450 bin varile çıkarılması hedefleniyor.
18 Mayıs:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranları borçlanmada yüzde 6,50, borç vermede ise yüzde 9 olarak uygulanacak.
-SPK, Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu'ya, 219 bin 600 lira idari para cezası verdi.
-TÜRK BANKALARININ KARLILIĞI SÜRÜYOR-
19 Mayıs:
-Türkiye'de 12 bankanın ilk çeyrek toplam karı, 4 milyar 821 milyon liraya ulaştı.
-Japon otomobil üreticisi Toyota, Japonya'da 4 bin 500 Lexus'u geri çağırdı. Toyota, ABD Ulaştırma Bakanlığı'nın, gaz pedalındaki sorunu bildirmekte geciktiği gerekçesiyle kestiği 16,4 milyon dolarlık rekor cezayı ödedi.
-AB Komisyonu, Samsung, Micron, Hynix ve Infineon gibi önde gelen üreticilerin dahil olduğu dinamik bellek (DRAM) karteline 331 milyon avro para cezası verdi.
20 Mayıs:
-Sınır illerinden komşu ülkeyle yapılacak sınır ticaretinde ithalat değer limitleri, 50 milyon dolara kadar tarım ürünleri, 50 milyon dolara kadar da sanayi ürünleri olmak üzere azami 100 milyon dolar olarak belirlendi.
-Japonya ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde önceki çeyreğe göre yüzde 1,2, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,9 büyüdü.
-ABD'de ilaç şirketi Novartis, kadınlara karşı ayrımcılıktan 250 milyon dolar para cezasına çarptırıldı.
-TÜRKİYE'DE EN BÜYÜK İHRACATÇI; OYAK RENAULT-
21 Mayıs:
-TİM verilerine göre, 2009 yılının en büyük ihracatçısı 3 milyar 12,5 milyon dolar ile Oyak Renault Otomotiv Fabrikaları A.Ş. oldu.
-ABD Senatosu, geniş kapsamlı finansal düzenleme içeren tasarıyı onayladı. Tasarı, yeni bir gözlemci kurum oluşturulmasını ve türev piyasalarda reform yapılmasını öngörüyor.
-EBK'nın kasaplık sığır ithalatı ihalesi sonuçlandı. 8 bin ton kasaplık sığır ithalatı amacıyla açılan ihalede, 4 firmanın teklifi uygun bulundu. İthalatın büyük bölümünü, Ürdün merkezli Khaled Hijazi firması yapacak.
22 Mayıs:
-Papa 16. Benedict, dünya finansal sisteminde etik ve dayanışma çağrısında bulundu.
24 Mayıs:
-TOKİ'nin Ali Sami Yen Stadyumu arsası ihalesinde ilk aşamada en yüksek teklif, Aşçıoğlu firmasından geldi. Firma, 900 milyon liralık satış hasılat geliri üzerinden TOKİ'ye 387 milyon lira arsa payı önerdi.
-İmalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı mayıs ayında, geçen yılın aynı ayına göre 9,2 puan artarak, yüzde 73,4 oldu. Kapasite kullanım oranı, nisan ayına göre de 1,2 puan arttı.
-BM, DÜNYA EKONOMİSİNDE YÜZDE 3 BÜYÜME BEKLİYOR-
25 Mayıs:
-İngiltere ekonomisi, 2010 yılının ilk çeyreğinde yüzde 0,3 ile tahminlerin üzerinde büyüdü.
-TMSF, ''Toprak Karo Bozüyük'' ve ''Toprak Sağlık Gereçleri Bozüyük''ün ticari ve iktisadi bütünlüğünü, kapalı zarf ve açık artırma usullerini birlikte uygulanması suretiyle satışa çıkardı.
-Danimarka hükümeti, gelecek üç yılda harcamalarını 4,37 milyar dolar kısma kararı aldı. İtalya hükümeti de 24 milyar avroluk tasarruf paketi açıkladı.
26 Mayıs:
-OECD Ekonomik Görünüm Raporuna göre Türkiye, 2010'da yüzde 6,8, 2011'de yüzde 4,5 oranında büyüyecek.
-Türkiye-Güney Afrika İş Forumunda 220 milyon dolarlık yatırımı kapsayan 3 ayrı anlaşma imzalandı.
-Yunanistan, nisan ayı itibariyle Avro bölgesinde en yüksek enflasyon artışı görülen ülke oldu.
-Fransa'da 2009 yılı bütçe açığı, bir önceki yıla göre 81,7 milyar avro artarak, 138 milyar avro oldu.
-BM'nin 2010 Dünya Ekonomik Durumu Raporuna göre, dünya ekonomisinde bu yıl yüzde 3, 2011'de yüzde 3,1 büyüme bekleniyor.
-KONUT SATIŞI, YÜZDE 26 DÜŞTÜ-
27 Mayıs:
-Türkiye'de yılın ilk çeyreğinde satılan konut sayısı, bir önceki döneme göre yüzde 26,13 düşüşle 85 bin 857 olarak gerçekleşti.
-İspanya'da kamu açığını düşürmek için sert önlemler alan sosyalist hükümetin sunduğu yasa tasarısı kabul edildi.
-İsrail, Estonya ve Slovenya, OECD tam üyeliğine kabul edildi.
-Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, bir haftada 654 milyon dolar azalarak 21 Mayıs tarihi itibarıyla 71 milyar 689 milyon dolara indi.
28 Mayıs:
-Ali Sami Yen Stadyumu ihalesinin ikinci oturumunda en yüksek teklifi 461 milyon 500 bin lirayla yine Aşçıoğlu İnşaat verdi.
-OECD'ye üye ülkeler, ekonomik büyümeye zarar vermeden kamu borçlarını düşürmeyi taahhüt etti.
-IMF 4. görüşmeleri ve program sonrası izleme değerlendirmesine göre, Türk ekonomisi, küresel krize bağlı olarak üretimde gözlenen ani düşüşten hızlı bir çıkış gösterdi.
31 Mayıs:
-Gelir vergisi Türkiye rekortmenleri listesinde bu yıl 2'inci sırada yer alan Salvo Taragano'nun vergi kaçırdığı belirlendi.
-Türkiye'nin ihracatı nisan ayında 9 milyar 466 milyon dolar, ithalatı 14 milyar 922 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı yüzde 113,2 artışla 5 milyar 456 milyon dolara yükseldi. Türkiye'nin yılın dört ayındaki ihracatı, 2009'un aynı dönemine göre yüzde 11,3 artarak 35 milyar 663 milyon dolar, ithalatı da yüzde 36,6 artışla 53 milyar 263 milyon dolar oldu. Söz konusu dönemde dış ticaret açığı da yüzde 152,8 artarak 17 milyar 600 milyon dolara yükseldi. 1 Haziran:
-Avrupa İstatistik Kurumunun (Eurostat) verilerine göre, Avro bölgesinde mart ayında yüzde 10 olan işsizlik oranı, nisan ayında yüzde 10,1'e çıktı.
2 Haziran:
-Dahilde işleme rejimi kapsamında 1 yıl süreyle buğday ithalatı yasaklandı.
3 Haziran:
-TÜİK, mayıs ayında TÜFE'nin yüzde 0,36, ÜFE'nin de yüzde 1,15 gerilediğini açıkladı. Mayıs ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 9,10, ÜFE'de yüzde 9,21 oldu.
-ÇİN BORSASI, 13 AYIN EN DÜŞÜK DÜZEYİNE GERİLEDİ-
4 Haziran:
-Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) başkanlığına Mehmet Büyükekşi yeniden seçildi.
-Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü, nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,5 artarak 857 milyar 608 milyon lira oldu.
-Macaristan bütçe açığının GSYH'ye oranının, 2010'da IMF ve AB ile varılan anlaşma çerçevesinde hedeflenen yüzde 3,8'in çok üzerinde olacağını açıkladı. Bunun üzerine avro, dolar karşısında 4 yılın ardından ilk kez 1,20 seviyelerine geriledi.
7 Haziran:
-Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK), sigara ve içki kaçakçılığıyla mücadeleye dönük bir Eylem Planı hazırladı.
-Çin'de borsa, 13 ayın en düşük düzeyinden kapandı. Şanghay Bileşik Endeksi, yüzde 1,6 oranında değer kaybıyla, 2.511,73 puana geriledi.
-Türkiye ve Azerbaycan enerji bakanlıkları arasındaki deklarasyonla, Azerbaycan'dan Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya doğal gaz satışı ve taşınmasına ilişkin mutabakat zaptı imzalandı.
-Avro bölgesi maliye bakanları, 440 milyar avroluk ''Güvence Fonu''na onay verdi.
-GÜNEY AKIM PROJESİ GELİŞİYOR-
8 Haziran:
-Sanayi üretim endeksi, nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17 arttı, bir önceki aya göre yüzde 2,3 geriledi.
-Rusya'nın Nabucco'ya alternatif geliştirdiği Güney Akım projesinin Yunanistan ayağını yürütmek üzere Rus Gazprom ve Yunan şirketi Hellenic Gas Transmission System Operator S.A. arasında ''Güney Akım Yunanistan S.A.'' ortak girişimi için ana mukavele imzalandı.
-Altının ons fiyatı uluslararası piyasalarda 1,252 doları görerek, yeni bir rekor kırdı.
9 Haziran:
-Yunanistan'da mayıs ayında enflasyon, yüzde 5,4 ile son 13 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
10 Haziran:
-Dünya Bankasının Küresel Ekonomik Beklentiler 2010 raporunda, Türkiye'nin 2010'da yüzde 6,3, 2011'de yüzde 4,2, 2012'de de yüzde 4,7 büyümesinin beklendiği bildirildi.
-JAPONYA İFLAS RİSKİNİ AÇIKLADI-
11 Haziran:
-Merkez Bankası verilerine göre, 2009'un ilk dört ayında 3 milyar 562 milyon dolar olan cari açık, bu yılın aynı döneminde 14 milyar 251 milyon dolara ulaştı. Nisan ayında cari açık, 4 milyar 361 milyon dolar olarak hesaplandı.
-Japonya Başbakanı Naota Kan, ülkenin kamu borçları nedeniyle iflas riskiyle karşı karşıya olduğunu bildirdi.
13 Haziran:
-Güney Kore, ''sıcak para'' olarak da adlandırılan kısa vadeli sermaye giriş ve çıkışlarından korunmak için yeni önlemler aldı.
-Türkiye Bakkallar ve Bayiler Federasyonu başkanlığına Bendevi Palandöken yeniden seçildi.
-MOODY'S, YUNANİSTAN'IN KREDİ NOTUNU DÖRT BASAMAK DÜŞÜRDÜ-
14 Haziran:
-Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Yunanistan'ın kredi notunu dört basamak düşürdü.
15 Haziran:
-TÜİK'e göre, Türkiye'de mart ayında işsizlik oranı, geçen yılın aynı ayına göre 2,1 puan azalarak, yüzde 13,7 olarak gerçekleşti.
-Sanayi ciro endeksi, 2010 yılı nisan ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,1 arttı, bir önceki aya göre ise yüzde 4,3 azaldı.
-Merkezi yönetim bütçesi mayıs ayında 5 milyar 812 milyon lira fazla verdi. Ocak-Mayıs döneminde ise bütçe açığı,9 milyar 984 milyon lira olarak hesaplandı.
-Tüketici kredileri, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 98 artarak, 21 milyar 337 milyon liraya ulaştı.
-FRANSA, PROTESTOLARA YOL AÇAN EMEKLİLİK REFORMUNU AÇIKLADI-
16 Haziran:
-Merkez Bankası, 1 Temmuz 2010 tarihinden geçerli olmak üzere TL işlemlerinde aylık azami akdi faiz oranını yüzde 2,80'den yüzde 2,69'a, aylık azami gecikme faiz oranını da yüzde 3,55'den yüzde 3,19'a düşürdü.
-İspanya ekonomisine ilişkin kaygılar yüzünden ülkede borçlanma maliyeti bir rekor daha kırdı. İspanya'nın 10 yıllık tahvillerin getirisi ile Almanya'daki benzer gösterge tahvillerin getirisi arasındaki fark, bugün 0,10 puan artarak yüzde 2,23 oldu.
-Fransa Çalışma Bakanı Eric Woerth, halen 60 olan emeklilik yaşını 62'ye çıkarmayı öngören hükümetin ''emeklilik reform planını'' açıkladı.
-EBK'nın, et fiyatlarının yanı sıra besi hayvanı fiyatını da dengelemek amacıyla açtığı 4 bin ton besilik canlı sığır ihalesini Khaled Hijazi firması, 4,08 dolar/kilogram (6,96 lira) fiyatla kazandı.
17 Haziran:
-AB devlet ve hükümet başkanları, Yunanistan'ın ardından Macaristan, Portekiz ve İspanya'ya yayılan borç krizinin sarstığı ekonomiyi düze çıkaracak önlemler almak için toplandı. Liderler, ekonomi yönetiminde AB'nin rolünü artırmak konusunda uzlaştı.
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranları, borçlanmada yüzde 6,50, borç vermede ise yüzde 9 olarak uygulanacak.
-Kerkük-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattından Irak petrolünün dağıtım anlaşmasının süresi 15 yıl uzatılması konusunda ön anlaşma imzalandı.
-AB devlet ve hükümet başkanları, AB'ye 2004 yılında katılan eski Doğu Bloku ülkelerinden Estonya'nın 2011 yılı başında Avro Bölgesi'nin 17'inci üyesi olmasına onay verdi.
-TPAO'nun Batı Karadeniz açıklarında sürdürdüğü doğalgaz arama çalışmaları sırasında 1600 metre derinlikte yeni rezerv bulunduğu bildirildi.
-Türkiye-Yunanistan-İtalya doğalgaz boru hattı mutabakat zaptı imzalandı.
-PASAPORT HARÇLARI DÜŞÜRÜLDÜ-
18 Haziran:
-Altının ons fiyatı, uluslararası piyasalarda 1.258,13 dolara ulaştı.
19 Haziran:
-Ankara Ticaret Odasının Tüketicinin Borç Ligi sıralamasına göre, Türkiye'de kişi başına düşen tüketici borcu 2 bin liraya yaklaştı.
TÜRKİYE'DE 2009 YILI
Ekonomide 2009 yılı
Etkileri 2007 yılında başlayan, 15 Eylül 2008 tarihinde dünyanın en büyük yatırım bankalarından biri olan Lehman Brothers'ın batmasıyla tam anlamıyla açığa çıkan küresel kriz, 2009 yılına da damgasını vurd
Özellikle 2009 yılının ilk çeyreği dünya ekonomisi için olağanüstü kötü geçti. Çok sayıda ülke ekonomide daralmayla karşı karşıya kaldılar. İlk çeyrekte Türkiye ekonomisi de son revize rakama göre, yüzde 14,7 gibi çok yüksek bir oranda daraldı. Daha sonra toparlanmaya başlayan Türkiye ekonomisi, revize rakamlara göre, ikinci çeyrekte yüzde 7,9, üçüncü çeyrekte yüzde 3,3 küçüldü.
Daralan ekonomiyi canlandırmak için ülkeler ardı ardına teşvik ve kurtarma paketleri açıkladılar. En büyük teşvik paketini 787 milyar dolarla ABD oluşturdu. Türkiye de, tedbir paketlerini uygulamaya koydu. Türkiye'nin açıkladığı paketlerde büyük konutlarda, ticari araç ve otomobiller, elektronik, beyaz eşya, mobilya, bilişim, iş makinalarında vergi indirimleri yapıldı. Tüketici kredilerindeki Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF), gayrimenkul alım satımlarında tapu harcı düşürüldü. Model yılı 1979 veya daha eski olan motorlu taşıtların, hurdaya çıkarılması halinde ödenmemiş motorlu taşıtlar vergisi ve cezaları silindi. Ayrıca, yeni yatırımları teşvik etmek, istihdamı artırmak ve KOBİ'lere kredi desteği için 4 milyar liralık paket açıklandı. Bazı sektörlerde krizin etkilerini azaltmak için üç aylığına uygulamaya konulan ÖTV ve KDV indirimleri, oranlarda değişiklik yapılarak, daha sonra 30 Eylül 2009'a kadar uzatıldı.
erkez bankaları da ekonomileri yeniden canlandırmak için faiz oranlarını tarihi dip noktalara indirdiler. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da 18 Aralık 2008 tarihinde yüzde 15 olan borçlanma faiz oranını, 19 Kasım 2009 tarihinde yüzde 6,5'e kadar düşürdü.
Rekor üstüne rekor kıran altının ons fiyatı 4 Aralık 2009 tarihinde 1.227,50 dolara kadar çıktı.
Dünya geneline yayılan krizin finansal piyasalar üzerindeki etkileri, uygulanan parasal ve mali tedbirlerin etkisiyle 2009 yılının üçüncü çeyreğinde azaldı.
Küresel kriz en fazla istihdam piyasasını vurdu. Tüm dünyada işsizlik en önemli sorun olarak ortaya çıkarken, dünya genelinde küresel kriz nedeniyle işsiz kalan sayısının 50-60 milyonu bulacağı raporlara yansıdı.
Türkiye'de işsiz sayısı 2009 yılı Şubat ayında yüzde 16,1'e ulaşırken, bu oran Ağustos ayında yüzde 13,4'e geriledi.
AA muhabirlerinin derlemelerine göre, Türkiye yeni yıla YTL'den ''Yeni'' ibaresinin kaldırılması ve Rusya-Ukrayna doğal gaz kriziyle başladı.
Ekonomide 2009 yılının Ocak ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
YTL'DEN ''YENİ'' İBARESİ KALDIRILDI
1 Ocak:
- YTL'den ''Yeni'' ibaresi kaldırıldı. YTL'lerin 2009 sonuna kadar yürürlükte kalmasına karar verildi.
- Rusya doğal gaz firması Gazprom, Ukrayna'ya doğal gazı tamamen kestiğini bildirdi.
- AB üyesi 11 ülke tarafından 1 Ocak 1999'da kurulan Avro Bölgesi, Slovakya'nın katılımıyla, 16 üyeye ulaştı.
- Gelir vergisi tarifesi belirlendi. İlk dilim 7 bin 800 TL'den 8 bin 700 TL'ye, ikinci dilim 19 bin 800 TL'den 22 bin TL'ye, üçüncü dilim 44 bin 700 TL'den 50 bin TL'ye yükseltildi. Dördüncü dilim 50 bin TL üstü olarak belirlendi.
2 Ocak:
- TÜİK'e göre, 2008 yılında üretici fiyatları yüzde 8,11, tüketici fiyatları yüzde 10,06 arttı. 2008 yılı Aralık ayında ise üretici fiyatlarında yüzde 3,54, tüketici fiyatlarında yüzde 0,41 gerileme oldu.
5 Ocak:
- Merkez Bankası, talep koşullarındaki zayıflamaya paralel olarak ''önümüzdeki dönemde enflasyonun kademeli olarak düşüşünü sürdürmesinin beklendiğini'' bildirdi.
6 Ocak:
- Bulgaristan, Rusya'nın, Ukrayna üzerinden Bulgaristan, Türkiye, Yunanistan ve Makedonya'ya verdiği gazı kestiğini bildirdi.
- 1 Ocak 2009'da yürürlüğe giren 2009 yılı ithalat rejimiyle buğday, arpa, çavdar ve yulaf ithalatında yüzde 50 düzeyinde olan gümrük vergisi, yüzde 80'e çıkarıldı.
- İslam Kalkınma Bankası Başkan Yardımcılığı görevine getirilecek Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Müsteşarı Ahmet Tıktık, Müsteşarlık Müşavirliği görevine atandı. DPT Müsteşarlığına da Müsteşar Yardımcısı Halil İbrahim Akça'nın vekalet etmesi uygun görüldü.
RUSYA, AVRUPA'YA DOĞAL GAZ SEVKIYATINI TÜMÜYLE KESTİ
7 Ocak:
- Ukrayna, Rusya'nın Avrupa'ya doğal gaz sevkıyatını tümüyle kestiğini bildirdi.
- Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, 2009 yılında Eximbank'ın ihracatçılara 6,9 milyar dolar nakdi kredi ve 6 milyar dolar sigorta olmak üzere toplam 12,9 milyar dolar tutarında finansman desteği sağlayacağını bildirdi.
- Hazine nakit dengesi, 2008 sonu itibariyle 16,3 milyar TL açık verdi.
- Türkiye otomotiv pazarı, 2008 yılında, önceki yıla göre yüzde 17 oranında gerileyerek, 494 bin 23 adede düştü.
20. STAND BY RESMİ GÖRÜŞMELERİ BAŞLADI
8 Ocak:
- Uluslararası Para Fonu (IMF), 20. stand by için resmi görüşmelerine başladı.
- İngiltere Merkez Bankası gösterge faiz oranını yüzde 2'den bankanın 315 yıllık tarihindeki en düşük seviye olan 1,5'e indirdi.
- Türkiye'nin sanayi üretimi Kasım ayında 2007 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 13,9 oranında azaldı.
- Hazine Müsteşarlığı, 2017 vadeli global dolar tahvili ihracı ihalesinde, 1 milyar ABD Doları tutarında ihraç gerçekleştirdi.
9 Ocak:
- Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi ve diğer kamu alacakların erken tespiti için ''Borç Takip ve Değerlendirme Sistemi'', alacakların zamanında ödenmesi için de ''Cebri Tahsilat Sistemi'' kurmaya karar verdi.
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, AB'ye uyum amacıyla, tarımsal ilaç üretiminde kullanılan 74 aktif maddenin üretimini ve ithalatını yasakladı.
- Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, Merkez Bankası olarak sistemde likidite sıkıntısı çektirmeyeceklerini, sisteme ihtiyaç duyulan likiditeyi vermeye devam edeceklerini söyledi.
10 Ocak:
- Sözleşmeli personelin maaşları yüzde 4 artırıldı. Sözleşmeli personelin tavan ücreti 2 bin 491 TL'ye yükseltildi.
- Rusya ve Ukrayna doğal gaz gerginliğinde Ukrayna, Avrupa Birliği'nden gelen gözlemcileri kabul etti ve Rus doğal gazının Ukrayna üzerinden transit geçişine izin veren anlaşmayı imzaladı.
11 Ocak:
- Rusya ile Ukrayna arasındaki doğal krizi nedeniyle enerji dar boğazına giren Slovakya hükümeti, AB'nin iki yıl önce kapatma kararı aldığı Bohunice nükleer reaktörünü yeniden hizmete soktu.
12 Ocak:
- Ukrayna'nın transit Rus gazının izleme anlaşmasını imzaladığı ve önceki koşullarını geri çektiği bildirildi.
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre 16,4 puan azaldı ve yüzde 64,7 seviyesinde gerçekleşti.
- Cari işlemler açığı geçen yıl kasım ayında, 2007 yılı aynı ayına göre yüzde 83,3 azalarak 559 milyon dolara geriledi. Ocak-kasım döneminde ise yüzde 17,6 artışla 38,8 milyar dolara yükseldi.
- Ankara Ticaret Borsası (ATB) Başkanlığına Faik Yavuz yeniden seçildi.
GAZPROM AVRUPA'YA GÖNDERİLEN GAZ VANALARINI AÇTI
13 Ocak:
- Rusya doğal gaz firması Gazprom, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya yeniden doğal gaz pompalanması için pompa istasyonlarına talimat verdi.
- ABD Başkanı George W. Bush, 700 milyar dolarlık kurtarma planının kalan 350 milyar dolarının serbest bırakılmasını istedi.
- Merkez Bankasının çeyrek yıl raporunda, Çin'in döviz rezervinin 31 Aralıkta biten 3 ayda 45 milyar dolar artarak 1,95 trilyon dolara çıktığı bildirildi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) küresel ekonomik krizin etkileriyle baş edebilmesi için Belarus'a vereceği 2,46 milyar dolarlık krediyi onayladı.
- Air France, 320 milyon avroyla Alitalia'nın ana sermayesine yüzde 25 oranında ortak oldu.
- 2008 yılında toplam taşıt aracı üretimi yüzde 4,3 oranında artarak, 1 milyon 147 adede ulaştı.
- Fındık Tarım Kooperatifi Birliği (FİSKOBİRLİK) Yönetim Kurulu Başkanlığına Lütfi Bayraktar getirildi.
14 Ocak:
- Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin BB(-) olan uzun dönemli döviz cinsinden kredi notunu aynen teyit ederken, görünümünü ''durağan'' olarak açıkladı.
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Genel Sekreteri Angel Gurria, avro bölgesinde durgunluğun artacağı uyarısında bulundu ve ''Daha kötüsü yolda'' ifadesini kullandı.
- Avrupa Birliği dönem başkanı Çek Cumhuriyeti Başbakanı Mirek Topolanek, AB'nin enerji konusunda ''en önemli önceliğinin'' Nabucco projesi olması gerektiğini söyledi.
MERKEZ BANKASINDAN 2 PUANLIK FAİZ İNDİRİMİ
15 Ocak:
- Merkez Bankası 2005'ten bu yana en yüksek faiz indirimini gerçekleştirerek, faiz oranlarını 2 puan düşürdü. Borçlanma faiz oranı yüzde 15'den yüzde 13'e, borç verme faiz oranı ise yüzde 17,50'den yüzde 15,50'ye indirildi.
- Avrupa Merkez Bankası faiz oranını yarım puan indirerek, yüzde 2'ye çekildi.
- Türkiye'de Ekim 2008 dönemi itibariyle işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1,2 puan artışla yüzde 10,9'ye yükseldi.
- Avrupa'da otomobil satışları 2008 Aralık ayında yüzde 17,8, yılın tamamında yüzde 7,8 gerileyerek, son 15 yılın en sert düşüşünü gerçekleştirdi.
- Eximbank Genel Müdürü Ahmet Kılıçoğlu, kısa vadeli TL kredilerinin faiz oranlarında 1 puan indirim yapıldığını bildirdi.
- Kredi faizlerinde sübvansiyon oranı, koyun-keçi ve arıcılık kredilerinde yüzde 40'tan yüzde 50'ye, tarımsal mekanizasyon kredilerinde yüzde 30'dan yüzde 40'a yükseltildi.
16 Ocak:
- KEY'de yeni ödeme listesi... 140 bin SSK'lı vatandaşa KEY paralarının ödenmesini sağlayacak liste, dağıtımı yapılmayan mükerrer Resmi Gazete'de yayımlandı.
- Krize karşı önlemler çerçevesinde belli bir süre içinde birleşecek olan küçük ve orta boy şirketlere 1 ya da 2 yıl vergi muafiyeti geliyor. Lisanslı depoculuk işletmeleri de 5 yıl süreyle vergiden muaf olacak.
- ABD hükümeti Bank of America'ya 20 milyar dolar sermaye yardımında bulunma kararı aldı.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılacak program kapsamında, Türkiye'de bulunan IMF heyeti ile görüşmelerin öngörüldüğü gibi bir süre daha süreceği belirtildi.
- Ekonomik kriz ve hiperenflasyonla boğuşan Zimbabve'de, üzerinde 100 trilyon Zimbabve doları (yaklaşık 30 ABD Doları) kupürlü banknot piyasaya sürülecek.
18 Ocak:
- Maaşları katsayıya göre belirlenen memur emekli aylıkları da yılın ilk yarısında yüzde 4 zamlandı.
- Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, ihracatçılara 2009 yılında 350 milyon dolar devlet desteği verileceğini bildirdi.
NÜKLEER SANTRAL YARIŞMASINDA TEK FİRMA TEKLİF VERDİ
19 Ocak:
- Nükleer santral yarışmasında, teklif veren JSC Atomstroyexport-JSC Inter Raoues-Park Teknik ortak girişim grubunun üçüncü (fiyat) zarfı açıldı. Buna göre Ortak Girişim Grubu, birim fiyat ağırlıklı ortalama olarak kilovatsaat başına 20,79 cent, değerlendirmeye esas indirgenmiş birim fiyat olarak ise 21,16 cent fiyat teklifinde bulundu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, söz konusu konsorsiyumun önceki fiyat teklifi dışında yeni bir revize mektubu TETAŞ Genel Müdürlüğüne verdiğini bildirdi.
- İngiltere hükümeti, bankacılık sistemini desteklemek için 50 milyar sterlinlik ikinci önlem paketini açıkladı.
- Danimarka, bankalar ve tutsat (mortgage) kuruluşları için 18 milyar dolarlık kurtarma planı hazırladı.
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, az gelişmiş ülkeler için acil destek fonu oluşturulmasını istedi.
- Rusya ile Ukrayna arasında 10 yıl süreli doğal gaz anlaşması imzalandı.
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca bu yıl kırsal kalkınma yatırım destekleme projeleri için 249 milyon lira kaynak ayrıldığı bildirildi.
20 Ocak:
- 2008 bütçesiyle 222,5 milyar TL harcama yapılırken, bütçe gelirleri de 204,5 milyar TL oldu. 2008 bütçesi, yılı 17 milyar 69 milyon TL açıkla kapattı.
- Merkezi yönetim brüt borç stoku 2008 sonu itibarıyla 380,1 milyar lira oldu.
- Fransa Başbakanı Francois Fillon, ulusal otomobil sanayisine 5 veya 6 milyar avro tutarında yardım yapılacağını açıkladı.
- İtalyan otomotiv devi FIAT, ABD'nin otomotiv üretim şirketlerinden Chrysler ile stratejik ortaklık anlaşması imzaladı.
21 Ocak:
- Rusya'nın Ukrayna üzerinden Avrupa ülkelerine gaz sevkıyatına yeniden başlamasının ardından, batı hattından gelen doğal gaz Türkiye'ye ulaştı.
- İzmit Gaz Dağıtım San. ve Tic'in (İZGAZ) yüzde 90 hissesi, 232 milyon dolara Fransız GDF Suez firmasına devredildi.
22 Ocak:
- Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) 39. Genel Kurulu toplantısında, Arzuhan Doğan Yalçındağ, yeniden başkanlığa seçildi.
- Singapur, 13,6 milyar dolarlık teşvik paketi açıkladı.
- Ulusal Süt Konseyi kuruldu. Geçici Başkan Murat Yörük oldu.
26 Ocak:
- Enerji sektöründe faaliyet gösteren TKİ, TTK, BOTAŞ, EÜAŞ, TEİAŞ,TETAŞ ve TEDAŞ 31 Aralık 2008 itibariyle birbirlerine olan borç ve alacakları, her hangi bir faiz ve gecikme zammı uygulanmaksızın takas ve mahsup suretiyle tasfiye edilmesine karar verildi.
- Türkiye nüfusu 2008 yılı sonu itibariyle geçen yıla oranla binde 13,1 artarak 70 milyon 586 bin 256 kişiden 71 milyon 517 bin 100 kişiye yükseldi.
- Merkez Bankasının hükümete açık mektubunda, özellikle, mali disiplinin kalitesini artırmaya ve verimlilik artışlarının devamlılığını sağlamaya yönelik yapısal reformlar konusundaki gelişmelerin, gerek makroekonomik istikrar gerekse fiyat istikrarı açısından yakından izlendiği vurgulandı.
- Merkez Bankası Durmuş Yılmaz, enflasyonun yüzde 70 olasılıkla, 2009 yılı sonunda orta noktası yüzde 6,8 olmak üzere, yüzde 5,4 ile yüzde 8,2 aralığında gerçekleşmesinin beklendiğini bildirdi.
- Eczacılık devi Pfizer, rakibi ilaç üreticisi Wyeth'i 68 milyar dolara satın alma konusunda anlaştı.
- Hollandalı bankacılık devi Ing Group, Hollanda hükümetinin, 27,7 milyar avroluk (35,8 milyar dolar) ABD tutsat (mortgage) kaynaklı sorunlu varlıkların büyük çoğunluğunu satın alacağını bildirdi.
- İzlanda Başbakanı Geir Haarde, derinleşen mali kriz sırasında koalisyon hükümetinin çöktüğünü söyledi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF), 2009 yılında küresel büyüme tahminini yüzde 0,5'e çekti.
27 Ocak:
- TÜFE sepetinde var olan ürün sayısı 454'den 449'a indirilirken, ÜFE sepetindeki ürün sayısı 756'dan 768'e çıkarıldı.
- Japonya parlamentosu 54 milyar dolarlık ikinci teşvik paketini onayladı.
- Rusya'da ekonomik krizden en fazla etkilenen bankacılık sektörünü desteklemek için 900 milyar ruble (27,4 milyar dolar) ayrıldığı bildirildi.
- Nabucco zirve toplantısı, Budapeşte'de başladı.
- Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, ''Tapu Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'', orman sınırları dışına çıkarılan alanların, kadastro işlemleri yapılarak, Hazine adına tescil edilmesine olanak sağladı.
SİCİL AFFI YÜRÜRLÜKTE
28 Ocak:
- Kamuoyunda ''sicil affı'' olarak bilinen 5834 sayılı ''Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun'' Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- İspanya ekonomisi, 2008'in 3. ve 4. çeyreklerinde daralarak teknik olarak durgunluğa girdi.
- Markaların Korunması Kanunu, Resmi Gazete'de yayımlandı.
- ILO'nun yayımlandığı ''Küresel İstihdam Trendleri Raporu''nda yer alan en iyimser senaryoya göre, bu yıl, küresel bazda 18 milyon iş kaybı yaşanacak, küresel işsizlik oranı yüzde 6,1'e çıkacak.
- İran, Türk araçlarından fiyat farkı tahsilatında yüzde 25 indirime gitti.
- Hazine, bankalara doğrudan satış yöntemiyle 420,7 milyon TL ile 49,1 milyon dolar tutarında Gelire Endeksli Senet (GES) ihracı yaptı.
- AB Komisyonu, Avrupa'nın doğal gazda Rusya'ya bağımlılığını azaltacak Nabucco projesinin finansmanı için 250 milyon avro katkıda bulunacağını duyurdu.
- Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş'de (Başkent Edaş) yüzde 100 oranındaki hissenin 1 milyar 225 milyon dolar bedelle Enerjisa Elektrik Dağıtım A.Ş'ye devri gerçekleşti.
29 Ocak:
- Türkiye'nin turizm gelirleri 2008 yılında, 2007 yılına oranla yüzde 18,5 artarak, 21 milyar 910 milyon 964 bin 131 dolar olarak gerçekleşti.
- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), Tahran Borsası dışında tüm borsaların kayıpla kapattığı 2008 yılında, en çok kaybettiren 17. borsa oldu.
- Petrolün varilinin 42 doların altına inmesinin ardından Rus rublesi de dolar karşısında 34,8 rubleye inerek, rekor seviyede değer yitirdi.
- ASO Yönetim Kurulu Başkanlığı'na Nurettin Özdebir seçildi.
30 Ocak:
- 2008 yılında hem ihracatta hem de ithalatta rekor kırdı. İhracat, 2007'ye göre yüzde 23,1 artarak 132 milyar 3 milyon dolar, ithalat ise yüzde 18,7 artarak 201 milyar 823 milyon dolar oldu. İhracat bu yılın Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21 azalarak 7 milyar 685 milyon dolar oldu. İthalat da Aralık'ta yüzde 30,1 oranında azaldı ve 11 milyar 271 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- ABD ekonomisi, geçen yılın son çeyreğinde, çeyrek yıl sonuçları açısından son 25 yıldır gösterdiği en kötü performansı sergileyerek yüzde 3,8 daraldı.
- Japonya'da geçen yıl Aralık ayında bir önceki aya göre sanayi üretimi yüzde 9,6 ile 1953 yılından bu yana en büyük düşüşünü gösterdi.
- Belçika hükümetinin de katılımıyla yeniden müzakereye açılan Fortis'in Fransız BNP Paribas'ya devrinde anlaşma sağlandı.
- Dünyanın en büyük petrol şirketi Exxon Mobil, 2008 yılı için 45,2 milyar dolarlık rekor kar açıkladı.
31 Ocak:
- BOTAŞ Genel Müdürlüğü, doğal gaz satış fiyatlarında konutlarda yüzde 17 ve sanayide yüzde 18 oranında indirim yaptı.
Şubat ayında Merkez Bankası, döviz depolarının vadesini 1 aydan 3 aya, döviz depo piyasalarında borç verme faiz oranını, dolar için yüzde 7'den yüzde 5,5'e, avro için yüzde 9'dan yüzde 6,5'e düşürülmesine karar verdi.
ABD'de 787 milyar dolarlık dev teşvik planı kabul ederken, neredeyse otomotiv sanayi kurulduğundan bu yana lider olan ABD'nin satışlarda liderliğinin sona erdiği, Çin'in, otomobil satışlarında ilk kez ABD'yi geçtiği açıklandı. Bir diğer açıklama ise Kanada'nın bütçesinin 1976 yılı mart ayından bu yana ilk defa açık vermesiydi.
Ekonomide 2009 yılının Şubat ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
1 Şubat:
- Davos'ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu küresel ekonomik sistemin yeniden inşası çağrısıyla sona erdi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) Birinci Başkan Yardımcısı John Lipsky, Türkiye ile anlaşma yolunda çok önemli ilerlemeler kaydedildiğini söyledi.
3 Şubat:
- Bankalar Kanunu'nca uygun görülen ikincil sermaye benzeri krediler ile yurt dışında menkul kıymetleştirme yöntemiyle temin ettikleri krediler için, ödenecek faizlerden yapılacak kesinti oranı, yüzde 10'dan yüzde 1'e düşürüldü.
- Portföyü Türkiye'de kurulu borsalarda işlem gören altın ve kıymetli madenlere dayalı yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançlarına uygulanan yüzde 15 oranında Kurumlar Vergisi, sıfıra çekildi. 1 Ocak 2006'dan önce ihraç edilen devlet tahvili ve hazine bonosu faizleri ile toplu konut idaresi ve özelleştirme idaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirlere sıfır stopaj uygulanması kararlaştırıldı.
- Merkez Bankası, banka nezdindeki negatif nitelikli ferdi kredi ve kredi kartları ile karşılıksız çekler ve protestolu senetlere ilişkin 5834 sayılı Kanun kapsamına girenlerin kayıtlarının silindiğini açıkladı.
- Amerikan Merkez Bankası (Fed), ABD'de derinleşen durgunluğa karşı oluşturduğu bazı programların süresini 30 Nisan'dan Ekim sonuna kadar uzattı.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ocak ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,29, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 0,23 arttığını açıkladı. TÜİK'e göre, Ocak ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 9,50, ÜFE'de yüzde 7,90 oldu.
4 Şubat:
- Yeni bir yasal düzenlemeyle, ABD Yönetimi'nin 700 milyar dolarlık mali sektör kurtarma paketinden faydalanmak isteyen şirketlerin üst yöneticilerinin maaşı aylık 400 bin doları aşamayacak.
- Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) Genel Müdürü Sefer Bütün, EÜAŞ'ta yürütülen bir soruşturma kapsamında açığa alındı.
- Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nda (VOB) işlem gören hisse senedi vadeli kontratlardan elde edilen kazançlar için yerli yatırımcıdan alınan stopaj oranı tekrar yüzde sıfıra indirildi.
5 Şubat:
- 2008-2010 yılına ilişkin, ''Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı''nı yayımlandı.
9 Şubat:
- Sanayi üretimi, 2008 yılında yüzde 0,9 geriledi. 2008 Aralık ayında, aylık bazda, imalat sanayinde yüzde 19,9, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 5,3, madencilikte yüzde 2'lik üretim düşüşü yaşandı.
- Kamu yatırım ve kalkınma bankaları tarafından sağlanacak bir yıla kadar kısa vadeli dış imkan için Hazine'den izin alınmamasına karar verildi.
- Almanya Ekonomi Bakanı Michael Glos, istifa mektubunu Başbakan Angela Merkel'e sundu.
- Fransa, Renault ve Peugeot-Citroen otomobil üreticilerine 6 milyar avro kredi yardımı yapma kararı aldı.
10 Şubat:
- Türkiye'nin cari işlemler açığı, geçen yıl aralık ayında yüzde 42,5 azalarak 3 milyar 3 milyon dolara gerilerken, Ocak-Aralık dönemi itibariyle yüzde 8,4 artış ile 41 milyar 416 milyon dolara ulaştı.
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı Ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre 16,5 puan azaldı ve yüzde 63,8 seviyesinde gerçekleşti.
- Çin'deki otomobil satışları, ABD'deki otomobil satışlarını geçti. Otomobil satışlarında ABD tarihte ilk kez ikinciliğe düştü.
- ABD Hazinesi, bankaların 500 milyar dolarlık sorunlu varlıklarını satın almak için revize edilen mali kurtarma planını açıkladı.
- TETAŞ, özel sektörden elektrik alımı için ihale açtı.
- Kalbe bağlı sağlık sorunu yaşayan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, tedavi için ABD'nin Cleveland kentine gitti.
- Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), küresel ekonomik kriz yüzünden sosyal huzursuzlukların artabileceği uyarısında bulundu.
- Almanya'nın yeni Ekonomi Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg, göreve atanma belgesini Almanya Cumhurbaşkanı Horst Köhler'den alarak resmen görevine başladı.
11 Şubat:
- Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Türk Eximbank'ın 10 Şubat 2009'dan geçerli olmak üzere, TL kredilerinin faiz oranlarında yaklaşık 3 puana varan indirimler gerçekleştirdiğini, TL kredilerinin faiz oranları yüzde 10 ile 15 aralığına çekildiğini bildirdi.
- Sakarya Elektrik Dağıtım AŞ (SEDAŞ), 600 milyon dolarlık bedelle AkCez konsorsiyumuna devredildi.
- Merkezi Yönetim Bütçesinden ocak ayında 18 milyar 796 milyon TL harcama yapıldı, 15 milyar 830 milyon TL bütçe geliri elde edildi. Ocak ayındaki bütçe açığı da 2 milyar 967 milyon TL olarak tespit edildi.
12 Şubat:
– Kanada bütçesinin, 1976 yılı Mart ayından bu yana ilk defa açık verdiği açıklandı.
- AB'de ortak para avro kullanan 16 ülkede sanayi üretimi, aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 ile tarihinin en sert düşüşünü gerçekleştirdi.
- Bankacılık sektörünün toplam aktifleri 2008 yılı sonu itibarıyla 732,7 milyar liraya yükseldi.
- Türkiye'ye 2008 yılında bir önceki yıla göre, net uluslararası doğrudan yatırım girişi (fiili giriş) yüzde 19,6 azalarak 17 milyar 718 milyon dolara indi.
13 Şubat:
- Mersin-Akkuyu'da kurulması planlanan Türkiye'nin ilk nükleer santralının inşaatı ve işletimi için açılan yarışmada tek teklifi veren Türk-Rus ortaklığı Atomstroyexport-Inter Rao-Park Teknik Ortak Girişim Grubu, 21,16 dolar sent olarak önerdiği fiyatı, iyileştirme teklifinde 15,35 sent olarak revize etti.
- Avustralya parlamentosu, 27,4 milyar dolarlık ekonomiyi teşvik paketini onayladı.
- Avro Bölgesi geçen yıl son çeyrekte, 3'üncü çeyreğe göre yüzde 1,5 küçülerek 13 yıllık tarihinin en kötü performansına imza attı.
- Ekonomik krizin etkisiyle Hollanda ekonomisinin durgunluğa girdiği resmi olarak açıklandı.
- Rusya ile ticarette ruble-lira kullanılması konusunda görüş birliğine varıldı.
ABD'DEN 787 MİLYAR DOLARLIK DEV TEŞVİK PAKETİ
14 Şubat:
- ABD Başkan Barack Obama'nın ekonomik krizle mücadelede büyük önem verdiği 787 milyar dolarlık dev teşvik planı, Kongrenin iki kanadında da kabul edildi.
- Roma'daki G-7 toplantısı sırasında, Japonya ile Uluslararası Para Fonu (IMF) arasında 100 milyar dolarlık bir kredi anlaşması imzalandı.
16 Şubat:
- Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Japonya, geçen yıl son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 3,3 ile 1974 yılından bu yana en büyük küçülmeyi yaşadı.
- Türkiye'de 2008 kasım ayındaki işsiz oranı 2,2 puanlık artışla yüzde 12,3'e çıktı. İşsiz sayısı da, bu döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 645 bin kişi artarak, 2 milyon 995 bin kişi oldu.
17 Şubat:
- Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn, ulusal teşvik paketleri hazırlayan ülkelerden daha koordineli hareket etmelerini istedi.
- AB'de bir önceki yıl 192,4 milyar avro olan dış ticaret açığı, 2008'de 241,4 milyar avroya yükseldi.
- Halis Toprak, Toprak Holding Yönetim Kurulu Başkanlığından istifa ettiğini duyurdu.
DOĞAN YAYIN HOLDİNG'E VERGİ CEZASI
18 Şubat:
- Doğan Yayın Holding'e (DYH) Maliye Bakanlığı tarafından toplamda yaklaşık 826,3 milyon TL'lik vergi/ceza ihbarnamesi tebliğ edildi.
- ABD'li otomobil üreticileri General Motors (GM) ve Chrysler, ABD hükümetinden 22 milyar dolar ek kredi istedi.
- Global Yatırım Holding A.Ş'nin, Başkent Doğalgaz A.Ş'nin özelleştirilmesi kapsamında verdiği teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesine ilişkin alınan ''ihtiyati tedbir'' kararına karşı Ankara Büyükşehir Belediyesinin yaptığı itiraz, mahkeme tarafından reddedildi ve ihtiyati tedbirin devamına karar verildi.
- ABD Başkanı Barack Obama'nın yönetimi, konut kriziyle mücadele planı kapsamında, evini kaybetme tehdidiyle karşı karşıya kalan 9 milyon Amerikalı için 75 milyar dolar harcama kararı aldı.
- Alman hükümeti, zor durumdaki bankaların son çare olarak kamulaştırılabilmesini öngören yasa tasarısını kabul etti.
- AB, teşvik paketleriyle ve banka kurtarma operasyonlarıyla geçen yıl bütçe açığında yüzde 3 sınırını aşan 6 üyesine ceza vermek yerine süre tanıma kararı aldı.
- Dünya Altın Konseyi, 2008 yılında, 2007'ye oranla yüzde 64 (15 milyar dolar) daha fazla altın yatırımı yapıldığını açıkladı.
- Türkiye'den Suriye'ye mal taşıyan Türk araçlarından vergi alınmamasına karar verildi.
19 Şubat:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarında 1,50 puan indirim yaptı. Buna göre gecelik borçlanma faiz oranı yüzde 13,00'den yüzde 11,50'ye çekilirken, borç verme faiz oranını da yüzde 15,50'den yüzde 14'e indirildi.
- ABD'nin Cheveland kentinde tedavi amacıyla hastanede bulunan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 3'lü by-pass ameliyatı oldu.
- Rusya'nın doğal gaz devi Gazprom Başkanı Aleksey Miller, Rus gazını Avrupa'ya ulaştırması planlanan Kuzey Akım doğal gaz boru hattının 2011 yılında çalışmaya başlayacağını söyledi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn, küresel yavaşlamayla baş edebilmek için ileride daha fazla ülkenin, IMF'den mali yardım talebinde bulunmasını beklediklerini söyledi.
- İzmir Ticaret Borsası seçimlerinde tek liste ile gidilen seçimde Işınsu Kestelli başkan seçildi.
- Türkiye'nin genel enerji programı, Dünya Bankasının Avrupa ve Orta Asya'da insanların iyileştirilmesi ödülünü aldı.
20 Şubat:
- Merkez Bankası, döviz depolarının vadesini 1 aydan 3 aya, döviz depo piyasalarında borç verme faiz oranını, dolar için yüzde 7'den yüzde 5,5'e, avro için yüzde 9'dan yüzde 6,5'e düşürülmesine karar verdi.
- İngiltere'nin son banka kurtarma operasyonlarıyla birlikte borca battığı, ülkenin toplam borcunun 2 trilyon sterline ulaştığı açıklandı.
- Alman Federal Eyalet Temsilciler Meclisi, Almanya Federal Cumhuriyeti tarihindeki en büyük ekonomik yardım paketi olan 50 milyar avroluk ikinci konjonktür paketini onayladı.
- Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Kurumu Başkanı Turan Erol'un görev süresi sona erdi.
21 Şubat:
- ABD Başkanı Barack Obama, Hazineye, 787 milyar dolarlık ekonomiyi teşvik paketi kapsamındaki vergi kesintilerini uygulaması talimatı verdi.
- Citigroup ve Bank of America'nın kamulaştırılacağı iddiaları ile Bank of America'nın hisselerini 1984'ten, Citigroup'un ise 1990 yılından bu yanaki en düşük seviyesine geriletti.
22 Şubat:
- İran'ın, Avrupa'ya doğal gaz sevkıyatı yapmak amacıyla ortak bir şirket kurmak için bir Türk firmasıyla anlaştığı iddia edildi.
- Geçen yıl küresel kriz nedeniyle Avrupalı rakipleri küçülürken yolcu sayısını yüzde 15,6 artırarak 21 milyon 870 bine yükselten THY, Avrupa'nın en hızlı büyüyen 3 ulusal hava yolu arasına girdi.
23 Şubat:
- Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, 1 milyar dolarlık yeni ihracat kredisi destek programı çerçevesinde, başvuran ve şartlara uyan her KOBİ'ye 6 ay vadeli, vade sonunda defaten ödemeli olmak üzere 200 bin dolara kadar kredi kullandırılacağını söyledi.
- Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, küresel mali piyasaları özellikle hedge fonları ve kredi değerlendirme kuruluşları için yeni düzenlemelerde, ülkeler arasında daha iyi koordinasyon sağlanması çağrısında bulundu.
- Japonya'nın ikinci büyük otomobil üreticisi Honda'nın yeni başkanı ve üst yöneticisi (CEO) Takanobu Ito oldu.
- Ankara Ticaret Odasında (ATO) gerçekleştirilen seçimler sonunda Sinan Aygün yeniden başkan seçildi.
24 Şubat:
- ABD hükümetinin geçen yıl iki kez yardım ettiği sigorta şirketi American International Group'un (AIG), hükümetten daha fazla yardım istediği ve geçen yılın dördüncü çeyreği için 60 milyar dolar zarar açıklamasının beklendiği bildirildi.
25 Şubat:
- BOTAŞ'ın doğal gazda fiyat revizyonunda çözümsüzlük ile belirlenen kalitenin altında gaz verilmesi gibi gerekçelerle İran'a açtığı tahkim davasını kazandığı bildirildi.
26 Şubat:
- Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye Temsilcisi Hüseyin Samiei, dış borç seviyesine bakıldığında iyi bir konumda olduğu görülen Türkiye'nin dış borcunun, benzer ülkelere göre daha düşük olduğunu kaydetti.
- D-8 Ülkeleri Gıda Güvenliği toplantısı, Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da başladı.
- İngiliz Royal Bank of Scotland (RBS) 2008'de İngiltere'de bir şirketin tarihindeki en büyük yıllık kayba imza atarak 34,3 milyar dolar zarar etti.
27 Şubat:
- ABD Ticaret Bakanlığının açıkladığı verilere göre, 2008 yılı son çeyrekte ABD'nin gayri safi yurtiçi hasılası beklentilerden çok hızlı şekilde yüzde 6,2 oranında küçüldü.
- Dünya Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ve Avrupa Yatırım Bankası (EIB), Doğu ve Orta Avrupa'daki ekonomik krize çözüm bulmak için ortak bir program başlattı.
- Arçelik A.Ş'nin, çoğunluk hissesine sahip olduğu iştiraki Grundig Elektronik A.Ş. ile birleşme kararı aldığı bildirildi.
- İhracat bu yılın Ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25,7 azalarak 7 milyar 891 milyon dolar oldu. İthalat da Ocak'ta yüzde 43,3 oranında azaldı ve 9 milyar 271 milyon dolar olarak gerçekleşti.
28 Şubat:
- İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanlığına Murat Yalçıntaş, İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanlığına Tanıl Küçük yeniden seçildi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2009 yılı Mart ayında, çeşitli vergi indirimleri, kaynak aktarımlarını içeren tedbir paketlerini açıkladı.
Mart'ta doların 1,8250 liraya çıkması üzerine Merkez Bankası, döviz satım ihalelerine yeniden başlarken, mevzuatta yapılan düzenlemeyle ruble ve riyalle ticaretin de önü açıldı. Aynı ay, İngiltere'nin önde gelen bankası Llyods, devletin kontrolüne geçti.
Ekonomide 2009 yılının Mart ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
2 Mart:
- ''Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik'' uygulamaya girdi.
- Uluslararası Hububat Konseyi'nin (IGC) ocak tarihli son raporuna göre, geçen sezon dünya hububat üretimi 101 milyon ton artışla 1 milyar 788 milyon ton olarak gerçekleşti.
3 Mart:
- OECD, üye ülke hükümetlerine, küresel mali kriz ile birlikte ekonomilerinde ''korumacılık eğilimine girmemeleri'' uyarısı yaptı.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Şubat ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,34 gerilediğini, üretici fiyatları endeksinin ise (ÜFE) yüzde 1,17 arttığını açıkladı. Yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 7,73, ÜFE'de de yüzde 6,43 oldu.
4 Mart:
- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarlığına Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürü Ali Boğa atandı.
- Gelir İdaresi Başkanlığına, Başkan Yardımcısı Mehmet Kilci getirildi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn, küresel krizin dünyanın en yoksul ülkelerini etkilemeye başladığını ve 22 ülkenin bu yıl 25 milyar dolar ek kaynağa ihtiyacı olabileceğini söyledi.
5 Mart:
- Avrupa Merkez Bankası (AMB) gösterge faiz oranını yüzde 2'den yüzde 1,5'e indirdi.
- İngiltere Merkez Bankası faiz oranını yüzde 1'den yüzde 0,5'e çekti.
- General Motors (GM) denetçileri, şirketin faaliyetlerini sürdürebilmesi konusundaki şüphelerini dile getirince, uluslararası piyasalarda dolar değerlendi.
- ABD'nin Cleveland kentinde 2 hafta önce by-pass ameliyatı geçiren Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Türkiye'ye döndü.
7 Mart:
- İngiltere'nin önde gelen bankası Llyods Bank grubu, devletin kontrolüne geçti.
9 Mart:
- Doların 1,8250 liraya çıkmasıyla Merkez Bankası, 10 Mart 2009 tarihinden itibaren döviz satım ihaleleri yoluyla piyasaya döviz likiditesi sağlanmasına karar verildiğini bildirdi.
- Türkiye'nin sanayi üretimi Ocak ayında, 2008 yılının aynı ayına göre yüzde 21,3 oranında azaldı.
- Nikkei Endeksi, yüzde 1,2 (87,07 puan) oranında değer kaybederek, son 26 yılın en düşük endeks değeri olan 7.086,03 puandan kapandı.
- Londra Menkul Kıymetler Borsası, son 6 yılın en düşük düzeyine geriledi.
- Fortis Bank A.Ş, Fortis Bank Belçika'nın yüzde 75'inin Belçika devleti tarafından BNP Paribas'a satılması, geride kalan yüzde 25 hissenin de Belçika devletinin elinde bulundurulması karara bağlandı.
- İzlanda'da hükümet, geçen yılki finansal çöküşten sonra ayakta kalan son bağımsız banka Straumar Burduras'a da el koydu.
RUBLE VE RİYALLE TİCARETE İZİN
10 Mart:
- Merkez Bankasının döviz satım ihalelerine yeniden başladı. İlk gün, döviz satım ihalesindeki satış tutarını 50 milyon dolar olarak açıkladı.
- Ruble ve riyalle ticaretin önü açıldı. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda yapılan değişiklikle, bankalar ve bakanlıkça uygun görülecek diğer kuruluşlara, yaptıkları işlemlerde konvertibl dövizleri belirleme yetkisi tanındı.
- Türkiye'nin cari işlemler dengesi, ocak ayında 291 milyon dolar fazla verdi.
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı Şubat ayında, geçen yılın aynı ayına göre 15,5 puan azaldı ve yüzde 63,8 seviyesinde gerçekleşti.
11 Mart:
- Doğan Yayın Holding A.Ş, Halkalı Vergi Dairesi Müdürlüğüne teminat olarak gösterilen varlıkların ekspertiz değerinin 1 milyar 84,9 milyon TL olduğunu bildirdi.
Doğan Gazetecilik A.Ş, Danıştay 13. Dairesinin, Vatan Gazetesi'nin imtiyaz haklarına sahip Bağımsız Gazeteciler ve Kemer Yayıncılık hisselerinin devrinin yürütmesini durdurduğunu bildirdi.
12 Mart:
- Genentech firmasının yüzde 56'sına sahip olan Roche, geri kalan hisseler için 46,8 milyar dolar ödeyeceğini açıkladı.
- Türkiye'ye Ocak ayında, net uluslararası doğrudan yatırım girişi (fiili giriş) 1 milyar 92 milyon dolar oldu.
- 50 milyar dolarla Wall Street tarihinin en büyük yolsuzluğunu yapmakla suçlanan Bernard Madoff, suçunu kabul etti.
EKONOMİDE 4. TEDBİR PAKETİ
13 Mart:
- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ekonomide 4. tedbir paketini açıkladı. Pakete göre Eximbank'ın sermayesi 500 milyon lira artırılacak. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu yüzde 5 düşürülecek. Bütçeden KOSGEB için öngörülen ödeneğe 75 milyon lira ilave yapılacak. İhracatçının rekabet gücünün yükseltilmesi amacıyla Destekleme Fiyat İstikrar Fonu'na ayrılan para artırılacak. Yeni konutların satışından alınan yüzde 18'lik KDV, üç ay süreyle yüzde 8'e indirilecek. Otomotiv firmalarının elindeki mevcut araçlardan alınan ÖTV oranı 3 ay süreyle düşürülecek. Beyaz eşya ve elektronik eşyada uygulanan ÖTV'nin oranı 3 ay süreyle indirilecek.
- Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanlığına Prof. Dr. Vedat Akgiray, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanlığına da Mehmet Küçük atandı.
- ABD'li otomotiv şirketi General Motors (GM), daha önce mart ayı için hükümetten istediği 2 milyar dolara ihtiyacı olmadığını bildirdi.
– Bulgaristan'ın, Türkiye ile 1998 yılında imzaladığı ve Ceylan Holdingin üstlendiği "Yukarı Arda Projesi"ni içeren anlaşmayı tek taraflı olarak feshettiği bildirildi.
14 Mart:
- G 20 ülkelerinin 2 Nisan'da Londra'da yapacakları zirve öncesinde, maliye ve ekonomi bakanları İngiltere'nin Brighton kenti yakınlarındaki Horsham kasabasında toplandı.
- Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelikte değişikliğe gidildi ve yatırımı tamamlanmamış irtifak hakkı ve kullanma izinlerinde bedelin, talep edilmesi halinde 2 yıl süreyle yüzde 50 indirimli tahsil edilmesi kararlaştırıldı.
BEYAZ EŞYA VE OTOMOTİVDE ÖTV İNDİRİMLERİ
16 Mart:
- 4. tedbir paketinin vergi indirimleri uygulamaya girdi. 15 Haziran'a kadar geçerli olacak Bakanlar Kurulu Kararına göre, net alanı 150 metrekare ve üzeri konut teslimlerinde KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e düşürüldü. ÖTV oranı da, ticari araçlarda yüzde 10 yerine yüzde 1, motor silindir hacmi 1600 cm3'ü geçmeyen otomobillerde yüzde 37 yerine yüzde 18, otobüslerde de yüzde 1 yerine sıfır olarak uygulanacak. Elektronik ve beyaz eşyada ise yüzde 6,7'lik ÖTV sıfırlandı. Tüketici kredilerindeki KKDF de, yüzde 15'den yüzde 10'a indirildi.
- Türkiye'de, 2008 yılı aralık ayında işsizlik oranı, 3 puan artarak yüzde 13,6 olarak hesaplandı. İşsiz sayısı da, 838 bin kişi artarak, 3 milyon 274 bin kişi oldu.
- ABD Başkanı Barack Obama, hükümetin geçen yıl iflastan kurtardığı sigorta şirketi American International Group'taki (AIG) prim ödemelerine tepkisini dile getirdi ve bu ödemeleri engellemek için gereken tüm yasal önlemlerin alınması direktifini verdi.
17 Mart:
- AB Komisyonunun Nabucco projesi için ayırdığı 250 milyon avroya, üye ülkeler onay vermedi.
- Rusya'nın doğal gaz devi Gazprom Başkan Yardımcısı Aleksandır Medvedev, Nabucco doğalgaz projesine katılmaları için davet aldıklarını ancak, bunu reddettiklerini söyledi.
18 Mart:
- Çin Ticaret Bakanlığı, Coca Cola şirketinin, Çin'in en büyük meyve suyu şirketlerinden biri olan Huiyuan firmasını satın alma teklifini reddetti.
- Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, göreve başladı.
19 Mart:
- ABD Merkez Bankası (FED), ABD ekonomisine 1,4 trilyon dolar nakit akışı sağlayacağını açıkladı.
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarında 1 puan indirim yaptı. Buna göre gecelik borçlanma faiz oranı yüzde 11,50'den yüzde 10,50'ye, borç verme faiz oranı da yüzde 14'den yüzde 13'e çekildi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF), dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 0,5 ile yüzde 1 arasında küçüleceğini bildirdi.
20 Mart:
- AB devlet ve hükümet başkanları, 200 milyon Avrosu Nabucco projesine olmak üzere, kullanılmayan AB fonlarından enerji ve geniş bant internet altyapısına 2 yıl içinde 5 milyar avro harcanması konusunda uzlaştılar.
- 1 Nisan'dan geçerli olmak üzere sanayi elektriğinin fiyatında yüzde 1,66, konut elektriğinin fiyatında ise yüzde 1,58 oranında indirim yapıldı.
- AB devlet ve hükümet başkanları, Orta ve Doğu Avrupa'daki yeni üyeler için ayrılan 25 milyar avroluk acil kredi paketinin 50 milyar avroya çıkarılması konusunda uzlaştı.
- Milli Prodüktivite Merkezi (MPM) Yönetim Kurulu Başkanlığına Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonunu (TİSK) temsilen Akansel Koç seçildi.
- Merkezi yönetim bütçesinden Şubat ayında 25 milyar 808 milyon lira harcama yapıldı, 18 milyar 415 milyon lira da gelir elde edildi. Bütçe, Şubat ayını 7 milyar 393 milyon liralık açıkla kapattı.
21 Mart:
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 2'ye kadar küçülmesini beklediklerini söyledi.
22 Mart:
- Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) tarafından kullandırılan düşük faizli tarım kredilerinin vadesi işletme kredilerinde 18 aydan 2 yıla, yatırım kredilerinde 5 yıldan 7 yıla çıkarıldı.
23 Mart:
- ABD Yönetimi, bankaların bilançolarında bulunan ve kredi piyasasının çalışmasını önleyen toksik (zehirli, batık) varlıkları satın almak için 1 trilyon dolara kadar harcama kararı aldı.
24 Mart:
- ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke, 1930'lardaki gibi bir ekonomik çöküşün yaşanmaması için AIG'nin kurtarılmasına karar verildiğini kaydetti.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Khan, küresel krizi çözmek için koordineli hareket edilmezse, işsizlik ve iç ayaklanmaların hızla artış göstereceğini söyledi.
- İngiltere'de Şubat ayı üretici fiyat endeksinin 49 yıldır ilk kez sıfıra düştüğü açıklandı.
- Çin Merkez Bankası Başkanı Zhou Xiaochuan, Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından kontrol edilen yeni bir küresel para birimi önerdi.
- Şekerbank hisselerinin yüzde 33,98'ini elinde bulunduran BTA Securities JSC'nin sahibi BTA Bank JSC sermayesinin yüzde 78,14'ünün Kazakistan Devlet Varlık Fonu Samruk Kazyna tarafından devralındığı bildirildi.
- Türk Eximbank Genel Müdürü Ahmet Kılıçoğlu, 1 yıla kadar vadeli kredilerde, faiz oranlarının 2'şer puan indirildiğini açıkladı.
5 MADDELİK YENİ ÖNLEM PAKETİ
25 Mart:
- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 3 ay süreyle gayrimenkul alım satımlarında tapu harcını binde 15'ten binde 5'e, ev ve ofis mobilyaları ile KOBİ'lerin kullandığı bazı sanayi ve iş makinelerin ise KDV'yi yüzde 18'den yüzde 8'e indiren 5 maddelik yeni ekonomik önlem paketini açıkladı.
- Model yılı 1979 veya daha eski olan motorlu taşıtların, hurdaya çıkarılması halinde ödenmemiş motorlu taşıtlar vergisi ve cezaları silinecek.
- Toplu Konut İdaresi (TOKİ) idaresi tarafından yoksul vatandaşlara yönelik yapılacak ve 100 liradan başlayan taksitlerle satılacak 45 metre karelik konutların satışı için talep toplanmaya başladı.
26 Mart:
- Türkiye'nin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne 500 milyon dolar tutarında kredi sağlamasına ilişkin Kredi Anlaşması, Bakanlar Kurulunca onaylandı.
- BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, G-20 ülkelerinin liderlerine küresel mali krizin vurduğu gelişmekte olan ülkeler için 2 yıllık ve 687 milyar sterlinlik bir mali teşvik paketi hazırlamaları çağrısında bulundu.
- Sırbistan'ın, IMF ile 3 milyar avroluk bir program üzerinde anlaşmaya vardığı bildirildi.
27 Mart:
- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, küresel krizin etkilerini azaltmak amacıyla Kredi Garanti Fonu'na 1 milyar lira aktarılacağını açıkladı.
28 Mart:
- Ünlü finans spekülatörü George Soros, 2 Nisan'da Londra'da yapılacak olan G20 zirvesinin küresel ekonomik sistem için son şans olduğunu söyledi.
- Norveç, Uluslararası Para Fonuna (IMF) 4,6 milyar dolarlık destekte bulunacağını bildirdi.
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun (EPDK), elektrik fiyatlarında abone gruplarına göre yüzde 1,5-1,89 oranlarında indirim sağlayan kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.
29 Mart:
- Yaz saati (ileri saat) uygulamasına geçildi. Saatler, 03.00'de, bir saat ileri alınarak 04.00'e getirildi.
- Bazı sektörlerdeki mallara uygulanacak KDV'nin yüzde 18'den, yüzde 8'e indirilmesine dair Bakanlar Kurulu Kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
30 Mart:
- Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, ekonomik kriz nedeniyle büyük zarara uğrayan Opel otomobil şirketinin kurtarılması amacıyla, devletin şirket hisselerine geçici süreyle iştirak etmesini önerdi.
31 Mart:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye ekonomisinin 2008 yılında yüzde 1,1 oranında büyüdüğünü açıkladı. Kesintisiz 27 çeyrektir büyüyen Türkiye ekonomisi, 2008 yılının son çeyreğinde yüzde 6,2 küçüldü.
2008 yılında kişi başına GSYH, cari fiyatlarla 13 bin 367 lira, dolar cinsinden 10 bin 436 dolar olarak hesaplandı.
TÜİK, 2007 yılı ile 2008'in ilk 3 çeyreğinin milli gelir rakamlarını revize etti, 2007 büyüme rakamı yüzde 4,6'dan yüzde 4,7'ye yükseltildi.
- 2008 yılı sonu itibariyle, Türkiye'nin dış borcu 276,8 milyar dolara, net dış borç stoku 150,7 milyar dolara yükseldi. Kamu net borç stoku, 2008 yılı sonu itibariyle bir önceki yıla göre yüzde 9,3 artarak 271,5 milyar lira oldu.
- Dünya Bankası, küresel büyümenin bu yıl, 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez yüzde 1,7 daralacağı tahmininde bulundu.
- İhracat şubat ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24,9 azalarak 8 milyar 317 milyon dolar oldu. İthalat da şubatta yüzde 47,6 oranında azaldı ve 8 milyar 398 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ekonomide 2009 yılı Nisan ayında, G-20 ülkeleri Londra'daki zirvede, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve diğer kalkınma kuruluşlarına 1,1 trilyon dolar kaynak aktarılması konusunda anlaştı.
Katılım öncesi ekonomik program açıklanırken, varlık barışı uygulamasında 14,8 milyar liralık beyan oldu. Merkez Bankasınca tespit edilen reeskont ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranları ise 6-7 puan indirildi.
Ekonomide 2009 yılının Nisan aylarındaki gelişmeler özetle şöyle:
IMF VE DİĞER KALKINMA KURULUŞLARINA 1,1 TRİLYON DOLAR
2 Nisan:
- G-20 üyeleri Londra'daki zirvede IMF ve diğer kalkınma kuruluşlarına 1,1 trilyon dolar kaynak aktarılması konusunda anlaştı.
- Türkiye ile Uluslararası Para Fonu (IMF), doğrudan görüşmelere yeniden başlama kararı aldı.
- Merkez Bankası, yarından itibaren döviz satım ihalelerini durduracağını bildirdi.
- TEDAŞ Genel Müdürü Haşim Keklik, Ankara'da bazı semtlerde seçim gecesi elektriklerin kesilmesinin ''sabotaj olduğu ve bu konuda inceleme başlatıldığı'' iddialarıyla ilgili olarak ne TEDAŞ yetkililerinin ne de polisin, elektriği kesilen trafolarda herhangi bir incelemesinin söz konusu olmadığını açıkladı.
- Avrupa Merkez Bankası, faiz oranını çeyrek puan indirdi. Merkez Bankası, faiz oranlarını tarihi düzey olarak nitelendirilen yüzde 1,25'e çekti.
- İstanbul Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünce, sabah saatlerinde, İstanbul, İzmir ve Ankara'da, Borsada manipülasyon yapıldığı iddiaları üzerine düzenlenen operasyonda, 54 kişi gözaltına alındı.
3 Nisan:
- Uluslararası Tekstil Hazır Giyim ve Deri İşçileri Federasyonu Genel Sekreteri Neil Kearney, geçen yıl Eylül ayından bu yana dünyada deri, tekstil ve ayakkabı sektöründe 12 milyon kişinin işsiz kaldığını, 8 bin 500 fabrikanın da o tarihten bu yana kapandığını açıkladı.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü, toplam 5 bin 468 adet maden sahasını aramaya açmak üzere ihaleye çıktı.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, G-20 zirvesinin ardından, dünyada potansiyel krizlerle mücadele etmek için IMF'nin şimdi yeterli güce sahip olduğunu bildirdi.
- Türkiye İstatistik Kurumu, mart ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 1,10, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 0,29 arttığını açıkladı. TÜİK'e göre, mart ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 7,89, ÜFE'de yüzde 3,46 oldu.
4 Nisan:
- ABD Ticaret ve Kalkınma Kurumu ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı arasında enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve temiz kömür teknolojisi konularında geniş bir işbirliği programının ana hatlarını belirleyen bir mutabakat anlaşması imzalandı.
- ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke, kredi sistemini teşvik etmek ve ABD ekonomisinde yeniden iyileşme sağlanması için ellerindeki tüm araçlarını kullanacaklarını belirterek, ABD ekonomisinde iyileşmenin yavaş olabileceği uyarısında bulundu.
5 Nisan:
- Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunca yapılan yönetmelik değişikliğine göre, tütün mamullerinin ambalajları üzerinde, bir tütün mamulünün diğerlerine göre daha az zararlı veya daha üstün olduğunu ima eden veya tüketimini özendiren her türlü metin, isim, marka, çeşit adı, mecaz, figür, işaret ve diğer unsurlar ile tüketiciyi aldatıcı nitelikteki tanımlama, marka, çeşit adı, renk, figür veya işaretler kullanılamayacak.
6 Nisan:
- Japonya'da 75 milyar avroluk yeni teşvik paketi açıklandı.
- Çalık Holding, Sabah-ATV'nin satın alınma sürecinde kullanılan 750 milyon dolarlık kredinin karşılığında, 1 milyar 250 milyon dolarlık işletmenin tamamı ve buna ilave olarak Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık'ın şahsi kefaletinin bankalara teminat olarak verildiğini açıkladı.
7 Nisan:
- Avustralya Merkez Bankası faizleri çeyrek puan indirerek, son 50 yılın en düşük faiz düzeyi olan yüzde 3'e çekti.
- AB ve ortak para kullanan 16 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesi'nde 2007'nin aynı dönemine göre geçen yılın son çeyreğinde yüzde 1,3 olarak açıklanan küçülme rakamı, yüzde 1,4'e revize edildi.
- Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından ABD Başkanı Barack Obama'nın Türkiye ziyareti anısına hatıra para basıldı.
- Vakıflar Bankasının Yönetim Kurulu Başkanlığına Yusuf Beyazıt seçildi.
8 Nisan:
- Türkiye'nin sanayi üretimi Şubat ayında, 2008 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 23,7 oranında azaldı.
- Geçen yılın ilk çeyreğinde 350 bin 902 adet olan otomotiv üretimi bu yılın aynı döneminde yüzde 59,4 azalışla 142 bin 567 adede geriledi.
- AB Komisyonu, borçlanmakta zorlanan bankalara sağlanan hazine garantileri dahil, 27 AB üyesinde küresel mali krize karşı alınan tedbirlerin, 3 trilyon avroya ulaştığını duyurdu.
- Almanya'da Cabrio tipi otomobil üreten tanınmış şirketlerden Karmann iflas duyurusunda bulundu.
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, dünyada kayıt dışı çalışan kişi sayısının 1,8 milyarı bulduğunu, buna karşılık 1,2 milyar insanın ise kayıt altında olduğunu açıkladı.
9 Nisan:
- Merkez Bankasınca tespit edilen reeskont ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranları 6-7 puan indirildi.
- İngiliz Barclays Bankası, ABD merkezli menkul kıymet yönetimi birimi iShares firmasını, Avrupa merkezli yatırım şirketi CVC'ye 4,4 milyar dolara satma konusunda anlaştı.
- Dünya otomotiv sektöründeki krize rağmen Hintli Tata Grubu, dünyanın en ucuz otomobili ''Nano''yu Hindistan'da satışa sundu. Yaklaşık bir haftadır Yeni Delhi ve Bombay'daki bayilerde sergilenmeye başlanan Nano, 100 bin rupiden (1,500 avro) piyasaya sürüldü.
10 Nisan:
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, elektrik dağıtımda Çoruh ve Osmangazi elektrik dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesi için ilana çıktı.
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre 16,5 puan azaldı ve yüzde 64,7 seviyesinde gerçekleşti.
- Japonya Başbakanı Taro Aso, dünyanın ikinci büyük ekonomisini durgunluktan çıkarmak için 150 milyar dolar tutarında yeni bir teşvik paketi açıkladı.
- Türkiye'nin, 2008 yılı Şubat ayında 3 milyar 871 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, 2009 yılının aynı döneminde 343 milyon dolar fazla verdi.
- Forbes dergisinin açıkladığı 2 bin büyük şirket arasında Türkiye'den 13 şirket yer aldı.
11 Nisan:
- Türkiye vergi rekortmenliğini 18 milyon liralık gelir vergisiyle Rahmi Koç aldı.
- Boren ile Temsan işbirliğiyle yürütülen proje çerçevesinde Türkiye'de ilk kez dalga enerjisinden elektrik üretimi gerçekleştirildi.
- Dünyanın 80 ülkesinden 2 bin Türk girişimciyi bir araya getiren Dünya Türk Girişimciler Kurultayı kapsamında işbirliği ve lobicilik faaliyetlerini yürütmesi için Dünya Türk İş Konseyi kuruldu.
12 Nisan:
- Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye ve IMF'nin, 3 yıllık stand-by anlaşmasına ilişkin görüşmelere yol gösterecek prensipler konusunda mutabakat sağladığını, ancak ön anlaşmaya varmadığını açıkladı.
KATILIM ÖNCESİ EKONOMİK PROGRAM AÇIKLANDI
13 Nisan:
- Katılım öncesi ekonomik program açıklandı. Türkiye ekonomisinin 2009 yılında yüzde 3,6 oranında daralması, 2010 yılında yüzde 3,3, 2011'de ise yüzde 4,5 oranında büyümesi öngörüldü. Bu yıl sanayi sektörü üretiminin yüzde 9,7 oranında daralması beklenirken, işsizlik oranının yüzde 13,5 düzeyine yükseleceği öngörüldü. Programda, 2009 tüketici fiyatları enflasyonu yüzde 7,5, 2010 yılı enflasyonu yüzde 6,5, 2011 enflasyonu da yüzde 5,5 olarak yer aldı. 2009, 2010 ve 2011 yıllarında ihracatın sırasıyla 104, 111 ve 120 milyar dolar olacağı tahmin edildi.
- Akbank, Uluslararası Danışma Kurulu oluşturdu. Kurulun Başkanlığına Kemal Derviş getirildi.
14 Nisan:
- Krize karşı alınan 36 önlemin 2008-2010 dönemindeki toplam maliyeti 54,4 milyar lira olarak belirlendi.
- Ekonomiyi canlandırmak için KDV indirimi uygulanacak malların kapsamı genişletildi.
- 2009 yılı Ocak-Mart döneminde bütçe giderleri 66 milyar 425 milyon lira, bütçe gelirleri 47 milyar 298 milyon lira ve bütçe açığı da 19 milyar 127 milyon lira olarak gerçekleşti. Mart ayı bütçe giderleri 21 milyar 820 milyon, gelirleri 13 milyar 53 milyon, bütçe açığı ise 8 milyar 767 milyon lira oldu.
- Merkez Bankası, 2008 yılında 1 milyar 990 milyon 767,9 bin YTL kar etti.
- Ziraat Bankasının 2008 yılı net kar kaleminin 2 milyar 134 milyon lira olarak gerçekleştiği, 2008 yılı karından Hazine'ye 750 milyon lira net kar payı ödenmesinin kararlaştırıldığı bildirildi.
- Halkbank, 2008 yılını 1 milyar 18 milyon lira net karla kapattı.
- Uluslararası net doğrudan yatırımlar, şubat ayında, ocak ayına göre yüzde 67,1 oranında düşüşle, 366 milyon dolara geriledi.
15 Nisan:
- Türkiye'de, 2009 yılı ocak ayında işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,9 puan artarak yüzde 15,5 olarak hesaplandı. İşsiz sayısı ocak 2009 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 59 bin kişi artarak 3 milyon 650 bin kişi oldu.
- Milli Piyango'nun özelleştirilmesi için açılan ihaleye 2 teklif geldi.
MERKEZ BANKASI FAİZİ YÜZDE 10'UN ALTINA İNDİ
16 Nisan:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını 0,75 puan indirdi. Buna göre, gecelik faiz oranları borçlanmada yüzde 9,75'e, borç vermede ise yüzde 12,25'e çekildi.
- Şubat ayında sanayi üretimi, ortak para kullanan 16 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesi'nde yüzde 18,4 ve 27 üyeli AB'de yüzde 17,5 geriledi.
- Çin ekonomisinin yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,1 büyüdüğü açıklandı.
- IMF, ekonomik durgunluğun beklenenden daha uzun sürebileceğini, durgunluğun ardından ekonomide iyileşmenin zayıf olacağını bildirdi.
17 Nisan:
- Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası (TSKB) Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine, bankanın en büyük sermaye ortağı Türkiye İş Bankasının Genel Müdürü Ersin Özince getirildi.
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Türkiye'nin kuzeyindeki 5 ili kapsayan ve elektrik dağıtımda 7. bölge olan Yeşilırmak Elektrik Dağıtım Bölgesinde ihale ilanına çıktı.
- Dünyanın en büyük ikinci petrol tüketicisi Çin ile Kazakistan, 5 milyar dolarlık petrol anlaşması imzaladı.
- Forbes Dergisi, küresel ekonomik kriz yüzünden Rus milyarderlerin servetlerinin 380 milyar dolarlık kayıpla 142 milyar dolara kadar indiğini ve milyarder sayısında da üçte iki oranında bir azalma olduğunu bildirdi.
19 Nisan:
- Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) genel başkanlığına yeniden Ömer Cihad Vardan getirildi.
- Bulgaristan, patates siğili hastalığı görüldüğü gerekçesiyle Türkiye'den patates ihracatını sınırlayabileceğini bildirdi.
20 Nisan:
- Merkezi Yönetim brüt borç stoku, Mart ayı sonu itibarıyla 407,7 milyar lira olarak gerçekleşti.
- IMF Esnek Kredi Hattından 47 milyar dolar tutarında kredi isteyen Meksika'nın başvurusunu onayladı.
- Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, 2009 yılının ilk 3 ayında kredi kartı harcamaları yüzde 14 artışla 46 milyar liraya ulaştı.
- Türk Telekom'un, yılın ilk çeyreğinde konsolide gelirlerinin 2,5 milyar lirayı aştığı bildirildi.
21 Nisan:
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) Genel Müdürlüğü, Petrol Ofisi AŞ'nin 10 şirketini, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu uyarınca 1'er yıl süreyle tüm ihalelere katılmaktan yasakladı.
- Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, varlık barışı için 14,8 milyarlık beyan olduğunu bildirdi.
22 Nisan:
- Uluslararası Para Fonu IMF'nin yayımladığı Dünyanın Ekonomik Görünümü raporunda, Türkiye ekonomisinin, bu yıl yüzde 5,1 küçülmesinin ve 2010'da ise yüzde 1,5 oranında büyümesinin beklendiği bildirildi.
24 Nisan:
- Dünyanın en büyük içecek şirketi Coca-Cola'nın Üst Yöneticisi Muhtar Kent, yönetim kurulu başkanı olarak seçildi.
- Merkez Bankasının döviz rezervleri 62 milyar 414 milyon dolarla yılın en düşük düzeyine geriledi.
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, artan işsizlik ve korumacılık nedeniyle dünyanın toplumsal bir kriz tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğunu söyledi.
25 Nisan:
- Sanayileşmiş yedi ülkenin oluşturduğu G-7 ülkeleri, 1930'lu yıllardan beri yaşanan en kötü ekonomik durgunluktan çıkmak için birlikte çalışma sözü verdi.
- Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, IMF ile 3 yıllık bir stand-by üzerinde çalıştıklarını bildirdi.
26 Nisan:
- Sahte içkiden ölümler üzerine, TAPDK koordinatörlüğünde acil eylem toplantısı yapıldı. Toplantıda, alkollü içki piyasasındaki denetimlerin artırılması, açık içkilerden numune alınmasının sağlanması ve gümrüklerde daha sıkı kontrol yapılması gibi bir dizi önlemin hayata geçirilmesi kararlaştırıldı.
27 Nisan:
- Türkiye'de, 2008 yılı bitkisel üretim değeri bir önceki yıla göre yüzde 16,1 artarak yaklaşık 66 milyar lira oldu.
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, küresel ekonomik krizin üstesinden gelmek için çok daha fazla çaba gösterilmezse bu durumun yoksul ülkeler için ''insani felakete'' dönüşeceği uyarısında bulundu.
- Dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Japonya, bu yıl yüzde 3,3 daralacak. Böylece, Japonya ekonomisi 2. Dünya Savaşı'ndan bu yanaki en kötü performansını sergilemiş olacak.
- Dünya Bankası domuz gribi üzerinde yaptığı incelemede, dünya grip faturasının 3 trilyon doları bulabileceğini hesapladı.
28 Nisan:
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Rusya ile imzaladıkları ek memorandum uyarınca, ihracatta bir sorun yaşanması durumunda, ülkeye değil, hata yapan firmaya yaptırım uygulanacağını belirtti.
29 Nisan:
- 2009 yılı 1. çeyrek turizm geliri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,2 oranında azalarak 2 milyar 466 milyon 573 bin 727 dolar oldu.
- ABD ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde, beklentilerin üzerinde yüzde 6,1 daraldı.
30 Nisan:
- Türkiye'nin Ocak-Mart döneminde ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 gerileyerek 24 milyar 507 milyon dolar, ithalatı da yüzde 41,8 gerileyerek 28 milyar 625 milyon dolar oldu. İhracat mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,4 azalarak, 8 milyar 178 milyon dolar oldu. İthalat da martta yüzde 37,5 oranında azaldı ve 10 milyar 503 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- BOTAŞ Genel Müdürlüğü, doğal gaz satış fiyatlarında yarından geçerli olmak üzere, konutlarda yüzde 25, sanayide yüzde 26 oranında indirim yaptı.
- Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, güncelenen tahminlerine göre enflasyonun yüzde 70 olasılıkla 2009 yılı sonunda orta noktası yüzde 6,0 olmak üzere yüzde 4,8 ile 7,2 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini bildirdi.
- Brezilya'da, Merkez Bankası faiz oranlarını 1 puan düşürerek tarihindeki en düşük seviye olan yüzde 10,25 yaptı.
Mayıs ayında, açıklanan mali paketlerin 2009 yılında gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı, Rusya'da yüzde 4,1, Güney Kore'de yüzde 3,9, Çin'de yüzde 3,1, Japonya'da yüzde 2,4, ABD'de ise yüzde 2 oldu.
Türkiye'nin açıkladığı mali paketlerin GSYH'ye oranı ise 2009 için yüzde 0,8, 2010 için de yüzde 0,3 olarak belirlendi.
Ekonomide 2009 yılı Mayıs ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
EKONOMİNİN KOORDİNASYONU GÖREVİ BABACAN'IN
1 Mayıs:
- Ekonominin koordinasyonundan sorumlu Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığına Ali Babacan atandı.
- Bir zamanlar ABD otomotiv endüstrisinin simgelerinden Chrysler, mahkemeye iflas koruma başvurusunda bulundu.
HİSARCIKLIOĞLU YENİDEN TOBB BAŞKANI OLDU
2 Mayıs:
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin 64. Olağan Genel Kurulunda Rifat Hisarcıklıoğlu, başkanlığa yeniden seçildi.
- Özelleştirme Yüksek Kurulu, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş'nin, Meram Elektrik Dağıtım A.Ş'deki yüzde 100 oranındaki hissesinin, 440 milyon dolar bedelle en yüksek teklifi veren Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş'ye satılmasına karar verdi.
BAKANLIKLARDA DEVİR TESLİM
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığına atanan Ali Babacan, görevi Nazım Ekren'den devraldı. Kemal Unakıtan, Maliye Bakanlığı görevini Mehmet Şimşek'e devretti. Devlet bakanlığına atanan Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Sanayi Bakanlığı görevini Nihat Ergün'e devretti. Devlet Planlama Teşkilatından sorumlu Devlet Bakanlığına Cevdet Yılmaz getirildi. Hilmi Güler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı görevini Taner Yıldız'a devretti. Faruk Nafiz Özak, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı görevini AK Parti Samsun Milletvekili Mustafa Demir'e devretti. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker'in görev alanı değişmedi.
3 Mayıs:
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Hasan Köktaş, Türkiye'de son 7 yılda şehirlerde doğal gaz kullanımı için yapılan şebeke yatırımlarının toplamının 8 milyar liraya ulaştığını, toplamda 13 milyon konuta da doğal gaz ulaştığını söyledi.
- Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) ile Çin, Japonya ve Güney Kore'nin maliye bakanları, toplam sermayesi 120 milyar doları bulan bölgesel döviz rezervi havuzunun bu yılın sonuna kadar oluşturulmasını kararlaştırdı.
4 Mayıs:
- Kürşad Tüzmen, Devlet Bakanlığı görevini Zafer Çağlayan'a devretti.
- Türkiye İstatistik Kurumu, Nisan ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,02, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 0,65 arttığını açıkladı. TÜİK'e göre, Nisan ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 6,13 artarken, ÜFE'de yüzde 0,35 geriledi.
- AB Komisyonu Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 3,7 küçüleceğini, 2010'da ise yüzde 2,2 büyüyeceğini tahmin etti. Komisyon 2009 yılında küresel ekonominin yüzde 1,4, ABD'nin yüzde 2,9, Avrupa Birliği ile Avro Bölgesi'nin yüzde 4 ve Japonya'nın da yüzde 5,3 küçüleceği öngörüsünde bulundu.
5 Mayıs:
- Dünyanın en ucuz otomobili Nano, sadece 16 günde 203 bin sipariş aldı.
- ABD'li ünlü yatırım bankası Merrill Lynch, bölgesinde gelişmekte olan benzer ekonomilere kıyasla Türkiye'nin durgunluktan daha hızlı çıkacağını belirterek, bu yıl yüzde 2,5 düzeyinde kalacak küçülmenin 2010 yılında yüzde 3,2 büyümeye dönüşmesini beklediğini duyurdu.
6 Mayıs:
- ABD'nin en büyük 500 şirketinin gelir, kar, aktif ve öz sermayelerinin açıklandığı Fortune 500 sıralamasında, listenin 55 yıllık tarihinde karlarda en büyük düşüş yaşandığı bildirildi.
– Kosova, oy çoğunluğuyla Uluslararası Para Fonunun (IMF) üyesi oldu.
7 Mayıs:
- Avrupa Merkez Bankası, faiz oranlarını 0,25 puan düşürerek yüzde 1'e indirdi.
- Avrupa Birliği küresel kriz nedeniyle ödemeler dengesinde sorun yaşayan Romanya'ya 7 yıl vadeli 5 milyar avro krediyi onayladı.
- TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), nükleer santral ihalesinde Yarışma Komisyonu'nu devre dışı bırakarak, ihalenin tek katılımcısının ''hukuka aykırı tekliflerini'' incelemek üzere TETAŞ Enerji Alış Dairesinin görevlendirilmesi nedeniyle suç duyurusunda bulundu.
- Milli Piyango İdaresine ait şans oyunlarının özelleştirilmesi ihalesinin nihai pazarlık görüşmesinde, katılımcılar teklif vermedi. İhale iptal edildi.
- ABD'nin en büyük otomotiv şirketi GM, ilk çeyrekte 6 milyar dolar zarar ettiğini açıkladı.
- Otomobil üreticileri Porsche ve Volkswagen, birleşme konusunda anlaştı.
8 Mayıs:
- ABD Merkez Bankası Fed'in test sonuçlarına göre bu yıl ve gelecek yıl içinde 19 Amerikan bankasının toplam kaybı 600 milyar doları bulabilecek.
- Türkiye'nin sanayi üretimi Mart ayında, 2008 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 20,9 oranında azaldı.
- Türkiye'de işsizlik oranı 2008 yılında yüzde 11 oldu. İşsizlik oranı, 2007 yılında yüzde 10,3 düzeyindeydi.
- Türk otomotiv sanayisinde yılın ilk dört ayında toplam taşıt aracı üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 54 oranında azaldı.
9 Mayıs:
- İran Milli Petrol Şirketinden yapılan açıklamaya göre, Fars eyaletinde 6 trilyon 300 milyar metreküp doğal gaz rezervi olan büyük bir yatak keşfedildi.
- Zorunlu Deprem Sigortasına sahip konut sayısının bu yılın ilk çeyreğinde 3 milyonu aştığı bildirildi.
- Venezüela'da hükümet, bazı petrol hizmet şirketlerinin varlıklarına el koydu.
10 Mayıs:
- Şehir içi telefon görüşmeleri rekabete açıldı.
- Irak'ın kuzeyindeki bölgesel yönetim, Irak Petrol Bakanlığının, kuzeydeki petrolün petrol boru hattıyla Ceyhan'a sevkıyatını onayladığını bildirdi.
11 Mayıs:
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı Nisan ayında, geçen yılın aynı ayına göre 14,9 puan azaldı ve yüzde 66,8 seviyesinde gerçekleşti.
- Vergi Daireleri Otomasyon Projesinin 3. aşamasının da ay sonunda devreye girmesiyle birlikte vergiyle ilgili bütün işlemler artık elektronik ortamda yapılıp ve takip edileceği bildirildi.
- Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş, tahakkuk ettirilen 675 milyon 780,8 bin liralık vergiyle, bu yıl Türkiye'nin kurumlar vergisi rekortmeni oldu.
- ABD'de bu yıl bütçe açığı tahmini, 89 milyar dolar daha yükseltilerek 1,84 trilyon dolar olarak hesaplandı.
- Türkiye'nin Mart ayında cari açığı, geçen yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 76,8 oranında azalarak 4 milyar 279 milyon dolardan 992 milyon dolara düştü. Ocak-Mart döneminde cari açık, bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 90,6 oranında azalarak 12 milyar 303 milyon dolardan 1 milyar 155 milyon dolara geriledi.
12 Mayıs:
- IMF, derin bir durgunluk içinde bulunan Avrupa ekonomisindeki düşüşün, gerekli önlemlerin alınması durumunda bile muhtemelen 2010 başlarına kadar süreceği tahminini dile getirdi.
- TÜSİAD'ın Konjonktür Değerlendirme Raporunda, ekonominin yüzde 4,1 daralacağı tahmini yer aldı.
13 Mayıs:
- Merkezi yönetim bütçesinden Nisan ayında 21 milyar 10 milyon lira harcama yapılırken, bütçe gelirleri 20 milyar 63 milyon lira, bütçe açığı ise 947 milyon lira oldu.
- ABD'li tutsat devi Freddie Mac ilk çeyrekte 9,9 milyar dolar zarar etti.
- AB'de ortak para kullanan 16 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesinde sanayi üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında yüzde 20,2 ile rekor oranda geriledi.
- AB Komisyonu, işlemci piyasasındaki hakim durumunu kötüye kullanarak rekabeti ihlal etmekle suçladığı teknoloji devi Intel'e 1,06 milyar avro rekor para cezası verdi.
- Uluslararası doğrudan yatırımlar bu yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 50 düşüşle 2 milyar 248 milyon dolara geriledi.
14 Mayıs:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını 0,50 puan indirdi. Buna göre, gecelik faiz oranları borçlanmada yüzde 9,25'e, borç vermede ise yüzde 11,75'e çekildi.
- Toplu Konut İdaresi (TOKİ), ''TOKİ'' adını marka olarak ulusal ve uluslararası düzeyde koruma altına aldırdı.
- Japon elektronik ve eğlence şirketi Sony, 14 yıldır ilk kez geçen yıl 1 milyar dolar zarar etti.
- Yaş çay alım fiyatı, kilogram başına 79 kuruş, destekleme primi de 11,5 kuruş olmak üzere toplam 90,5 kuruş olarak açıklandı.
- Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), küresel ekonomik krizin ekonomileri etkilemesi nedeniyle bu yıl küresel petrol talebinin, 1981 yılından bu yana en keskin biçimde düşeceğini bildirdi.
İŞSİZLİK ORANI ŞUBAT'TA YÜZDE 16,1'E YÜKSELDİ
15 Mayıs:
- Türkiye'de, 2009 yılı şubat ayında, işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,2 puan artarak yüzde 16,1'e yükseldi.
- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından Burdur'a bağlı Bucak ilçesinde başlatılan petrol ve doğal gaz arama çalışmalarında, 6136 metreyle Türkiye'nin en derin sondaj rekoru kırıldı.
- AB'de ortak para kullanan 16 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesi yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,6 ile rekor oranda küçüldü.
- Rus ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde önceki çeyreğe göre yüzde 23,2 daraldı.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, küresel ekonomide toparlanmanın 2010 yılının ilk yarısında olmasını beklediklerini bildirdi.
17 Mayıs:
- ABD Bütçe Ofisi Direktörü Peter Orszag, ABD ekonomisinin neredeyse dibi gördüğünü, ekonomik düşüşün sona erdiğini söyledi.
18 Mayıs:
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, küresel ekonominin 2009 yılı sonunda veya 2010 yılında büyümeye dönebileceğini bildirdi.
- Avrupa ile Arap enerji firmaları, Avrupa'nın Rusya'ya bağımlılığını azaltmayı amaçlayan Nabucco doğal gaz projesine yeterli doğal gazı sağlamak için yeni bir konsorsiyum oluşturdu. Bu konsorsiyum Irak'ın kuzeyinden Nabucco projesine doğal gaz satın almak için bölgeye 8 milyar dolarlık yatırım yapacak.
19 Mayıs:
- Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, yılın ikinci çeyreğinde yurt içi talebin göreli olarak istikrar kazanacağını ve son çeyrekten itibaren büyümenin pozitif rakamlara geçeceğini öngördüklerini belirtti.
- ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, ABD ekonomisinin istikrara kavuştuğunu, ancak işsizliğin artmaya devam edeceğini söyledi.
20 Mayıs:
- Japon ekonomisi, ilk çeyrekte, bir önceki çeyreğe göre yüzde 4 oranında daraldı. İlk çeyrekteki daralma, 1955 yılından bu yana ki en büyük daralma olarak tespit edildi.
21 Mayıs:
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan Hazine'ye 250 milyon dolar aktarıldığı bildirildi.
- ABD Merkez Bankası FED'in yeni tahminlerine göre ABD ekonomisi bu yıl, yüzde 0,5 ile 1,3 yerine yüzde 1,3 ile 2 oranında küçülecek.
''KRİZ VARSA ÇARE DE VAR'' SEFERBERLİĞİ BAŞLATILDI
22 Mayıs:
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) önderliğinde Hak-İş, Türk-İş, TESK, TİSK ve Kamu-Sen, TİM, TÜSİAD, MÜSİAD bir araya gelerek ''kriz varsa çare de var'' seferberliği başlattı.
- ABD, IMF'ye 100 milyar dolar kredi imkanı tanıyacak. ABD Senatosunda onaylanan yasa uyarınca, IMF, ABD tarafından açılan 100 milyar dolarlık kredi hattını, ihtiyacı çerçevesinde kullanabilecek.
24 Mayıs:
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, artan işsizlik ve korumacılık nedeniyle dünyanın toplumsal bir kriz tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğunu söyledi.
25 Mayıs:
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) bölgesi ekonomisi bu yıl ilk çeyrekte yüzde 2,1 daraldı. OECD bölgesi ekonomisi 1960 yılında kayıtların tutulmasından bu yana en büyük düşüşü kaydetti.
26 Mayıs:
- Arap Türk Bankası, işletme adını ''A&T Bank'' olarak değiştirdi.
- Güney Afrika ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 6,4 daralarak, 1992 yılından bu yana ilk kez resesyona girdi.
- TOKİ'nin en büyük gelir paylaşımı projelerinden biri olan Seyrantepe Spor Kompleksi Projesinde, inşaatta yaşanan gecikmeler nedeniyle ihalenin iptal süreci başlatıldı.
27 Mayıs:
- BM, küresel ekonomik küçülmenin bu yıl 2,6 oranında olacağı tahmininde bulundu.
- ABD Federal Mevduat Sigorta Fonu ülkedeki bankaların ilk çeyrekte 7,6 milyar dolar kar elde ettiğini, buna karşılık zor durumdaki banka sayısının 300'ü aştığını bildirdi.
28 Mayıs:
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Iraklı Elektrik Bakanı Dr. Kerim Vahid El Hasan ve İranlı Enerji Bakanı Perviz Fettah ile birlikte elektrik alanında işbirliğinin geliştirilmesini öngören bir protokol imzaladı.
- ABD Başkanı Barack Obama, ABD ekonomisinin krizde en kötüyü atlattığını belirtti.
- Merkez Bankası finansal istikrar raporuna göre, son aylarda ekonomik göstergelerde kısmi de olsa iyileşmeler gözlenmeye başlandı.
- TÜİK konut satış istatistiklerine göre 2009 yılı ilk üç ayında 108 bin 861 konut satıldı.
- BM Uluslararası Çalışma Örgütü, dünyada işsiz sayısının bu yıl 50 milyon daha artabileceğini, bu sayının yıl sonuna kadar 209,6 ve 239 milyon arasında seyredeceği öngörüsünde bulundu.
600 MİLYON DOLARLIK KREDİ ONAYLANDI
29 Mayıs:
- Dünya Bankası, Türkiye'ye verilecek 600 milyon dolar tutarında krediyi onayladı. Söz konusu kredinin özel sektörün yenilenebilir enerji ve enerjinin etkin kullanılmasını içeren projede kullanılacağı belirtildi.
- Bankaların 2007 sonunda 10,3 milyar lira olan tahsili gecikmiş alacakları, 2008 sonunda 14 milyar liraya, bu yılın ilk çeyreğinde ise 17,1 milyar liraya yükseldi.
- AB'de ortak para kullanan 16 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesinin 13 yıllık tarihinde enflasyon ilk kez mayıs ayında sıfıra indi.
- ABD ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,7 daraldı.
- Türkiye'nin Ocak-Nisan döneminde ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27,9 gerileyerek 32 milyar 75 milyon dolar, ithalatı da yüzde 42 azalarak 38 milyar 910 milyon dolar oldu. İhracat nisan ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,3 azalarak, 7 milyar 576 milyon dolar oldu. İthalat da nisanda yüzde 43,4 oranında azaldı ve 10 milyar 119 milyon dolar olarak gerçekleşti.
30 Mayıs:
- Alman hükümeti, ekonomik kriz nedeniyle iflasın eşiğinde bulunan Opel şirketinin gelecekte Avusturya ve Kanada ortaklığıyla kurulan Magna şirketi tarafından devralınması konusunda anlaşma sağladı.
KRİZE KARŞI AÇILAN MALİ PAKETLER
31 Mayıs:
- Küresel krizde en fazla mali önlemi Rusya, Güney Kore, Çin, ABD ve Japonya aldı. Açıklanan mali paketlerin bu yıl GSYH'ye oranı, Rusya'da yüzde 4,1, Güney Kore'de yüzde 3,9, Çin'de yüzde 3,1, Japonya'da yüzde 2,4, ABD'de ise yüzde 2 oldu. Türkiye'nin açıkladığı mali paketlerin GSYH'ye oranı ise 2009 için yüzde 0,8, 2010 için de yüzde 0,3 olarak belirlendi.
- Arnavutluk'u Kosova'ya bağlayacak Türk-Amerikan Konsorsiyumu tarafından inşa edilen tünel açıldı.
Haziran ayında, Hükümet, yeni yatırımları teşvik etmek, istihdamı artırmak ve küçük ve orta boy işletmelere (KOBİ) kredi desteği için 4 milyar liralık yeni paket açıkladı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, yeni teşvik sisteminde 81 ilin 4 bölgeye ayrılacağını, 12 sektördeki yatırımların destekleneceğini, 500 bin kişiye istihdam sağlanacağını, kobi'ler için 10 milyar liralık kaynak yaratılacağını bildirdi.
Ekonomide 2009 yılı Haziran aylarındaki gelişmeler özetle şöyle:
1 Haziran:
- ABD'li otomotiv devi General Motors (GM), iflas koruma başvurusunda bulundu.
- Irak'ın kuzeyinden çıkarılan petrolün, Kerkük-Yumurtalık hattıyla Türkiye üzerinden ihraç edilmeye başlanacağı bildirildi.
- Türkiye ve Sırbistan arasında serbest ticaret anlaşması imzalandı.
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının adının ''Tarım ve Gıda Bakanlığı'' olarak değiştirileceğini bildirdi.
2 Haziran:
- İsviçre ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,8 daralarak resesyona girdi.
- Eurostat'ın verilerine göre, avro bölgesinde mart ayında yüzde 8,9 düzeyinde bulunan işsizlik oranı, nisan ayında yüzde 9,2 ile son 10 yılın zirvesine ulaştı.
3 Haziran:
- Resmi istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre, Avro Bölgesi, geçen yılın aynı dönemine göre yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,8 küçülerek, tarihinin en kötü ekonomik performansına imza attı.
- Türkiye İstatistik Kurumu, Mayıs ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,64 arttığını, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 0,05 gerilediğini açıkladı. TÜİK'e göre, Mayıs ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 5,24 artarken, ÜFE'de yüzde 2,46, geriledi.
- Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın yeraltı depoları için gereken gazın parasını ödememesi halinde Avrupa'ya yönelik gaz transitinin bu ay sonunda veya temmuz ayı başında durabileceği uyarısında bulundu.
YENİ TEŞVİK VE İSTİHDAM PAKETİ
4 Haziran:
- Hükümet, yeni yatırımları teşvik etmek, istihdamı artırmak ve KOBİ'lere kredi desteği için 4 milyar liralık yeni paket açıkladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, yeni teşvik sisteminde 81 ilin 4 bölgeye ayrılacağını, 12 sektördeki yatırımların destekleneceğini, 500 bin kişiye istihdam sağlanacağını, KOBİ'ler için 10 milyar liralık kaynak yaratılacağını bildirdi.
- Fransa'da işsizlik oranı ilk çeyrekte yüzde 8,7'ye yükselerek, son iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
- Philip Morris, Danıştay'da açtığı davada, tütün mamullerinin etiketlenmesine dair yönetmelikte yer alan, tütün ürünlerinin ambalajlarında kullanılan ibarelere ek kısıtlamalar getiren ifadelerin iptalini istedi.
5 Haziran:
- Dünya Bankasında yapılan oylama sonucu Kosova'nın üyelik başvurusunun kabul edildiği bildirildi.
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Toprak Mahsulleri Ofisinin müdahale alım fiyatının, Anadolu kırmızı ekmeklik buğdayı için haziran, temmuz, ağustos aylarında ton başına 500 lira, eylül ayında 510 lira, ekim ayında 520 lira, kasım ayında 530 lira, prim miktarının da ton başına 50 lira olarak saptandığını açıkladı.
- ABD'de Mayıs ayında işsizlik oranı son 26 yılın en yüksek seviyesine çıkarak yüzde 9,4 oldu.
- Maliye Bakanlığı Müsteşarı Hasan Basri Aktan'ın, emeklilik talebi Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından onaylandı.
6 Haziran:
- Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarlığına, DPT Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürü Kemal Madenoğlu, DPT Müsteşarlığına getirildi.
8 Haziran:
- Türkiye'nin sanayi üretimi Nisan ayında, 2008 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 18,5 oranında geriledi.
- Zafer Kurtul'dan boşalan Akbank Genel Müdürlüğü görevine, Akbank Kurumsal ve Ticari Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Vekili Ziya Akkurt getirildi.
- Dünya genelinde 230 havayolu şirketini temsil eden Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), bu yıl havayollarının zararının 9 milyar doları bulabileceğini bildirdi.
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, bu yılı 10 milyar doların oldukça altında bir cari açıkla kapatacaklarını belirterek, bütçenin uzun yıllardan sonra ilk kez faiz dışı açık vereceğini söyledi.
- Maliye Bakanlığı Müsteşarlığına Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü Naci Ağbal vekaleten atandı.
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, dünyanın gelişmiş ekonomilerindeki gerilemenin hızının yavaşladığını bildirdi.
9 Haziran:
- ABD Yüksek Mahkemesi, Chrysler'in İtalyan otomotiv üreticisi Fiat önderliğindeki konsorsiyuma satışını erteledi.
- Latin Amerika'nın en büyük ekonomisi Brezilya, teknik olarak resesyona girdi.
- Dünyanın en büyük turizm şirketlerinden Thomas Cook'un yüzde 52'sine sahip olan Arcandor, iflas koruma başvurusunda bulundu.
10 Haziran:
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı mayıs ayında, geçen yılın aynı ayına göre 12 puan azaldı ve yüzde 70,4 seviyesinde gerçekleşti.
- Türkiye'nin, Nisan ayında cari açığı, 2008 yılının aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 76,1 oranında azalarak 5 milyar 179 milyon dolardan 1 milyar 239 milyon dolara düştü.
11 Haziran:
- Ocak-Mart döneminde kanuni takipteki krediler, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 112 oranında artarak 763 milyon lira oldu.
12 Haziran:
- Maliye Bakanlığı Müsteşarlığına, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü Naci Ağbal asaleten atandı.
- 16 ülkenin dahil olduğu Avro bölgesinde sanayi üretimi, nisan ayında yüzde 21,6 daralarak tarihinin en sert düşüşünü gerçekleştirdi.
13 Haziran:
- G-8 ülkeleri maliye bakanları, kendi ekonomilerinde istikrar işaretleri görülmeye başlandığını, ancak kredi krizi sonrası iyileşmenin belirsizliğini koruduğunu bildirdi.
15 Haziran:
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 31 Mayıs 2009 tarihi itibariyle ödeme ihtarı çekilmiş, icra takibi başlamış ya da banka tarafından takibe uğramış kredi kartı borçları için yeni bir ödeme planı uygulanacağını bildirdi.
- Türkiye'de, 2009 yılı Mart ayında, işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,8 puan artarak yüzde 15,8'e yükseldi.
- Merkezi yönetim bütçesinden Mayıs ayında 19 milyar 464 milyon lira harcama yapılırken, gelir 18 milyar 854 milyon lira, açık ise 610 milyon lira oldu.
ÖTV VE KDV İNDİRİMLERİNİN SÜRESİ 30 EYLÜL'E UZATILDI
16 Haziran:
- Bazı sektörlerde krizin etkilerini azaltmak için üç aylığına uygulamaya konulan ÖTV ve KDV indirimleri 30 Eylül'e kadar uzatıldı. Yeni düzenlemeyle 1.6 litre ve altındaki araçların ÖTV oranları yüzde 18'den yüzde 27'ye çıkarılırken hafif ticari araçta ise yüzde 1 olan ÖTV oranı yüzde 3'e yükseldi.
- Merkez Bankası, faiz oranlarını 0,50 puan düşürdü. Para Politikası Kurulu, gecelik borçlanma faiz oranını yüzde 8,75'e, borç verme faiz oranını ise yüzde 11,25'e indirdi.
- Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ilk varlık barışı uygulaması için 10,7 milyar lirası yurt dışından, 4,1 milyar lirası da yurt içinden olmak üzere 14,8 milyar liralık beyanda bulunulduğunu bildirdi.
- Mali güçlük yaşayan British Airways'in (BA) 40 bin çalışanına bir mektup yazarak bir süre ''ücretsiz'' çalışmalarını istediği bildirildi.
- Bakanlar Kurulu, tütün ve tütün mamullerinden alınan asgari maktu özel tüketim vergisi (ÖTV) tutarlarını 50 kuruş artırdı.
- Avro bölgesinde yıllık enflasyon, tarihinde ilk kez mayıs ayında sıfır oldu.
17 Haziran:
- ABD Başkanı Barack Obama, gelecekteki mali krizleri önleyebilmek için bankacılık sistemine yönelik önemli reformlar açıkladı.
- Kredi Garanti Fonuna Hazine desteği sağlayan yasa tasarısı, TBMM genel kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
18 Haziran:
- Ankara Esenboğa Havalimanı, Avrupa Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI Europe) tarafından Avrupa'nın ''En iyi havalimanı'' seçildi.
19 Haziran:
- Türk Hava Yolları A.O, 2010-2012 yılları arasında 17 uçak almak üzere Airbus ve Boeing ile anlaşma yaptı.
- TOBB'un modernizasyon çalışmalarını tamamladığı Kapıkule ve Hamzabeyli gümrük sınır kapıları açıldı.
21 Haziran:
- Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, dünyada ekonominin 2010'da düzelmesinin beklendiğini açıkladı.
22 Haziran:
- Dünya Bankası, bu yıl gelişmekte olan ekonomilerin sadece yüzde 1,2 oranında büyümesini öngördü. Dünya Bankası, Türkiye'nin bu yıl yüzde 5,5 küçüleceğini, gelecek yıl yüzde 1,5, 2011 yılında ise yüzde 3 büyüyeceğini tahmin etti.
- Ankara Büyükşehir Belediyesi, Başkent Doğalgaz Dağıtım Şirketi'nin özelleştirilmesinden doğan 50 milyon dolarlık teminatı aldı.
23 Haziran:
- Türkiye İhracatçılar Meclisinin ''Türkiye'nin En Büyük Bin İhracatçısı'' araştırmasına göre, 2008 yılı ihracat şampiyonu TÜPRAŞ Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. oldu.
24 Haziran:
- Kredi Garanti Fonuna Hazine desteği sağlayan kanun değişikliği, Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlandı.
- OECD, Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 5,9 daralacağı, gelecek yıl ise yüzde 2,6 büyüyeceği öngörüsünde bulundu.
- Merrill Lynch ''Dünya Varlık Raporu''na göre, Türkiye'de dolar milyoneri sayısı 14 bin kişi azaldı.
EPDK, AKARYAKITTA ''TAVAN FİYAT'' UYGULAMASINA KARAR VERDİ
25 Haziran:
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), akaryakıt dağıtım ve bayi satışlarına yönelik ''tavan fiyat'' uygulamasına karar verdi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF), gelişmiş ülkeler arasında en kötü resesyonu İrlanda'nın yaşadığını bildirdi.
- Türk Telekomünikasyon A.Ş'ye, Çin Halk Cumhuriyeti İhracat-İthalat Bankası tarafından 500 milyon dolara kadar ticari finansman kredisi kullandırılmasına ilişkin çerçeve anlaşmasının bugün imzalandığı duyuruldu.
26 Haziran:
- British Airways'in (BA) 40 bin çalışanına maddi güçlüklerini gerekçe göstererek yaptığı bir aya varan sürelerde ücret almadan çalışma önerisine 800 çalışanın olumlu yanıt verdiği açıklandı.
27 Haziran:
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun (EPDK) akaryakıt dağıtım ve bayi satışlarına yönelik ''tavan fiyat'' uygulamasına ilişkin kararı, Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
29 Haziran:
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun akaryakıt dağıtım ve bayi satışlarına yönelik ''tavan fiyat'' uygulaması kapsamında kurşunsuz benzinin litre fiyatı 3,05 liradan satılmaya başlandı.
- Yatırım bankası Merrill Lynch, Türkiye'nin gelecek on yılda ortalama yüzde 4,5 büyümesini öngördü.
- Çin Merkez Bankası Başkanı Zhou Şiaochuan, Çin ekonomisinin düzeldiğini ve hükümetin, bu yıl yüzde 8 büyüme hedefini tutturacağından emin olduğunu açıkladı.
- Pakistan'ın 42 F-16 uçağının modernizasyonunun, 75 milyon dolar karşılığında, Ekim-2010'dan itibaren 46 ay boyunca TUSAŞ tesislerinde yapılmasına ilişkin sözleşme imzalandı.
30 Haziran:
- Türkiye ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla yüzde 13,8 (revize edilerek rakam yüzde 14,7'ye çıkarıldı) küçüldü.
- İhracat mayıs ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 41 azalarak, 7 milyar 359 milyon dolar oldu. İthalat da nisanda yüzde 43,9 oranında azaldı ve 10 milyar 836 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- AB istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre, Avro Bölgesi haziran ayında yüzde -0,1 ile tarihinde ilk kez eksi enflasyonla tanıştı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) kaynak yaratmak için 150 milyar dolarlık tahvil ihraç ederek, 64 yıllık tarihinde bir ilki gerçekleştireceğini açıkladı.
İstanbul Sanayi Odasının (İSO) Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşu listesinde TÜPRAŞ geçmiş yıllarda olduğu gibi yine ilk sırayı aldı.
Ekonomide 2009 yılı Temmuz ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
1 Temmuz:
- IMF kaynak yaratmak için 150 milyar dolarlık tahvil ihraç ederek, 64 yıllık tarihinde bir ilki gerçekleştirecek.
2 Temmuz:
- TOKİ, Seyrantepe Spor Kompleksi yapımı için açılan ihaleyi iptal etti.
- Avro Bölgesinde işsizlik oranı mayıs ayında yüzde 9,5 ile tarihinin en yüksek düzeyine çıktı.
- ABD'de Haziran ayında işsizlik oranı 26 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 9,5'a çıktı.
- Avrupa Merkez Bankası yüzde 1 olan faiz oranını korudu.
3 Temmuz:
- Dış Ticaret Müsteşarı Tuncer Kayalar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı Ahmet Erdem, Başbakanlık Müşavirliğine atandılar.
- ABD'de 7 banka daha kapısına kilit vurdu. Böylece ABD'de 2009 yılında kapanan banka sayısı 52'ye ulaştı.
- Bakanlar Kurulu, Dünya Bankasından 548 milyon 400 bin avro kredi alınmasını içeren anlaşmayı onayladı.
- İngiliz Rolce Royce firması, Türk Hava Yollarından 7 adet uçak motoru için 470 milyon dolarlık sipariş aldı.
- TÜİK, Haziran ayında tüketici fiyatları endeksinin yüzde 0,11, üretici fiyatları endeksinin yüzde 0,94 arttığını açıkladı. TÜİK'e göre, Haziran ayı itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 5,73 artarken, ÜFE'de yüzde 1,86 geriledi.
4 Temmuz:
- Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş'ye ait yüzde 80 hissenin, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından, ''satış'' yöntemiyle özelleştirileceği bildirildi.
- Türkiye ve Makedonya, karapara aklama, terörizmin finansmanıyla ilgili suçlarla mücadelede işbirliği yapmaya karar verdiler.
- Çinli otomobil üreticisi Bejing Automotive, 660 milyon avroya General Motors'un Avrupa bölümünü almak istediğini açıkladı.
6 Temmuz:
- BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, küresel ticaretin 2009 yılında yüzde 10 oranında daralmasının beklendiğini söyledi.
- 3 aylık ÖTV indirimi otomobil satışlarını artırdı. Yılın ilk 6 ayında satışlar 2008'in aynı dönemine göre yüzde 15,36 artarak, 190 bine dayandı.
7 Temmuz:
- Kredi kartı borçları yapılandırılıyor. 31 Mayıs 2009 tarihi itibariyle ödeme ihtarı çekilen, icra takibi başlatılan veya banka tarafından takip olunan kredi kartı borçları için 60 gün içinde başvuru yapılacak.
- Ilısu Barajı projesi için finansman sağlayan Alman Euler Hermes Kreditversicherung, Avusturya'nın Kontrollbank ve İsviçre'nin Exportrisikoversicherung adlı bankalar projeden kredi desteğini çekti.
- DTÖ Başkanı Pascal Lamy, dünyayı daha ağır ekonomik, politik ve sosyal bir krizin beklediğini bildirdi.
- Merkez Bankası tarafından bankalara duyurulan toplam karşılıksız çek sayısı, 2009 yılının ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 50,7 artarak 1 milyon 57 bin 673'e çıktı.
8 Temmuz:
- Türkiye'nin sanayi üretimi mayıs ayında, 2008 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 17,4 oranında azaldı.
- Aşkale Çimento, Fransız çimento devi Lafarge grubundan Van Çimento'yu satın aldı.
- AB Komisyonu, pazarı bölüşerek rekabeti ihlal etmekle suçladığı enerji devleri Alman E.ON ve Fransız GDF Suez'e 553 milyonar avro (toplam 1 milyar 106 milyon avro) para cezası kesti.
- IMF, Nisan ayındaki Dünya Ekonomik Görünümü raporunda yüzde 1,9 olarak ilan ettiği 2010 yılına ilişkin küresel büyüme tahminini, 0,6 puan yukarı yönlü revize ederek, yüzde 2,5'a yükseltti.
30 TARIM HAVZASI BELİRLENDİ
9 Temmuz:
- DPT Müsteşar yardımcılıklarına Ahmet Yaman ve Erhan Usta atandı.
- Ocak-Haziran döneminde toplam taşıt üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44,8 oranında azalarak 393 bin 674 adede geriledi.
- Türkiye'de 30 tarım havzası belirlendi. Hangi ürünün nerede ne kadar üretilebileceği, çiftçinin hangi üründen daha fazla verim ve gelir sağlayacağı belli oldu.
- İngiltere Merkez Bankası, yüzde 0,5 olan gösterge faizini sabit tuttu.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, dünyanın çifte derin durgunluğa girmeyeceğini söyledi.
- ABD'li Fortune Dergisi'nin her yıl açıkladığı Global 500 listesinde Koç Holding 14 basamak birden yükselerek 172. sıraya yerleşti.
10 Temmuz:
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre 9,6 puan azaldı ve yüzde 72,7 seviyesinde gerçekleşti.
- ABD Başkanı Barack Obama, dünyanın, ekonomik toparlanmadan henüz uzak olduğunu söyledi.
- Moody's, Türkiye ekonomisinin bu yıl küçüleceğini, ancak gelecek yıl büyümeye geçeceğini bildirdi.
- Türkiye'nin cari açığı, Mayıs'ta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 69,5 azalarak 4 milyar 805 milyon dolardan 1 milyar 465 milyon dolara indi.
- Varlık barışı uygulaması ikinci defa uygulamaya kondu. Buna göre, 1 Haziran 2009 tarihi itibarıyla sahip olunan varlıklar için 30 Eylül 2009 tarihine kadar varlık barışı başvurusu yapılabilecek.
NABUCCO'DA HÜKÜMETLERARASI ANLAŞMA İMZALANDI
13 Temmuz:
- Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesinde ''dönüm noktası'' kabul edilen Hükümetlerarası Anlaşma, taraf ülkelerin başbakanlarınca Ankara'da imzalandı.
14 Temmuz:
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, TMO'nun bu yıldan itibaren fındık alımı yapmayacağını açıkladı.
- Maliye Bakanlığı değerli kağıt bedellerini yüzde 50 artırdı.
- ABD'nin 9 aylık bütçe açığı yaklaşık 1,1 trilyon dolarla rekor kırdı.
15 Temmuz:
- Türkiye'de, 2009 yılı Nisan ayında, işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 5 puan artarak yüzde 14,9'a yükseldi.
- Merkezi yönetim bütçesinden yılın ilk 6 ayında 124 milyar 831 milyon lira harcama yapılırken, bütçe gelirleri 101 milyar 626 milyon lira, bütçe açığı ise 23 milyar 205 milyon lira oldu. Haziran ayında bütçeden 17 milyar 932 milyon lira harcama yapıldı. Gelirler 15 milyar 411 milyon lira, açık ise 2 milyar 521 milyon lira oldu.
- Çin'in döviz rezervleri Haziran sonunda 2 trilyon 130 milyar dolara çıktı.
- ÖTV tutarı benzinde 20 kuruş, motorinde 15 kuruş, LPG grubunda da 10 kuruş artırıldı.
- Turizmde birinci sınıf lokantalarla 3 yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalarda uygulanan KDV oranı, yüzde 8'den yüzde 18'e çıkarıldı.
16 Temmuz:
- Merkez Bankası kısa vadeli faiz oranlarını yarım puan düşürdü. Buna göre gecelik borçlanma faiz oranı yüzde 8,75'den yüzde 8,25'e, borç verme faiz oranı ise yüzde 11,25'den yüzde 10,75'e çekildi.
- Çin ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,9 büyüdü.
17 Temmuz:
- Economist dergisi, Türkiye'nin ''kırılgan'' ekonomisinin kısa süre içinde toparlanabileceğini ancak Türkiye'nin yine de bir IMF anlaşmasına ihtiyacı bulunduğunu yazdı.
- Dış Ticaret Müsteşarlığına, İthalat Genel Müdürü Ahmet Yakıcı atandı. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı İsmail İlhan Hatipoğlu getirildi.
- Rekabet Kurulu, Yimpaş grubuna ait muhtelif il ve ilçelerdeki mağazaların, Kiler Alışveriş Hizmetleri A.Ş. tarafından kiralanması suretiyle devralınması işlemini kurul izni olmaksızın gerçekleştirmesi nedeniyle, Kiler'e 419,2 bin lira para cezası verdi.
18 Temmuz:
- Garipoğlu Grubunun daha önce TMSF ile imzaladığı protokol hükümlerine aykırı girişimlerde bulunması nedeniyle, Gruba bağlı 70 şirketin temettü hariç yönetim ve denetimleri TMSF'ye devredildi.
IMF'DEN KÜRESEL EKONOMİYE 250 MİLYAR DOLARLIK DESTEK
20 Temmuz:
- IMF İcra Direktörleri Kurulu, üye 186 ülkenin döviz rezervlerini artırarak, küresel ekonomiye likidite sağlamak amacıyla 250 milyar dolar eş değerli Özel Çekme Hakkı (SDR) tahsis edilmesini kararlaştırdı.
- PO'nun kamu ihaleleri yasağına ilişkin kararın yürütmesi durduruldu.
- İzlanda'da bankacılık sistemi yeniden kuruluyor. Bankalara 2,1 milyar dolar sermaye desteği verilecek.
21 Temmuz:
- ABD'de krizin maliyeti federal hükümete şimdiye kadar 4,7 trilyon doları buldu. Ancak bu maliyetinin 23,7 trilyon doları bulabileceği tahmin edildi.
22 Temmuz:
- İSO'nun ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2008 Yılı Raporu''nda ilk sırayı, 27 milyar 732 milyon 867 bin 295 liralık net üretimden satışla geçmiş yıllarda olduğu gibi yine Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (TÜPRAŞ) aldı.
23 Temmuz:
- Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O, iştiraki Vakıf Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş'de sahip olunan yüzde 31 oranındaki hisselerin blok satışına karar verdi.
- Alman Volkswagen (VW) otomobil şirketiyle spor otomobil üreticisi Porsche birleşiyor.
- Doğan TV Holding A.Ş. hisse senetleri üzerinde ek ihtiyati haciz işlemi tesis edildi.
24 Temmuz:
- İngiltere ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,8 daraldı.
- TOKİ, Ataköy'deki devlet arazisi için 19 Ağustos'ta, 517 milyon lira muhammen bedelle ihaleye çıkaracak.
- Turizm tesislerine elektrik, su ve gazda en düşük tarife uygulamasına son verildi.
25 Temmuz:
- 55 ili kapsayacak şekilde 15 ayrı merkezde yeni kalkınma ajansları kurulacak.
- Hazine, 2009 yılı dış borçlanma programı çerçevesinde, 14 Temmuz 2017 vadeli global dolar tahvilinin artırımı işleminin tamamlandığını belirterek, artırım miktarının 1,25 milyar dolar olarak gerçekleştirildiğini bildirdi.
- TMSF, Toprak Grubunun tüm şirketlerinde haciz işlemleri başlatıldığını, iki şirketin yönetim ve denetimlerinin Fon'a geçtiğini duyurdu.
26 Temmuz:
- Kalkınma ajanslarının resmi kuruluşları tamamlandı. Bütün ajansların ülke genelinde kullandırabileceği kaynağın 1 milyar liraya ulaşacağı hesaplanıyor.
27 Temmuz:
- Alman Commerzbank Swiss Dresdner Bank birimini Liechtensteinli grup LGT'ye sattı.
28 Temmuz:
- ABD'li uçak üreticisi Boeing ile Türk Hava Yolları (THY) ek 7 adet 777-300ER siparişini tamamladı.
- İMKB, yılın ilk yarısında yüzde 37,54'lük getiri ile yatırımcısına en fazla kazandıran 11. borsa oldu.
- TÜSİAD'ın konjonktür değerlendirme raporunda, 2009 yılında ekonominin yüzde 5,2 küçüleceği tahmininde bulunuldu.
29 Temmuz:
- Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, 2009 yıl sonu enflasyonunun yüzde 70 olasılıkla, orta noktası yüzde 5,9 olmak üzere yüzde 4,9,-6,9 aralığında olacağını söyledi.
- Microsoft ve Yahoo, internette arama ortaklığı oluşturulması konusunda anlaştı.
- Türkiye-Gürcistan, iki ülke arasında 1000 megavat kapasiteli ''Borçka-Ahıska'' elektrik iletim hattı kurmak üzere anlaştı.
30 Temmuz:
- Türkiye'nin turizm geliri bu yılın nisan-haziran döneminde yüzde 9,6 gerileyerek 4,2 milyar dolar oldu.
– Konya Şeker A.Ş, holdingleşme sürecini tamamlayarak, Anadolu Birlik Holding ismini aldı.
- Doğan Gazetecilik A.Ş, bağlı ortaklığı Bağımsız Gazeteciler Yayıncılık A.Ş'yi devralmak suretiyle birleşilmesi konusunda gerekli hazırlıklara başlanılmasına karar verildiğini duyurdu.
- Petrol Ofisi A.Ş, Danıştay 13. Dairesinin, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) uyguladığı idari para cezalarına ilişkin işlemlerin iptaline karar verdiğini duyurdu.
31 Temmuz:
- IMF, krizin maliyetinin 10 trilyon doları aştığını, yoksul ülkelere, 2009-2014 yılları arasında 17 milyar dolara kadar kredi vereceğini bildirdi.
- Türkiye'nin yılın ilk altı ayındaki (Ocak-Haziran dönemi) ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30,6 gerileyerek 47 milyar 746 milyon dolar, ithalatı da yüzde 41,1 azalarak 62 milyar 325 milyon dolar oldu. İhracat, haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 29,2 azalarak, 8 milyar 332 milyon dolar oldu. İthalat da haziranda yüzde 35,9 oranında azaldı ve 12 milyar 483 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- ABD ekonomisi 2. çeyrekte yüzde 1 daraldı.
- NATO Eurofighter ve Tornado Yönetim Ajansı (NETMA) ile Eurofighter Jagdflugzeug ve EUROJET Turbo şirketleri arasında, Almanya, İtalya, İspanya ve İngiltere için toplam 112 adet savaş uçağının daha üretimi için kontrat imzalandı.
Ağustos ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Federasyonu Başbakanı Vladimir Putin, iki ülke arasında ''gaz alanında işbirliği'' ve ''petrol alanında işbirliği'' protokolleri imzaladılar.
Ekonomide 2009 yılı Ağustos aylarındaki gelişmeler özetle şöyle:
3 Ağustos:
- Merkez Bankası, Ekim 2008'de ara verilen döviz alım ihalelerine tekrar başlayacağını duyurdu.
- Temmuz ayında tüketici fiyatları endeksi yüzde 0,25 artarken, üretici fiyatları endeksi yüzde 0,71 geriledi. TÜİK'e göre, Temmuz ayı itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 5,39 artarken, ÜFE'de yüzde 3,75 geriledi.
FAİZ İLK KEZ TEK HANEDE
4 Ağustos:
- Merkez Bankasının yeniden başladığı döviz alım ihalesinde 30 milyon dolarlık satış gerçekleştirildi.
- İMKB Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarında işlem gören gösterge kağıdı 11 Mayıs 2011 vadeli tahvilin, bugün valörlü işlemlerinde bileşik faiz yüzde 9,92 ile tarihte ilk kez tek haneye indi.
- Yapı Kredi yılın ilk 6 ayında net karını yüzde 26 artırarak 923 milyon 758 bin liraya çıkardı.
5 Ağustos:
- Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş, şirketin sahibi olduğu Petrol Ofisi A.Ş. (POAŞ) hisselerinin kısmen veya tamamen Petrol Ofisi A.Ş'de yönetim ortağı olduğu OMV Aktiengesellschaft'a (OMV) satılmasına yönelik görüşmelere başlanmasına karar verdi.
- PO, yurt dışında kurulu iki şirketi, Petrofinance NV ile PO Oil Financing Ltd. unvanlı iştiraklerin faaliyetlerini sona erdirdi.
- Seyrantepe Spor Kompleksi ihalesi iptal edildi.
- BDKK, bankacılık sektörünün küresel krizin devam ettiği Haziran 2009 döneminde, sermaye yeterliliği rasyosunun 2008 yıl sonuna kıyasla 1,23 puan artarak yüzde 19,23 seviyesinde bulunduğunu bildirdi.
- PepsiCo, PBG ve PepsiAmericas (PAS) şirketiyle birleşme anlaşması imzaladı.
- Merkez Bankası tarafından bankalara duyurulan toplam karşılıksız çek sayısı, 2009 yılının ilk yedi ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 47,9 artarak 1 milyon 224 bin 48'e çıktı.
- Garanti Bankası 6 aylık dönem için 1 milyar 452 milyon lira konsolide kar açıkladı.
TÜRKİYE-RUSYA İŞBİRLİĞİ PROTOKOLLERİ İMZALANDI
6 Ağustos:
- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Federasyonu Başbakanı Vladimir Putin, iki ülke arasında ''gaz alanında işbirliği'' ve ''petrol alanında işbirliği'' protokollerini imzaladı.
- Avrupa Merkez Bankası, yüzde 1 olan gösterge faiz oranını değiştirmedi.
- Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, Avro Bölgesi ekonomisinin gelecek yıla kadar büyümeye dönemeyeceğini söyledi.
- İngiltere Merkez Bankası, halen yüzde 0,5 olan gösterge faizini değiştirmedi.
7 Ağustos:
- ABD Başkanı Barack Obama, ekonomik krizde ülkesinin tünelin ucunu görmeye başladığını söyledi.
8 Ağustos:
- TMSF, Toprak Grubuna bağlı 22 şirketin tüm muhasebe, finansman ve insan kaynakları işlemlerinin aynı merkezden yürütülmesi ve diğer şirketlerden ayrı olarak kontrol edilmelerinin mümkün olmadığı dikkate alınarak, Fon alacaklarının tahsili amacıyla diğer 20 şirketin de temettü hariç ortaklık haklarıyla yönetim ve denetimlerinin Fon tarafından devir alındığını duyurdu.
- Türkiye ile Nahcivan Özerk Cumhuriyeti arasında, Iğdır'dan Nahcivan'a doğalgaz boru hattı döşenmesi için niyet beyanı anlaşması imzalandı.
10 Ağustos:
- Sanayi üretimi haziran ayında, 2008 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 9,7 oranında azaldı.
- Haziran itibariyle bankacılık sektörünün aktif toplamı yıl sonuna göre yüzde 4,9 artarak, 768,2 milyar liraya yükseldi. Aynı dönemde, sektörün toplam kredileri 368,2 milyar lira oldu. Kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 4,9'a yükselirken, en yüksek takibe dönüşüm oranı yüzde 6,6 ile KOBİ'lerde gerçekleşti.
11 Ağustos:
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı temmuz ayında, geçen yılın aynı ayına göre 7,7 puan azalarak yüzde 72,3 seviyesinde gerçekleşti.
- Ocak-haziran döneminde, geçen yıl 9,7 milyar dolar olan doğrudan uluslararası yatırım sermayesi girişi, yüzde 57,1 azalarak bu yıl 4,2 milyar dolara düştü.
12 Ağustos:
- Ziraat Bankasının yılın ilk yarısındaki net karı 1 milyar 785 milyon lira oldu.
- İngiltere'de işsizlik son 14 yılın en yüksek düzeyine çıktı. Yılın ikinci çeyreğinde, işsiz sayısı 220 bin artış göstererek, toplamda 2,4 milyon kişiyi aştı. İngiltere'de işsizlik oranı da yüzde 7,8 ile 1995 yılından buyana ki en yüksek düzeyine ulaştı.
- ABD Yönetimi hukukçuları ile İsviçre'nin bankacılık devi UBS'in, gizli hesapların öğrenilmesi konusunda anlaşmaya vardıkları bildirildi.
- FED yüzde 0 ile yüzde 0,25 oranındaki faiz oranını değiştirmedi.
13 Ağustos:
- Alman ekonomisi, küresel krizden bu yana ilk kez büyüme sağladı. Alman ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,3 oranında büyüdü.
- Fransa da ikinci çeyrekte yüzde 0,3 oranında büyüdü.
- KOBİ'lerin 31 Aralık 2009 tarihine kadar birleşmeleri halinde birleşmeden doğan kazançları, Kurumlar Vergisinden istisna tutulacak. Söz konusu KOBİ'lerin üç hesap döneminde elde ettikleri kazançları için de yüzde 75'e kadar indirimli Kurumlar Vergisi uygulanacak.
- Geçen yılın aynı dönemine göre 2009'un ikinci çeyreğinde, GSYH 27 üyeli AB'de yüzde 4,8, 16 üyeli Avro Bölgesinde ise yüzde 4,6 küçüldü.
- Hazine Müsteşarlığı tarafından, Kredi Garanti Fonuna aktarılarak, bankacılık sistemi aracılığıyla küçük ve orta boy işletmelere (KOBİ) kullandırılması planlanan 1 milyar liralık kaynağın önü açıldı.
- İş Bankası'ndan ilk yarıda 1 milyar 471 milyon TL konsolide kar.
- IMF Türkiye Temsilcisi Hüseyin Samiei, Türkiye ile görüşmelerin bir çözüme ulaşma hedefiyle verimli bir şekilde sürdüğünü belirterek, Hazine'nin iç ve dış tahvil ihraçlarına gelen yüksek talebin devam etmesi halinde IMF'den finansman ihtiyacının azalacağı değerlendirmesi yaptı.
14 Ağustos:
- THY, TSE'den kalite belgesi aldı.
- Avro Bölgesinde Haziran ayında -0,1 ile tarihinde ilk kez eksiye inen enflasyon, Temmuz ayında -0,7 ile yeni bir rekor kırdı.
- IMF, üye ülkelere, 250 milyar dolarlık ek kaynak getiren Özel Çekme Hakkı imkanını onayladı.
- Sabancı Holding, Toyota Motor Europe ve Mitsui ile ortak olduğu Toyotasa'daki yüzde 64,99 oranındaki hissesini, ALJ'ye bağlı ALJ Lubnatsi Pazarlama ve Satış A.Ş'ye satma kararı aldı.
- Katar, Alman otomobil üreticisi Volkswagen (VW) ve Porsche hisselerinin bir kısmını satın aldı.
- Vakıfbank'ın yılın ilk 6 ayında karı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 artarak, 595 milyon liraya çıktı.
15 Ağustos:
- ABD'nin TMSF'si FDIC, elinde bulunan ve ülkenin önde gelen emlak kredi bankalarından olan Colonial Bankacılık grubunun tasfiyesine karar verdi.
17 Ağustos:
- Türkiye'de, bu yılın Nisan ayında yüzde 14,9 olan işsizlik oranı, Mayıs'ta yüzde 13,6'ya gerilerken, geçen yılın Mayıs ayına göre 4,4 puan arttı.
- Japonya ekonomisi, 4 çeyrek üst üste küçüldükten sonra Nisan-Haziran döneminde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,9, yıllık bazda ise yüzde 3,7 büyüdü.
- TOKİ, İstanbul'un Bakırköy ilçesi Ataköy sahilindeki arazilerin kiralama ve satışına ilişkin ihaleleri iptal etti.
MERKEZ BANKASI FAİZ ORANLARI YÜZDE 8'İN ALTINA İNDİ
18 Ağustos:
- EKK Şanlıurfa'da toplandı. Devlet Bakanı Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, ''bölgede yıllardır süren terör belasını artık sona erdirerek, kardeşler arasına nifak tohumları ekmeye çalışanları elimizin tersiyle iterek bunu hep beraber başarabiliriz'' dedi.
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını 0,50 puan indirdi. Buna göre, gecelik faiz oranları, borçlanmada yüzde 7,75, borç vermede ise yüzde 10,25 olarak uygulanacak.
- İMKB Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarında işlem gören 11 Mayıs 2011 vadeli, bugün valörlü tahvilin bileşik faizi, önceki kapanışa göre 0,19 puan düşerek yüzde 9,85 ile ikinci kez tek haneli bir orandan ve tarihi en düşük seviyesinden kapandı.
- ABD'li otomotiv devi General Motors bünyesindeki İsveçli marka Saab'ı satmak için Koenigsegg ile anlaştı.
19 Ağustos:
- ABD yönetimi ile İsviçre'nin bankacılık devi UBS, gizli hesapların öğrenilerek açıklanması konusunda anlaşma imzaladı.
- Vakıfbank, WestLB AG'nin koordinatörlüğünde, 11 ülkeden 29 bankanın katılımıyla, 736 milyon dolarlık sendikasyon kredisine imza attı.
- Merkez Bankasından gelen ''faiz indirimine devam sinyali bono faizini yüzde 9,76 ile yeni dip noktasına çekti.
20 Ağustos:
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Suriye Petrol Bakanı Süfyan Allao ile doğal gaz boru hattının inşasına ilişkin protokolü imzaladı.
- Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku, Temmuz ayı sonu itibariyle 414,5 milyar lira olarak gerçekleşti.
23 Ağustos:
- Koreli Hyundai küçük sınıftaki yeni modeli i20'nin üretimini Türkiye'de yapmaya karar verdi.
24 Ağustos:
- Türkiye'de, İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi'nde (CERN) yürütülen bilimsel araştırmaların benzerlerinin gerçekleştirileceği Proton Hızlandırıcı Tesisi'nin inşaatını da Toplu Konut İdaresi (TOKİ) yapacak.
25 Ağustos:
- Rekabet Kurulu, Garanti, Akbank, İş Bankası, Yapı ve Kredi, Vakıflar, Finans, Denizbank ile Halk Bankası hakkında, uyguladıkları maaş promosyonları nedeniyle soruşturma açtı.
26 Ağustos:
- İSO'nun ''Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Raropu''na göre, 2008 yılında vergi öncesi en fazla kar eden kuruluş Eti Elektrometalurji A.Ş. olurken, ikinci sırada Erikli Su ve Meşrubat Sanayi ve Ticaret A.Ş. yer aldı.
AKARYAKITTA TAVAN FİYAT UYGULAMASI SONA ERDİ
27 Ağustos:
- Akaryakıtta tavan fiyat uygulaması sona erdi.
- TOKİ, Seyrantepe spor kompleksi ihalesini iptal etti. Verilen teklifler yeterli görülmediği için spor kompleksinin TOKİ tarafından tamamlanmasına karar verildi.
- ABD ekonomisi 2. çeyrekte yüzde 1 daraldı.
28 Ağustos:
- Koç Holding, 2009 yılının ilk yarısında 20 milyar lira ciro ve 667 milyon lira net kar açıkladı.
- Uluslararası İnşaat Sektörü Dergisi ''Engineering News Record (ENR)'' tarafından bir önceki yıl yurtdışında yapılan işlerin esas alınarak hazırlanan, ''Dünyanın en büyük 225 uluslararası müteahhidi'' listesinde bu yıl 31 Türk firması yer aldı. Türkiye, 50 firması bulunan Çin'in ardından listede 2. sıraya yükseldi.
- Burgaz Rakı, 62,5 milyon dolara Mey İçki'nin oldu.
- Japonya'da işsizlik oranı temmuzda yüzde 5,7'ye çıktı. Bu rakamın İkinci Dünya Savaşından bu yana kaydedilen en kötü seviye oldu belirtiliyor.
29 Ağustos:
- ABD'de, küresel finansal kriz nedeniyle batan banka sayısı, dün üç bankanın daha katılmasıyla, 2009 başından bu yana 84'e çıktı.
31 Ağustos:
- İhracat Temmuz ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,3 azalarak, 9 milyar 34 milyon dolar oldu. İthalat da Temmuzda yüzde 39,5 oranında azaldı ve 12 milyar 431 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- Walt Disney ünlü roman ve çizgi film karakterlerinin yaratıcısı Marvel şirketini 4 milyar dolara satın alacak.
Eylül ayında orta vadeli program açıklandı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan programı açıklarken, 2009 yılında yüzde 6 küçülmenin ardından 2010 yılının ilk çeyreğinden itibaren büyümeye geçileceğini söyledi.
Ekonomide 2009 yılı Eylül ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
1 Eylül:
- Limak'a İş Bankası ve Yapı Kredi tarafından 350 milyon dolarlık kredi sağlandı.
- Halk Bankası, Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri kefaletiyle esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredilerin faiz oranını yıllık yüzde 8'e indirdi.
2 Eylül:
- Bankacılık sistemi toplam aktifleri, Haziran 2009 itibariyle bir önceki yılın aynı dönemine göre TL bazında yüzde 17 artarak 738 milyar liraya yükselirken, dolar bazında ise yüzde 7 azalarak 484 milyar dolar oldu.
- IMF, Türkiye'ye 883,1 milyon özel çekme hakkı (SDR) (yaklaşık 1,4 milyar dolar) tahsis etti.
3 Eylül:
- Avrupa Merkez Bankası yüzde 1 olan faiz oranlarını değiştirmedi.
- EPDK, TETAŞ'ın toptan elektrik kilovat saat satış fiyatının yüzde 21,08 oranında artırılarak, 12,62 kuruştan 15,28 kuruşa çıkmasına dönük başvurusunu onayladı.
- Ağustos ayında tüketici fiyatları endeksi yüzde 0,30 gerilerken, üretici fiyatları endeksinin ise yüzde 0,42 arttı. Ağustos ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 5,33 artarken, ÜFE'de yüzde 1,04 geriledi.
4 Eylül:
- Türkiye Bankalar Birliği Haziran 2009 Tüketici Kredileri Raporu'na göre, Nisan-Haziran döneminde kanuni takipteki krediler, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 95 oranında artarak 791 milyon lira oldu.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, küresel ekonominin derin gerileme döneminden çıktığını, ancak toparlanmanın yavaş olacağını söyledi.
- ABD'de ağustos ayında işsizlik oranı yüzde 9,7'ye yükseldi. Böylece, işsizlik oranı son 26 yılın en yüksek seviyesine çıkmış oldu.
- Gösterge faiz yüzde 9,31 ile yeni tarihi dip seviyesini gördü. 11 Mayıs 2011 vadeli tahvilin bileşik faizi kapanışta ise yüzde 9,49 oldu.
- 3,5 milyar liralık kredi kartı borcuna kolaylık getiren yasanın öngördüğü 60 günlük süre doldu.
5 Eylül:
- KOBİ'lerin bu yıl sonuna kadar yapacakları birleşmelerde uygulanacak indirimli kurumlar vergisi oranı yüzde 5 olarak belirlendi.
7 Eylül:
- Türkiye ile Fransa arasındaki ilişkileri güçlendirmek için ''Paris Boğaziçi Enstitüsü'' adlı bir düşünce kuruluşu oluşturuldu. Enstitünün başkanlığına eski TÜSİAD Genel Sekreteri Haluk Tükel getirildi.
- Kredi kartı borçlarının yeniden yapılandırılması düzenlemesinden yararlanmak için 15 güne kadar ek süre verildi.
DOĞAN YAYIN HOLDİNGE 3 MİLYAR 755 MİLYONLUK VERGİ CEZASI
8 Eylül:
- Türkiye'nin sanayi üretimi temmuz ayında, 2008 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 9,2 oranında azaldı. Sanayi üretim endeksi, temmuz ayında bir önceki aya göre ise yüzde 0,9 yükseldi.
- Doğan Yayın Holding A.Ş'ye 3 milyar 755 milyon lira ceza kesildiği bildirildi.
- BM Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD), küresel resesyonda erken bir düzelme görmediğini bildirdi.
- Global piyasalarda artan endişe altını yeniden cazip yatırım aracı haline getirdi. Altının ons fiyatı 6 ayın zirvesine çıkarak 1004 doları gördü.
9 Eylül:
- TOKİ Seyrantepe Projesi için hak ediş ödemek suretiyle bugün yaptığı ihalede en düşük teklifi 198 milyon 950 bin lira ile Varyap Varlıbaşlar Yapı Sanayi ve Turizm Yatırım Ticaret A.Ş-Uzunlar İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı verdi.
- Türkiye'de ortak ATM dönemi 26 bankanın katılımıyla 1 Ekim 2009 tarihinden itibaren başlayacak. Uygulama, Avrupa'da ilk kez Türkiye'de gerçekleşecek.
10 Eylül:
- Türkiye ekonomisi, bu yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla yüzde 7 küçüldü.
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı Ağustos ayında, geçen yılın aynı ayına göre 6,5 puan azalarak 69,7 seviyesinde gerçekleşti.
- Türkiye'nin cari işlemler hesabı, Temmuz ayında 286 milyon dolar fazla verdi.
- FED, ekonomide resesyonun sona erdiğini ve ekonominin nihayet yeniden büyümeye başladığını bildirdi.
- Seyrantepe Projesi ihalesinin son oturumunda en düşük teklifi 184 milyon 61 bin 53 lira ile Varyap-Uzunlar A.Ş İş Ortaklığı verdi.
11 Eylül:
- Rekabet Kurulu, Toyotasa Toyota Sabancı Pazarlama ve Satış A.Ş'nin sermayesinin yüzde 65'ini temsil eden hisselerinin ALJ Lubnatsi Pazarlama ve Satış A.Ş., ALJ Turkey Company Limited ve Chelder Europe Limited'e devrine izin verdi.
- Seyrantepe Stadı ikmal ihalesini Varyap-Uzunlar İş Ortaklığının aldı.
- Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'nin 4. çeyrekten itibaren pozitif büyüme geçme ihtimalinin oldukça yüksek olduğunu söyledi.
12 Eylül:
- Barack Obama yönetimi, ABD Kongresine ''İran'la sınır komşusu tek NATO ülkesi Türkiye'ye 7,8 milyar dolarlık füzesavar Patriot PAC-3 batarya ve aksamı satabiliriz'' bilgisi verdi.
14 Eylül:
- BDDK'ya göre, yılın ikinci çeyreğinde bankacılık sektörünün dönem net karı, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 33 oranında artarak 11 milyar lira düzeyine ulaştı.
- Türkiye'ye Temmuz ayında, net uluslararası doğrudan yatırım girişi (fiili giriş) 742 milyon dolar oldu.
15 Eylül:
- Türkiye'de, Haziran ayında işsizlik oranı, geçen yıla göre 3,6 puanlık artışla yüzde 13 olarak belirlendi. İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 972 bin kişi artarak, 3 milyon 269 bin kişiye yükseldi.
- Merkezi Yönetim bütçesinden Temmuz ayında 23 milyar 392 milyon, Ağustos ayında 23 milyar 518 milyon lira harcama yapıldı. Bütçe gelirleri Temmuz ayında 16 milyar 785 milyon, Ağustos 21 milyar 994 milyon lira, bütçe açığı Temmuz ayında 6 milyar 607 milyon, Ağustos ayında 1 milyar 525 milyon lira oldu.
16 Eylül:
- Orta vadeli program açıklandı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan programı açıklarken, 2009 yılında yüzde 6 küçülmenin ardından 2010 yılının ilk çeyreğinden itibaren büyümeye geçileceğini söyledi. Büyüme oranı 2010 için yüzde 3,5, 2011 için yüzde 4, 2012 için yüzde 5, işsizlik oranı 2009 için yüzde 14,8, 2010 için yüzde 14,6, 2011 için yüzde 14,2, 2012 için yüzde 13,3, cari açığın 2009 için 11, 2010 için 18, 2011 için 22, 2012 için 28 milyar dolar olarak öngörüldü. Orta vadeli programda, tüketici fiyatları endeksindeki artış, 2009 için yüzde 5,9, 2010 için yüzde 5,3, 2011 için yüzde 4,9, 2012 için yüzde 4,8 olarak planlandı.
17 Eylül:
- Japonya Merkez Bankası, yüzde 0,1 olan faiz oranını değiştirmedi.
- 1 Ekim'den geçerli olmak üzere sanayi elektriğinin fiyatı kilovat saatte yüzde 9,85, konut elektriğinin fiyatı ise yüzde 9,68, ticarethanelerin elektriği ise yüzde 9,97 oranında artırıldı.
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını 0,50 puan indirdi. Buna göre, gecelik faiz oranları, borçlanmada yüzde 7,25, borç vermede ise yüzde 9,75 olarak uygulanacak.
18 Eylül:
- Standard and Poor's, Türkiye'nin kredi notu görünümünü, ''negatif''ten, ''durağan''a yükseltti.
- Kısa dönemli iş istatistikleri. Bu yılın ikinci çeyreğinde sanayide istihdam yüzde 12 azaldı.
- Orta vadeli mali plan yayınlandı. 2010'da bütçe 50 milyar 34 milyon lira açık verecek, faiz dışı fazla 6 milyar 716 milyon lira olacak. Aynı yıl bütçe gelirlerinin 286 milyar 828 milyon lira, faiz giderlerinin ise 56 milyar 750 milyon lira olması öngörüldü. AB tanımlı genel yönetim nominal borç stokunun gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı 2010 yılında yüzde 49 olarak belirlendi.
- 2010-2012 dönemi bütçe çağrısı yayımlandı. Bütçe teklifi hazırlanırken, yıl sonu tüketici fiyatları endeksindeki artış 2010 için yüzde 5,3, 2011 için yüzde 4,9 ve 2012 için yüzde 4,8 olarak esas alınacak. GSYH büyüme oranı da 2010 yılı için yüzde 3,5, 2011 yılı için 4,0 ve 2012 yılı için yüzde 5,0 olarak dikkate alınacak.
- Moody's, Türkiye'nin kredi notu görünümünü, ''durağan''dan, ''olumluya'' yükseltti.
- Türkiye ile Irak arasında, ülkenin tarımsal altyapısının harekete geçirilmesi, her türlü tarımsal teknoloji transferi, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde işbirliği yapılması kararlaştırıldı.
- Gösterge tahvilin faizi yüzde 8,95 ile yeni tarihi dip seviyesini gördü.
19 Eylül:
- IMF, yoksul ülkelere kredi açmak ve finansmanını desteklemek için bir miktar altın satma kararı aldı.
– IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, 2009 yılının Türk ekonomisi için zorlu bir yıl olduğunu, ancak 2010 yılında hızlı bir iyileşme beklediklerini söyledi.
21 Eylül:
- ABD'de bu yıl kapanan banka sayısı 94'ü buldu.
- Bilgisayar devi Dell bilişim teknolojileri hizmeti veren Perot Systems'i 3,9 milyar dolara satın alıyor.
23 Eylül:
- ABD Merkez Bankası Fed yüzde 0-0,25 aralığındaki gösterge faiz oranını değiştirmedi.
25 Eylül:
- Doğan Yayın Holding A.Ş, bağlı ortaklıklara ilişkin vergi aslı ve vergi cezaları ile bunlara ilişkin hesaplanan gecikme faizi tutarı için toplam 4 milyar 823 milyon 825 bin 987,33 lira tutarında teminatın 15 gün içinde gösterilmesinin talep edildiğini duyurdu.
- ABD merkezli uluslararası yatırım bankası Goldman Sachs, Türkiye'nin 2050'de dünyanın dokuzuncu, Avrupa'nın üçüncü büyük ekonomisi olabileceğini açıkladı.
26 Eylül:
- Kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısı Temmuz ayında, yaklaşık yüzde 19,5 artarak 106 bin 225'e çıktı.
27 Eylül:
- ABD'nin Irak'a müdahalesinin ardından Bağdat'ta ilk fuar, Türk firmaları tarafından ''Türk İnşaat, İnşaat Makineleri, Yapı Malzemeleri ve Elektrik Fuarı'' olarak açıldı.
28 Eylül:
- Türk ve Yunan borsaları ortak endeksi ''GT-30''un yayını başladı.
- Xerox, Affiliated Computer'ı 6,4 milyar dolara satın alacağını duyurdu.
29 Eylül:
- TMSF, Dünya Mevduat Sigortacıları Birliğince (IADI) ''Yılın Mevduat Sigortacısı'' seçildi.
- Rekabet Kurulu, Otomotiv Distribütörleri Derneği ve Otomotiv Sanayi Derneği ile bu derneklere üye teşebbüsler hakkında soruşturma açılmasına karar verdi.
- Türk Eximbank, ING Bank Koordinatörlüğünde, Bankalar Konsorsiyumu'ndan yaklaşık 250 milyon dolar tutarında kulüp kredisi aldı.
IMF-DÜNYA BANKASI TOPLANTILARI İSTANBUL'DA YAPILDI
30 Eylül:
- IMF-Dünya Bankası sonbahar dönemi toplantıları İstanbul'da başladı.
- Bakanlar Kurulu, varlık barışının süresini 3 ay uzattı.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Başkent Doğalgazın yıl sonuna kadar satılacağını söyledi.
- IMF Para ve Sermaye Piyasaları Bölümü Başkanı ve Finans Danışmanı Jose Vinals, Türkiye'nin, diğer gelişmekte olan piyasalara göre nispeten biraz daha zayıf olduğu alanlar bulunduğunu kaydetti.
- Takvim etkisinden arındırılmış Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), bu yılın 2. döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,6 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH bir önceki döneme göre yüzde 7,1 artış gösterdi.
- Rekabet Kurulu, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren on dokuz teşebbüs ve Türk Eczacıları Birliği hakkında soruşturma açılmasına karar verdi.
- İhracat Ağustos ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 29,1 azalarak, 7 milyar 833 milyon dolar oldu. İthalat da Ağustosta yüzde 34 oranında azalarak, 12 milyar 709 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- Kamu net borç stoku, bu yılın ilk çeyreğinde, geçen yıl sonuna göre yüzde 6,16 artarak 267,9 milyar liradan 284,5 milyar liraya çıktı.
- Türkiye'nin net dış borç stoku, Haziran ayı sonu itibariyle 144 milyar 767 milyon dolar oldu.
- Merkezi yönetim toplam borç stoku Ağustos ayı itibariyle 424 milyar 706 milyon lira düzeyinde. Bunun 315 milyar 426 milyon lirasını iç borç, 109 milyar 280 milyon lirasını da dış borç oluşturuyor.
- Sabancı Holding'in, Toyota Motor Europe ve Mitsui ile ortak olduğu Toyotasa'da bulunan yüzde 65 oranındaki hissesinin, tüm dünyada Toyota Grubu araçlarının en büyük bağımsız distribütörü ALJ'ye devri tamamlandı.
Eylül ayında, Uluslararası Para Fonu (IMF)-Dünya Bankası toplantıları İstanbul'da yapıldı.
İstanbul'un finans merkezi olmasına ilişkin yayımlanan ''Strateji Belgesi ve Eylem Planı''na göre, 5 yılda 71 düzenleme yapılması öngörüldü. Hazine'nin Kredi Garanti Fonu'na 1 milyar lira kaynak aktarmasını öngören protokol imzalanırken, bankaların zorunlu karşılık oranları Türk parası yükümlülüklerde yüzde 6'dan, yüzde 5'e, yabancı para yükümlülüklerinde de yüzde 11'den, yüzde 9'a çekildi.
Ekonomide 2009 yılı Ekim ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
IMF BAŞKANINA AYAKKABI PROTESTO
1 Ekim:
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, Bilgi Üniversitesindeki konferansı sırasında Birgün gazetesi editörü Selçuk Özbek tarafından ayakkabı fırlatılarak, protesto edildi.
- IMF, 2010 yılı için küresel ekonominin büyüme tahminini yüzde 2,5'ten yüzde 3,1'e yükseltti. IMF'ye göre Türkiye, 2009'da yüzde 6,5 küçülecek, 2010'da yüzde 3,7 büyüyecek.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, ''Krizin artık arkamızda kaldığını söylemek için çok erken. Ancak işler daha iyiye gidiyor'' değerlendirmesinde bulundu. Kahn, krizin, Türkiye gibi bir ülkede belki bir yıl daha devam edeceğini söyledi.
- 26 bankanın Türkiye genelindeki 23 bin para çekme makinesi (ATM) ortak kullanıma açıldı. Sektörde tasarruf yaratması beklenen sistem, komisyon uygulaması ve bunun yeterince duyurulmaması nedeniyle eleştirilere konu oldu.
- Avro Bölgesinde işsizlik oranı, Ağustos ayında yüzde 9,6 ile son 10 yılın zirvesine ulaştı.
IMF'DE KOTALAR YENİDEN DÜZENLENİYOR
2 Ekim:
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, İstanbul toplantısının, alınacak kararlarla tarihe geçeceğini belirterek, IMF'de kotaların yeniden düzenleneceğini, ülkelerin ekonomik ağırlıklarına göre yeni bir denge oluşturacağını bildirdi.
- İstanbul'un finans merkezi olmasına ilişkin ''Strateji Belgesi ve Eylem Planı'' yayımlandı. 5 yılda 71 düzenleme yapılması öngörülüyor.
- Ekonomi Koordinasyon Kurulu, geçici bir süre için getirilen vergi indirimlerine devam edilmemesini kararlaştırdı.
- TÜİK, Eylül ayında TÜFE'nin yüzde 0,39, ÜFE'nin yüzde 0,62 arttığını bildirdi. Eylül ayı itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 5,27, ÜFE'de yüzde 0,47 arttı.
- ABD'de işsizlik oranı Eylül ayında yüzde 9,8'e çıktı. Resesyonun başladığı Aralık 2007'den bu yana 7,1 milyondan fazla kişi işini kaybetti
3 Ekim:
- Dünya Bankası Başekonomisti Indermit Gill, yoksulluğun her yerde artacağını belirterek, ''Aynı şey Rusya ve Türkiye'yi de etkileyecek. Türkiye'de işsizlik iki katına çıkmış durumda...'' dedi.
- G-24 ortak açıklamasında, derin küresel durgunluk tehdidinin azalmış göründüğü kaydedilerek, ''Kriz en çok gelişmekte olan ülkeleri etkiledi ve etkilemeye devam edecek'' denildi.
- ABD'de TMSF benzeri işlevi bulunan FDIC, Warren Bank, Jennings State Bank ve National Bank'ın kapandığını açıkladı.
DÜNYA KALKINMA RAPORU: ''YOKSULLUĞUN AZALTILMASI
EN ÖNCELİKLİ KONU''
4 Ekim:
- ''2010 Dünya Kalkınma Raporuna'' göre, yoksulluğun azaltılması ve sürdürülebilir kalkınmanın küresel düzeyde en öncelikli konu olduğu bildirildi. İklim değişikliğinin acilen gündeme gelmesi gerektiği belirtildi.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, önemli bir işsizlik kriziyle karşı karşıya olunduğunu belirterek, OECD tahminlerine göre işsizliğin 2010 sonuna kadar OECD bölgesinde yüzde 10'a ulaşacağını söyledi.
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 2008 Mayıs ayından bu yana bir IMF programı uygulanmadığını hatırlatarak, ''Biz, Fon'un söylediklerine inanmadığımız için böyle bir anlaşmaya varılamadı'' dedi.
- Türkiye'nin son 10 yılda en hızlı büyüyen 100 şirketi arasında Goldaş birinci, Bimeks ikinci, Penta bilgisayar ise üçüncü sırada yer aldı.
5 Ekim:
- IMF-Dünya Bankası toplantıları. Kalkınma Komitesi, gelişmekte olan ülkelere kullandırılacak mali imkanları açıkladı.
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, ''Küresel ekonomi hala geriye düşebilir. 2010'da hükümetler, ekonomik desteklerini geri çektikleri zaman tekrar faiz oranları yükselebilir'' dedi.
- Toplantılar çerçevesinde, Türkiye ve Brezilya, Rusya, Hindistan gibi yükselen piyasalar, IMF'den sonra Dünya Bankasında da daha çok oy hakkı istedi.
- Migros Ticaret A.Ş, şirkete bağlı bütün iş yerlerinde lokavt kararı alındığını bildirdi.
6 Ekim:
- IMF-Dünya Bankası yıllık toplantılarının 7. gününde genel kurula geçildi. Konuşmalarda ''yoksullukla mücadele'' gereği öne çıktı. Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick: ''Kağıt üzerindeki vaatler aç karınlara yemek götüremez, toprağa tohum ekemez. Artık küresel mali mimaride yapılacak değişiklikleri hızlandırmamız gerekiyor'' dedi. IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn: ''2010'da da bir çok ülkede işsizlik devam edecek. Kriz sonrasında 90 milyon insan ağır yoksullukla karşı karşıya kalacak'' diye konuştu.
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick: ''Küresel krizin bir sonucu olarak, bu yıl 59 milyondan fazla insan işini kaybedecek. Afrika'nın az gelişmiş bölgelerinde 30 bin ile 50 bin bebek ölebilir'' dedi.
- Taksim Meydanında toplanan yaklaşık 1.500 kişi, IMF ve Dünya Bankasını protesto etti. Polis göstericilere müdahale etti. Olayların meydana geldiği sırada Taksim'de bulunan 55 yaşındaki İshak Kalvo kalp krizi geçirerek, hayatını kaybetti.
- Dünyanın önde gelen finans dergilerinden Euromoney, Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz'ı ''2009 Yılının En İyi Merkez Bankası Başkanı'' seçti.
- Avustralya Merkez Bankası, beklenmedik şekilde faiz oranını çeyrek puan artırarak, yüzde 3,25'e çıkardı. Avustralya, borçlanma maliyetini artıran ilk büyük ekonomi oldu.
7 Ekim:
- IMF-Dünya Bankası yıllık toplantıları sona erdi. ''İstanbul kararları''na esas oluşturan temel noktalar: ''Kota ve oy hakkı ile yeniden yapılanma reformları en kısa sürede gerçekleştirilmeli'', ''Finans sistemi daha etkin bir şekilde denetlenmeli''
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türkiye'nin 2011 yılı sonunda 2008 sonundaki milli gelirini ancak yakalayabileceğini belirterek, ''Bu kriz bize 3 yıla mal olacak. Türkiye'nin krizden en çok ticaret kanalı etkilendi'' dedi.
- AB ekonomisinde daralma, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 4,9'a ulaştı. İtalya yüzde 6, Almanya yüzde 5,9, İngiltere yüzde 5,5, Hollanda yüzde 5,4, İspanya yüzde 4,2 ve Fransa yüzde 2,8 küçüldü.
8 Ekim:
- Türkiye'nin sanayi üretimi Ağustos ayında, 2008'in aynı ayına kıyasla yüzde 6,3 azaldı.
- ABD Kongresi Bütçe Ofisinin tahminlerine göre, 30 Eylül'de biten mali yılda bütçe açığı üçe katlanarak, 1,4 trilyon dolara ulaşacak. Ofis, bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 9,9'una karşılık geldiğini ve bunun, 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük açık olduğunu bildirdi.
9 Ekim:
- Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, esnaf, sanatkar ve KOBİ'lere yönelik 3 ayaklı yeni bir kredi destek programını hayata geçirdiklerini bildirdi.
- Doğan Yayın Holding'in açıklamasına göre, Danıştay, şirket tarafından açılan davayı reddeden 'Mahkeme Kararı'nın, şirket lehine yürütmesini durdurdu.
- Doğan Yayın Holding A.Ş'ye bağlı ortaklıklarının 2005, 2006 ve 2007 hesap dönemlerine ait ''vergi inceleme raporları'' ile ilgili olarak, vergi aslı ve vergi cezaları ile hesaplanan gecikme faizi için toplam 4 milyar 823 milyon 825 bin lira teminat isteyen Vergi Dairelerine, istenen türde teminatı gösterdiği bildirildi.
NOBEL EKONOMİ ÖDÜLÜ, İLK KEZ BİR KADINA VERİLDİ
12 Ekim:
- Nobel Ekonomi Ödülü'nü Elinor Ostrom ve Oliver Williamson kazandı. Ostrom, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanan ilk kadın oldu.
- İMKB Bileşik Endeksi 51.002,98 puandan 2009 yılı rekoruyla kapandı.
- İMKB, İslami endeks çalışmalarının kısa sürede biteceğini açıkladı.
- TÜİK, imalat sanayinde kapasite kullanım oranının Eylül'de 0,4 puan artarak, yüzde 70,1'e yükseldi. Oran, geçen yılın aynı ayına göre 9,7 puan azaldı.
- Türkiye'nin geçen yılın Ağustos ayında 3 milyar 19 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın Ağustos ayında 127 milyon dolar fazla verdi.
- Doğan Yayın Holding, ''D Yapım Reklamcılık ve Dağıtım A.Ş, Doğan Prodüksiyon Hizmetleri A.Ş. ve Alp Görsel İletişim Hizmetleri A.Ş. hisselerinin tamamı üzerinde ihtiyati haciz işlemi tesis edildiğini'' açıkladı.
13 Ekim:
- Hazine'nin Kredi Garanti Fonu'na 1 milyar lira kaynak aktarmasını öngören protokol imzalandı.
- BDDK, ortak ATM uygulamasıyla gündeme gelen ücret/komisyon tutarları hakkında müşterilerin bilgilendirilmesi yönünde bankalara talimat verdi.
- Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, MÜSİAD'ın Mısır'da düzenlediği İş Forumu Kongresinde İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) üye ülke temsilcilerine birlik çağrısı yaptı: ''Gelin hep birlikte pazarlarımızı beraber paylaşalım, ekmeğimizi beraber bölüşelim. Kendi ulusal paramızla ticaret yapalım.''
- Çin ile Rusya arasında Pekin'de, toplam değeri 3,5 milyar doları bulan işbirliği anlaşmaları imzalandı.
DOLARIN DÜŞÜŞÜ SÜRÜYOR
14 Ekim:
- Küresel bir domuz gribi salgınının dünya ekonomisine 3 trilyon dolara mal olabileceği belirtiliyor.
- İngiliz Independent gazetesinde yer alan ''Körfez ülkelerinin petrol ticaretinde ABD Dolarının yerini alacak para sepeti konusunda, Rusya, Çin, Japonya ve Fransa ile gizli görüşmeler yürüttüğüne'' dair iddialar, dolardaki düşüşü körükledi. Avro karşısında hızla eriyen dolar, TL karşısında da 14 ay sonra ilk kez 1,44 seviyelerine geriledi.
- Çin'in döviz rezervleri, Eylül ayı sonu itibariyle yaklaşık 2 trilyon 273 milyar dolara çıktı.
- OECD'de Ağustos işsizlik oranı, geçen seneye göre yüzde 36,5 artış gösterdi ve ortalama işsizlik yüzde 8,6 oldu.
- Gümrük Müsteşarlığına Maksut Mete, Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığına Yunus Arıncı getirildi. Botaş Genel Müdürü Hüseyin Saltuk Düzyol ile TTK Genel Müdürü Rıfat Dağdelen görevlerinden alındı.
MERKEZ BANKASI FAİZ ORANI YÜZDE 7'NİN ALTINA İNDİ
15 Ekim:
- Merkezi Yönetim bütçesinden Ocak-Eylül döneminde 197 milyar 169 milyon lira harcama yapılırken, bütçe gelirleri 156 milyar 358 milyon lira, bütçe açığı 40 milyar 811 milyon lira açık verdi. Eylül ayında bütçe giderleri 25 milyar 428 milyon lira, bütçe gelirleri 15 milyar 953 milyon lira, bütçe açığı 9 milyar 475 milyon lira oldu.
- Merkez Bankası, kısa vadeli faiz oranlarını 0,50 baz puan indirdi. Gecelik faiz oranları, borçlanmada yüzde 6,75, borç vermede yüzde 9,25 olarak uygulanacak.
- TÜİK, Temmuz ayında işsizlik oranının yüzde 12,8 olduğunu açıkladı.
- Türkiye'nin, AB'ye taahhütleri çerçevesinde rakının vergisi artacak, viskinin düşecek. Kademeli olarak 2018'de rakı, viski, cin, votkanın vergisi 40 lirada eşitlenecek.
16 Ekim:
- Bankaların zorunlu karşılık oranları Türk parası yükümlülüklerde yüzde 6'dan, yüzde 5'e, yabancı para yükümlülüklerinde de yüzde 11'den, yüzde 9'a çekildi.
BÜTÇE, MECLİSE 286,9 MİLYAR LİRA OLARAK SUNULDU
17 Ekim:
- Hükümet, 2010 yılı bütçesini, TBMM'ye 286,9 milyar lira olarak sundu. Bütçe gelirleri 236,8 milyar lira, bütçe açığı da 50,1 milyar lira olarak belirlendi.
- Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2010 yılında devlet memurları aylıklarının, Ocak ayında yüzde 2,5, Temmuz ayında da yüzde 2,5 artırılacağını bildirdi.
- TRT bandrol ücretlerinin tespitine ilişkin kararname yayımlandı. Kamuoyunda tartışma yaratan kararnameye göre, kara taşıtlarından tahsil edilen TRT bandrol ücreti artık radyonun değil, araçların fabrika çıkış bedeli üzerinden alınacak.
- Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, 2011'de nüfus ve konut sayımı yapılacağını bildirdi.
- Dünyada şeker fiyatları artıyor. Vadeli ham şeker fiyatları, 1981'den beri en yüksek seviye olan 544 dolar/tona, beyaz şekerin vadeli işlem fiyatı, 602,40 dolar/tona ulaştı.
18 Ekim:
- Türkiye'nin ekonomik büyümesiyle ilgili ilk uluslararası pozitif revize, ''Avrupa Bankası''ndan geldi. Banka, yüzde 1 tahmin ettiği Türkiye'nin 2010 yılı ekonomik büyümesini yüzde 3'e çıkardı.
SAMSUN-CEYHAN'A TÜRKİYE, RUSYA VE İTALYA'DAN İMZA
19 Ekim:
- Türkiye, Rusya ve İtalya, ortak deklarasyonla Samsun-Ceyhan petrol boru hattı projesine siyasi desteklerini tescil etti, mutabakat zaptı imzalandı.
- Hollanda'da DSB Bankasının kurtarılma çalışmaların başarısızlıkla sonuçlandığı ve iflas ettiği açıklandı.
20 Ekim:
- Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, Türkiye'nin sürekli IMF ile birlikte ekonomisine yön vermemesi gerektiğini belirterek, ''Bir anlaşma yaptınız, bir anlaşma daha, bir anlaşma daha...Bir yerde artık bunun bitmesi lazım. Buradan mezun olmamız lazım. Kendi ayaklarımız üzerinde dikiliyor olmamız lazım'' dedi.
- ÖTV indiriminin son ayı Eylül'de araç satışları yüzde 92,8 ile rekor kırdı. Eylül ayında Türkiye'de 52 bin otomobil satıldı.
- Çin'in yıllık araç üretimi ilk kez 10 milyon adeti geçti. Daha önce ABD ve Japonya'da yılda 10 milyondan fazla araç üretilmişti.
- Avrupa Merkez Bankası ve avro kullanan 16 ülkenin yetkilileri, güçlü doları desteklediklerini açıkladı.
- AB, bu yıl 566,4 milyon avro düzeyinde bulunan Türkiye'ye ayırdığı kaynağı, gelecek yıl 653,7 milyon avroya yükseltme kararı aldı.
BENZİN FİYATI 3,36 LİRAYA YÜKSELDİ
21 Ekim:
- Uluslararası ham petrol fiyatları, son bir yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Gösterge ham petrolün fiyatı 82 dolara çıkarken, 14 Ekim 2008 tarihindeki fiyat seviyesine döndü.
- Akaryakıt ürünlerinden 95 oktan kurşunsuz benzinin satış fiyatı litrede 8-10 kuruş artırıldı. Kurşunsuz benzin fiyatları 3,36 lirayla rekor kırdı.
- Avro/Dolar paritesi, Ağustos 2008'den bu yana ilk kez 1,50'nin üstüne çıktı.
- AB Komisyonu, Türkiye'nin IMF kaynağı kullanmadan küresel krizi tek başına göğüsleyebilmesinin ''en büyük başarı'' olduğunu belirtti.
- Alman otomotiv şirketi Volkswagen, 2010'a kadar Porsche'un yüzde 49,9'unu alacağını, bunun için 3,9 milyar avro ödeme yapacağını açıkladı.
22 Ekim:
- Çin ekonomisinin yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,9 büyüdüğü açıklandı.
- OECD'nin karaparayla mücadele biriminin yayımladığı rapora göre, Avrupa futbol pazarının büyüklüğü 13,8 milyar avroyu buluyor.
- Doğan Yayın Holding, vergi ve ceza ihbarnameleri ile ilgili ''tarhiyat sonrası uzlaşma'' talebinde bulundu.
23 Ekim:
- AB, Türkiye'den avroya benzerliği nedeniyle madeni parasını değiştirmesini istedi.
- ABD Hazine Bakanlığı, 7 şirkete, üst yöneticilerin toplam ücretlerinin yarıya indirilmesi talimatı verdi.
- İspanya'da, yılın üçüncü çeyreğinde işsizlik yüzde 17,9 oldu.
- IMF, küresel krizden etkilenen Latin Amerika'nın ABD'ye göre daha hızlı toparlandığını bildirdi.
24 Ekim:
- ABD'de TMSF benzeri işlevi bulunan FDIC, 7 küçük bankanın daha yönetimine el koydu.
GDO YÖNETMELİĞİ YAYIMLANDI
26 Ekim:
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Genetiği Değiştirilmiş Organizmalı (GDO) ürünlerle ilgili yönetmelik yayımladı.
- Çin yönetiminin, rezervlerindeki avro ile yen oranını artırma kararı, ABD dolarının değer kaybetmesine neden oldu. ABD doları, avro ve yen karşısında son 14 ayın en düşük düzeyine geriledi. ABD doları, önemli para birimleri karşısında, yıl başından bu yana yüzde 7'den fazla değer yitirdi.
27 Ekim:
- Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, 2009 yıl sonu enflasyonunun yüzde 70 olasılıkla, yüzde 5,0-6,0 aralığında olacağını bildirdi.
- EPDK, Hatay'daki depolarında ''ulusal marker olmadığı tespit edilen'' maddeyle ilgili POAŞ hakkında soruşturma açılmasına karar verdi.
28 Ekim:
- Domuz gribi salgıyla ilgili Dünya Bankası ve düşünce kuruluşlarının en kötü senaryolarına göre, maliyet 3 trilyon dolar ve 4,4 trilyon arasında değişebilir.
29 Ekim:
- IMF, Asya ekonomilerinin bu yıl yüzde 2,75, 2010'da da yüzde 5,75 büyüyeceğini tahmin ediyor.
30 Ekim:
- Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Irak ile 2010 sonuna kadar biri Şino bölgesi, diğeri Suriye sınırına yakın bir noktada olmak üzere 2 sınır kapısı daha açılacağını belirtti.
- Türkiye'nin, bu yılın dokuz ayındaki (Ocak-Eylül dönemi) ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30,5 gerileyerek 73 milyar 116 milyon dolar, ithalatı da yüzde 38,8 azalarak 100 milyar 142 milyon dolar oldu.
İhracat Eylül ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,6 azalarak, 8 milyar 501 milyon dolar oldu. İthalat da Eylül ayında yüzde 30,4 oranında azalarak, 12 milyar 449 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Kasım ayında, İslam Konferansı Örgütü Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) ekonomi zirvesi, İstanbul'da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Zirveye, 11 devlet başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı ve 6 başbakan katıldı.
2010 yılı Programı Resmi Gazete'de yayımlandı. Programda büyüme 2010 için yüzde 3,5 öngörüldü. Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ), Mersin Akkuyu'da nükleer santral kurulması için 24 Eylül 2008 tarihinde yaptığı yarışmayı iptal etti. Danıştay'ın yürütmesini durduğu ihalenin iptaliyle, Türkiye son 15 yılda 4. kez nükleer ihalesini iptal etmiş oldu.
Ekonomide 2009 yılı Kasım ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
TÜRKİYE 2010'DA YÜZDE 3,5 BÜYÜYECEK
1 Kasım:
- 2010 Yılı Programında, büyüme yüzde 3,5 öngörüldü.
3 Kasım:
- TÜİK, Ekim ayında TÜFE'nin yüzde 2,41, ÜFE'nin yüzde 0,28 arttığını açıkladı. Ekim ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 5,08, ÜFE'de yüzde 0,19 arttı.
- AB Komisyonu, Türkiye'nin gelecek yıl yüzde 2,8 ile Avrupa'da en hızlı büyüyen ülke olacağı öngörüsünde bulundu.
- Domuz gribine karşı önlemler artırılıyor. Hijyenik maske, dezenfektan satışlarında patlama yaşanıyor. Vitamin içeren meyve ve sebze tüketiminde de artış görülüyor.
4 Kasım:
- 2009'un yeniden değerleme oranı yüzde 2,2 olarak hesaplandı.
- Türk Sağlık-Sen, genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) yönetmeliğinin iptali ve yürürlüğün durdurulması istemiyle Danıştay'da dava açtı.
- ABD Merkez Bankası faiz oranlarını değiştirmeyerek, 0-0,25 aralığında korudu. Banka, faizleri ''uzun dönemde'' aynı seviyede tutmayı vaat etti.
İSEDAK TOPLANTILARI
5 Kasım:
- Abdullah Gül'ün başkanlığındaki İslam Konferansı Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesinin (İSEDAK) 25. Toplantısı, İstanbul'da başladı.
- İKÖ üyesi ülkeler arasında ''tercihli ticaret sistemi'' oluşturulmasına yönelik anlaşmayı onaylayan ülke sayısı 10'a ulaştı. Sistemin, 2010'da uygulamaya konulması planlanıyor.
6 Kasım:
- Avrupa Birliği, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin hakkında tutuklama kararı çıkardığı Sudan Devlet Başkanı El Beşir'in İSEDAK Ekonomi Zirvesine katılmak üzere Türkiye'ye gelecek olmasıyla ilgili nota verdi. Konuya ilişkin ABD'den de tepki geldi.
- ABD'li tutsat (mortgage) şirketi Fannie Mae, 15 milyar dolar tutarında yeni hükümet yardımı istedi.
- İslam Konferansı Örgütünün 2009 ekonomik raporuna göre, küresel kriz nedeniyle İslam ülkelerinin toplam gayri safi yurtiçi hasılasının 2009'da 4,59 trilyon dolardan 3,98 trilyon dolara gerileyecek.
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığının, elektrik dağıtım şirketlerinin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık görüşmesinde açık artırma turunda, Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklifi 485 milyon dolarla Eti Gümüş A.Ş., Yeşilırmak Elektrik Dağıtımı A.Ş. için 441 milyon 500 bin dolarla Çalık Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş., Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. için için 227 milyon dolar ile Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş. verdi.
7 Kasım:
- Cumhurbaşkanı Gül, 25. İSEDAK toplantısında konuştu: ''İçinde bulunduğumuz dönem, İslam medeniyetinin birikimlerini, tecrübelerini ve barışçıl karakterinin dünyaya yayılmasına elverişli bir ortam sunmaktadır''
- BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Genel Müdür Yardımcısı Hafız Ganim, dünyada yetersiz beslenen ve açlık çeken insan sayısının mevcut küresel krizle 100 milyon artış göstererek, 1 milyarı aştığını bildirdi.
8 Kasım:
- Sudan Devlet Başkanı El-Beşir'in İSEDAK Ekonomi Zirvesine katılmayacağı açıklandı. Gelememe gerekçesinin ''tümüyle ülke içi nedenlere dayandığı'' kaydedildi.
- Çin-Afrika Ekonomik İşbirliği Forumu, Mısır'da düzenlendi. Afrika kıtasıyla Asya'nın dev ekonomileri arasındaki ilişkilere yeni bir ivme kazandırmayı amaçlayan foruma, 50 ülkeden devlet ve hükümet başkanı katıldı.
- İskoçya'daki G20 Maliye Bakanları toplantısında yapılan açıklamada, iyileşmenin istikrarsız olduğu, hala desteğe dayandığını ve işsizliğin temel endişeyi oluşturduğu açıklandı.
İSEDAK EKONOMİ ZİRVESİ
9 Kasım:
- İSEDAK Ekonomi Zirvesi, 11 devlet başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı ve 6 başbakanın katılımıyla gerçekleştirildi. Konuşmalar arasında İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın sözleri öne çıktı: ''Kapitalizm yolun sonuna gelmiştir. Faizcilik, belki de bu düzenin esas iflas yolu, yoldan sapma nedenidir. Dünya büyük değişikliklere gebe''
- TÜİK, sanayi üretiminin Eylül ayında, 2008'in aynı ayına göre yüzde 8,6 azaldığını açıkladı.
- Ziraat Bankasının 9 aylık net karı 2,6 milyar lira. Garanti Bankasının da 9 ayda 2 milyar 158 milyon lira konsolide net kar elde ettiği bildirildi.
- Çin, kendisiyle diplomatik ilişki kuran borçlu ve en az gelişmiş Afrika ülkelerinin, yıl sonuna kadar süresi dolacak faizsiz kredi borçlarını sileceğini duyurdu.
DANIŞTAY'DAN NÜKLEER SANTRALA YÜRÜTMEYİ DURDURMA
10 Kasım:
- Danıştay, nükleer santral ihalesi yönetmeliğinin bazı maddeleri için yürütmeyi durdurdu. Karar, nükleer santral ihalesinin iptalini gündeme getirdi.
- Irak hükümeti Exxon Mobil ve Shell ile yapılan petrol anlaşmasını onayladı. İki şirket liderliğindeki konsorsiyum, ''Batı Kurna-1'' petrol bölgesinde günlük 280 bin varil üretimi, 2 milyon 325 bin varile çıkaracak.
- Türkiye'nin, Eylül ayında cari işlemler açığı, 2008 yılının aynı ayına göre yüzde 8,7 oranında azalarak, 952 milyon dolardan 869 milyon dolara düştü.
11 Kasım:
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı Ekim ayında, Eylül ayına göre 1,7 puan artarak yüzde 71,8 seviyesine yükseldi.
- Yapı Kredi'nin 9 aylık konsolide net karı 1 milyar 282 milyon lira oldu.
12 Kasım:
- Merkez Bankası, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren banka hesap numaralarının 26 basamaktan oluşan IBAN'a dönüşeceğini açıkladı.
- Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, önümüzdeki birkaç yıl içinde Türkiye ile Afrika arasındaki ticaretin 50 milyar doları aşmasının hedeflendiğini bildirdi.
- İş Bankasının 2009 yılı 9 aylık konsolide net karı, 2 milyar 21 milyon lira oldu. VakıfBank'ın 9 ay sonundaki net karı 940 milyon lirayı buldu.
13 Kasım:
- Kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısı Eylül ayında, 2009 yılı başından bu yana ilk defa psikolojik sınır olan 100 bini geçti.
- Avro bölgesinin ekonomisi 2009'un üçüncü çeyreğinde yüzde 0,4 büyüme gösterdi. Beklentilerin altında büyüme kaydedilmesine rağmen, resesyondan çıkış sağlandı.
- Almanya ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 0,7, Fransa ekonomisi de yüzde 0,3 büyüdü.
- Finlandiya ekonomisi eylül ayında bir önceki yıla göre yüzde 11,6 daraldı.
- Japonya ekonomisi 3. çeyrekte yıllık bazda yüzde 4,8 büyüme meydana geldi.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, ABD ekonomisindeki toparlanmanın yavaş olacağını, ancak durgunluğun çifte dip yapmasını beklemediğini söyledi.
ABD, ASYA SERBEST TİCARET ALANINA KATILMAK İSTİYOR
14 Kasım:
- ABD Başkanı Barack Obama, ABD'nin, Asya Serbest Ticaret Alanına katılma isteğinde olduğunu belirtti.
- Slovenya, Nabucco'ya alternatif gösterilen Güney Akım Projesine katılacak. Bu durumun, projenin uygulanabilirliğini güçlendirdiği belirtiliyor.
- CHP Genel Başkanı Deniz Baykal: ''AKP iktidara geldiği zaman G-20 içinde Türkiye'nin büyüme hızı 3. sıradaydı. 2007'de 9. sıraya düşmüştür. Kriz döneminden sonra da sondan 3., yani 17. oldu'' dedi.
- 2009'da üretilen buğday için kilogram başına 5 kuruş, arpa, çavdar, yulaf için 4 kuruş, çeltik, kuru fasulye, nohut ve mercimek için 10 kuruş destekleme primi ödenecek.
15 Kasım:
- EPDK, 142 elektrik üretim projesi hakkında inceleme başlattı. Buna göre, taahhüt ettiği yatırım programını gerçekleştirmeyen şirketlerin lisansları iptal edilecek.
- Bulgaristan, doğal gazda Rusya'ya bağımlılıktan kurtulmak amacıyla Azerbaycan'dan gaz satın alacak.
- Çin Bankacılık Düzenleme Kurumu Başkanı Liu Mingkang, ABD'deki düşük faizler ve zayıf doların, küresel ekonomik toparlanmayı tehdit ettiğini söyledi.
''BREZİLYA, 5. BÜYÜK EKONOMİ OLABİLİR''
16 Kasım:
- TÜİK, Ağustos dönemi işsizlik oranının yüzde 13,4 olduğunu açıkladı. Mart'ta başlayan düşüş eğilimi sekteye uğradı.
- Merkezi yönetim bütçesinden Ekim ayında 21 milyar 431 milyon lira harcama yapılırken, bütçe gelirleri 19 milyar 10 milyon lira, bütçe açığı 2 milyar 421 milyon lira oldu.
- Economist, Brezilya ekonomisindeki gelişime dikkati çekerek, ''bu ülkenin ekonomisinin gelecek 5 yıl içinde dünyanın 5. büyük ekonomisi olabileceğini'' yazdı.
17 Kasım:
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, ''daha istikrarlı küresel para birimi zorunluluğunun, dünyanın daha uzun süre tek ülke tarafından basılan para birimine dayanamayacağı anlamını taşıdığını'' belirtti.
- ABD'de her yedi kişiden 1'inin, yani 49,1 milyon kişinin, yeterli gıdaya ulaşma mücadelesi verdiği tespit edildi.
18 Kasım:
- BM Nüfus Fonunun 2009 yılı Nüfus Raporuna göre, halen 6 milyar 829,4 milyon olan dünya nüfusu, 2050 yılında 9 milyar 150 milyonu bulacak. Bu dönemde Türkiye nüfusu 97,4 milyona yükselecek.
19 Kasım:
- Merkez Bankası faiz oranlarını çeyrek puan düşürdü. Borçlanma faiz oranını yüzde 6,50'ye, borç verme faiz oranı da yüzde 9,0'a indirildi.
- OECD'nin yayımladığı Ekonomik Görünüm Raporuna göre, Türkiye'nin, 2010'da yüzde 3,7 ve 2011 yılında yüzde 4,6 oranında büyümesi bekleniyor.
- Doğan Yayın Holding'in yüzde 29 hissesini Axel Springer'in 356,7 milyon liraya satın alacağı açıklandı. Doğan Yayın Holding'in Doğan TV'de sermaye artırımı yapması sonucu, Axel Springer'in Doğan TV'deki payının yüzde 19,9'a düşeceği belirtildi. RTÜK kararında, yüzde 25'lik yasal sınırın aşıldığı ve bunun 3 ay içinde düzeltilmesi isteniyordu.
- Avusturya'nın petrol ve doğal gaz şirketi OMV, Petrol Ofisindeki hisselerini artırma kararını ''dondurduğunu'' açıkladı.
- Hollanda Hükümeti, ''ABN Amro'' ve ''Hollanda Fortis'' bankalarına 3 milyar Avro daha sermaye aktarımı yapıldığını açıkladı.
NÜKLEER SANTRAL YARIŞMASI İPTAL, GDO YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
20 Kasım:
- TETAŞ, Mersin Akkuyu'da nükleer santral kurulması için 24 Eylül 2008 tarihinde yaptığı yarışmayı iptal etti. Danıştay'ın yürütmesini durduğu ihalenin iptaliyle, Türkiye son 15 yılda 4. kez nükleer ihalesini iptal etmiş oldu.
- Kamuoyunda tepki yaratan GDO Yönetmeliği yayımlandıktan 25 gün sonra değiştirildi. ''GDO'suz ürünlerin etiketinde GDO'suz olduğuna dair ifadeler bulunamaz'' hükmü çıkarıldı. Oranlar kaldırıldı, bir üründe milyonda 1 bile GDO olması halinde, GDO'lu kabul edilecek.
- Türk otomotiv sanayinin yılın 10 aylık döneminde toplam üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33,4 oranında daralarak, 699 bin 141 adede geriledi.
- TÜPRAŞ soğuk havalara daha dayanıklı olan ''kış motorinini'' piyasaya sürdü.
ABD'DE KAPATILAN BANKA SAYISI 124'E ULAŞTI
21 Kasım:
- İhracatta devlet yardımları kapsamında yapılan bazı destekleme ödemelerinin azami yıllık tutarları yüzde 50 azaltıldı.
- ABD'nin TMSF niteliğindeki kurumu FDIC, Güneydoğu Florida Ticaret Bankasını kapattı. ABD'de bu yıl içinde kapanan banka sayısı 124'e ulaştı.
22 Kasım:
- Sigara paketlerine resimli uyarı geliyor. 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren piyasaya sürülecek sigara paketlerinin ön yüzünde resimli uyarılar bulunacak.
23 Kasım:
- İran'ın dış ticarette ABD Dolarının yerine Avro kullanması bu ülkeye 5 milyar dolar kazandırdı.
24 Kasım:
- Türkiye-İsrail 4. dönem KEK toplantısında iki ülke temsilcilerinden sıcak mesajlar öne çıktı. İsrail Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı Binyamin Ben Eliezer: ''Ben buraya bir misyonla ve mesajla geldim. Buradan da İsrail Başbakanına ve kabinesine mükemmel bir mesajla dönüyorum''
- Maliye Bakanlığı ile Doğan Yayın Holding yetkilileri, gruba kesilen 4 milyar 823 milyon 825 bin 987 liralık vergi cezası için Merkezi Uzlaşmada bir araya geldi. Toplantı, yaklaşık 16 saat sürdü, uzlaşma sağlanamadı.
- TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye'de 3 gençten 1'inin işsiz olduğuna dikkati çekerek, ''Bence Türkiye'nin en büyük sorunu bu, diğerleri ikinci sorundur'' dedi.
- Türkiye, Meksika ile birlikte OECD ülkeleri içinde vergi gelirlerinin GSYH'ye oranının en düşük kaldığı ülke oldu.
- General Electric'in finans iş birimi GE Capital, Orta Doğu, Asya ve Avrupa'daki yatırımcılar için hazırlanan ilk İslami bono sukuk ihracını gerçekleştirdi.
- ABD ekonomisinin 3. çeyrek büyümesi yüzde 2,8 olarak revize edildi. Temmuz-Eylül dönemi için büyüme, yüzde 3,5 olarak açıklanmıştı.
25 Kasım:
- Halkbank'ın 1.250 eleman almak için açtığı sınava yaklaşık 300 bin genç başvurdu.
- Petrol Ofisi A.Ş, Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan görüşmede uzlaşma çıkmaması nedeniyle vergi mahkemesinde dava açacağını bildirdi.
- ABD Merkez Bankası Fed'e göre, ABD ekonomisinde toparlanmaya ilişkin güvende artış var ancak, işsizlikteki düzelme yavaş seyredecek. Ekonominin sağlıklı duruma gelmesi ve işsizlik sorununun çözülmesi 5-6 yıl alacak.
- İngiltere ekonomik durgunluktan çıkamadı. Ekonomi, 3. çeyrekte de yüzde 0,3 küçüldü.
26 Kasım:
- Rusya Merkez Bankasının döviz rezervine, Kanada doları başta olmak üzere değişik para birimlerini katacağı açıklaması, hem Rusya'da hem de uluslararası piyasalarda dolar işlemlerinde hareketlilik yarattı.
27 Kasım:
- Dubai'nin hızlı kalkınmasındaki itici güç olan Dubai Hükümetine ait Dubai World'ün borcunu erteleme talebi, finansal kriz korkularını canlandırdı. Yatırım şirketinin 59 milyar dolar borcu bulunuyor. Borsalar büyük kayıplar verdi, petrol fiyatı yüzde 4,5 değer kaybetti.
- Fransa, Nabucco Projesine alternatif gösterilen Rusya'nın Güney Akım Projesine dahil oldu.
- ABD Doları, Japon Yeni karşısında 14 yılın en düşük seviyesine geriledi.
28 Kasım:
- Dubai World'un Mayıs 2010'a kadar ertelemek istediği 59 milyar dolarlık borcun Avrupa bankalarını nasıl etkileyeceği endişesi oluştu. Borcun yaklaşık 40 milyar doları, Avrupa bankalarına ait bulunuyor.
- Birleşik Arap Emirliklerinin bir diğer emiri Abu Dabi'nin, Dubai'nin borçlarını ödemesine yardım edeceği açıklaması, piyasaları biraz rahatlattı.
29 Kasım:
- Dubai World, varlıklarının bazılarını düşük fiyattan satma olasılığını reddetti.
- Avro Bölgesi Başkanı ve Lüksemburg Başbakanı Jean-Claude Juncker, Çin'in, küresel ekonominin yanı sıra kendisi için yuanın değerlenmesine izin vermesi gerektiğini söyledi.
30 Kasım:
- Dubai Maliye Bakanı Abdulrahman el-Salih, hükümetin, Dubai World'ün borçlarından sorumlu olmadığını, şirketin bağımsız yapısının bilindiğini kaydetti.
- Türk Patent Enstitüsü, rakıya ''milli içki'' tescili verdi.
- Hindistan ekonomisi, Temmuz-Eylül çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,9 büyüdü.
- Avro Bölgesinde Haziran-Ekim döneminde ekside kalan enflasyon oranı, Kasım ayında yüzde 0,6 ile tekrar artıya döndü.
- Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) 110 bakanın katılımıyla düzenlediği 7. Bakanlar Konferansı, Cenevre'de başladı. Toplantı, kapitalizm karşıtlarının protestolarına sahne oldu.
- Kazakistan, Rusya ve Belarus'un oluşturacağı gümrük birliğinin 1 Ocak'ta başlayacağı duyuruldu.
Aralık ayında uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin kredi notunu iki kademe yükselterek, BB( )'ya çıkardı.
Türkiye'de sanayi üretimi kriz döneminde ilk kez arttı. 2008 Ağustos ayından bu yana gerileyen sanayi üretimi, Ekim 2009'da, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 6,5, bir önceki aya göre de yüzde 13,7 yükseldi. Rekorlar kıran altının ons fiyatı 3 Aralık 2009 tarihinde 1.227,50 dolara kadar çıktı.
Ekonomide 2009 yılı Aralık ayındaki gelişmeler özetle şöyle:
TÜRKİYE'DE YOKSULLUK ORANI YÜZDE 17,11
1 Aralık:
- TÜİK'in açıklamasına göre, Türkiye'de yoksulluk oranı, 2008'de, bir önceki yıla göre 0,68 puan azalarak, yüzde 17,11 oldu.
- Dubai World, 59 milyar dolar borcun 26 milyar dolarlık kısmının yeniden yapılandırılması için bankalarla olumlu görüşmelerde bulunduğunu açıkladı.
- Moody's, Dubai'deki 6 kamu şirketinin kredi notlarının düşürüldüğünü bildirdi.
- DEİK Türk-Katar İş Konseyi Başkanı Sazak, bölgede iş yapan müteahhitlerin ödemelerinin gecikeceğini kaydetti.
- ABD, 13 trilyon 454 milyar dolar ile dünyanın en borçlu ülkesi oldu. ABD'yi, 9,1 trilyon dolarla İngiltere, 5,2 trilyon dolarla Almanya ve 5 trilyon dolarla Fransa takip ediyor.
- Rusya'nın, ulusal döviz rezervini çeşitlendirmek için gelecek birkaç ay içinde Kanada doları satın almayı planladığı belirtildi.
- Çek Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, bütçe açığının, 2009 yılının 11 ayında 26 kat artarak, 10 milyar dolara ulaştığını açıkladı.
- Avustralya Merkez Bankası, faizleri yeniden yükseltti. Merkez Bankası, faizleri çeyrek puan artırarak, yüzde 3,75'e çıkarttı.
- Japonya Merkez Bankası ekonomideki durgunluğun aşılması amacıyla bankalara 10 trilyon yen likidite sağlayacağını bildirdi.
YUNANİSTAN DA ZORA GİRİYOR
2 Aralık:
- Yunanistan Maliye Bakanı George Papaconstantinou, Avro ülkeleri içinde yüksek borca sahip Yunanistan'ın tahvil cinsinden borçlarını ödeme konusunda zorluk çekmeyeceğini söyledi.
- BM'nin yıllık ekonomi raporuna göre, dünya ekonomisi gelecek yıl yüzde 2,4 büyüyecek, ancak toparlanma kırılgan olacak.
- TÜİK'in bitkisel üretim 2009 yılının ikinci tahmin sonuçlarına göre, bir önceki yıla göre tahıl ürünleri üretiminde yüzde 14,6, meyve üretiminde yüzde 1,5 oranında artış, sebze üretiminde ise yüzde 1,9 oranında düşüş bekleniyor.
- Türkiye ile Ürdün arasında ''serbest ticaret alanı tesis eden ortaklık anlaşması'' imzalandı.
- ABD'li otomotiv şirketi General Motors'un Üst Yöneticisi Fritz Henderson, görevinden istifa etti.
- Almanya Ekonomi Bakanı Rainer Brüderle, General Motors'un bünyesinde bulundurduğu Alman Opel şirketinin yeniden yapılandırılması için Avrupa'dan 2,7 milyar Avro yardım istediğini söyledi.
- Dünya Bankası, Ganj Nehri'nin gelecek 5-7 yıl arasında temizlenmesi için Hindistan'a 1 milyar dolar verecek.
- İsviçre ekonomisi 3. çeyrekte yüzde 0,3 büyüme kaydetti ve resesyondan çıktı.
3 Aralık:
- Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin kredi notunu iki kademe yükselterek, BB( )'ya çıkardı.
- Altının ons fiyatı 1.227,50 dolara çıktı.
- TÜİK, Kasım ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 1,27, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 1,29 arttığını açıkladı. Buna göre, Kasım ayı itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 5,53, ÜFE'de yüzde 1,51 arttı.
- Devlet Bakanı Zafer Çağlayan Dubai'nin borç erteleme talebini değerlendirdi: ''BAE'nin ödeme kapasitesi dikkate alındığında ortada panik yapacak bir durum yok... Bu dönemde kardeşlerimizin yanında olduğumuzu göstermek için bir heyetle BAE'ye gideceğiz.''
- Danıştay, GDO'lu ürünlerle ilgili yönetmeliğin bazı maddelerinin yürütmesini durdurdu. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, ''Benden bakanlık olarak savunma istenmeden bu karar verildi. Neticede mahkeme kararı, uygulayacağız'' dedi.
- Uluslararası Motorlu Taşıt Üreticileri Derneği verilerine göre, 2009'un 9 aylık döneminde toplam motorlu araç üretimi, 2008 yılı aynı döneme göre yüzde 22,9 oranında azalarak 42 milyon oldu.
- Özelleştirme İdaresi, Elektrik Üretim A.Ş'ye ait 19 gruba ayrılan, 52 adet akarsu santralinin özelleştirilmesine ilişkin duyuru yayımladı.
- Avrupa Merkez Bankası yüzde 1 olan faiz oranlarını değiştirmedi.
- İstanbul Ticaret Borsasının 52 yıldır aralıksız başkanlığını yürüten Nejat Ekrem Basmacı istifa etti.
4 Aralık:
- TÜİK, ihracatın Ekim ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,9 artarak, 10 milyar 103 milyon dolar olduğunu açıkladı. İthalat, Ekim ayında yüzde 15,2 oranında azalarak, 12 milyar 675 milyon dolara geriledi.
- TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Günaydın, Danıştay'ın, GDO yönetmeliğinin yürütmesini durdurmasıyla söz konusu ürünlerin ithalatına ilişkin hiçbir düzenleyici işlem kalmadığını, GDO'lu ürünlerin ülkeye serbestçe girebildiğini söyledi.
- Japon Suzuki, Amerikan General Motors ile Kanada'daki ortaklığını sona erdirdi.
- General Motors, Çin'in önde gelen otomobil firması SAIC ile Hindistan'da ortak otomobil üretecek.
6 Aralık:
- İnsansız sistemleri ana faaliyet alanlarından birisi olarak belirleyen ASELSAN, İnsansız Araçlar Yarışması MAGIC-2010'da dünya çapında ilk 10 takım arasına girmeyi başardı ve 50 bin dolarlık ödül kazandı.
- İstanbul Altın Borsası, Türkiye'de yastık altında 5 bin ton civarında altın bulunduğunu, bunun parasal karşılığının 192 milyar dolar olduğunu açıkladı.
- Dünyanın en büyük bankacılık grubu Citi Group'a göre, Türkiye, bundan sonraki süreçte pozitif yönlü ekonomik toparlanma sürecine girecek ve gelecek yıl, hedeflerin üstünde, yüzde 4,2 büyüyecek.
7 Aralık:
- Türkiye, bu yıl reytingi yükselen 13 ülke arasında yer aldı. Aralarında, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, Tayland ve Meksika'nın da bulunduğu 52 ülkenin reyting notu düşürüldü. Türkiye, 1-2 yıl içinde reyting notu ''yatırım yapılabilir'' düzeyine çıkarılması beklenen 10 ülke arasında yer alıyor.
- Dubai Borsası, Emirliğin borçlarının büyüklüğü konusunda endişelerin canlanması nedeniyle bugün yüzde 6 değer kaybetti.
- Dubai Maliye Bakanı Abdulrahman el-Salih, hükümetin, Dubai World'ün borçlarına yardımcı olmak için varlıklarını satmayacağını, ancak Dubai World'ün şirkete ait bazı yabancı varlıkları ''belki'' satabileceğini belirtti.
SANAYİ ÜRETİMİ KRİZ DÖNEMİNDE İLK KEZ ARTTI, YUNANİSTAN'IN NOTU DÜŞTÜ
8 Aralık:
- Sanayi üretimi kriz döneminde ilk kez arttı. 2008 ağustos ayından bu yana gerileyen sanayi üretimi Ekim 2009'da, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 6,5, bir önceki aya göre de yüzde 13,7 yükseldi.
- Dubai borsası haftanın ikinci gününde de düşüşünü sürdürüyor. Borsa, bugün de yüzde 6,1 geriledi.
- Fitch, Yunanistan'ın ''A-'' olan kredi notunu ''BBB '' seviyesine düşürdü, görünümün ''olumsuz'' olduğunu bildirdi. Yunanistan'ın kredi notunu, Moody's ve Standard and Poor's da negatif izlemeye almıştı.
- Japon hükümeti, ülkenin resesyona girmesini önlemek için 81 milyar dolarlık yeni teşvik paketinde anlaştı.
- Türkiye-İran arasında mutabakat zaptı imzalandı. Mutabakat zaptı, ''Urmiye ile Van arasında uçak seferlerinin başlaması, sınır kapılarında Serbest Organize Sanayi Bölgesi'nin kurulması, Kapıköy Sınır kapısının ticarete açılması, Boralan Sınır Kapısının aktif hale getirilmesi'' gibi konuları içeriyor.
- İran Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki ''Nabucco projesi'' değerlendirdi: ''İran'sız bir Nabucco'dan bahsetmek, boş doğal gaz borularını sergilemektir''
- Türk Şeker'e ait Kastamonu, Kırşehir, Turhal, Yozgat, Çorum ve Çarşamba şeker fabrikalarının özelleştirme ihaleleri yapıldı. En yüksek teklifi 606 milyon dolar ile Ak-Can Şeker Sanayi ve Tic. A.Ş. verdi.
- İstanbul Ticaret Borsası başkanlığına Atilla Sümer getirildi.
9 Aralık:
- Kanuni takipteki krediler, Temmuz-Eylül 2009 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 100 artarak, 955 milyon TL'ye yükseldi. Kanuni takibe geçilen kredilerin yüzde 17'si taşıt, yüzde 24'ü konut ve yüzde 58'i ihtiyaç kredilerinden oluştu.
- Yunanistan Başbakanı Papandreu, ülkesinin borç sorununu çözmek için ne gerekiyorsa yapacağı sözü verdi. Yunanistan'ın kamu borçlarının gelecek yıl Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın yüzde 125'ine çıkacağı tahmin ediliyor.
- İngiltere Hazine Bakanı Alistair Darling, İngiltere ekonomisine ilişkin tahminlerini aşağı doğru revize ederek, ekonominin bu yıl yüzde 4,75 daralacağını bildirdi.
- Japonya ekonomisi, 3. çeyrekte yıllık bazda yüzde 1,3 büyüdü. Büyüme rakamları daha önce tahmin edilenlerin altında kaldı.
- Alman otomotiv üreticisi Volkswagen, Japon otomotiv üreticisi Suzuki'nin yüzde 20 hissesini 2,5 milyar dolara satın alıyor.
- Danıştay, bütün sigara paketlerinde yer alacak birleşik (resimli) uyarıların kapladığı yüzeyin yüzde 65'ini kaplaması gerektiğine ilişkin TAPDK kararının yürütmesini durdurdu.
- Doğan Yayın Holding, vergi inceleme raporlarıyla ilgili teminat için yürütmenin durdurulması talebiyle açılan davaların tümünün sonuçlandığını ve mahkemelerin yürütmenin durdurulması taleplerini kabul etmediğini duyurdu.
PROGRAMLARDA IMF YER ALMIYOR
10 Aralık:
- Türkiye ekonomisi, bu yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla yüzde 3,3 küçüldü. Yılın ikinci çeyreği için açıklanan yüzde 7 küçülme rakamı, yüzde 7,9 olarak revize edildi.
- Hazine'nin 2010 yılı finansman programında 200,3 milyar lira borç ödemesi öngörülüyor. 2009'da 150,1 milyar lira borçlanma gerçekleştirildi. 2009'da iç borçlanma, programlanan tutarın önemli ölçüde üzerine çıktı ve 138,9 milyar lira oldu.
- 2010 yılı para ve kur politikasını yayımladı. Merkez Bankası: ''2010 ortasına kadar enflasyonun dalgalanarak yükselmesini bekliyoruz. İkinci yarısında enflasyonun tekrar kademeli düşüş seyrine geçeceğini öngörüyoruz''
- 2010 Hazine Finansman Programında IMF'den herhangi bir finansman kullanımının öngörülmediği bildirildi. Merkez Bankası Başkanı Yılmaz da baz senaryoda ''IMF ile bir anlaşma olmayacağının esas alındığını'' belirtti.
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı, Kasımda, geçen yılın aynı ayına göre 2,2 puan azalarak 70,7 seviyesinde gerçekleşti.
- Türkiye'nin 2008 Ekim ayında 2 milyar 429 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, 2009 yılının aynı döneminde 671 milyon dolar fazla verdi.
- Standard & Poor's, İspanya'nın not görünümünü durağandan negatife çekti.
- Yunanistan Maliye Bakan Yardımcısı Filippos Şahinidis, ülkesinin borcunun modern Yunanistan tarihinin en yükseği olan 300 milyar avroya çıktığını bildirdi.
- Merrill Lynch, Türkiye için yüzde 4,5 büyüme öngörüyor. Merrill Lynch EEMEA Ekonomisti Türker Hamzaoğlu, Türkiye'nin IMF ile bir stand by anlaşması yapmaya ihtiyacı kalmadığı görüşünde olduklarını bildirdi.
- ABD'nin 700 milyar dolarlık kurtarma programını gelecek yıl Ekim ayına kadar uzatacağı bildirildi.
- Panasonic Sanyo'nun yüzde 50,2'sini 4,6 milyar dolara satın alıyor.
- Brezilya ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 1,3 büyüdü.
11 Aralık:
- 300 milyar avroyla rekor düzeye ulaşan borcunu ödemesi zora girince uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarınca notu düşürülen Yunanistan, AB'ye yolsuzluğu azaltma ve kamu yönetimini yeniden yapılandırma sözü verdi.
- Avrupa Birliği IMF'ye, spekülatif sermaye hareketlerini azaltacak küresel Tobin vergisi uygulaması önerdi.
- Japon Kredi Derecelendirme Kuruluşu Türkiye Baş Analisti Yoshihiko Tamura, Türkiye'nin küresel krizde, IMF desteği almasa da ekonomik ve mali krize düşmediğini belirterek, buna uygun not vermek gerektiğini söyledi.
- Irak Petrol Bakanlığının 10 petrol sahasının geliştirilmesi için açtığı ikinci ihalenin ilk ihalesi olan 12,6 milyar varil rezervli Mecnun petrol sahasını Shell ve Petronas, Nasıriye ilindeki 4,1 milyar varillik Halfaya petrol sahasını Çin firması CNPC, Malezya firması Petronas, Fransız firması Total konsorsiyumları kazandı.
12 Aralık:
- Bağdat'ın güneyindeki Kut ilindeki 0,1 milyar varillik Bedra petrol sahası ihalesini Rus Gazprom liderliğindeki Türkiye'den TPAO, Güney Kore'den KOGAS, Malezya'dan Petronas'ın oluşturduğu konsorsiyum kazandı. Konsorsiyumda, Gazprom'un yüzde 40, Kogas'ın yüzde 30, Petronas'ın yüzde 20 ve TPAO'nun yüzde 10 hissesi bulunuyor.
12,8 milyar varillik Batı Kurna petrol sahasında ise günlük 1 milyon 800 bin varil üretim taahhüdü ve 1 dolar 15 sent ücret teklif eden Rus Lukoil ve Norveçli Statoil konsorsiyumu kazandı.
- Kazakistan-Çin petrol boru hattının ikinci ayağı hizmete açıldı. İki ülke arasında toplam değeri 20 milyar doları bulan 6 anlaşma imzalandı.
14 Aralık:
- Borç baskısı altındaki Dubai yönetimi, Abu Dabi Emirliğinden 10 milyar dolar acil yardım aldı.
- Türkmenistan-Çin doğal gaz boru hattı, Türkmenistan, Çin, Kazakistan ve Özbekistan devlet başkanlarının katıldığı törenle açıldı.
- Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, hükümetin, rekabet gücü yüksek bir ekonomi yaratmak amacıyla, bilimsel araştırma ve icatları desteklemek için 35 milyar avro tutarında yatırım yapacağı sözünü verdi.
- Dünyanın en büyük bankacılık grubu Citigroup, ABD Hükümeti'nden aldığı yaklaşık 20 milyar dolarlık yardımın geri ödenmesi konusunda anlaşmaya vardı.
- OECD bölgesinde işsizlik oranı Ekim'de yüzde 8,8'e yükseldi. OECD bölgesinde en yüksek işsizlik oranı yüzde 19,3 ile İspanya'ya ait bulunuyor.
- Türkiye'ye net uluslararası doğrudan yatırım girişi (fiili giriş) Ekim ayında 601 milyon dolar oldu.
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, son günlerde kamuoyunda sıkça tartışılan genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) hakkında çeşitli bilgileri içeren iki sayfalık bir broşür hazırlayıp, elektronik ortamda vatandaşların e-maillerine gönderdi.
15 Aralık:
- Türkiye'de Eylül döneminde işsizlik oranı, Ağustos döneminde olduğu gibi yüzde 13,4 olarak belirlendi. Bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla işsizlik oranı 2,7 puan artış gösterdi. Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 795 bin kişi artarak, 3 milyon 396 bin kişiye yükseldi.
- Zorunlu karşılıklar tebliğinde değişiklik. Bir tesis döneminde tutulması gereken Türk parası zorunlu karşılıkların yüzde 10'unu aşmamak şartıyla eksik tutulan karşılıklar, bir sonraki dönemde tutulabilecek.
- Wells Fargo Bankası ABD Hükümeti'nden aldığı 25 milyar dolarlık borcu geri ödeyeceğini bildirdi.
- Avrupa Adalet Divanı, AB Komisyonu'nun, Fransız Ulusal Elektrik İdaresi'nin (EDF), devletten aldığı 1,2 milyar avroluk mali yardımı geri iade etmesi yolunda 2003 yılında aldığı kararı bozdu.
- Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), yolcu ve kargo taşımacılığında bazı toparlanmalara karşın uluslararası hava yolu sektörünün 2010 yılında 5,6 milyar dolar zarar etmesinin beklendiğini bildirdi.
- 10 milyar dolar acil yardım veren Abu Dabi'nin, Dubai'nin, bu yardım karşılığında önemli varlıkları üzerinde daha çok kontrol hakkı isteyebileceği belirtiliyor.
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), 2010 yılı Ocak ayı itibarıyla uygulanacak kilovatsaat başına 15,28 kuruşluk toptan elektrik satış tarifesini değiştirmedi.
-MERKEZ BANKASINDAN YILIN İLK FAİZ İNDİRİMİ-
17 OCAK:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, gecelik borçlanma faizi yüzde 15,75'ten yüzde 15,50'ye, borç verme faiz oranı da yüzde 20'den yüzde 19,50'ye indirdi.
- ABD Başkanı George Bush'un, ülke ekonomisindeki ''yavaşlamaya'' karşı bir ekonomik teşvik paketi hazırlatacağı kaydedildi. Beyaz Saray Sözcüsü Tony Fratto, ''Başkanın kısa vadede ekonominin zayıflamasına karşı bazı teşviklerin zaruri olduğunu düşündüğünü'' söyledi. Bu açıklamayla Beyaz Saray, ekonomiye bir hükümet müdahalesi düşüncesini ilk kez doğrulamış oldu.
- Merril Lynch, ABD yüksek riskli tutsat (mortgage) kredi sektöründeki sarsıntı yüzünden 2007 yılının son çeyreği için aktiflerinde 14,1 milyar dolar değer indirimi yaptı. Merril Lynch, yılın aynı dönemini 93 yıllık tarihinin en yüksek 3 aylık zararı olan 9,8 milyar dolar net zararla kapattı.
-BUSH'TAN 145 MİLYAR DOLARLIK EKONOMİK PAKET-
18 OCAK:
- ABD Başkanı George W. Bush, ülke ekonomisini tehdit eden durgunluk tehdidiyle mücadele için halka 145 milyar dolar aktarılmasını öngören yeni bir paket açıkladı. Bush, ABD'nın yıllık gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH), yaklaşık yüzde 1'i anlamına gelen bu projenin işe yaraması için, acilen harekete geçirilmesi gerektiğini söyledi.
-TÜRKİYE'NİN 2007 YIL SONU NÜFUSU 70 MİLYON 586 BİN 256-
21 OCAK:
- İçişleri Bakanı Beşir Atalay, ''Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine'' göre Türkiye nüfusunu, 2007 sonu itibariyle 70 milyon 586 bin 256 kişi olarak açıkladı.
- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren ise Türkiye'de ikamet eden yabancı uyruklu sayısının 98 bin 339 olduğunu belirtirken, bu sayı düşüldüğünde Türkiye'de yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısının 70 milyon 487 bin 917 kişi olduğunu bildirdi.
- Hazine Müsteşarlığının 31 Aralık 2007 itibarıyla alacak stokunun 106 milyar 949 milyon YTL olduğu açıklandı.
- Merkezi yönetim toplam borç stoku, 31 Aralık 2007 yılı itibariyle 333,4 milyar YTL olarak açıklandı.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), yabancıların Türk bankacılık sisteminin toplam aktifleri içindeki payının yüzde 39,4 olduğunu bildirdi.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, dünyanın en büyük petrol tüketicisi konumunda olan ABD'de durgunluk endişelerinin artması nedeniyle 90 doların altında indi.
22 OCAK:
- Merkez Bankası tarafından düzenlenen beklenti anketine göre, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 6,47 olarak belirlendi.
- ABD Merkez Bankası FED, temel gösterge faiz oranını yüzde 4,25'den yüzde 3,5'e indirdi.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), finansal kiralama ve finansman şirketlerine konut finansmanı alanında tutar açısından sınırlama getirdi.
- Japonya Merkez Bankası, temel faiz oranlarını yüzde 0,5 olarak korudu.
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, AB üyesi olmayan 19 ülkenin ilk temsilcisi olarak Eurochambres Başkanlık Divanı'na oy birliğiyle seçildi.
23 OCAK:
- Türkiye'nin 2007 yılı merkezi yönetim bütçe giderleri 203 milyar 501 milyon YTL, bütçe gelirleri de 189 milyar 617 milyon YTL oldu. Buna göre 2007 bütçe açığı 13 milyar 883 milyon YTL olarak hesaplandı.
27 OCAK:
- İran'dan doğal gaz verilmeye başlandı.
-ABD'DE İLK EKONOMİK PAKET KABUL EDİLDİ-
29 OCAK:
- ABD Temsilciler Meclisi, ekonomide iyileşmeyi amaçlayan 146 milyar dolarlık paketi kabul etti.
30 OCAK:
- ABD Merkez Bankası faiz oranlarını yüzde 3,5'den yüzde 3'e indirdi.
-İHRACAT YIL SONLARI İTİBARIYLA İLK KEZ 100 MİLYAR DOLARI GEÇTİ-
31 OCAK:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'nin 2007 yılındaki ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 25,3 artarak 107 milyar 154 milyon dolar, ithalatı da yüzde 21,8 artarak, 169 milyar 987 milyon dolar oldu. İhracat yıl sonları itibarıyla ilk kez 100 milyar doları geçti.
1 ŞUBAT:
- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, ocak ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 49,27 artışla 9 milyar 820 milyon 192 bin dolar oldu.
2 ŞUBAT:
- Ege denizinde petrol arama çalışmaları kapsamında, Saros körfezinde sondaj çalışmaları başladı.
4 ŞUBAT:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ocak ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,80, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 0,42 arttığını açıkladı. Ocak itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 8,17, ÜFE'de yüzde 6,44 oldu.
-NABUCCO'YA ALMAN ORTAK-
5 ŞUBAT:
- Nabucco Uluslararası Gaz Boru Hattı Şirketine 6. ortak olarak Alman RWE Şirketi katıldı.
8 ŞUBAT:
- Sanayi üretimi 2007 yılının aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 1,4 azaldı.
11 ŞUBAT:
- Merkezi yönetim bütçesi, ocak ayında 524 milyon YTL açık verdi.
- Turkcell ve TeliaSonera ortaklığında kurulan Azertel Telekomünikasyon ve Yatırım Dış Ticaret A.Ş, Azerbaycan'ın en büyük cep telefonu operatörü Azercell Telecom şirketindeki devlet payını da alarak, şirketin tamamına sahip oldu.
13 ŞUBAT:
- ABD'de tutsat kredisi başvuruları, önemli düzeyde düşüş gösterdi.
-BDDK'DAN BANKALARA ''KARLARI DAĞITMAYIN'' TAVSİYESİ-
14 ŞUBAT:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, gecelik borçlanma faiz oranı yüzde 15,50'den yüzde 15,25'e, borç verme faiz oranı da yüzde 19,50'den 19,25'e çekti.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, bankalara, 2007 yılında elde ettikleri karları dağıtmayarak 'bünyelerinde bırakmaları' tavsiyesinde bulundu.
- Koç Holding, Migros'un yüzde 50,8 hissesinin 1 milyar 977 milyon 365 bin 405,44 YTL karşılığında Moonlight Capital S.A'ya satılmasına karar verdi.
15 ŞUBAT:
- Kasım 2007 dönemi itibariyle işsizlik oranı yüzde 10,1 olarak hesaplandı.
17 ŞUBAT:
- Derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Yapı Kredi Portföy Yönetimi A.Ş'nin (Yapı Kredi Portföy) ''Varlık Yönetimi Notu''nu teyit etti.
18 ŞUBAT:
- Tekel ve Sigara Sanayii İşletmeleri ve Ticareti A.Ş'ye ait sigara üretim işiyle ilgili varlıkların özelleştirme ihalesine, 4 teklif verildi.
19 ŞUBAT:
- Halkbank, Fransa Kalkınma Ajansı ile küçük ve orta boy işletmelere (KOBİ) destek kapsamında 80 milyon avroluk finansman protokolü imzaladı.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, arz kaygıları nedeniyle yükseldi.
- Hazine, merkezi yönetim brüt borç stokunun 31 Ocak 2008 tarihi itibariyle 336,6 milyar YTL olarak gerçekleştiğini açıkladı.
21 ŞUBAT:
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), ATV-Sabah ticari ve iktisadi bütünlüğüne ilişkin satışı onayladı.ATV-Sabah ticari-iktisadi bütünlüğü, 1 milyar 100 milyon dolara Çalık Grubu şirketlerinden Turkuvaz Radyo Televizyon'a satıldı.
-TEKEL SİGARA'YA EN YÜKSEK TEKLİF BAT'TAN GELDİ-
22 ŞUBAT:
- Tekel Sigara'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi, 1 milyar 720 milyon dolar ile British American Tobacco (BAT) Tütün Mamulleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. verdi.
25 ŞUBAT:
- Şekerbank, 243 milyon 793 bin 215,60 YTL'lik tahsili gecikmiş alacak portföyünü, açık artırmada en yüksek teklifi veren Lehman Brothers'a 61 milyon YTL'ye satılmasına karar verildiğini bildirdi.
27 ŞUBAT:
- İhtilaflı kamu alacaklarının tahsil edilmesi amacıyla mükelleflere, bir kez daha vergi kanununun uzlaşma hükümlerinden yararlanma imkanı tanıyan yasa yürürlüğe girdi.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, 101 doların üzerine çıktı.
29 ŞUBAT:
- Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu, Türkiye'ye yönelik 2008-2011 yıllarını kapsayacak yeni bir Dünya Bankası Ülke Ortaklık Stratejisini görüşerek, kabul etti.
- Türkiye'nin ithalatı ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre, ithalatı ise yüzde 53,9 artarak 16 milyar 306 milyon dolara yükseldi.
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), iş adamı Cavit Çağlar'ın 2 helikopterine el koydu.
- Altının ons'u, Asya ve New York borsalarında 970 doları aştı.
1 MART:
- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin şubat ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 40,84 artışla 10 milyar 674 milyon 585 bin dolar oldu. Son 1 yıllık ihracat ise yüzde 26,37 artışla 112 milyar 306 milyon 168 bin dolar oldu.
3 MART:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 1,29, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 2,56 arttığını açıkladı. Yıllık enflasyon da TÜFE'de yüzde 9,10, ÜFE'de yüzde 8,15 oldu.
- Uluslararası piyasalarda ham petrol fiyatı yeni bir rekor kırdı. ABD hafif ham petrolünün varili 103,77 dolara çıktı.
4 MART:
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), Danıştay 13. Dairesinin, Petkim'in yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin satış yöntemiyle özelleştirilmesine, satışın blok satış yoluyla gerçekleştirilmesine ilişkin Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) Kararının iptali istemini oy birliğiyle reddettiğini bildirdi.
- Kamu iktisadi teşebbüslerinin (KİT) görev zararları geçen yıl, yaklaşık 1,5 milyar YTL düzeyinde gerçekleşti.
5 MART:
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından düzenlenen, Ankara Doğal Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş'ye ait Tercan, Kuzgun, Mercan, İkizdere, Çıldır, Beyköy ve Ataköy hidroelektrik santralleri ile Denizli jeotermal santralinin işletme hakkı verilmesi yöntemiyle, Engil Gaz Türbinleri santralinin ise satış yöntemiyle özelleştirilmesine dönük nihai pazarlık görüşmeleri Ankara'da yapıldı. İhalede en yüksek teklifi 510 milyon dolarla Zorlu Enerji verdi.
6 MART:
- Türkiye İstatistik Kurumuna (TÜİK) göre işsizlik oranı 2007 yılında yine yüzde 9,9 oldu.
-MİLLİ GELİRDE YENİ HESAP KİŞİ BAŞINA GELİRİ 2 BİN 20 DOLAR ARTIRDI-
8 MART:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yeni milli gelir hesabına göre 2007'nin 9 ayında sabit fiyatlarla yüzde 3,8 olarak açıklanan büyüme hızını, yüzde 5 olarak revize etti. TÜİK Başkanı Ömer Demir, yeni milli gelir hesaplama yöntemine göre gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) 2006 yılında 758 milyar YTL olduğunu bildirdi. Demir, kişi başına düşen milli gelirin ise 2006 yılı için 7 bin 500 dolar düzeyinde tahmin edildiğini açıkladı. Bu rakam, daha önceki hesaplamalara göre 5 bin 480 dolar idi.
10 MART:
- Sanayi üretimi bu yılın ocak ayında 2007 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 11,7 arttı.
-BÜTÇE, AYLIK BAZDA 20 YIL ARADAN SONRA İLK KEZ FAZLA VERDİ-
12 MART:
- Merkezi yönetim bütçesi, bu yılın şubat ayında 1 milyar 21 milyon YTL fazla verdi. Son 20 yıl içinde ilk defa şubat ayında bütçe fazlası meydana geldi.
13 MART:
- ABD altın vadeli işlemlerinde, altının ons fiyatı 1000 dolara çıktı. Altının ons fiyatının 1000 dolara çıkmasında, ABD ekonomisiyle ilgili kaygılar, doların düşmeye devam etmesi ve ham petrol fiyatlarının yükselmesi etkili oldu.
- Uluslararası piyasalarda petrolün varil fiyatı 110,48 dolar yeni bir rekor kırdı.
- ABD Doları, Kasım 1995'den bu yana ilk kez 99,75 yene geriledi.
- Rekabet Kurulu, Vatan Gazetesinin Doğan Grubuna satışına ''şartlı'' onay verdi.
-ANKARA DOĞAL GAZI İHALESİNDE EN YÜKSEK TEKLİF GLOBAL YATIRIM ENERGAZ'DAN-
14 MART:
- Ankara Büyükşehir Belediyesince gerçekleştirilen Başkent Doğalgaz Dağıtım işinin özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 1 milyar 610 milyon dolar ile Global Yatırım Energaz verdi.
- Türk Telekomünikasyon A.Ş'nin Hazine'ye ait hisselerinden 603 milyon 750 bin YTL nominal değerdeki bölümünün halka arzı için Sermaye Piyasası Kuruluna (SPK) başvuruldu.
- Rekabet Kurulu, Migros Türk AŞ'nin toplam sermayesinin yüzde 50,83'üne tekabül eden hisselerinin Moonlight Capital S.A'ya devrine izin verdi. Koç Holding, Migros'un yüzde 50,8 hissesini 1 milyar 977 milyon 365 bin 405,44 YTL karşılığında Moonlight Capital S.A'ya satma kararı almıştı.
18 MART:
- ABD Merkez Bankası gösterge faiz oranlarını yüzde 3'den yüzde 2,25 indirdi.
19 MART:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 6 ay sonra ilk kez, yüzde 15,25 olan gecelik borçlanma, yüzde 19,25 olan gecelik borç verme faiz oranlarını değiştirmedi.
20 MART:
- Merkezi yönetim brüt borç stoku, 29 Şubat 2008 itibariyle 341,7 milyar YTL olarak gerçekleşti.
-NÜKLEER SANTRAL İHALESİ-
24 MART:
- Türkiye Elektrik Ticaret A.Ş. (TETAŞ) nükleer santralde yarışma (ihale) sürecini başlattı.
26 MART:
- ''Türkiye İçin Sağduyu'' çağrısı... TOBB, TÜRKİYE KAMU-SEN, TÜRK-İŞ, TESK, TİSK, TZOB, TİSK genel başkanları İstanbul'da Türkiye için sağduyu çağrısı yaptı.
27 MART:
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları 107 doların üzerine çıktı.
28 MART:
- Rekabet Kurulu, TEKEL Sigara işletmesinin British American Tobacco (BAT) Tütün Mamulleri San. ve Tic. A.Ş'ye satışına izin verdi. Tekel Sigara'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi, 1 milyar 720 milyon dolar ile British American Tobacco (BAT) Tütün Mamulleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. vermişti.
30 MART:
- Yaz saati uygulaması başladı. Saatler 03.00'de 1 saat ileri alındı.
-2007 YILI BÜYÜME HIZI YÜZDE 4,5, KİŞİ BAŞINA GELİR 9 BİN 333 DOLAR-
31 MART:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye'nin 2007 yılı büyüme hızını 4,5 olarak açıkladı. Kişi başına gelir de 9 bin 333 dolara yükseldi.
- Türkiye'nin toplam dış borç stoku, 2007 yılı sonu itibariyle 247,2 milyar ABD Doları olarak açıklandı.
Ekonomide yılın ikinci çeyreğine bakıldığında, pirinç başta olmak üzere artan gıda fiyatları gelişmemiş ve bazı gelişmekte olan ülkelerde sosyal çalkantılara neden oldu.
Bu dönemde dolar avro karşısında değer kaybetmeye devam ederken, ABD'deki tutsat (mortgage) piyasasında başlayan kriz finans kuruluşlarına da sıçramaya başladı. Ham petrolün varil fiyatı ise neredeyse her gün tarihi rekor kırdı ve 140 doların üzerine kadar çıktı.
İkinci çeyrekte, Türkiye'nin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yaptığı Stand-By düzenlemesinin 7'inci ve son gözden geçirmesi onaylandı. Böylece, Türkiye'nin üç yıl önce IMF ile yürürlüğe giren ve 10 milyar dolardan fazla fon kaynağıyla desteklenen stand-by düzenlemesi, resmen başarıyla sonuçlandırılmış oldu. Stand-by düzenlemesinin ardından program sonrası izlemeye geçilirken, IMF ile yeni bir anlaşma yapılıp yapılmayacağı konusu da tartışılmaya başlandı
İkinci çeyrekte elektrik fiyatları ikinci kez zamlandı. Türkiye'de kapalı mekanlarda sigara içme yasağı getiren kanun yürürlüğe girdi. Buna göre yasak yerlerde sigara içenlere 62 YTL ceza getirildi. Orta Vadeli Mali Çerçevenin açıklanması ikinci çeyrekte öne çıkan diğer bir gelişme oldu.
Ekonomide yılın ikinci çeyreğindeki gelişmeler özetle şöyle:
1 NİSAN:
- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 11 Ekim 2004 tarihinden önce gerekli izinler alınmadan tarım dışı kullanıma açılan arazilerin istenilen amaçla kullanımına imkan sağlayan kanunu onayladı.
- OMV Aktiengesellschaft, İMKB'den beher hisse 5,45818 YTL fiyat üzerinden olmak üzere 1 milyon adet, toplam 5 milyon 458 bin 180 YTL değerinde Petrol Ofisi A.Ş. hissesi satın aldığını bildirdi.
- Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı'ndan günlük petrol akışı 31 Mart'ta 875 bin varile çıktı.
2 NİSAN:
- Çin Tarım Bakanlığı, H5N1 tipi kuş gribi vakası görülmesi üzerine, Türkiye'den kanatlı hayvan ve ürünlerinin ithalinin yasaklandığı duyurdu.
- Türk Traktör ile New Holland Trakmak, Türk Traktör çatısı altında birleşti.
3 NİSAN:
- Türkiye İstatistik Kurumuna (TÜİK) göre, mart ayında tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yüzde 0,96, üretici fiyatları endeksi (ÜFE) yüzde 3,17 arttı. Mart itibariyle yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 9,15, ÜFE'de yüzde 10,50 oldu.
- Standart And Poor's Türkiye'nin ekonomik görünümünü durağandan negatife çevirdi.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) heyeti Ankara'ya geldi.
4 NİSAN:
- Merkez Bankası, artan gıda ve enerji fiyatları ile süregelen küresel belirsizliklerin enflasyondaki düşüşü geciktirdiğini bildirdi.
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Ankara Büyükşehir Belediyesi gaz dağıtım şirketi EGO'nun 2 Haziran 2005 - 1 Ocak 2006 tarihleri arasında abonelerden fazla bedel tahsil ettiğine ve bu bedelin abonelere geri verilmesi gerektiğine karar verdi.
5 NİSAN:
- Dünyanın en büyük yazılım firması Microsoft, iki patent hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle Alcatel-Lucent firmasına 367 milyon dolar tazminat ödemeye mahkum edildi.
6 NİSAN:
- Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım, sahibi olduğu HYG Petrol'ün dağıtım ve ihrakiye lisanslarını kendi isteği üzerine iptal ettirerek, akaryakıt sektöründen çekildi.
7 NİSAN:
- İngiltere'nin bankacılık devi HSBC, 370 bin müşterisinin bilgilerini içeren bilgisayar disketini kaybetti.
8 NİSAN:
- Türkiye'nin sanayi üretimi, 2008 yılının şubat ayında, 2007 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 7,5 oranında arttı.
- Hazine nakit dengesi mart ayında 5,4 milyar YTL açık verdi.
- ABD Merkez Bankası, kredi sıkışıklığıyla mücadelede, nakit sıkıntısı çeken bankalara yüzde 2,820 faiz oranıyla 50 milyar dolar verdi.
- Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Turan Erol, yılın ilk 3 ayında borsadan 980 milyon dolarlık yabancı çıkışı olduğunu açıkladı.
10 NİSAN:
- Türkiye'nin şubat ayında cari açığı, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 18,7 artarak 3 milyar 687 milyon dolara yükseldi
11 NİSAN:
- Rize'de çay mitingi düzenlendi.
- Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütüne (FAO) göre dünya piyasalarında son 1 yılda yüzde 68 oranında artan kaliteli pirincin fiyatı, Türkiye'de ise son üç ayda yüzde 130'a varan oranlarda artış gösterdi.
GIDA FİYATLARI ARTIYOR
13 NİSAN:
- Dünya genelinde gıda fiyatları arttı.
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, pirinçte stok sorunu olmadığını, fiyat artışlarının spekülatif hareketlerden kaynaklandığını açıkladı.
14 NİSAN:
- Uluslararası Para Fonu (IMF) heyetiyle yürütülen gözden geçirme çalışmaları tamamlandı. IMF, gözden geçirmenin tamamlanmasıyla birlikte, Türkiye'ye 3,7 milyar dolarlık kredi diliminin serbest bırakılacağını açıkladı.
- IMF Para ve Sermaye Piyasaları Bölümü Başkanı Jaime Caruana, küresel mali krizin uzun süre devam edeceğini söyledi.
- Son 3 yılda ikiye katlanan gıda fiyatlarının yarattığı kriz Mısır, Filipinler gibi ülkelerde peş peşe ayaklanmalara yol açtı.
- BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun, dünyadaki gıda krizinin acil boyutlara ulaştığını ve dünya genelinde yoksullukla mücadelede son dönemde kat edilen mesafeyi tehdit ettiğini belirtti.
15 NİSAN:
- Uluslararası piyasalarda petrolün varil fiyatı 112,48 dolara çıktı.
- TÜİK'e göre ocak ayı işsizlik oranı yüzde 11,3 olarak hesaplandı.
- Merkezi yönetim bütçesi, yılın ocak-mart döneminde 4 milyar 374 milyon YTL açık verdi.
16 NİSAN:
- Uluslararası piyasalarda, ABD'de enflasyonun beklentilerin altında olması ve yeni konut inşaatlarındaki düşüşün ABD Merkez Bankasının faizleri düşüreceği beklentisini desteklemesi nedeniyle avro, dolar karşısında yeni bir rekor kırdı.
17 NİSAN:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, yüzde 15,25 olan gecelik borçlanma, yüzde 19,25 olan gecelik borç verme faiz oranlarını değiştirmedi.
- Thomson Reuters şirketi, dünyanın önde gelen haber kurumu olarak ticari hayatına başladı. Thomson şirketinin Reuters grubunu, 16 milyar dolarlık nakit ve hisse devriyle satın alması sonucunda oluşan yeni haber kuruluşunda 50 bin kişi çalışıyor, kurumun yıllık geliri ise 12,5 milyar dolar düzeyinde seyrediyor.
- Pirinç fiyatlarındaki artış nedeniyle Bakanlar Kurulu, Toprak Mahsulleri Ofisine (TMO) ''sıfır gümrük vergisi'' ile 100 bin ton pirinç ithalat izni verdi.
- ABD yatırım bankası Merrill Lynch, 1. çeyrekte 2,14 milyar dolar ya da hisse başına 2,19 dolar zarar etti.
18 NİSAN:
- Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, yürütülmekte olan stand by düzenlemesinin gözden geçirilmesine ilişkin niyet mektubu taslağı üzerinde Uluslararası Para Fonu (IMF) yetkilileriyle mutabakata vardıklarını açıkladı.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, dünyada yükselen gıda fiyatlarının, hükümetlerin yıkılması ve hatta savaşların patlak vermesi gibi korkunç sonuçları olabileceği uyarısında bulundu.
- IMF, küresel kredi krizinin büyümesi ve ABD ekonomisindeki belirsizliğin Avrupa'nın ekonomik büyümesini yavaşlatacağını bildirdi.
- Merkezi yönetim brüt borç stoku mart ayı sonu itibarıyla 352,9 milyar YTL'ye yükseldi.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları 117 doların üzerine çıktı.
22 NİSAN:
- Turkuvaz Radyo Televizyon Gazetecilik ve Yayıncılık A.Ş, ATV-Sabah Ticari ve İktisadi Bütünlüğü satışıyla ilgili 1,1 milyar dolarlık ihale bedelini Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF) ödediğini duyurdu.
- Avro, dolar karşısında yeni bir rekor kırarak, 1,60 dolar bariyerini aştı.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, geçen ay dünyanın ikinci büyük enerji tüketicisi Çin'in petrol talebinin artması, Rusya ve Nijerya'nın petrol arzına ilişkin kaygılar nedeniyle 118,45 dolara kadar yükseldi.
- Avrupa Komisyonu, artan gıda fiyatlarının dünyanın en savunmasız insanları üzerindeki etkisini azaltmak için 117,25 milyon avro daha gıda yardımında bulunmaya karar verdi.
23 NİSAN:
- ''Forum İstanbul 2008'', İstanbul'da başladı.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları dün varili 119,90 dolar seviyesine kadar çıkıp yeni bir rekor kırdı.
24 NİSAN:
- Merkez Bankası, geçen yıl 261 milyon 372,8 bin YTL kar elde etti.
- Türk Demir Döküm Fabrikaları A.Ş'nin yeni Genel Müdürü, Christoph Michael Grosser oldu.
25 NİSAN:
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), Başkent Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (Başkent EDAŞ) ve Sakarya Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (SEDAŞ) özelleştirme ihale sürecine devam edilmesine karar verdi. İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (AYEDAŞ) özelleştirme ihalesinin ise iptal edildiği açıklandı.
- Uluslararası piyasalarda ABD ham petrolünün varil fiyatı, 119 doların üzerine çıktı.
- Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş'nin, Mecidiyeköy'deki eski likör fabrikası ve müştemilatının satışı ihalesinde en yüksek teklifi, 295 milyon 700 bin YTL ile açık artırmanın tek katılımcısı olan Kiler Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı verdi.
- TMSF, ATV-Sabah Ticari ve İktisadi Bütünlüğünün Radyo ve Televizyon Gazetecilik ve Yayıncılık A.Ş'ye devir ve teslim edildiğini bildirdi.
27 NİSAN:
- Dışişleri Bakanı Ali Babacan, ''Türkiye'ye uluslararası sermaye akışının bu yıl gerileyeceğini'', bunda da global ekonomik dalgalanmaya ek olarak Türkiye'deki iç siyasi gelişmelerin de rolü olduğunu söyledi.
-NİYET MEKTUBU İMZALANDI-
29 NİSAN:
- IMF ile yürütülmekte olan Stand-By düzenlemesinin gözden geçirme çalışmaları sonucu hazırlanan Niyet Mektubu imzalanarak IMF'ye iletildi.
- Deutsche Bank, küresel finans krizinin bankaya maliyetinin artmasıyla 5 yıldan bu yana ilk kez çeyrek dönem zararı açıkladı ve vergi öncesi 254 milyon avro zarar ettiğini bildirdi.
30 NİSAN:
- Türkiye'nin, IMF'ye olan borcu, mart sonu itibariyle 6 milyar 944 milyon dolara geriledi.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'nin ocak-mart dönemindeki ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 42,9 artarak 33 milyar 113 milyon dolar, ithalatı da yüzde 39,5 artarak 49 milyar 124 milyon dolar oldu.
- ABD Merkez Bankası, gösterge faiz oranını yüzde 2,25'den yüzde 2'ye indirdi.
1 MAYIS:
- Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) nisan ayında petrol arzı, Nijerya'da grev nedeniyle üretimin kesilmesi ve Suudi Arabistan ile İran'ın üretimini azaltması nedeniyle düştü.
- Varili, geçen hafta 120 dolara doğru giden ham petrol fiyatları gerilemeye başladı.
- TBMM Genel kurulu, serbest muhasebeciliği kaldırarak kişilere mali müşavir olma hakkı tanıyan tasarıyı yasalaştırdı.
2 MAYIS:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 1,68, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 4,5 arttığını açıkladı. Nisan ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 9,66, ÜFE'de yüzde 14,56 oldu.
-ORTA VADELİ MALİ ÇERÇEVE AÇIKLANDI-
3 MAYIS:
- Devlet Bakanı Mehmet Şimşek ve Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Maliye Bakanlığında düzenledikleri ortak basın toplantısıyla 2008-2012 dönemini kapsayan orta vadeli mali çerçeveyi açıkladılar. Buna göre, 2008 yılı için yüzde 4,2 olarak öngörülen kamu kesimi faiz dışı fazla hedefinin yüzde 3,5, yüzde 1,9 olan merkezi yönetim bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranının da yüzde 1,4 olarak revize edildiği bildirildi.
5 MAYIS:
- Avrupa Birliği, Türkiye, Irak ve Maşrık Arap ülkeleri (Mısır, Ürdün, Lübnan ve Suriye) Arap doğalgaz boru hattının hızla Türkiye, Irak ve (Nabucco ve diğer boru hatlarıyla) AB'ye bağlanması konusunda uzlaştı.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, 120 doları aştı.
6 MAYIS:
- Uluslararası piyasalarda ABD ham petrolünün varil fiyatı bugün 120,93 dolara çıktı.
- ABD'li mortgage finans şirketi Fannie Mae, konut piyasasında devam eden kriz nedeniyle 1. çeyrekte 2,2 milyar dolar zarar etti.
- AB Komisyonu, 2009 yılı için 116,7 milyar avroluk ortak bütçe önerisinde bulundu.
- İsviçre'nin en büyük bankası UBS, ilk çeyrekte 11 milyar dolar zarar etti.
- ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke, tutsat (mortgage) piyasasındaki koşullarda devam eden zorlukların ekonomiyi tehdit ettiğini söyledi.
7 MAYIS:
- ABD'de konut satışlarının mart ayında yüzde 1 düştüğü açıklandı.
8 MAYIS:
- Garanti Bankası İngiltere'nin başkenti Londra'da düzenlenen törende, 600 milyon avro tutarındaki sendikasyon kredisine imza attı.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları yükseliş eğilimini sürdürdü.
- Merkez Bankası Başkan Yardımcılığı görevine, Banka Meclisi ve Para Politikası Kurulu üyesi olan İbrahim Turhan atandı.
-7. GÖZDEN GEÇİRME ONAYLANDI-
9 MAYIS:
- Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yürütülmekte olan Stand-By düzenlemesinin 7. ve sonuncu Gözden Geçirme'si, IMF İcra Direktörleri Kurulu tarafından görüşülerek onaylandı. Gözden Geçirme'nin tamamlanmasıyla 2 milyar 248 milyon SDR (özel çekme hakkı - yaklaşık 3 milyar 644 milyon ABD Doları) tutarındaki kredi dilimi serbest bırakıldı.
- Türkiye'nin mart ayındaki cari açığı, geçen yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 37 oranında artarak 3 milyar 35 milyon dolardan 4 milyar 157 milyon dolara yükseldi.
- Uluslararası piyasalarda ABD ham petrolünün varil fiyatı 126 doları da geçti.
- 2007 yılı gelirlerine göre, Büyük Mükellefler Vergi Dairesine kayıtlı kurumlardan, bankacılıkta Akbank, taşımacılıkta THY, akaryakıtta Petrol Ofisi, perakende pazarlamada Migros, gıdada da Coca Cola, sektörlerinde kurumlar vergisi rekortmeni oldu.
- Yaş çay alım fiyatı, kilogram başına 73,7 YKr'si taban fiyat, 11,3 YKr de destekleme primi olmak üzere, 85 YKr olarak açıklandı.
12 MAYIS:
- Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci, Türk Telekom'daki yüzde 15 Hazine hissesinin halka arzında, toplam halka arz büyüklüğünün ''1,9 milyar ABD Doları'' düzeyinde gerçekleştiğini bildirdi.
13 MAYIS:
- Merkezi Yönetim Bütçesi, bu yılın ocak-nisan döneminde 5 milyar 449 milyon YTL açık verdi.
- Vakıfbank, ürün bazlı tarım paketini çiftçilerin hizmetine sundu.
-YILIN İLK ÇEYREĞİNDE 4,3 MİLYAR DOLARLIK YABANCI YATIRIM-
14 MAYIS:
- Türkiye'ye doğrudan uluslararası yatırım girişi mart ayında 2 milyar 433 milyon dolar olarak belirlendi. 2008 yılının ilk üç ayında Türkiye'ye giren doğrudan yabancı sermaye 4 milyar 381 milyon dolar oldu.
- International Institute for Management Development tarafından açıklanan Dünya Rekabet Yıllığında Türkiye ekonomisi, rekabet gücü bakımından, geçen yıl olduğu gibi 55 ülke arasında 48. sırada yer aldı.
- Avrupa Birliği Aday Ülkeler Ekonomi ve Maliye Bakanları diyaloğunda Devlet Bakanı Mehmet Şimşek ve Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz tarafından temsil edilen Türkiye, 2008 - 2010 dönemini kapsayan Katılım Öncesi Ekonomik Program belgesinden Fransa'nın ısrarıyla ''katılım'' ifadesinin çıkarılması üzerine itirazını kayda geçirdi.
-ELEKTRİK DAĞITIM ÖZELLEŞTİRMELERİ BAŞLADI-
1 TEMMUZ:
- Aralarında Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ), Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ), elektrik dağıtım şirketleri ve BOTAŞ'ın da yer aldığı enerji KİT'leri, ''Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması''na resmen geçti.
- Elektrik dağıtım özelleştirmelerinde Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş'nin (Başkent EDAŞ) özelleştirilme ihalesinde en yüksek teklifi, 1 milyar 225 milyon ABD doları ile Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.-Österreichische Elektrizitatswirtschafts-Aktiengesellschaft (Verbund)-Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. Ortak Girişim Grubu verdi. Sakarya EDAŞ'a ise en yüksek teklifi 600 milyon ABD Doları ile Akcez Ortak Girişim Grubu verdi.
- Elektriğin kWh ücreti, konutlarda yüzde 21 artışla 17,944 YKr, sanayide yüzde 21,56 artışla 16,143 YKr'ye yükseldi.
- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin Haziran ayı ihracatı yüzde 34,88'lik artışla 12 milyar 74 milyon dolar oldu.
- 16 yaş ve üstündekiler için asgari ücret, brüt 608,40 YTL'den 638,70 YTL'ye, 16 yaşından altındakiler için 515,40 YTL'den 540,60 YTL'ye yükseldi.
2 TEMMUZ:
- Merkez Bankası, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) başkanlıkları ile Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğünün İstanbul'a taşınmasına dönük düzenlemeyi içeren Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM başkanlığına sunuldu.
- İsviçre Yüksek Mahkemesi, Motorola şirketinin Telsim'in eski sahibi Uzan ailesinden alacaklarını, ailenin İsviçre bankalarındaki hesaplarından tahsil edebileceğine karar verdi.
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ve Rusya Tarım Bakanı Aleksiy Gordeyev, Rusya'ya girişi kısıtlanan bazı Türk sebze ve meyve ürünlerine yasağın kaldırılmasını öngören ve Rusya'ya ihracatın devamlılığını öngören memorandumu imzaladılar.
3 TEMMUZ:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın haziran ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,36 gerilediğini, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 0,32 arttığını açıkladı. Yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 10,61, ÜFE'de yüzde 17,03 oldu.
- Londra Brent tipi ham petrolün varil 146,69 dolara yükseldi.
4 TEMMUZ:
- G-8 Zirvesi öncesi Dünya Bankası bir rapor yayımlayarak, yükselen gıda ve petrol fiyatları nedeniyle dünyanın tehlikeli bir döneme girdiğini duyurdu.
- Et Balık Kurumu Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanlığına Bekir Ulubaş atandı.
6 TEMMUZ:
- Enerji ve Tabii Kaynaklar eski bakanlarından Ersin Faralyalı vefat etti.
-OYAKBANK ''ING BANK'' OLDU-
7 TEMMUZ:
- Oyakbank'ı satın alarak Türk bankacılık sektörüne giren Hollanda kökenli ING grubu, Türkiye'deki faaliyetlerine ''ING Bank'' ismiyle başladı.
8 TEMMUZ:
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, ABD dolarının değer kazanması ve Atlas Okyanusu'nda kasırga kaygılarının azalması nedeniyle yaklaşık 5 dolar düşerek 137 dolara geriledi.
- AB ekonomi ve maliye bakanları, 2009 yılı başında 16'ncı üye olarak Avro Bölgesi'ne katılacak Slovakya için dönüşüm kurunu ''1 avro = 30,126 Slovak Koronası'' olarak belirledi.
9 TEMMUZ:
- Mayıs ayında cari açık, geçen yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 28,8 oranında artarak, 3 milyar 601 milyon dolardan 4 milyar 637 milyon dolara yükseldi.
- TBMM'de kabul edilen Elektrik Piyasası Yasa Tasarısı ile cadde ve sokak aydınlatmalarına ait giderler Hazine bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak.
- Memur maaşlarında yılın ilk yarısı için verilen enflasyon farkı ve Temmuz zammı ile birlikte yüzde 3,96 artış yapıldı.
10 TEMMUZ:
- Merkezi yönetim bütçesi, yılın ilk yarısında 1 milyar 917 milyon YTL fazla verdi.
- Yılın ilk 6 aylık döneminde toplam taşıt aracı üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31,8 artarak 708 bin 962 adede, ihracat da yüzde 45,5 oranında artarak 14,6 milyar dolara yükseldi.
-HAM PETROL FİYATLARI 147,27 DOLARLA TÜM ZAMANLARIN REKORUNU KIRDI-
11 TEMMUZ:
- Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, TTNet haricindeki internet servis sağlayıcılara al-sat ve veri akış erişiminde yüzde 2,6 ile 3,8'lik indirim yapılacağını söyledi.
- Uluslararası net doğrudan yatırımlar, ocak-mayıs döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45,5 oranında düşüşle, 6 milyar 53 milyon dolara geriledi.
- Uluslararası piyasalarda ham petrol fiyatları 147,27 dolarla tüm zamanların rekorunu kırdı.
14 TEMMUZ:
- Mortgage krizi sonrasında büyük yara alan ABD'nin en büyük konut finansman şirketleri Fannie Mae ve Freddie Mac için büyük bir kurtarma operasyonu başlatıldı.
- Belçika sermayeli Inbev, ABD sermayeli bira üreticisi Anheuser-Busch'u 52 milyar dolara satın aldı.
15 TEMMUZ:
- Türkiye'de Nisan 2008 dönemi itibarıyla işsizlik oranı yüzde 9,6 olarak hesaplandı.
- Avro, ABD Doları karşısında rekor düzeyde yükseldi. Avrupa para piyasasında avro, 1,6038 dolar düzeyinden işlem görerek, tüm zamanların en yüksek düzeyine ulaştı.
- Japonya Merkez Bankası yüzde 0,5 olan gösterge faizini değiştirmedi.
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, buğdaya 5, arpa, yulaf ve çavdara 4, çeltik, kuru fasulye, nohut ve mercimekte 10 YKr prim ödeneceğini açıkladı.
- Yabancılara mülk satışını yeniden başlatan Tapu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun Resmi Gazete'de yayımlandı.
- Türkiye Kamu-Sen, enflasyon farkının iptali ve yürütmenin durdurulması için Danıştay'a dava açtı.
16 TEMMUZ:
- İşçi ve Bağ-Kur emekli maaşlarına yüzde 7,2 zam yapılmasını öngören karar, Resmi Gazete'de yayımlandı.
- Konut edindirme yardımını (KEY) da öngören, kamu finansmanı ve borç yönetimini yeniden düzenleyen kanun tasarısı TBMM'de kabul edilerek, yasalaştı.
- Orta vadede 2009-2011 yıllarını kapsayan yatırım programına ilişkin Başbakanlık Genelgesi, Resmi Gazete'de yayımlandı.
17 TEMMUZ:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, gecelik borçlanma faiz oranını yüzde 16,25'ten yüzde 16,75'e yükseltti. Borç verme faiz oranı yüzde 20,25 düzeyinde sabit tutuldu.
- Samsun-Ceyhan ham petrol boru hattını İsrail'e uzatacak boru hatları fizibilitesi için anlaşma sağlandı.
- Yabancıya mülk satışını yeniden başlatan genelge yürürlüğe girdi.
-ÇİFTÇİYE KURAKLIK DESTEĞİ-
18 TEMMUZ:
- Elektrik dağıtım ihalelerinde Meram Elektrik'e 16, Aras Elektrik'e 7 ortaklık teklif verdi.
- AB Komisyonu rüşvet vererek ve diğer yollarla rekabeti engellediği için İntel'e soruşturma başlattı.
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun (TMSF), Hazine'ye olan 90 milyar YTL'lik borcu silindi.
- Halkbank, İstanbul'daki arsa için Toplu Konut İdaresine (TOKİ) 223,5 milyon YTL ödedi.
19 TEMMUZ:
- ''2008 Yılı İlkbahar Döneminde Türkiye'de Meydana Gelen Kuraklık Nedeniyle Zarar Gören Çiftçilere Nakdi Desteğin Hibe Olarak Verilmesine ve Bu Çiftçilerin T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ile Tarım Kredi Kooperatiflerine Olan Tarımsal Kredi Borçlarının Ertelenmesine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı'' yürürlüğe girdi.
- Üst kurullarda ücret toplamı üst sınırı 4 bin 875 YTL'den 5 bin 25 YTL'ye yükseltildi.
21 TEMMUZ:
- Merkezi yönetim brüt borç stoku, 2008 yılının ilk yarısında 348,2 milyar YTL olarak gerçekleşti.
- Halk Bankası, Bağ-Kur'luya ucuz kredi için Sosyal Güvenlik Kurulu ile protokol imzaladı.
- Roche, 44 milyar dolara Genentech'in tamamını alacağını açıkladı.
22 TEMMUZ:
- 2,5 milyar avroluk 6 denizaltı ihalesini Alman sermayeli HDW ve Marine Force ortak girişim grubu kazandı.
- Koç Holding, Koç Allianz Sigorta ve Koç Allianz Hayat ve Emeklilik'teki hisselerini 353,4 milyon avroya Allianz'a sattı.
23 TEMMUZ:
- Vakıfbank, 12 ülkeden 25 bankayla 750 milyon dolarlık sendikasyon kredisi imzaladı.
- Danimarka sermayeli Carlsberg, Türk Tuborg'u 80 milyon dolara İsrail sermayeli Central Bottling Company'e sattı.
24 TEMMUZ:
- Toplu Konut İdaresi (TOKİ) iştiraki Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş tarafından gelir paylaşımı yöntemiyle tekrar satışa çıkarılan Mecidiyeköy'deki eski likör fabrikası arazisinin ihalesinde, 425 milyon YTL ile idareye en yüksek payı, Aşçıoğlu İnşaat-Ofton İnşaat-Meydanbey İnşaat-Omak İnşaat Ortak Girişimi verdi.
- ABD'de tutsat mağduru 400 bin ev sahibini icraya düşmekten ve 2 tutsat devini (Fannie Mae ve Freddie Mac) çöküşten kurtarmayı amaçlayan tasarı, ABD Temsilciler Meclisi'nden geçti.
- Porsche'nin, Volkswagen'deki payını yüzde 31'den yüzde 50'ye yükseltme talebine AB Komisyonu'ndan vize verildi.
25 TEMMUZ:
- Hazine'nin 2009-2013 dönemini kapsayan stratejik planı açıklandı.
26 TEMMUZ:
- ABD'de kredi krizi nedeniyle 2 bankaya daha el konuldu. First National Bank of Nevada ve First Heritage Bank of Newport Beach'in de eklenmesiyle bu yıl el konulan banka sayısı 7'ye çıktı.
-KEY ÖDEMELERİ BAŞLADI-
27 TEMMUZ:
- Konut Edindirme Yardımının (KEY) tasfiyesi kapsamında ödemeler başladı. 8,5 milyon kişiye 2,8 milyar YTL ödeme yapılacak. Konuyla ilgili 4'er kilogramlık 79 cilt, 2000 sayfalık Resmi Gazete yayımlandı.
28 TEMMUZ:
- Rusya'nın petrol şirketi OAO Lukoil, Aytemiz Petrol bünyesindeki petrol dağıtım şirketi AKPET'in tamamını 500 milyon doların üzerinde bir fiyatla satın aldı.
29 TEMMUZ:
- Merkezi yönetim bütçesinde hedefler revize edildi. 222 milyar 553 milyon YTL'lik gider hedefi, 232 milyar 899 milyon YTL'ye çıkarıldı.
- Türkiye'nin turizm geliri yılın 6 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26,8 artarak 7 milyar 469,4 milyon dolara çıktı.
- Dünya Ticaret Örgütü görüşmeleri, tarım ithalatındaki sınırlamalar konusundaki anlaşmazlık nedeniyle durdu.
- Altay Milli İmkanlarla Modern Tank Üretimi Projesi Otokar'ın Sakarya Arifiye'deki tesislerinde imzalandı.
- Lukoil, Akpet'i 500 milyon dolara satın aldı.
30 TEMMUZ:
- Piyasalarda AK Partinin kapatılmayacağı beklentisiyle dolar 1,18 YTL'ye indi, borsa 41 binin üzerine çıktı.
31 TEMMUZ:
- Doğal gaz fiyatları konutlara yüzde 16,88, sanayiye yüzde 18,77 oranında yansıyacak şekilde artırıldı.
- Merkezi yönetimin toplam borç stoku, haziran sonu itibariyle 284 milyar 530 milyon dolar oldu.
- ABD ekonomisi yılın 2. çeyreğinde yüzde 1,9 büyüdü.
- AK Partinin kapatılmaması yönündeki kararı piyasalar, iş dünyası ve yatırımcılar tarafından olumlu karşıladı. İMKB endeksi 43 bini gördü, dolar 1,15 YTL'ye kadar indi.
- TÜİK verileriyle, Türkiye'nin bu yılın Ocak-Haziran dönemindeki ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38,7 artarak 68 milyar 817 milyon dolar, ithalatı da yüzde 36,9 artarak 105 milyar 830 milyon dolar oldu.
1 AĞUSTOS:
- Türkiye'nin 2008 yılı temmuz ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 38,77 artışla 12 milyar 268 milyon dolara yükseldi.
- ABD'de işsizlik son dört yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Temmuz ayı itibarıyla istihdamda 51 bin kişilik azalma oldu ve Temmuzda yıllık işsizlik yüzde 5,7 oranında gerçekleşti.
- Uluslararası derecelendirme kuruluşu Standart&Poor's AK Partinin kapatılmaması yönündeki kararın ardından Türkiye'nin negatif olan görünümünü, durağana çevirdi.
4 AĞUSTOS:
- TÜİK, temmuzda TÜFE'nin yüzde 0,58, ÜFE'nin yüzde 1,25 arttığını açıkladı. Temmuz ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 12,06, ÜFE'de yüzde 18,41 oldu.
5 AĞUSTOS:
- ABD Merkez Bankası, yüzde 2 olan gösterge faiz oranını değiştirmedi.
- Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının Erzincan'ın Refahiye bölümünde yangın çıktı.
-PETROL FİYATLARI DÜŞÜŞE GEÇTİ-
6 AĞUSTOS:
- Ham petrol fiyatları, son üç ayın en düşük düzeyine geriledi. ABD ham petrolünün varil fiyatı, son üç ayın en düşük düzeyi olan 118,10 dolara indi.
- Ar-Ge kanunu gelir vergisi stopaj uygulaması esas ve usulleriyle ilgili düzenleme Resmi Gazete'de yayımlandı.
- IMF İcra Direktörleri Kurulu, program sonrası değerlendirme raporunu yayımladı.
7 AĞUSTOS:
- Avrupa Merkez Bankası yüzde 5 olan, İngiltere Merkez Bankası yüzde 4,25 olan gösterge faiz oranlarını değiştirmediler.
- Vestel, Danimarka sermayeli beyaz eşya firması Vestfrost'u satın aldı.
8 AĞUSTOS:
- Türkiye'nin mayıs ayında cari açığı, geçen yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 78,2 oranında artarak, 3 milyar 137 milyon dolardan 5 milyar 591 milyon dolara yükseldi.
- Türkiye'nin sanayi üretimi, haziran ayında, 2007 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 0,8 oranında arttı. Sanayi üretimindeki artış, 2007 yılının haziran ayında yüzde 2,9 olmuştu.
- Bandrolsüz içki satana 5 yıl hapis cezası getiren tebliğ Resmi Gazete'de yayımlandı.
9 AĞUSTOS:
- Türkiye Kamu-Sen'in araştırmasına göre, çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı Temmuz ayında bin 323 YTL 45 YKr'ye yükseldi.
11 AĞUSTOS:
- Tüketici Hakları Derneği, Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası ve Kamu İşletmeciliğini Geliştirme Merkezi 1 Ağustos'ta yürürlüğe giren yüzde 16,88'lik doğalgaz zammının iptali için Danıştay'da dava açtılar.
-REKABET KURUMUNDAN AKARYAKIT SEKTÖRÜNE UYARI-
12 AĞUSTOS:
- IMF, gözden geçirmeler sonrasında yayımladığı çalışma raporunda, son 5 yılda kamu ve özel sektördeki iyileşmelerin Türkiye'nin şoklara dayanıklılığını artırdığını, ancak dış risklerin hala devam ettiğini ve yakından takip edilmeyi gerektirdiğini bildirildi.
- ABD'nin en büyük üçüncü bankası olan JP Morgan, haziran sonundan bu yana yüksek riskli tutsat (mortgage) krizi kaynaklı zararının 1,5 milyar dolar olduğunu bildirdi.
- Uluslararası piyasalarda ham petrolün varil fiyatı ise 114 dolar oldu.
- Rekabet Kurumu, EPDK'ya bir yazı göndererek, akaryakıt sektöründe uygulanan fiyatların çok yüksek olduğunu, bunun sektörde rekabetin sağlanmamasından kaynaklandığını bildirdi.
- Dökme çay satışı yasaklandı. Uygulama için 1 yıl süre verildi.
- Rusya-Gürcistan savaşı nedeniyle Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı akışı BP tarafından kesildi.
- İddaa'yı 10 yıl oynatmak için Doğan-Lottomatica-Snai, Çukurova-Inteltek ve İngiliz sermayeli Ladbrokes-Lottos teklif verdi.
-KAMUYA TASARRUFLU LAMBA-
13 AĞUSTOS:
- Başbakanlık Enerji verimliliği kapsamında, aydınlatmada yüzde 80 enerji tasarrufu sağlamak için 80 bin kamu binasındaki akkor flamanlı lambayı tasarruflu lambayla değiştirme kararı aldı.
- Özelleştirme İdaresi, özelleştirme geliri olarak Hazine'ye 4 milyar YTL aktardı.
- TİGEM'e ait, içlerinde Yalova Atatürk Çiftliğinin de bulunduğu bazı taşınmazlar özelleştirme kapsam ve programına alındı.
- Özelleştirme Yüksek Kurulu, Danıştay'ın iptal kararından sonra, Türkşeker'i yeniden özelleştirme programına aldı.
14 AĞUSTOS:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu faiz oranlarında değişikliğe gitmeme kararı alarak gecelik borçlanma faiz oranı yüzde 16,75'de, borç verme faiz oranı yüzde 20,25'de sabit tuttu.
- İzgaz'ın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 232 milyon dolarla Gaz de France verdi.
15 AĞUSTOS:
- Türkiye'de Mayıs 2008 itibarıyla işsizlik oranı yüzde 8,9 olarak hesaplandı.
- Akbank, 1 milyar avroluk sendikasyon kredisi aldı.
- Mayıs ayı işsizlik oranı yüzde 8,9 olarak açıklandı.
- Digicom, LG'ye 210 milyon YTL'lik tazminat davası açtı.
-MEMURA 103 YTL EK ÖDEME-
16 Ağustos:
- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, en düşük memur maaşına 15 Ağustos 2008 tarihinden geçerli olmak üzere 103 YTL ilave ek ödeme yapılacağını bildirdi. Böylece en düşük memur maaşı 1119 YTL'ye, araştırma görevlisi maaşı ise 1553 YTL'ye çıktı.
18 AĞUSTOS:
- Rekabet Kurulu, Botaş hakkında fiyat politikası nedeniyle rekabeti ihlal ettiği yönündeki şikayeti reddetti. Başkent ve Sakarya Elektrik özelleştirmeleri için izin verdi.
19 AĞUSTOS:
- Danıştay, 9 otoyol ve 2 boğaz köprüsünün, işletme hakkı devri yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin ÖYK'nın 19 Nisan 2007 tarihli kararının yürütmesini oy birliğiyle durdurdu.
- Merkez Bankası dahil olmak üzere Türk finans sektörünün aktif büyüklüğü Mart 2008 itibariyle bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21 oranında artarak, 844,6 milyar YTL seviyesine ulaştı.
20 AĞUSTOS:
- Merkezi Yönetim brüt borç stoku, 31 Temmuz 2008 itibariyle 345,8 milyar YTL olarak gerçekleşti.
- Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), imalatçı esnaf ve sanatkara 25 bin YTL, kadın işverenlere 30 bin YTL'lik 125 milyon YTL'lik faizsiz krediyi başlattı.
23 AĞUSTOS:
- SPK, ilk serbest yatırım fonu (hedge fon) talebini kayda aldı.
-PARADAN ''YENİ'' İBARESİNİ KALDIRMA KARARI-
27 AĞUSTOS:
- Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren paradan ''yeni'' ibaresinin kaldırılacağını ve yeniden ''Türk Lirası''na geçileceğini bildirdi.
28 AĞUSTOS:
- ''İddia'' ihalesinde Çukurova grubu şirketi Inteltek, İdiaa'yı yüzde 1,4 payla işletmeyi kabul etti.
29 AĞUSTOS:
- Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, 1 Eylül pazartesi gününden itibaren Türkiye olarak Rusya'ya karşı tedbir paketinin uygulamaya konulacağını açıkladı.
- ABD'li yatırım bankası Lehman Brothers'ın bu yıl 1,500 çalışanını işten çıkaracağı bildirildi.
1 EYLÜL:
- TİM verilerine göre, Türkiye'nin 2008 Ağustos ayı ihracatı, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 27,59 artışla 10 milyar 934 milyon 688 bin dolara yükseldi.
- Uluslararası piyasalarda ham petrolün varil fiyatı, şiddeti devamlı yükselen Gustav Kasırgası'nın, ABD'nin açık denizdeki petrol üretimini olumsuz etkilemesi nedeniyle artış gösterdi. ABD Ham Petrolünün, Ekim ayı varil teslim fiyatı, 1 dolar 54 sentlik artışla, 117 dolara çıktı.
2 EYLÜL:
- Reklam Kurulu, ''Coca-Cola Zero'' ile ''Pepsi Max'' reklamlarında kullanılan ''sıfır şeker'' tanımlamasını yanıltıcı ve aldatıcı bularak her iki reklama ayrı ayrı 60 bin YTL para ve reklam durdurma cezası verdi.
- ABD'de Temmuz ayında inşaat harcamaları düştü. Yıllık bazda 357,8 milyar dolara gerileyen inşaat harcamaları, Mart 2001'den bu yana en düşük düzeyinde seyrediyor.
3 EYLÜL:
- TÜİK, Ağustos'ta TÜFE'nin yüzde 0,24, ÜFE'nin yüzde 2,34 azaldığını açıkladı. Böylelikle enflasyon Ağustos'ta beklentilerin aksine eksi çıktı. Yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 11,77, ÜFE'de yüzde 14,67 oldu.
-ABD'DE MORTGAGE KRİZİ DERİNLEŞİYOR-
5 EYLÜL:
- ABD'de işsizlik oranı, son 5 yılın en yüksek düzeyine ulaştı.
7 EYLÜL:
- ABD yönetimi, geçen yıl patlak veren tutsat krizinden çok kötü etkilenen, 5 trilyon doları aşkın kredi büyüklüğüne sahip dev tutsat (mortgage) şirketleri Fannie Mae ve Freddie Mac'in denetimine, daha büyük bir krizin çıkmaması amacıyla el konulduğunu duyurdu. Şirketlerin denetimi Federal İskan Dairesine geçti.
8 EYLÜL:
- ABD'de mortgage devleri Fannie Mae ve Freddie Mac'a el konmasının ülkedeki konut piyasasını istikrara kavuşturacağı ve dünya mali piyasalarını teşvik edeceği tahmini, New York Menkul Değerler Borsası'nda hızlı bir yükselişe yol açtı.
- Türkiye'nin sanayi üretimi, Temmuz ayında, 2007 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 3,4 oranında arttı.
- Afşin-Elbistan C-D santral ihaleleri iptal edildi.
- Tekfen İnşaat'ın yüzde 50'sinin 520 milyon dolara SOCAR'ın kuracağı şirkete satılacağı açıklandı.
9 EYLÜL:
- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) genel kurulunda seçimi Mehmet Büyükekşi 201 oyla kazandı. Adnan Dalgakıran 125 oyda kaldı.
- Adabank'ın satış ihalesine Torunlar Gıda ve Kök Gayrimenkul teklif verdi.
- Rekabet Kurulu, Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçılar Birliği ile 25 beyaz et üreticisi hakkında arzı kısıp fiyatları yükselttikleri gerekçesiyle soruşturma açtı.
10 EYLÜL:
- TUİK, bu yılın ikinci üç aylık dönemine ilişkin büyüme hızını yüzde 1,9 (15 Aralık tarihinde yüzde 2,3 olarak revize edildi) olarak açıkladı. İlk çeyrekte yüzde 6,6 olarak açıklanan GSYH büyüme hızı yüzde 6,7 olarak revize edildi.
- Merkezi yönetim bütçesi, ağustos ayında 6 milyar 10 milyon YTL fazla verdi.
- Temmuzda cari açık, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 43,4 oranında artarak, 4 milyar 117 milyon dolara yükseldi.
- Wall Street'in simgesi olan ABD'nin dördüncü büyük yatırım bankası Lehman Brothers'in şubat ayında 46 milyar dolar olan piyasa değeri, 6 milyar dolara indi. Lehman Brothers üçüncü çeyrekte 4 milyar dolar zarar açıklayınca dünya borsaları düşüşe geçti. İMKB 100 Bileşik Endeksi de 40 bin puanın altına geriledi.
11 EYLÜL:
- Avro 1,40 doların altına inerek, dolar karşısında son 12 aydaki en düşük değeri gördü.
- Tekstil, hazır giyim ve deri sektörü stratejik eylem planı açıklandı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya giden yüzde 50 ucuz enerji, KDV istisnası başta olmak çeşitli kolaylıklardan yararlanacak.
- Kapasite kullanım oranı ağustos ayında 4,1 puan azalarak yüzde 76,2'ye düştü.
12 EYLÜL:
- Deutsche Bank'ın, Deutsche Postbank'ın yüzde 29,75'ini 2,79 milyar avroya alacağı açıklandı.
-ABD'DE KARA PAZARTESİ: LEHMAN BROTHERS İFLASINI AÇIKLADI-
15 EYLÜL:
- ABD'nin dördüncü büyük yatırım bankası durumundaki Lehman Brothers, kredi krizi nedeniyle girdiği zor durumdan kurtulamayarak iflas başvurusunda bulundu.
- ABD'nin iki numaralı bankası Bank of America, küresel kredi krizi nedeniyle yaklaşık 46 milyar dolar zarar eden dünyanın en büyük aracı kurumu Merrill Lynch'i 50 milyar dolara satın alma kararı aldı.
- Dünyanın en büyük bankalarından 10'u 70 milyar dolarlık acil yardım fonu oluşturmaya karar verdi. Bank of America, Barclays, Citibank, Credit Suisse, Deutsche Bank, Goldman Sachs, JP Morgan, Merrill Lynch, Morgan Stanley ve UBS bankalarının her birinin 7 milyar dolar vermeyi kabul ettiği fon, dünya piyasalarında panik çıkmasını önlemeyi amaçlıyor.
- ABD'de konut sektöründe başgösteren kredi krizinin daha sonra küresel çapta bir mali krize dönüşmesi, bankaların 400 milyar doları aşkın zarar etmesine yol açtı.
- Amerikan sermayeli dev sigorta şirketi AIG, Amerikan Merkez Bankası'ndan 40 milyar dolar destek istedi.
- Alman havayolları şirketi Lufthansa'nın, Belçika havayolları Brussels Airlines'i bünyesine katacağı açıklandı.
- İşsizlik oranı haziran ayında yüzde 9 oldu.
- Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu istifa etti.
-PETROL YENİDEN 100 DOLARIN ALTINDA-
- ABD ham petrolünün varil fiyatı 3,18 dolar düşerek son altı ayın en düşük seviyesi olan 98 dolara, Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 2,95 dolar gerileyerek 94,63 dolara indi.
16 EYLÜL:
- Moskova borsası, ABD piyasalarından gelen olumsuz haberler yüzünden bugün yüzde 16'dan fazla değer kaybedince işlemler bir saatliğine durduruldu.
- Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, küresel mali piyasalardaki dalgalanmanın petrol talebini aşındıracağı ve yatırımcıların daha güvenli limanlara sığınacağı endişelerinin artması nedeniyle yüzde 4'den fazla değer kaybetti. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), 2008 yılı için küresel petrol talebi büyümesini bu yıl altıncı kez azalttı.
- Merkez bankaları piyasalara toplam 230 milyar dolar verdi. ABD Merkez Bankası, 50 milyar dolar, Avrupa Merkez Bankası 70 milyar avro, İngiltere Merkez Bankası 25,2 milyar avro, Japonya Merkez Bankası 24 milyar dolar, Rusya Merkez Bankası 12,9 milyar dolar, İsviçre Merkez Bankası da, piyasalara 5 milyar avro enjekte etti.
- Amerikan Merkez Bankası, yüzde 2 olan gösterge faiz oranını değiştirmedi.
- Bankaların suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi amacıyla uyum programı oluşturmalarına yönelik yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlandı.
17 EYLÜL:
- Amerikan Merkez Bankası, ABD'nin ünlü sigorta şirketi AIG'ye 85 milyar dolar para aktardı ve şirketin hisselerinin yüzde 80'ini denetim altına aldı.
- İngiliz sermayeli Barclays bankası, Lehman Brothers'ın 10 bin kişi çalışan bir kısmını 1,75 milyar dolara almaya karar verdi.
- Hisse senetleri yüzde 50 düşen Moskova Borsası, 2 gün kapatıldı.
- Japonya Merkez Bankası yüzde 0,5'lik gösterge faiz oranını değiştirmedi.
- Fitch, TSKB'nin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu BB eksiden BB'ye yükseltti.
- TMSF'nin Trakya Sanayi ihalesinde en yüksek teklifi 42,5 milyon dolara Yıldızlar Holding verdi.
- İstanbul serbest piyasada kapanış saatlerinde doların satış fiyatı 1,2800 YTL, avronun satış fiyatı 1,8100 YTL'ye yükseldi.
- Lio Yağ Sanayi iflas etti.
18 EYLÜL:
- Merkez Bankası yüzde 16,75 olan gecelik borçlanma faiz oranı ile yüzde 20,25 olan borç verme faiz oranını değiştirmedi.
- ABD, Avrupa, İngiltere, İsviçre, Japonya ve Kanada merkez bankaları kısa vadede piyasaları 250 milyar dolar fonlayacaklarını açıkladı.
- Amerikan Merkez Bankası, Avrupa Merkez Bankası ile 110, Japon Merkez Bankası ile 60, İngiltere Merkez Bankası ile 40, Kanada Merkez Bankası ile 10 milyar dolar geçici döviz takası yapma yetkisi aldı.
- İngiliz sermayeli Lloyds TSB bankası, Halifax bankasını 12 milyar sterline satın alma kararı aldı.
- EPDK, 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere, konutta yüzde 9,07, sanayide yüzde 9,27, ticarethanede yüzde 9,35 zammı öngören kararı onayladı.
- Türkiye ile Rusya arasında gümrük protokolü imzalandı.
19 EYLÜL:
- ABD Sermaye Piyasası Kurulu (SEC) mali kuruluşların açığa satışını 2 Ekim tarihine kadar yasakladı. Gerekirse yasak 10 gün daha uzatılacak. Karar borsalarında büyük artışlar sağladı.
- Moskova Menkul Kıymetler Borsası, endekslerin çok hızlı yükselmesi nedeniyle geçici olarak yeniden kapatıldı.
20 EYLÜL:
- Erol Aksoy şirketleri yeniden TMSF yönetimine geçti.
21 EYLÜL:
- ABD Başkanı Bush, mali sistemi düzeltmek için gerekli 700 milyar dolarlık kurtarma paketini Kongreye gönderdi.
- Porsche, Volkswagen'deki hisseni yüzde 4,89 artırarak yüzde 35,14'e çıkardı.
22 EYLÜL:
- Amerikan Merkez Bankası, ABD'nin en büyük iki yatırım bankası Goldman Sachs ve Morgan Stanley'i kendi denetiminde çalışan bankacılık holding şirketlerine dönüştürüldü. İki banka da mevduat bankası oldular.
- Çeltik fiyatı ton başına 870 YTL, prim 100 YTL, avans yüzde 30 olarak açıklandı.
- Japon Nomura, Lehman Brothers'ın Avrupa ve Orta Doğu'daki hisseleri ve yatırım bankacılığı faaliyetlerini almak için anlaştı.
- Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğüne vekaleten Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mesut Köse atandı.
23 EYLÜL:
- Irak, dünyanın en büyük petrol şirketlerinden biri olan Royal Dutch/Shell petrol şirketiyle 4 milyar dolarlık doğal gaz anlaşması imzaladı.
- TOKİ'nin Ataköy arazisi ihalesinde 850 milyon YTL ile en yüksek teklifi Sinpaş-Kat Turizm Ortaklığı verdi.
- Çukurova Grubu, Interbank'ın 533 milyon dolarlık borcuyla ilgili olarak TMSF ile 400 milyon dolar ve 8 yıl vade konusunda anlaştı.
-NÜKLEER SANTRAL İHALESİ YAPILDI-
24 EYLÜL:
- Amerikan sigorta şirketi AIG, 85 milyar dolara yüzde 79,9'unu Hazine denetimine geçiren anlaşmayı imzaladı.
- Mersin-Akkuyu'da kurulması planlanan Türkiye'nin ilk nükleer santral inşaatı ve işletimi için açılan ihaleye teklif veren tek firma Rus Atostroyexport oldu.
- Amerikan Federal Soruşturma Bürosu (FBI), Fannie Mae, Freddie Mac, Lhman Brothers ve AIG hakkında soruşturma başlattı. FBI, incelemesinde kurumları tutsat krizi konusunda müşterilerine karşı yeterince aydınlatıcı olmamakla suçluyor.
- ABD Merkez Bankası, Avustralya ve İsveç merkez bankalarıyla 10'ar, Norveç ve Danimarka merkez bankalarıyla ise 5'er milyar dolarlık geçici döviz takası anlaşması yaptı.
- Enerji KİT'leri ''borcumu zamanında ödeyeceğim'' protokolü imzaladı.
25 EYLÜL:
- Meram Elektrik A.Ş'nin özelleştirme ihalesinde en yüksek teklifi 440 milyon dolarla Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş. verdi.
- ABD hükümeti, 307 milyar dolar varlığa sahip ülkenin en büyük mevduat bankalarından Washington Mutual'a el koydu. ABD'nin en büyük tasarruf ve kredi bankası Washington Mutual'ın varlıkları ise JPMorgan tarafından 1,9 milyar dolara satın alındı.
26 EYLÜL:
- Amerikan Merkez Bankası piyasalara 30 milyar dolar verdi. Avrupa Merkez Bankası 35, İngiltere Merkez Bankası 30, İsviçre Merkez Bankası 9 milyar dolar vereceğini açıkladı.
- Yapı Kredi Bankası libor artı 0,75 ile 1 milyar dolarlık sendikasyon kredisi aldı.
- ABD'de 56,2 milyar dolarlık teşvik paketi senatoda reddedildi.
27 EYLÜL:
- Washington Mutual, JPMorgan'ın satın almadığı bölümler için iflas başvurusunda bulundu.
- MASAK, kara para aklama ve terörün finansmanıyla daha etkin mücadele edilebilmesi için şüpheli işlemler tebliğini yeniledi.
- Bizim Toptan Mağazalar zincirinin yüzde 20'si Güney Afrika şirketi Standard Bank Group'a bağlı SU Private Equity'ye satıldı.
-KURTARMA PAKETİNE RED-
29 EYLÜL
- ABD'de Temsilciler Meclisi, 700 milyar dolarlık finans sektörünü kurtarma paketini 205'e karşı 228 oyla reddetti.
- New York Menkul Kıymetler Borsasında Dow Jones, tarihinde ilk kez 777,68 puan kaybetti.
- Amerikan Merkez Bankası (Fed) öncülüğündeki dünya merkez bankaları piyasalara 620 milyar dolar vereceklerini açıkladılar. 330 milyar doları Fed, 290 milyar doları ise Avrupa Merkez Bankası ve 8 merkez bankası verecek.
- ABD hükümeti tarafından el konulan Wachovia'nın bankacılık kesiminin 42 milyar dolara Citigroup'a satılacağı açıklandı.
- Belçika-Hollanda sermayeli Fortis Bank 11,2 milyar avroya kamulaştırıldı. Belçika 4,7, Hollanda 4, Lüksemburg 2,5 milyar avro verdi.
- İzlanda, ülkenin üçüncü büyük bankası Glitnir'in yüzde 75'lik hissesini devletleştirdi.
- AB Komisyonu, 2008-2010 yılları arasında Türkiye'ye ayırdığı 1 milyar 758,8 milyon avroluk hibeyi onayladı.
- İngiltere, zordaki Bradford and Bingley bankasına el koyacağını resmen açıkladı. 91 milyar dolarlık konut kredisi ve kredi hesabı devletleştirilecek.
30 EYLÜL:
- BOTAŞ, konutlarda kullanılan doğalgaz fiyatına yüzde 4,55, sanayide kullanılan doğalgaza yüzde 4,69 oranında zam yaptı.
- Sermaye sıkıntısı çeken Dexia'ya Belçika ve Fransa 3'er milyar avro aktarma konusunda anlaşırken, Lüksemburg da 376 milyon avro katkıda bulunma kararı aldı.
- Kısa süre önce 3 kez işlemlere kapatılan Moskova Borsası'nda işlemler yine durduruldu.
- ABD Başkanı Bush'un 700 milyar dolarlık kurtarma paketi Temsilciler Meclisine takılınca ülkede borsalar çöktü. Amerikan sermaye piyasasındaki kayıp 1,1 trilyon doları buldu.
- İrlanda, finansal krizle mücadele için 400 milyar avroluk paket oluşturdu, mevduata tam garanti getirdi.
Ekonomide yılın dördüncü çeyreği de küresel finans krizinin yaşandığı ortamda hareketli geçerken, kriz Avrupa ülkelerinin ardından Türkiye'nin de aralarında bulundu gelişmekte olan ülkelere de sıçradı.
Bu dönemde, ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, İrlanda gibi ülkeler ard arda ''kurtarma paketleri'' çıkardılar. Bu çerçevede ABD Temsilciler Meclisinde daha önce reddedilen 700 milyar dolar tutarındaki kurtarma paketi kabul edildi. Dünyanın neredeyse tüm ülkelerine sıçrayan kriz, birçok ülkeyi bankalardaki mevduatlara yüzde 100 garanti vermeye zorladı.
Krizin Avrupa'ya sıçraması dünya borsalarında büyük sarsıntıya neden oldu. Dünyadaki borsaların hemen hemen tamamı yere çakıldı. Birçok ülkenin büyük bankaları devletleştirildi. Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel kredi krizinden kaynaklanan zararların 1,4 trilyon dolara ulaştığının tahmin edildiğini bildirdi.
Ham petrolde üçüncü çeyrekte başlayan düşüş bu dönemde de devam etti. Uluslararası piyasalarda ham petrol fiyatları 40,5 dolara kadar geriledi.
Türkiye'de cep telefonu kullanıcılarına yeni iletişim olanakları sağlayacak üçüncü nesil mobil iletişim sistemleri (3G) ihalesi yapıldı.
Son çeyrekte küresel finans krizinin etkileri Türkiye'de de hissedilmeye başlandı. Dolar kuru bir ara 1,80'e dayanırken, sonra yine 1,55 seviyesine indi. Borsada 21 bin puan altına kadar iniş oldu. Hükümet krizle mücadele için ''ekonomik paket'' hazırlıklarına, IMF ile stand-by görüşmelerine başladı.
Ekonomide yılın son çeyreğine ilişkin gelişmeler özetle şöyle:
1 EKİM:
- Konutlarda kullanılan elektrik yüzde 9,07, sanayide kullanılan elektrik ise yüzde 9,27 zamlandı.
- İngiltere'de üretim son 17 yılın en düşük düzeyine geriledi.
- ABD Başkanı George W. Bush, zor durumdaki otomotiv sektörüne yardımcı olmak amacıyla 25 milyar dolarlık düşük faizli kredi desteğini içeren yasa paketini imzaladı.
- İngiltere hükümeti, mevduat sahiplerinin bankalardaki paralarının 50 bin sterlinlik bölümünün garanti altına alındığını açıkladı. Bu rakam 35 bin sterlindi.
- TİM verilerine göre, 2008 Eylül ayı ihracatı, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 36,42 artışla 12 milyar 162 milyon 549 bin dolara yükseldi. Son bir yıllık ihracat ise yüzde 32,67 artışla 132 milyar 770 milyon 573 bin dolara çıktı.
-ABD'DE KURTARMA PAKETİ KABUL EDİLDİ-
2 EKİM:
- ABD'de Senato 700 milyar dolarlık kurtarma paketini 25'e karşı 74 oyla kabul etti, paketi 150 milyar dolarlık artışla 850 milyar dolara çıkardı. 150 milyar dolar vergi indirimleri içeriyor.
- Avrupa Merkez Bankası yüzde 4,25 olan gösterge faizini değiştirmedi.
3 EKİM:
- ABD Temsilciler Meclisinde daha önce reddedilen 700 milyar dolar tutarındaki kurtarma paketi ikinci denemede 171'e karşı 263 oyla kabul edildi. Bush, paketi hemen onayladı.
- TÜİK'e göre eylülde TÜFE yüzde 0,45 arttı, ÜFE ise yüzde 0,90 geriledi. Yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 11,13, ÜFE'de yüzde 12,49 oldu.
- Merkez Bankası 1 Ocak 2009'da tedavüle çıkacak Türk Lirası'nı tanıttı.
- Uluslararası derecelendirme kurulu Standard&Poor'si kürüsel kriz nedeniyle 52 ülkede, menkul kıymet borsalarında, sadece Eylül ayında 4,1 trilyon dolarlık değer kaybı yaşandığını açıkladı. 9 aylık kayıp da 10,5 trilyon doları buldu.
- Hollanda, Fortis'in ABN Amro dahil Hollanda faaliyetlerini 16,8 milyar avroya satın alacağını açıkladı.
- Wells Fargo, 15,1 milyar dolara Wachovia bankasını satın alacağını açıkladı.
4 EKİM:
- Yaşanan küresel ekonomik kriz nedeniyle AB'nin dört büyük ekonomisinin liderleri Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere Başbakanı Gordon Brown ve İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, Paris'te ''ekonomiyi kurtarma zirvesi'' yaptı. Zirveden ''kemerleri gevşetelim'' çağrısı yapıldı.
- Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa'daki küçük ve orta ölçekli şirketlere finansman sağlamak amacıyla 15 milyar avroluk bir fon oluşturdu.
5 EKİM:
- Citibank, Wells Fargo'nun Wachovia bankasını 15,1 milyar dolara alma işlemini mahkeme kararıyla durdurdu.
6 EKİM:
- ABD Wall Street Borsasının temel göstergesi olan Dow Jones Endeksi, 29 Ekim 2004'ten bu yana ilk kez 10 bin puanın altında ''9.955,50'' puandan kapandı.
- Rusya'da borsalar yüzde 15 oranında düşüş kaydedince işlemler durduruldu. Diğer ülkelerdeki borsalarda da düşüş eğilimi devam etti.
- Almanya'da bir araya gelen hükümet, Merkez Bankası ve banka yöneticileri, 50 milyar avroluk yeni bir destek paketi üzerinde anlaşmaya vardı.
- Fortis bankasının yüzde 75'inin 9 milyar avroluk hisse değişimiyle Fransız BNP Paribas'a geçeceği açıklandı. Karar sonrası BNP Paribas'ın yüzde 11,7'si Belçika, yüzde 1,1'i Lüksemburg'a geçecek.
- Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, artık işe yaramayan G-7'nin 7 gelişmekte olan ülkeyle (Çin, Hindistan, Brezilya, Rusya, Meksika, Suudi Arabistan ve Güney Afrika Cumhuriyeti) genişletilerek yeni bir grubun oluşturulması düşüncesini ortaya attı.
- İzlanda mevduata yüzde 100, Almanya özel tasarruflara yüzde 100 garanti getireceğini, İsveç ise halen 35 bin 500 dolar olan garantiyi 71 bin dolara yükselteceğini açıkladı. İrlanda, Avusturya tam garanti getirmişti.
- Amerikan Merkez Bankası, yıl sonuna kadar bankalara 900 milyar dolar kadar nakit vereceğini açıkladı.
- Almanya tutsat kredi bankası Hypo Real Estate'i 50 milyar avroya kurtaracağını duyurdu.
- Avrupa otomotiv şirketleri AB'den 40 milyar avro destek istedi.
7 EKİM:
- IMF, küresel kredi krizinden kaynaklanan zararların 1,4 trilyon dolara ulaştığının tahmin edildiğini bildirdi.
- Arap ülkelerindeki borsalar rekor oranlarda düştü.
- AB üyeleri, Birlik genelinde halen alt sınırı 20 bin avro olan mevduat güvencesinin 1 yıl içinde 50 bin avroya yükseltilmesi konusunda anlaştı.
- Rusya, bankalara 36 milyar dolarlık destek vermeye karar verdi.
- ABD Dahili Vergi Servisi şirketlerin yurt dışından ülkeye götürecekleri mevduatları yüzde 35'lik gelir vergisinden muaf tutma kararı aldı.
- Japonya Merkez Bankası yüzde 0,5 olan gösterge faiz oranını değiştirmedi.
- Amerikan Merkez Bankası, Mitsubishi UFJ Financial Group'un Morgan Stanley'den yüzde 24,9'a kadar hisse almasını onayladı.
- Merkez Bankası, repo ihalesiyle piyasaya 1 milyar YTL verdi.
- İzlanda ülkenin 2. büyük bankası Landsbanki'yi devletleştirdi. Rusya'dan 4 milyar avro borç almaya karar verdi.
- Bingöl Karlıova termik santralı ihalesinde teklif gelmedi.
- İspanya mevduat güvencesini 100 bin avroya, 30 milyar avroluk kriz fonunu gerekirse 50 milyar avroya çıkarma kararı aldı.
8 EKİM:
- Dünyanın en büyük merkez bankaları koordineli olarak faiz oranlarını indirdiler. ABD Merkez Bankası gösterge faiz oranını yüzde 0,5 indirerek yüzde 1,5'e, Avrupa Merkez Bankası yüzde 4,25'den yüzde 3,75'e, İngiltere Merkez Bankası yüzde 5'den yüzde 4,5'e, Çin Merkez Bankası yüzde 7,20'den yüzde 6,93'e çekti.
- Sanayi üretimi ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4 düştü.
- İngiltere hükümeti 8 büyük bankasını kurtarmak için 437,2 milyar dolarlık bir kurtarma paketi açıkladı.
- Dünya Ekonomik Forumu Dünya Rekabet Sıralamasında Türkiye 10 basamak gerileyerek 63'üncü sıraya indi.
- Ak Enerji'nin yüzde 37,36'sı 302,6 milyon dolara Çek firmasına satıldı.
- Yunanistan mevduat garantisinin 20 bin avrodan 100 bin avroya yükselteceğini, Slovakya, mevduatta tam garantiye geçeceğini açıkladı.
9 EKİM:
- Merkez Bankası, Döviz ve Efektif Piyasaları döviz depo piyasasındaki aracılık faaliyetlerine yeniden başlanmasına karar verdi.
- Merkez Bankası döviz rezervleri, 26 Eylül itibariyle 80 milyar 39 milyon dolar ile rekor düzeye yükseldi.
- Amerikan sigorta şirketi AIG'e 38 milyar dolarlık yeni kredi açıldı.
- İzlanda'da hükümet, ülkenin en büyük bankası Kaupthing'e el koydu.
- Dexia bankasının kredilerinin bir yıl süresince yüzde 60,5'ini Belçika, yüzde 36,5'ini Fransa, yüzde 3'ünü Lüksemburg karşılayacak.
- Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Türkiye'de faaliyet gösteren 2 milyon 10 bin işletmenin 2007 cirosunun 1,7 trilyon YTL, karının 98 milyar YTL olduğunu açıkladı.
- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, sorun yaşayan ülkeye IMF'nın yardım edeceğini söyledi.
- Zimbabve'de temmuz ayı itibarıyla yıllık enflasyon yüzde 231 milyona ulaştı.
- Özelleştirme İdaresi, 2009-2013 stratejik planı hazırladı.
10 EKİM:
- IMF-Dünya Bankası toplantıları Washington'da başladı.
- Rus parlamentosunun alt kanadı Duma, ekonomik krizin üstesinden gelmeyi öngören 86 milyar dolarlık yardım paketini onayladı.
- Dünya piyasalarındaki deprem nedeniyle İMKB bir günde 17 milyar dolar eridi ve 3 yıl geriye gitti. Dolar 1,44 YTL'yi gördü.
- ABD'de başlayıp Avrupa'ya sıçrayan küresel kriz Asya'yı da etkilemeye başladı. ABD borsalarındaki tarihi çöküş Asya ve Avrupa borsalarını da vurdu. Singapur teknik olarak resesyona girdiğini ilan ederken, iflas eden Japon sigorta şirketi Yamato Life Insurance, krizin Asya'daki ilk kurbanı oldu.
- İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı eylülde, bir önceki eylül ayına göre 3,4 puan azalarak yüzde 79,8'e indi.
- Merkez Bankası Başkan Yardımcılığına Erdem Başçı yeniden atandı.
- Kanada, bankalardan 21 milyar dolarlık tutsat destekli menkul kıymet satın almaya karar verdi.
- Danimarka, 5 Ekim'den geçerli olmak üzere mevduata tam garanti verdi.
11 EKİM:
- ABD'de, devletin, büyük bunalımdan bu yana ilk kez bankalardan hisse satın almasına karar verildi.
- G-7 liderleri finans krizine karşı 5 maddelik acil ve olağanüstü eylemler öngören planı benimsedi. Planın G-20 liderlerine de sunulması kararlaştırıldı.
12 EKİM:
- G-20 toplantısı ABD Başkanı George W. Bush başkanlığında Washington'da yapıldı.
- İngiltere 4 bankası için kurtarma planı oluşturdu.
- Avustralya, bankalardaki mevduata tam garanti verileceğini açıkladı.
- Avrupa'da avro kullanan 14 ülke ve İngiltere ''yüzyılın krizine'' karşı ortak hareket etme kararı aldılar. 14 ülkenin devlet ve hükümet başkanları, 2009 yılı sonuna kadar ülkelerinde banka batışına izin verilmemesi konusunda karara vardılar.
-NOBEL EKONOMİ ÖDÜLÜ KRUGMAN'IN-
13 EKİM:
- 2008 Nobel Ekonomi Ödülünü ABD'li Paul Krugman aldı.
- Almanya finansal krizle mücadele için 500 milyar avroluk, Fransa 360 milyar avroluk paket oluşturdu. Avusturya hükümeti, sorunlu bankalara 85 milyar avroya kadar destek verileceğini açıkladı. Gerekirse bu miktar 15 milyar avro daha artırılabilecek. İspanya, banka kredileri için bu yıl 100 milyar avro garanti edecek. İtalya bankalara 20 milyar avro destek kararı aldı.
- İngiltere iki büyük banka Halifax Bank of Scotland (HBS) ve Royal Bank of Scotland'ı (RBS) kamulaştırma işlemi başlatma kararı aldı.
- İMKB'de 1. seansta emir toplama saati 09.30-09.45, açılış emir eşleme saati 09.45-09.50, sürekli müzayede saati 09.50-12.30 olarak değiştirildi.
- IMF, tarihinde ilk kez bir AB üyesine (Macaristan) mali destek vermek için harekete geçti.
14 EKİM:
- ABD, küresel finans krizi nedeniyle bankacılık sisteminde yaşanan güven bunalımını aşmak için 250 milyar dolarlık yeni bir plan açıkladı. 7 büyük bankaya hisse karşılığı kullandırılacak.
- THY, 35 çift koridorlu ve 70 tek koridorlu uçak alımı için Boing ve Airbus'tan teklif almayı kararlaştırdı.
- Bütçe eylül ayında 9 milyar 426 milyon YTL açık verdi.
- Birleşik Arap Emirlikleri, bankacılık sektörünü acil olarak 19 milyar dolar fonlama kararı aldı.
- Çek Cumhuriyeti mevduattaki garantiyi 25 bin avrodan 50 bin avroya çıkardı.
- ABD Başkanı George W. Bush, 3 yıl boyunca bankalar arası kredilerin garanti altına alınacağını, sermaye desteği yapılacağını, mevduata tam garanti getirileceğini açıkladı.
15 EKİM:
- Merkez Bankası döviz alım ihalelerine ara verdi.
- Türkiye'nin cari açığı, Ağustos ayında, 2007 yılının aynı ayına göre yüzde 101,7 oranında artarak, 1 milyar 637 milyon dolardan, 3 milyar 302 milyon dolara yükseldi.
- Tarım Bakanı Mehdi Eker, Çin'den gelen süt ürünlerine yasak konulduğunu açıkladı.
- TÜİK, temmuz ayı işsizlik oranının yüzde 9,4 olduğunu açıkladı.
- IMF heyeti görüşmelerde bulunmak üzere Türkiye'ye geldi.
- ABD'nin bütçe açığı 455 milyar dolara çıktı.
- Yunanistan bankalara 38,5 milyar dolar likidite ve sermaye desteğinde bulunacağını açıkladı.
- AB zirvesinde Avro ülkeleri tarafından alınan önlemler onaylandı.
16 EKİM:
- Global piyasalar hedge fonların (serbest fonlar) batacağı söylentisiyle sarsıldı. Dolar 1,50 YTL'nin üzerine çıktı, avro 2 YTL'yi aştı. Faizler yüzde 21'lerin üzerinde işlem gördü. Hedge fon korkusuyla Asya ve Avrupa borsalarında da sert düşüşler yaşandı. İMKB yüzde 6,26 değer kaybetti.
- İsviçre, UBS bankasına 5,3 milyar dolar sermaye enjekte etti.
- Avrupa Merkez Bankası, Macaristan'a 5 milyar avro kredi vermeyi kararlaştırdı.
- Singapur mevduata tam garanti getirdi.
17 EKİM:
- 2009 yılı merkezi yönetim bütçe tasarısı TBMM'ye sunuldu. Tasarı 248,8 milyar YTL gelir, 262,1 milyar YTL harcama öngörüyor.
- TAEK, nükleer santralların güvenliği için tasarım ve özel ilkeleri belirledi.
- Fitch, Macaristan'ın görünümünü duragandan negatife çevirdi.
18 EKİM:
- TÜRMOB Genel Kurulunda seçimi Masum Türker'in listesi kazandı.
- TOKİ, Bakırköy-Ataköy sahilindeki 124 bin 980 metrekarelik arsanın 850 milyon dolara Sinpaş-Kat Turizm İnşaat şirketine satışını onayladı.
19 EKİM:
- Güney Kore, bankalara sermaye desteği ve devlet garantisi olarak 130 milyar dolar vermeyi kararlaştırdı.
- İsviçre, UBS bankasını kurtarmak için 52,86 milyar dolarlık pakete hayata geçirdi.
- En önemli 56 borsanın Eylül ayı kaybı 6,5 trilyon dolara ulaştı. Kayıp 9 aylık dönemde 12 trilyon doları buldu. İMKB'nin piyasa değeri de 200 milyar dolardan 115 milyar dolara indi.
20 EKİM:
- Merkezi Yönetim brüt borç stoku 30 Eylül 2008 tarihi itibariyle 353,6 milyar YTL olarak gerçekleşti.
- TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yeniden Eurochambers Yönetim Kuruluna seçildi.
- Hollanda, ING Bank'a 10 milyar avro karşılığında bankaya yüzde 8,5 oranında ortak olacak.
- Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Başkanı Juan Somavia, 2009 yılı sonuna kadar dünyada işsiz sayısının 20 milyon artışla 210 milyona ulaşacağını söyledi.
- İsveç, finansal krizle mücadele için 200 milyar dolarlık paket oluşturdu.
- Rusya tüketimi artırmak için ortalama maaşı yüzde 29,4 artırdı, 7,6 milyar dolarlık yeni paket açıkladı.
21 EKİM:
- Amerikan Merkez Bankası, para piyasasındaki yatırım fonlarının elindeki senetlerden alarak, bu fonlara likidite sağlamaya karar verdi.
- Ürünleri yüzde 30 ve üzerinde zarar gördüğü belirlenen çiftçilerin banka hesaplarına para yatırılmaya başlandı. İlk aşamada 214 bin 899 çiftçiye 257 milyon YTL yatırıldı.
- Rekabet Kurulu, İzgaz'in Gaz de France'a devrine izin verdi.
22 EKİM:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, yüzde 16,75 olan gecelik borçlanma faizini sabit tutarken, borç verme faizini yüzde 20,25'den yüzde 19,75'e indirdi.
- ABD Merkez Bankası, finans piyasalarındaki yangını söndürmek için 540 milyar dolarlık bir paket daha açıklandı.
- Belarus, IMF'den 2 milyar dolar istedi.
- Arjantin'de hükümet, özel emeklilik fonlarını kamulaştırma kararı aldı.
- Wachovia bankası üçüncü çeyrek için 23,9 milyar dolar zarar açıkladı.
- Moonlight, Migros'taki payını yüzde 97,3'e çıkardı.
23 EKİM:
- Çin, ASEAN'a üye 10 ülke ile Çin, Japonya ve Güney Kore'den oluşan mekanizma çerçevesinde ortak döviz rezervi oluşturulmasına destek verdi.
- Standard and Poors, Türkiye'nin kredi notunu teyit ederken görünümünü durağana çevirdi.
- Merkez Bankası, bankaların döviz ve efektif piyasalarında işlem yapma limitlerini her bir banka için 2 kat artırdı ve toplamda 10,8 milyar dolara yükseltti.
- Hedge fonların gelişmekte olan piyasalardan çıkışı ve gelişmiş ülkelere yönelik resesyon kaygıları nedeniyle dolar gün içinde 1,74 YTL'nin üzerine çıktı, avro 2,1980 YTL ile tarihinin en yüksek seviyesini gördü.
24 EKİM:
- OPEC, Viyana'da yaptığı olağanüstü toplantıda, 1 Kasım'dan geçerli olmak üzere üretim kotasını 28,8 milyon varilden 27,3 milyon varile indirdi.
- SPK, Raymond James Yatırım Menkul Kıymetler'in sermaye yeterliliğini sağlayana kadar sermaye piyasası faaliyetlerini durdurdu.
- Merkez Bankası reel kesim güven endeksi ekim ayında eylül ayına göre 16 puan gerileyerek 69,2 puana indi.
- Rusya, 8 milyar dolarlık ek paketin yanı sıra mevduattaki garantiyi 4 bin dolardan 25 bin 925 dolara yükseltti.
- HSBC, Endonezya sermayeli Bank Ekonomi'nin yüzde 88,89'unu 607,5 milyon dolara aldı.
- Merkez Bankası, günlük 50 milyon dolarlık döviz satış ihalelerine yeniden başladı. Repo ihalesiyle piyasaya 3,5 milyar YTL verdi.
- İzlanda, IMF ile anlaştı. IMF, 2,1 milyar dolar kredi verecek.
25 EKİM:
- Dünya borsalarında son 24 günde 10 trilyon dolar eridi.
- IMF, Türkiye, Brezilya ve Güney Kore'yi ''iyi ekonomik sicile'' sahip ülkeler olarak gösterdi. 200 milyar dolarlık ilave kredi kaynağı kullandırabileceğini açıkladı.
- destekleme prımı odemelerı, resmı gazete'de yayımlandı. pamuk 30,
aycıcegı 21, soya 23, kanola 23, dane mısır 4, aspır 23, zeytınyagı 21 ykr.
sertıfıkalı pamuk ve soyaya yuzde 20 fazla odenecek.
- 7. asya-avrupa zırvesı pekın'de sona erdı. 27 ab, 16 asya ulkesı
katıldı.
26 ekım:
- yaz saatı uygulaması sona erdı. saatler 04.00'de 1 saat gerı alındı.
- dunya bankası, yoksul ulkelere verdıgı kredı mıktarını 2 kat artırma
kararı aldı.
- kuveyt merkez bankası, gulf bank'ı kurtardı.
- ukrayna, ımf ıle anlastı. ımf, 16,5 mılyar dolar verecek.
27 ekım:
- belcıka, kbc bankasını 3,5 mılyar avro aktararak kurtarma kararı
aldı.
- ımf, macarıstan ıle anlastı.
- merkez bankası baskanı durmus yılmaz, kktc'de, ''bu asamada tc olarak
ımf'nın parasına ıhtıyacımız yok'' dedı.
- avrupa merkez bankası, avro bolgesı uyesı olmayan danımarka'ya 12
mılyar avro verme kararı aldı.
- hattat fırması hema enerjı, cın sırketı datong coal mıne group ıle 2
mılyar avroluk komur zonguldak bolgesınde uretımıne yonelık proje ımzaladı.
28 ekım:
- general motors (gm) ve chrysler sırketının sahıbı yatırım sırketı
cerberus, gm ve chrysler'ın bırlesmesı ıcın hukumetten 10 mılyar avro yardım
ıstedı.
- abd'lı ucak sırketı boeıng ve sırkettekı en buyuk ıscı sendıkası 52
gundur suren grevı sona erdıren gecıcı anlasmaya vardı.
- ıngıltere basbakanı gordon brown, kuresel fınansal krızın etkıledıgı
ulkelere yardımda etkın hareket edebılmesı ıcın uluslararası para fonu'nun (ımf)
daha fazla paraya ıhtıyacı oldugunu soyledı.
- ıngıltere merkez bankası'nın yılda ıkı kez yayımlanan ''fınansal
ıstıkrar'' raporuna gore, devam eden kredı krızı nedenıyle dunyadakı fınans
kuruluslarının zararı 2,8 trılyon dolara ulastı.
- avrupa kalıte buyuk odulu, bosch-bursa dızel fabrıkası ve bursagaz'ın,
basarı odulu ıse eskısehır dogum ve cocuk hastalıkları hastanesı'nın oldu.
- sanayı ve tıcaret bakanı zafer caglayan, 31 aralık 2007 ıtıbarıyla
turkıye'de 770 bın ısletmenın aktıf toplamının 1,5 trılyon ytl, toplam borcunun
835 mılyar ytl oldugunu soyledı.
29 ekım:
- abd merkez bankası (fed), yuzde 1,5 olan gosterge faız oranını yuzde
1'e ındırdı.
- ab, uluslararası para fonu (ımf) ve dunya bankası, kuresel fınansal
krıze yenık dusen macarıstan'ı ortaklasa 20 mılyar avro fonlama kararı aldılar.
- avrupa kalkınma ve yatırım bankasının (ebrd), 2010 yılına kadar
turkıye'ye, yerel ozel ısletmelerın gelısımıne ve ulke ekonomısının ıstıkrara
kavusturulmasına destek amacıyla 600 mılyon dolar tutarında sermaye aktaracagı
bıldırıldı.
- cın merkez bankası, 6 hafta ıcınde 3. kez faız oranlarını 27 baz puan
ındırdı. boylece, yıllık borclanma malıyetı yuzde 6,93'den yuzde 6,66'ya, yıllık
mevduat faız oranı da yuzde 3,87'den yuzde 3,60'a cekıldı.
- ısvec parlamentosu fınansal sektor ıcın gereklı 200 mılyar dolarlık
kurtarma paketını onayladı.
- fransa'da polıs, borsada karmasık turev ıslemler sırasında caısse
d'epargne bankasının 600 mılyon zarar etmesıyle ılgılı olarak bır borsa
ıslemcısını gozaltına aldı.
- kuveyt parlamentosu ulkede faalıyet gosteren yerlı ve yabancı
bankalardakı mevduatın tamamına garantı veren yasayı kabul ettı.
30 ekım:
- vergı borclarını yıllık yuzde 3 tecıl faızı ıle taksıtlendıren tahsılat
genel teblıgı, bugunku resmı gazete'de yayımlanarak, yururluge gırdı.
taksıtlendırılen borclar, yıllık yuzde 3 tecıl faızı uygulanarak, 18 ay ıcınde
odenecek. borclu mukellefler 28 kasım 2008'e kadar vergı daırelerıne basvuracak
ve ılk taksıtı aralık ayı ıcınde yatıracak.
- fed, kuresel kredı krızını dındırmeye yardımcı olmak ıcın brezılya,
meksıka, guney kore ve sıngapur ıle de swap hattı (dovız takası) actı.
- abd hazınesı, 700 mılyar dolarlık kurtarma paketınden ılk odemelerı
yaptı.
- bu yılın ucuncu ceyregınde turızm gelırı yuzde 14,4 artarak 9 mılyar
988 mılyon dolar oldu.
- japonya basbakanı taro aso, 273 mılyar dolarlık yenı bır kurtarma
paketı acıkladı.
- merkez bankası dovız rezervlerı, 24 ekım ıtıbarıyle 3 mılyar 398 mılyon
dolar azalarak 73 mılyar 278 mılyon dolara gerıledı.
- dunyanın en buyuk petrol sırketı olan exxon mobıl corp, 3. ceyrekte
14,8 mılyar dolar kar ettı.
- deutsche bank'ın yenı yayımlanan raporunda, ımf yardımı ıcın sıradakı
ulkelerın guney afrıka, polonya, romanya, uc baltık ulkesı ve turkıye'nın
olabılecegı one suruldu.
- 2009 yılı programı'nın uygulanması, koordınasyonu ve ızlenmesıne daır
bakanlar kurulu kararı, resmı gazete'nın bugunku mukerrer sayısında yayımlandı.
- tbmm plan ve butce komısyonunda, sıgortaya tabı olacak tasarruf
mevduatının ve gercek kısılere aıt katılım fonlarının kapsamını ve tutarını
belırlemeye ılıskın tmsf'ye verılen yetkılerın, 2 yıl sureyle dogrudan bakanlar
kurulu tarafından kullanılmasını ıceren onerge kabul edıldı.
31 ekım:
- japonya merkez bankası, yuzde 0,5 olan gosterge faız oranını yuzde
0,3'e ındırdı. boylece merkez bankası 2001 yılından bu yana ılk kez faızlerı
ındırmıs oldu.
- korfez bolgesının global fınans pazarındakı kurulusları ıthmaar bank
b.s.c, abu dhabı ınvestment house, gulf fınance house stratejık ısbırlıgı ıle
olusturulan vısıon3, 6 mılyar tutarında bır fon ıcın turkıye ıle yatırım nıyet
anlasması yaptı. temelde modern tarım ve hayvancılık alanında gap bolgesıne
yonelecegı belırtıldı.
- merkez bankası baskanı durmus yılmaz, bankanın ıdare merkezınde
duzenledıgı basın toplantısında ''enflasyon raporu''nu acıkladı. 2008 yılı
sonunda enflasyonun yuzde 11,1 olarak gerceklesmesının beklendıgını bıldırdı.
- antalya'nın, dunyanın en buyuk fuar organızasyonlarından expo 2014'e
resmen aday olması kararlastırıldı.
- almanya'nın en buyuk ıkıncı kredı saglayıcısı hypo real estate'ın,
alman hukumetının malı sektor kurtarma planından ıstedıgı 15 mılyar avro (18,7
mılyar dolar) kabul edıldı.
- enerjı ve tabıı kaynaklar bakanı hılmı guler, nukleer santral
ıhalesıyle ılgılı olarak sınop'un da lısans alma asamasına geldıgını, burayı da
ıhaleye cıkaracaklarını bıldırdı.
- ocak-eylul donemındekı ıhracatı, gecen yılın aynı donemıne gore yuzde
38 artarak 105 mılyar 349 mılyon dolar, ıthalatı da yuzde 34,4 artarak 163 mılyar
518 mılyon dolar oldu.
- bddk, bankaların ozkaynaklarının guclendırılmesı ıcın, 2008 yılı
karlarının banka bunyesınde bırakılmasını ıstedı.
-aylık ıhracat gerıledı-
1 kasım:
- ıhracat rakamları 32 ay sonra ılk kez gerıledı. tım verılerıne gore,
ekım ayı ıhracatı, gecen yılın aynı donemıne oranla 1,87 dususle 9 mılyar 530
mılyon dolar oldu.
- botas, bugunden gecerlı olmak uzere, konutlarda kullanılan dogal gaz
fıyatına yuzde 22,50, sanayıde kullanılan dogal gaza da yuzde 22 oranında zam
yaptı.
- hındıstan merkez bankası gosterge faız oranını yuzde 8'den yuzde 7,5'e
ındırdı.
- turk fınans sektoru, yılın ılk yarısında, yuzde 12,1 buyuyerek 861,8
mılyar ytl'ye ulastı. hazıran ıtıbarıyle sektorun karı 8,3 mılyar ytl,
aktıflerdekı reel buyume yuzde 6,5 oldu.
- ımf turkıye masası seflıgıne rachel van elken getırıldı.
- ıs yerı kıraları ıle konutlarda 500 ytl ve uzerındekı kıralar, yarından
ıtıbaren zorunlu olarak bankalar veya posta ısletmesı aracılıgıyla odenecek.
3 kasım:
- tuık, ekım ayında tuketıcı fıyatları endeksının (tufe) yuzde 2,60,
uretıcı fıyatları endeksının (ufe) ıse yuzde 0,57 arttıgını acıkladı. tuık'ın
2003 baz yıllı verılerıne gore, ekım ayı ıtıbarıyla yıllık enflasyon ıse tufe'de
yuzde 11,99, ufe'de yuzde 13,29 oldu.
- guney kore'de hukumetın ekonomık durgunluga karsı 11 mılyar dolar
tutarında yenı bır plan acıklaması, bu ulkede endeksın yuzde 2,5 oranında
artmasına neden oldu.
- ıstanbul atakent'tekı tema park ıhalesı. halkalı'da yapılacak
uluslararası doga ve eglence parkı ıcın en yuksek teklıfı, astay gayrımenkul
onculugundekı gırısım grubu verdı. grup, 585 mılyon ytl'lık gelır beklentısı
uzerınden tokı'ye yuzde 1 gelır payı ve 84,7 mılyon ytl katkı payı onerdı.
- ıspanya basbakanı jose luıs rodrıguez zapatero, mevcut ekonomık krıze
karsı aldıgı yenı onlemler cercevesınde, ıssızlerın ve emeklılerın ıpotek
borclarının yuzde 50'sının vadesını, 2 yıla kadar erteleme hakkı verılecegını
acıkladı.
4 kasım:
- oıb, mıllı pıyango'nun 10 yıl sureyle, lısans devrı yoluyla
ozellestırılmesı ıcın ıhale actı.
- abd sandıga gıdıp yenı baskan olarak barack obama'yı belırlerken,
uluslararası borsalar da yukselıse gectı. ımkb de yuzde 4,84 yukseldı.
5 kasım:
- turkıye seker fabrıkaları (turk seker) genel muduru mehmet azmı aksu,
2008 yılı pancar alım baz fıyatının ton basına 108 ytl olarak belırlendıgını
bıldırdı.
- turkıye elektrık tıcaret anonım sırketı (tetas), elektrık dagıtım
sırketlerıne uyguladıgı tarıfede, 1 ocak 2009 tarıhınden ıtıbaren yuzde 12,3
oranında ındırıme gıtmek uzere enerjı pıyasası duzenleme kurumuna (epdk)
basvurdu.
- ekım ayı bınek ve hafıf tıcarı arac toplam satıslarında ıse gecen yılın
aynı ayına gore yuzde 37,6 oranında dusus oldu.
6 kasım:
- ımf, ukrayna'ya 16,5 mılyar dolarlık acıl kredı programını onayladı.
ımf ıcra dırektorlerı kurulu, kuresel fınansal krızden en olumsuz yonde etkılenen
ızlanda'ya 2,1 mılyar dolar kredı verılmesını de onayladı.
- oıb'nın, mıllı pıyango'nun 10 yıl sureyle, lısans devrı yolu ıle
ozellestırılmesıne ılıskın duyurusu, resmı gazete'de yayımlandı
- ıngıltere merkez bankası faız oranlarını, yuzde 4,5'dan yuzde 3'e
dusurdu.
- avrupa merkez bankası, bankalararası gecelık borclanma faızını 50 baz
puan ındırerek yuzde 3,25'e cektı.
- sonmez fılament sentetık ıplık ve elyaf sanayıı a.s, anonım sırketın
kapanması veya tasfıyesının soz konusu olmadıgını, yalnızca polyester ıplık
ımalatı faalıyetlerının durduruldugunu duyurdu.
7 kasım:
- ımkb'de gorevlı bazı brokerlar (borsa sımsarı), spk'nın ''seans salonu
uygulamasına'' ılıskın duzenlemelerıne tepkı amacıyla seans salonuna gırmeme ve
ıslem yapmama eylemınde bulundu.
- f-35'lerın orta govdesının uretılecegı ılerı kompozıt teknolojılerı
ımalat tesısı, taı'de hızmete gırdı.
- kuresel fınansal sıstemın tamırınde ab ortak pozısyonunu belırlemek
ıcın donem baskanı fransa'nın onerısıyle toplanan ab lıderlerı, 5 maddelık onlem
paketı uzerınde anlastı.
9 kasım:
- sao paulo'da yapılan gelısmıs ve gelısmekte olan ulkeler (g-20)
toplantısında, malı krızle mucadelede koordınasyon ıcınde hareket edılmesı
gerektıgı konusunda fıkır bırlıgıne varıldı.
- cın hukumetı, ıc talebı canlandırmaya yonelık 586 mılyar dolarlık
tesvık paketı acıkladı.
- dunyanın ılk atom bombasını gelıstıren amerıkan hukumetının los alamos
laboratuvarının bılım adamları, 20 bın evın elektrık ıhtıyacını karsılayabılecek
mını nukleer santrallerın 5 yıl ıcınde satısa cıkacagını acıkladılar.
10 kasım:
- turkıye'nın sanayı uretımı eylul ayında, 2007 yılının aynı ayına
kıyasla yuzde 5,5 oranında azaldı.
- abd hukumetı, sıgorta devı aıg ıcın yenı bır yardım programı acıkladı.
abd hazınesı, 40 mılyar dolarlık yenı ıhrac edılen oncelıklı aıg hıssesını satın
alacak.
- toplu konut ıdaresı (tokı), ıstanbul halkalı-atakent'te yaptıracagı
uluslararası eglence ve doga parkı ıcın duzenledıgı ıhaleyı, astay gayrımenkul
yatırım onculugundekı grubun 84,7 mılyon ytl'lık gelır payını yetersız buldugu
ıcın ıptal ettı.
- petkım petrokımya holdıng as, socar&turcas'a ham madde rafınerısı ıcın
arazı tahsıs ettı.
- alman posta ıdaresı, abd'dekı ekspres postacılık hızmetınde (dhl)
calısan yaklasık 14 bın 900 kısının ısıne son verılecegını acıkladı.
11 kasım:
- kuraklık destegı odemelerı yapıldı. 10 ıldekı 235 bın 300 cıftcının
hesabına, 230,1 mılyon ytl para yatırıldı.
- ımalat sanayınde kapasıte kullanım oranı ekım ayında, gecen yılın aynı
ayına gore 6,4 puan azaldı ve yuzde 76,7 sevıyesınde gerceklestı.
- turkıye tarım kredı kooperatıflerı bırlıgı (ttkkb) genel muduru
bedrettın yıldırım, gubre fıyatlarını dunden ıtıbaren yuzde 20 ucuzlattıklarını
bıldırdı.
- turk otomotıv sanayının ekım ayı toplam uretımı 2007 yılının aynı ayına
gore yuzde 20,5 oranında gerıleyerek 101 bın 8 adetten, 80 bın 301 adede dustu.
12 kasım:
- eylul ayında carı acık, gecen yılın aynı ayına gore yuzde 60,1 oranında
azalarak 2 mılyar 288 mılyon dolardan 914 mılyon dolara dustu. 2008 ocak-eylul
donemınde ıse carı acık, bır oncekı yılın aynı donemıne gore yuzde 35,6 oranında
arttı ve 35 mılyar 362 mılyon dolara yukseldı.
- dunya bankası baskanı robert zoellıck: ''dunya bankasından yardım
ısteyen gelısmekte olan ulke sayısı artıyor'', ''banka gecen yıl 13,5 mılyar
dolar kredı verırken, bu sene kredı tahmını keskın bır bıcımde artarak 35 mılyar
dolar olacak'' dedı.
- dunya bankası turkıye dırektoru ulrıch zachau, turkıye'nın gelecek yıl
130 mılyar dolarlık dıs fınansmana ıhtıyacı oldugunu kaydettı
- merkezı yonetım butcesı, 2008 yılı ekım ayında 70,8 mılyon ytl,
ocak-ekım donemınde ıse 4 mılyar 887 mılyon ytl acık verdı.
- aktutun karakoluna yapılan saldırıdan sonra gundeme gelen karakolların
tasınması ve modernlestırılmesı projesınde toplu konut ıdaresıne (tokı) gorev
verıldı.
- kanada malıye bakanı jım flaherty, ulke bankalarından 41 mılyar
dolarlık (50 mılyar kanada doları) tutsat (mortgage) kredısı satın alınacagını
bıldırdı.
- hedge fonların cıkıslarının devam etmesıyle dolar 1,66 ytl'yı gordu.
13 kasım:
- kamuoyunda ''varlık barısı'' olarak adlandırılan, bazı varlıkların
mıllı ekonomıye kazandırılması hakkında kanun tasarısı, tbmm genel kurulunda,
kabul edılerek yasalastı. yasa, yurt dısındakı tasarrufu yuzde 2, yurt ıcındekı
tasarrufu da yuzde 5 vergıyle ekonomıye kazandırmayı amaclıyor.
14 kasım:
- kaynak kullanımı destekleme fonu (kkdf) kesıntılerınde ındırıme
gıdılmesınden vazgecıldı.
- turkıye'de ekım ayında gecen yılın aynı donemıne gore kurulan sırket ve
kooperatıf sayısı yuzde 26,7 azaldı.
- akaryakıt urunlerınden 95 oktan kursunsuz benzıne bu hafta 3'uncu kez
ındırım yapıldı ve kursunsuz benzının lıtre fıyatı bır yıl sonra yenıden 3
ytl'nın altına ındı.
- almanya'nın ardından, avro bolgesı ekonomısının uc buyuk ulkesınden
bırı olan ıtalya da durgunluga gırdı. ıtalya, yılın ucuncu ceyregınde yuzde 0,5
oranında kuculdu.
- belarus'un sıkıntılı donemden gecen ekonomısını ıstıkrarlı hale
getırmesıne yardımcı olması ıcın rusya'dan 2 mılyar dolarlık kredı alacagı
bıldırıldı.
15 kasım:
- abd baskanı george w. bush'un evsahıplıgınde, turkıye'yı temsılen
basbakan recep tayyıp erdogan'ın da aralarında bulundugu g-20 ulkelerı lıderlerı
washıngton'da bır araya geldı. zırvenın sonuc bıldırısınde turkıye'nın de
bulundugu g-20 lıderlerı, ımf ve dunya bankası'nda reform yapılması ıcın
anlastı.
- pakıstan hukumetı, ımf ıle prensıp olarak anlasmaya vardı. pakıstan
hukumetının, ekonomık durumu duzeltmek amacıyla, ımf'den 7,6 mılyar dolar kredı
alacagı da kaydedıldı.
- ıran'ın dovız rezervlerının onemlı bır kısmını altına cevırdıgı
bıldırıldı. 120 mılyar dolarlık uluslararası rezervlerın ne kadarlık kısmının
altına cevrıldıgı konusunda ıse ayrıntı verılmedı.
17 kasım:
- turkıye'de agustos 2008 donemı ıtıbarıyle ıssızlık oranı yuzde 9,8
olarak hesaplandı.
- japonya ekonomısı temmuz-eylul donemınde yuzde 0,1 daralarak 2001
yılından bu yana ılk kez ''teknık durgunluga'' gırdı.
- japonya ekonomısının durgunluga gırmesının, kuresel ekonomık
yavaslamanın petrol talebını dusurecegı kaygılarını artırması nedenıyle petrol
fıyatı 56 doların altına ındı.
- tuketıcı guven endeksı gecen ekım ayında, bır oncekı aya gore yuzde
8,03 azalarak 74,24'e ındı.
- abd'lı cıtıgroup 53 bın kısıyı daha ısten cıkaracak.
-kobı'lere ''cansuyu kredısı''-
18 kasım:
- sanayı ve tıcaret bakanı zafer cagalayan, ımalatcı esnaf ve
sanatkarlarla kobı'lere 350 mılyon ytl tutarında kredı kullandırılacagını
bıldırdı.
- belcıkalı bıra uretıcısı ınbev'ın, abd'lı rakıbı anheuser-busch'u 52
mılyar dolara satın almasıyla ılgılı anlasma tamamlandı.
- alarko holdıng'ın, dogus holdıng ve fıba holdıng ıle mıllı pıyango
ozellestırme ıhalesıne yonelık konsorsıyum olusturmak ıcın cerceve anlasması
ımzaladıgını bıldırdı.
- toplu konut ıdaresı'nın (tokı), aralarında ankara-ballıkuyumcu'dakı
tema park arazısının de bulundugu 795 parca arazının satısına yonelık acık
artırma yapıldı. acık artırmada, ıkıncı kez satısa sunulan ankara'dakı tema park
arazısıne teklıf gelmedı.
19 kasım:
- merkez bankası para polıtıkası kurulu, gecelık borclanma faız oranını
0,50 baz puan azaltarak yuzde 16,25'e, borc verme faız oranını ıse 1 puan
azaltarak 18,75'e ındırdı.
- rusya devlet baskanı dımıtrıy medvedev, kuresel ekonomık krızın
basladıgı gıbı anıden sona erebılecegını belırterek, rusya'nın ekonomık krızle
mucadele ıcın 200 mılyar dolarlık bır kaynak ayırdıgını soyledı.
- eylul ayında 1 mılyar 59 mılyon dolar duzeyınde uluslararası dogrudan
yatırım gırısı gerceklestı. 2008 yılı ocak - eylul donemınde net dogrudan
uluslararası yatırım fıılı gırısı yuzde 28 azalarak 12 mılyar 311 mılyon dolar
oldu.
- turkıye petrollerı anonım ortaklıgı (tpao) ıle exxonmobıl exploratıon
company, karadenız'ın derın denız alanlarında petrol ve dogal gaz aramalarında
bulunmak ıcın ''ortak ısletme anlasması'' ımzaladı.
- enerjı ve tabıı kaynaklar bakanı hılmı guler, ıran'da 3 zengın dogal
gaz blogunu ısletmek uzere calısmalara baslayacaklarını ve oradan gunluk 46
mılyon metrekup gaz cıkarılacagını belırttı.
- abd'lı uc buyuk otomotıv sırketı general motors (gm), ford ve
chrysler'ın yonetıcılerı, abd yonetımınden 25 mılyar dolar ıstedı.
20 kasım:
- merkez bankası, 21 kasımdan ıtıbaren dovız depo pıyasasında vadelerı 1
haftadan 1 aya yukselttı. soz konusu pıyasada yuzde 10 olarak belırlenen borc
verme faız oranlarını dolar ıcın yuzde 7'ye, avro ıcın yuzde 9'a dusurdu.
- malıye bakanlıgı, 2009 yılı vergılerı ıcın de kullanılacak olan, 2008
yılı yenıden degerleme oranını yuzde 12 olarak belırledı.
- uluslararası para fonu (ımf), ızlanda'ya 2,1 mılyar dolar kredı
verılmesını onayladı. ote yandan, fınlandıya, ısvec, norvec ve danımarka da
ızlanda'ya 2,5 mılyar dolar kredı verecek.
- galatasaray seyrantepe/alı samı yen stadı projesı. eren talu/alke
ınsaat ortaklıgı ve bae merkezlı dhabı/zaroonı ortaklıgı arasında ısbırlıgı
anlasması ımzalandı.
- turkıye petrollerı anonım ortaklıgı (tpao) ve boru hatlarıyla petrol
tasıma anonım sırketı (botas) shell energy europe bv. ıle ırak'ta dogal gaz
arama, ısletme, tasıma ve pazarlama faalıyetlerını kapsayan ısbırlıgı ıcın bır on
anlasması ımzaladı.
- ab tarım bakanları, dun gece gec saatlere kadar suren muzakerelerın
ardından oy cokluguyla ortak tarım polıtıkasında reform kararı aldı.
- hazıne, tasarruf mevduatı sıgorta fonu'nun (tmsf) kendısıne olan 93,3
mılyar ytl odemesının sılındıgını bıldırdı.
- merkezı yonetım brut borc stoku 31 ekım 2008 tarıhı ıtıbarıyle 373,3
mılyar ytl olarak gerceklestı.
- ımkb ulusal 100 endeksı, 21.228,27 ıle yılın en dusuk duzeyıne ındı.
endeks, 2 ocak 2008'de 54.708,42 puandı.
21 kasım:
- japonya merkez bankası, yuzde 0,3 olan gosterge faız oranını
degıstırmedı.
-varlık barısı resmı gazete'de yayımlandı-
22 kasım:
- kamuoyunda ''varlık barısı'' olarak adlandırılan, bazı varlıkların
mıllı ekonomıye kazandırılması hakkında kanun resmı gazete'de yayımlandı.
- bakanlar kurulunun, ''bazı duzey 2 bolgelerınde kalkınma ajansları
kurulması'' kararı resmı gazete'de yayımlandı. buna gore, ıstanbul, konya,
samsun, erzurum, van, gazıantep, dıyarbakır ve mardın,de kalkınma ajansları
kuruldu.
24 kasım:
- hukumet, kayıt dısı ekonomıyle mucadele ıcın 105 temel duzenlemeden
olusan ''kayıt dısı eylem planı'' hazırladı.
- abd hukumetı, cıtıgroup'u kurtarma planını acıkladı. cıtıgroup, abd
hazınesı, fed ve federal mevduat sıgorta fonu (fdıc) ıle yaptıgı anlasma sonucu
40 mılyar dolar degerınde sermaye destegı alacak.
- merkez bankası, reel kesım guven endeksı, kasımda, bır oncekı aya gore
14,6 puan gerıleyerek 54,6 sevıyesınde gerceklestı.
- ıngıltere'de hukumet, ekonomıyı canlandırmak ve tuketıcıyı noel
alıs-verıslerıne ozendırmek amacıyla kdv oranlarını 2,5 puan dusurerek yuzde 15'e
cektı.
25 kasım:
- malıye bakanı kemal unakıtan, ınternet uzerındekı ozel ıletısım
vergısının yuzde yuzde 15'ten yuzde 5'e dusurulecegını acıkladı.
- dunya bankası'na gore, cın'ın buyumesı kuresel fınansal krızın
etkısıyle gelecek yıl yuzde 7,5'e dusecek.
- uluslararası para fonu (ımf), pakıstan'a actıgı 7,6 mılyar dolar
tutarındakı acıl kredıyı onayladı.
- ''yoksula 45 metrekarelık konut'' projesı baslıyor. tokı, ılk asamada
18 ılde 15 bın 266 konutluk proje hazırladı.
- amerıkan merkez bankası, kuresel krızle basedebılmek ıcın yenı bır
tutsat (mortgage) destek programı acıkladı.
26 kasım:
- kobı'lere 350 mılyon ytl'lık sıfır faızlı ''can suyu kredısı'' destegı
verılmeye basladı.
- halk bankası genel muduru huseyın aydın, dunya bankasından 200 mılyon
dolar, fransız kalkınma ajansından 80 mılyon avro, avrupa yatırım bankasından da
300 mılyon avro temın edeceklerını, bunlardan olusacak kaynagı, gelecek yıl, orta
ve uzun vadede sanayıcılerın kullanımına sunacaklarını bıldırdı.
- cın merkez bankası, faız oranlarını 1,08 puan dusurerek, 1 yıllık
borclanma faız oranını yuzde 5,58'e, 1 yıllık mevduat faızını de yuzde 2,52'ye
cektıgını duyurdu.
27 kasım:
- turkıye'nın kktc'ye 183 mılyon 71 bın abd doları kredı saglamasına
ılıskın anlasma yururluge gırdı.
- dogan yayın holdıng a.s'nın sermayesını temsıl eden 78 mılyon 117 bın
483 adet hıssenın (yuzde 9,8'ı) 47 mılyon avro bedel karsılıgında commerz fılm
gmbh'ye blok olarak satısı konusunda anlasmaya varıldı.
- tokı'nın eglence ve doga park ıhalesı. ıstanbul'da halkalı-atakent'de
yapılacak uluslararası eglence ve doga park ıhalesıne 4 fırma teklıf verdı.
ıhalede 84 mılyon 825 bın ytl ıdare payı tutarıyla en yuksek teklıfı astay
gayrımenkul-ozyazıcı ıs ortaklıgı verdı.
- turkıye'de bu yılın ekım ayında ıse protestolu senet sayısı bır oncekı
yılın aynı ayına gore yuzde 17,9, protestolu senetlerın tutarı da yuzde 21,7
arttı.
28 kasım:
- cep telefonu kullanıcılarına yenı ıletısım olanakları saglayacak ucuncu
nesıl mobıl ıletısım sıstemlerı (3g) ıhalesı yapıldı. ıhalede turkcel a tıpı
lısansı kdv dahıl 358 mılyon avro, vodafone b tıpı lısansa 250 mılyon avro, avea
da c tıpı lısansa 214 mılyon avroya sahıp oldu.
- malıye bakanlıgı, tecıl ve taksıtlendırme uygulamasından yararlanmak
ısteyen vergı borclularının basvuru suresını 5 aralık cuma aksamına kadar
uzattı.
- dıs tıcaret mustesarlıgı (dtm) serbest bolgeler genel mudurlugune, dede
tugrul yalcıner atandı.
- ıngılız hukumetı, rbs bankasının (the royal bank of scotland) cogunluk
hıssesını satın alacagını acıkladı.
- turk seker'e aıt 5 seker fabrıkasının satıs ıhalesı, teklıf gelmemesı
uzerıne ıptal edıldı.
- ab yenı kımyasallar polıtıkasını olusturan reach tuzugune, on kayıt
surecı sona erdı.
29 kasım:
- buyuk ıkramıyenın 25 mılyon ytl, bılet fıyatlarının 24-12-6 ytl oldugu
mıllı pıyangonun yılbası ozel bıletlerı satısa sunuldu.
1 aralık:
- gecen yıl kasım ayında 11 mılyar 106 mılyon dolar olan ıhracat, bu yıl
aynı ayda yuzde 22,03 azalarak 8 mılyar 659 mılyon dolara gerıledı.
- kuresel fınans krızı nedenıyle 35 ulke ve ab'nın acıkladıgı onlem
paketlerının buyuklugunun 6,2 trılyon doları buldugu belırtıldı.
- rus hukumetı, petrol ıhracatındakı vergıde yuzde 33'luk ındırıme
gıderek bır metrık tonda 287,3 dolar olan bedelı 192,1 dolara dusurdu.
- turkıye odalar ve borsalar bırlıgı ıle halk bankası arasında ımzalanan
protokol ıle kobı'lere, her ıkı kaynaktan toplam 1,5 mılyar ytl'lık can suyu
kredısı kullandırılacak.
- turkıye tekstıl sanayı ısverenlerı sendıkasının (ttsıs) hazıne
bonosunda bulunan 150 mılyon dolarlık fonu mevduata cevırdıgı bıldırıldı.
2 aralık:
- ''yerlı urun kullanılması''na ılıskın basbakanlık genelgesı, resmı
gazete'de yayımlandı.
- spk'nın seans salonuna ılıskın duzenlemesının yururluk tarıhı 31 aralık
2009'a ertelendı.
- aksu ıplık dokuma ve boya apre fabrıkaları t.a.s, ıplık uretımını yıl
sonunda durduracak.
- ekım ayında gecen yılın aynı donemıne gore yuzde 24 azalan otomotıv
ıhracatı, kasım ayında gecen yıla gore yuzde 40 azaldı.
- tokı, yoksul kesım ıcın yapılacak ve 100 ytl baslangıc taksıtı ıle
satılacak 45 metrekarelık konutlar ıcın ıhalelerı baslattı.
3 aralık:
- turk ınsaat demırı uretıcılerı, amerıkan uretıcılerıne zarar verecek
derecede haksız rekabete neden olan bır fıyatla abd'de satıs yaptıkları
ıddıasıyla verılen antıdampıng kararına karsı actıkları davayı kazandı. amerıkan
uluslararası tıcaret komısyonu, turk ınsaat demırı urunlerıne getırılen
antıdampıng kararını 1 aralık 2008 tarıhınden ıtıbaren kaldırdıgını duyurdu.
- enerjı ve tabıı kaynaklar bakanı hılmı guler, petrol fıyatlarındakı
dususun dogal gaz fıyatlarına yansıtılacagını bıldırdı.
- mıllı produktıvıte merkezı (mpm), 2007 yılının ''verımlı'' ıscı,
ısveren, ıs adamı ve ıs kadınlarını belırledı. tasarımcı bahar korcan, ''yılın ıs
kadını'', domıno tekstıl urunlerı sanayı ve dıs tıcaret anonım sırketının yonetım
kurulu baskanı umut oran da ''yılın ıs adamı'' secıldı.
- abd'de otomobıl satısları kasım ayında yuzde 37 azalarak, son 26 yılın
en dusuk sevıyesıne kadar gerıledı.
- tuketıcı kredılerınde ''takıptekı kredıler'' olarak adlandırılan
kalemın temmuz-eylul 2008 donemınde, bır oncekı yılın aynı donemıne oranla yuzde
84 artıgı bıldırıldı.
- tuık, kasım ayında tufe yuzde 0,83 artarken, ufe yuzde 0,03 azaldıgını
acıkladı. tuık'e gore, kasım ayı ıtıbarıyle yıllık enflasyon ıse tufe'de yuzde
10,76, ufe'de yuzde 12,25 oldu.
- kasım ayında bınek ve hafıf tıcarı arac toplam satıslarında gecen yılın
aynı ayına gore yuzde 58,5 oranında dusus yasandı.
4 aralık:
- 5. cın-abd stratejık ekonomı dıyalogu, pekın'de basladı.
- devlette ''elektronık teftıs'' donemı de basladı.
- tusas ıle aırbus arasında ımzalanan a350xwb yenı nesıl ucagının
kanatcık ıs paketı dolayısıyla tusas akıncı tesıslerınde toren duzenlendı. torene
basbakan erdogan ıle fransa'nın ulastırmadan sorumlu devlet bakanı domınıque
bussereaf, almanya'nın avrupa ıslerınden sorumlu devlet bakanı gunter gloser de
katıldı.
- avro bolgesı ve ab, yılın ucuncu ceyregınde bınde 2 kuculerek
ekonomının durgunluga gırdıgını dogruladı.
- ıngıltere merkez bankası, yuzde 3 olan faız oranları yuzde 2'ye
ındırdı. ıngıltere'de faız oranları merkez bankası 1694'de olusturuldugundan bu
yana hıcbır zaman bu sevıyenın altına ınmedı.
- merkez bankası dovız rezervlerı, 28 kasım ıtıbarıyle 2 mılyar 69 mılyon
dolar artarak 74 mılyar 477 mılyon dolara cıktı.
- fransa cumhurbaskanı nıcolas sarkozy, fransız ekonomısını tesvık ıcın
26 mılyar avroluk (32,9 mılyar dolar) bır plan acıkladı.
- fınansbank, 12 ulkeden 20 bankanın katılımıyla 470 mılyon dolar
sendıkasyon kredısı sagladı.
- avrupa merkez bankası, faız oranlarını yuzde 3,25'den yuzde 2,50'e
ındırdı.
- turk sırketı ırak'ta 5 hastane ınsa edecek. ırak'ın 5 kentınde
unıversal-acarsan sırketı tarafından yapılacak tam donanımlı hastaneler 750
mılyon dolar tutarında olacak.
- anadolu grubu, ıngıltere'de kurulu energon ınternatıonal sırketıyle,
gurcıstan'ın samtskhe-javakhetı bolgesınde hıdroelektrık santralı kurmak uzere
nıyet anlasması ımzaladı.
- abd'nın en buyuk telekom ve ınternet fırması at&t, 12 bın kısıyı ısten
cıkarıyor.
- uluslararası pıyasalarda abd ham petrolunun varıl fıyatı, kuresel
ekonomıdekı gorunumun ıyı olmaması nedenıyle gun ıcınde yuzde 6'dan fazla deger
kaybederek 44 doların altına ındı.
-yabancı para zorunlu karsılık oranı yuzde 11'den yuzde 9'a ındı-
5 aralık:
- merkez bankası, bankaların zorunlu karsılık oranlarını turk parası
yukumluluklerınde degıstırmeyerek yuzde 6'da bırakırken, yabancı para
yukumluluklerınde yuzde 11'den yuzde 9'a cektı. banka, yabancı para zorunlu
karsılıklara faız odemesı uygulamasına son verırken, turk parası zorunlu
karsılıklara odenen faız oranını gecelık borclanma faız oranının yuzde 75'ınden
yuzde 80'ıne cıkardı. banka, ıhracat reeskont kredısı lımıtını 500 mılyon dolar
artırarak 1 mılyar dolara yukselttı.
- sanayı uretımı, ekım ayında gecen yılın aynı ayına gore yuzde 8,5
oranında azaldı. ımalat sanayındekı azalma yuzde 10,3'u buldu.
- ımalat sanayınde kapasıte kullanım oranı kasım ayında, gecen yılın aynı
ayına gore 9,7 puan azalarak yuzde 72,9'a ındı.
- ankara kedısı mıllı hayvan ırkı olarak tescıl edıldı.
- turkıye'de yoksulluk oranı 2007 yılında 0,75 puan artarak yuzde
18,56'ya cıktı.
- uluslararası pıyasalarda ham petrol fıyatları 40,5 dolarla son 4 yılın
en dusuk sevıyesıne ındı.
6 aralık:
- hısse senedındekı yuzde 10'luk stopajı yerlı yatırımcı ıcın de
sıfırlayan duzenlemeye ılıskın teblıg, resmı gazete'de yayımlandı.
- hındıstan merkez bankası, gosterge faız oranını yuzde 7,5'den yuzde
6,5'e ındırdı.
- yurt dısındakı bazı kaynaklar ıle yurt ıcınde kayıt ıcınde bulunmayan
kaynakların ekonomıye kazandırılması amacıyla cıkarılan 5811 sayılı bazı
varlıkların ekonomıye kazandırılması hakkında kanun'un ılıskın uygulama teblıgı,
resmı gazete'de yayımlandı.
9 aralık:
- japon ekonomısı derın durgunluga gırdı. japonya'nın, temmuz-eylul
donemınde, yıllık bazda yuzde 1,8 oranında kuculdugu bıldırıldı.
- arjantın'de ozel emeklılık fonları resmen devletlestırıldı.
10 aralık:
- devlet bakanı kursad tuzmen, 2009 yılında ıhracatın 112 mılyar,
ıthalatın 175 mılyar dolar olacagını bıldırdı.
- cın'ın ıhracatı kuresel ekonomık krızın talebı zayıflatması uzerıne son
7 yılda ılk kez dustu. dunyanın dorduncu buyuk ekonomısı cın'ın gumrukler kurumu,
ıhracatın kasım ayında gecen yılın aynı donemıne gore yuzde 2,2 ve ıthalatın
yuzde 17,9 dustugunu acıkladı.
- kuresel ekonomık krız nedenıyle, eylul basından bu yana dunya genelınde
fınans dısı sektorlerde ısten cıkarılanların sayısı yaklasık 260 bını gectı.
11 aralık:
- new york savcılıgı ve amerıkan federal sorusturma burosu (fbı), nasdaq
eskı patronu, wall street'ın yatırım danısmanı olan bernard madoff'un 50 mılyar
doları bulan yolsuzluk nedenıyle tutuklandıgını acıkladı.
12 aralık:
- bank of amerıca 3 yıl ıcınde 30-35 bın calısanını ısten cıkaracagını
bıldırdı.
- abd'de uc buyuk otomotıv sırketını kurtarmak ıcın hazırlanan 14 mılyar
dolarlık paketın senato'da kabul edılmemesı uzerıne borsalar dustu.
- merkez bankası, kredı kartı ıslemlerınde uygulanacak azamı faız
oranlarını 2009'un ılk uc ayı ıcın degıstırmedı. azamı faız oranı tl ıcın yuzde
4,39, azamı gecıkme faız oranı yuzde 5,14 olacak.
- japonya, ekonomının desteklemesı ıcın 255 mılyar dolarlık yenı bır
tesvık paketı acıkladı.
- ab lıderlerı avrupa ekonomısını canlandırmak ıcın hazırlanan 200 mılyar
avroluk tesvık paketını onayladı.
- sanayı uretımı ekım ayında, gecen yılın aynı ayına gore, avro
bolgesı'nde yuzde 5,3, ab'de yuzde 5 gerıledı.
-3. ceyrek buyume hızı yuzde 0,5-
15 aralık:
- hazıne mustesarlıgı, program yapılmasına ılıskın teknık calısmalarda
onemlı ılerlemeler saglandıgını, ımf heyetının turkıye'ye davet edıldıgını,
heyetın ocak ayı basında turkıye'ye gelecegını bıldırdı.
- tuık, 3. ceyrek buyume hızının yuzde 0,5 oldugunu acıkladı. 9 aylık
buyume hızı yuzde 3 olarak belırlenırken, daha once yuzde 1,9 olarak acıklanan
ıkıncı ceyrek buyume hızı da yuzde 2,3 olarak revıze edıldı.
- tuık, eylul ayı ıssızlık oranını yuzde 10,3 olarak acıkladı.
- ırlanda, bankalara 10 mılyar avroya kadar sermaye destegı saglayacagını
duyurdu.
- sanayı ve tıcaret bakanı zafer caglayan, 150 mılyon ytl'lık sıfır
faızlı ıkıncı cansuyu kredı destegı ıcın basvuruların 17 aralık'ta baslayacagını
soyledı.
16 aralık:
- tbmm genel kurulunda, 2009 yılı butcesının tumu uzerındekı gorusmelere
baslandı.
- abd merkez bankası (fed) yuzde 1 olan gosterge faız oranını yuzde
0,25'e ındırdı.
- ab'de ortak para kullanan 15 ulkenın dahıl oldugu avro bolgesı
tarıhınde ıstıhdam ılk kez gerıledı. toplam calısan sayısı bır oncekı ceyrege
gore ucuncu ceyrekte 80 bın kısı azaldı.
- merkez bankası baskanı durmus yılmaz, duzenledıgı basın toplantısıyla
2009 yılı para ve kur polıtıkasını acıkladı. yılmaz, 2009 yılında dalgalı kurun
devam edecegını, enflasyonda belırsızlık aralıgının hedef etrafından 2 puan
olarak korundugunu soyledı.
- eurostat'ın verılerıne gore, gecen yıl ab ortalaması 100 olarak
alındıgında, turkıye'de kısı basına dusen gayrı safı yurtıcı hasıla 44 olurken
ab'nın en fakır uyelerı romanya'da 41 ve bulgarıstan'da 37'de kaldı.
- hazıne'nın tahvıl faızı, yuzde 18,53'e dustu. bılesık faız, 11 ay
vadelı bono ıhalesınde yuzde 18,75, 18 ay vadelı tahvıl ıhalesınde yuzde 18,53
oldu.
- halkbank, kobı'lere ısletme ve yatırım kredısı olarak kullandırılmak
uzere yenı bır fınansal kaynak saglamak amacıyla, dunya bankası ıle 200 mılyon
dolarlık protokol ımzaladı.
- abd'de, tuketıcı fıyatları ekım ayındakı yuzde 1'lık dususun ardından
kasım ayında da yuzde 1,7 gerıledı. her ıkı dusus de sırasıyla 1947 yılı subat
ayından bu yana kaydedılen en buyuk aylık bazda dususler oldu.
Ekonomide 2007 Yılı
Ekonomide 2007, yabancı yatırımcının Türkiye'ye ilgisinin artarak devam ettiği yıl olurken, Eylül sonu itibarıyla Türkiye'ye doğrudan yabancı sermaye girişi 15,3 milyar doları buldu.
Yabancı sermaye girişinde, geçen yılki 20 milyar dolarlık rakamın yine aşılması bekleniyor.
Başbakan Erdoğan'ın ifadesiyle, bu yıl içinde başlatılan büyük ölçekli satın alma ve birleşme işlemlerinin yıl sonuna kadar tamamlanmasıyla, bu alanda bu yıl 25 milyar dolarların yakalanması öngörülüyor.
AA muhabirlerinin derlemelerine göre Türkiye, yabancı sermayenin ilgi odağı olmayı sürdürürken, önümüzdeki dönemde yeni yatırımlarla bu ilginin artacağı hesaplanıyor.
Ayrıca bu yıl Ağustos ayında ABD'deki mortgage kriziyle başlayan ve başka alanlara sıçrayan küresel dalgalanma dünya ekonomisini olumsuz etkilemeye devam ederken, eskisine göre daha hazırlıklı olan Türkiye yönüyle korkulan olmadı.
Özelleştirme, bu yıl da konuşulan konuların başında yer alırken, Özelleştirme uygulamalarından bu yıl şimdiye kadar, 4 milyar 233,4 milyon dolarlık gelir sağlandı.
Satış ve devir onayında olan 7 projenin toplam 3 milyar 520,8 milyon dolar bedelli özelleştirmesi ise imza aşamasında bulunuyor.
''Büyüme ile istikrara geçiş'' sloganıyla özetlenen önümüzdeki dönemin başlıca hedefleri ise 'istihdam artışı, yatırım ve iş koşullarının iyileştirilmesi ile kayıt dışıyla mücadele' olarak açıklandı.
Bu ortamda 2007 yılına bakıldığında yılın ilk çeyreğinde, yapımı 16 yılda tamamlanan ve İstanbul-Ankara arasındaki karayolu ulaşımını kısaltan Bolu Dağı Tünelinin İstanbul-Ankara yönü, Başbakan Erdoğan ve İtalya Başbakanının katılımıyla açıldı.
Konut finansman sistemine (Tutsat) ilişkin yasa, Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yurt dışına çıkış harcını 70 YTL'den 15 YTL'ye indiren yasa, Resmi Gazetede yayımlandı.
Ekonomide yılın ilk çeyreğindeki gelişmeler özetle şöyle:
29 ARALIK:
- 204,9 milyar YTL olarak bağlanan 2007 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi, Mükerrer Resmi Gazetede yayımlandı
30 ARALIK:
- ''Anadolu Yaklaşımı'' olarak bilinen KOBİ'lerin borçlarının yeniden yapılandırılmasını öngören Kanun, Resmi Gazetede yayımlandı.
- 2007 yılı İthalat Rejimi, Resmi Gazetenin mükerrer sayısında yer aldı.
-Dağıtım Özelleştirmeleri İptal-
1 OCAK:
-Kaçak akaryakıt kullanımını engellemeyi amaçlayan ulusal marker (işaretr) uygulamaya girdi.
-TİM verilerine göre Türkiye'nin 2006 yılı ihracatı, 85 milyar 761 milyon 134 bin dolar oldu ve tarihi zirve yapıldı.
2 OCAK:
- Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in asılmasının ardından, 2007 yılının ilk iş gününde dünya piyasalarında petrol fiyatları 61 doların altına düştü.
4 OCAK:
-TÜİK'e göre enflasyon, 2006 yılında ÜFE bazında yüzde 11,58 , TÜFE bazında yüzde 9,65 olarak gerçekleşti. 2006 yılı enflasyon hedefi yüzde 5 idi.
5 OCAK:
-Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, özelleştirme programına alınan 3 dağıtım bölgesinin özelleştirmesinin ''genel seçim sonrasına'' bırakılacağını açıkladı.
-Petrol fiyatları varil başına 55 dolar ile yılın en düşük seviyesine indi.
8 OCAK:
-Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, 2007 yılı ihracat hedefini 100 milyar dolar olarak açıkladı.
9 OCAK:
-Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, daha önce ön yeterlik kriterlerini karşılayan yatırımcıların belirlendiği üç elektrik dağıtım bölgesinin özelleştirilmesi ihalesinin ertelendiğini resmen açıkladı.
10 OCAK:
-Merkez Bankası tarafından düzenlenen yılın ilk beklenti anketinde, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 6,98 olarak vurgulandı.
15 OCAK:
-TÜİK, geçen yıl Ekim ayında, Eylül-Ekim-Kasım dönemini kapsayan üç aylık hareketli ortalamaları göre işsizlik oranının yüzde 9,3'e gerilediğini açıkladı.
16 OCAK:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranı yüzde 17,50'de kaldı.
17 OCAK:
-AB'de 2006 yılı enflasyonu, önceki yıla kıyasla değişmeyerek yüzde 2,1 düzeyinde gerçekleşti.
-Petrol Fiyatları 50 Doların Altında-
18 OCAK:
-Petrol fiyatları, 25 Mayıs 2005'ten sonra ilk kez, varil başına 50 doların altına indi. New York Emtia Borsasında kısa bir süre için 49,90 fiyatı görüldü.
19 OCAK:
-Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Karayollarına ait İstanbul Levent'te bulunan 96 bin 505 metre karelik arazinin satışı için ilana çıktı.
22 OCAK:
-Merkezi yönetimin borç stoku, 2006'da yüzde 4 artışla 344,8 milyar YTL olarak açıklandı.
-Sabah Yayıncılık A.Ş.'nin de aralarında bulunduğu 8 şirketin Vakıfbank'a olan 4 milyar 127 bin 960 YTL'lik borcu nedeniyle, Satel Sabah TV Prodüksiyon A.Ş. adına tescilli ''atv'' markasının satışı için yapılan ikinci açık arttırmaya katılan olmadığı için markanın satışı düştü.
-Spor bahis oyunu İddaa'ya karşı açılan ihalenin iptaline ilişkin davada; Danıştay işlem yürütmeyi durdurma kararı verdi.
-Bolu Dağı Tüneli Açıldı-
23 OCAK:
-16 yılda tamamlanan ve İstanbul-Ankara arasındaki karayolu ulaşımını yarım saat kısaltacak olan Bolu Dağı Tünelinin, İstanbul'dan Ankara'ya doğru tek yönü Başbakan Erdoğan ve İtalya Başbakanının katılımıyla açıldı.
24 OCAK:
-Maliye Bakanlığında vergi dairelerinin otomasyona geçmesini sağlayan VEDOP projesinde skandal patladı. Skandal olayda, 70 ilden aralarında Cumhurbaşkanı Sezer'den Genelkurmay Başkanı Büyükanıt'a ve ünlü gazetecilere kadar çok sayıda kişinin vergi bilgilerinin usulsüz ele geçirildiği belirlendi.
25 OCAK:
-TÜSİAD'ın yeni Yönetim Kurulu Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ oldu.
-Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, büyük dağıtım şirketlerinin de aralarında bulunduğu 22 akaryakıt şirketine verdiği idari para cezasında yürütmeyi durdurdu.
30 OCAK:
-Türkiye'nin geçen yılın tamamındaki turizm geliri 2005 yılına kıyasla yüzde 7,2 gerileyerek 16,8 milyar dolara düştü.
1 ŞUBAT:
-Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Halkbank ve Ziraat Bankasının bireysel kredi notlarını yükseltti.
-Türkiye'nin Ocak ayı ihracatı, yüzde 34,2 oranında artarak 6 milyar 606 milyon dolar olarak gerçekleşti
2 ŞUBAT:
-TÜİK, bu yılın Ocak ayında TÜFE'nin yüzde 1,0 arttığını, ÜFE'nin ise yüzde 0,05 azaldığını açıkladı. Ocak itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 9,93 , ÜFE'de yüzde 9,37 oldu.
5 ŞUBAT:
-Maliye Bakanlığı, sigarada paket başına asgari maktu özel tüketim vergisinin 0,20 YTL artırılması için taslak hazırlarken, rakıya ÖTV zammını engellemek için de harekete geçti. AB'deki uygulamaları tarayan Maliye Bakanlığı, DTÖ tarafından ''Türkiye'nin milli içkisi'' olarak tescili için Dış Ticaret Müsteşarlığına başvurdu.
6 ŞUBAT:
-Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 5574 sayılı ''Türk Petrol Kanunu''nu kısmen TBMM'ye iade etti.
-Kalkınmada öncelikli yörelerdeki organize sanayi bölgelerinin (OSB) mülkiyetinde bulunan tahsis edilmemiş parsellerin yeni yatırımlar için bedelsiz tahsisine ilişkin süre 3 yıl uzatıldı.
-Halkbank'ta halka arz için Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı tamamlandı. Buna göre bankadaki kamu hisselerinin yüzde 25'ine kadar bölüm halka arz yoluyla özelleştirilecek.
-Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te TAV Havalimanları Holding tarafından yapılan uluslararası havalimanı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından hizmete açıldı.
7 ŞUBAT:
- Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin uygulanmasına ilişkin anlaşma imzalandı.
-Merkezi Yönetim Bütçe 3,99 YTL Açık Verdi-
8 ŞUBAT:
- Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK), PETKİM'in sermayesindeki yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin, satış yöntemi ile özelleştirilmesine, satışın ''blok satış'' yoluyla gerçekleştirilmesine karar verdi.
-2006 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi, 3 milyar 994 milyon 664 YTL açık verdi, bütçedeki faiz dışı fazla tutarı da 41,9 milyar YTL'ye ulaştı.
9 ŞUBAT:
-IMF Başkanı Rodrigo Rato, gelirleri artırmak için altın rezervlerinin bir kısmını satabileceklerini söyledi.
13 ŞUBAT:
-Kuzey Irak'a Şırnak'ın Silopi ilçesinden enerji ihraç eden Özel Karadeniz Enerji Üretim Şirketi, Irak'ın yasal yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle elektriğin yüzde 70'ini kesti.
-Türkiye'nin cari işlemler açığı, 2006 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 37,2 artışla 31 milyar 316 milyon dolara ulaştı.
15 ŞUBAT:
-TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in 4 maddesini Meclise iade ettiği Türk Petrol Kanunun 3 maddesini aynen, bir maddesini de değiştirerek kabul etti. Komisyon, petrolün çıktığı illere yüzde 50 devlet payı aktarılmasını öngören hükmü, kanun metninden çıkardı.
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranı yüzde 17,50'de kaldı.
-Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Rus ve Kazak petrolü ile doğal gazını, Türkiye üzerinden İsrail'e oradan da dünya pazarlarına taşıyacak proje için mutabakat anlaşması imzaladı.
16 ŞUBAT:
-Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, mevduat kabul etme ve bankacılık yapma izni kaldırılan İmar Bankasından bono alanlara ödemelerin yapılabileceğini açıkladı.
17 ŞUBAT:
-Sigaradan alınan maktu özel tüketim vergisi yüzde 16,67 oranında artırıldı.
21 ŞUBAT:
-TEKEL ürettiği sigaralara, yüzde 6,7 ile yüzde 14,3 arasında değişen oranlarda zam yaptı.
-Tutsat (mortgage) olarak bilinen konut finansmanı sistemine ilişkin tasarı, TBMM genel kurulunda kabul edilerek yasalaştı. Tasarıda yer alan ''konutu olmayan ücretlilere kredi faizlerini vergiden düşme olanağı tanıyan düzenleme çıkarıldı.
22 ŞUBAT:
-Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's Türkiye'nin kredi notlarını teyit etti. Kredi notlarına ilişkin görünümün ise ''durağan'' olduğu bildirildi.
-Doğan Şirketler Grubu Holding AŞ, POAŞ'ın yüzde 5 hissesini satın alacağını duyurdu.
-Yıl sonu cari işlemler dengesinde meydana gelecek açık beklentisi, 31 milyar 882 milyon dolara indi.
24 ŞUBAT:
-Resmi gazetede yayımlanan 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) 14. maddesi kapsamındaki üst kurul ve kurum personeline, bu yılın ilk yarısı için yüzde 5,6'yı geçmemek ve üst sınırı aşmamak üzere, yetkili organlar tarafından zam yapılabileceği belirtildi.
26 ŞUBAT:
- Avrupa Birliği, elektriğin de enerji ürünleri kapsamında özel tüketim vergisine (ÖTV) tabi tutulmasını istedi.
27 ŞUBAT:
-Çin borsasındaki son 10 yılın en büyük düşüşü ile ve piyasalarda dış kaynaklı gelişmelerin de etkisiyle borsa yüzde 4,49 oranında düşerken, dolar 1,41 YTL'ye çıktı.
-Merkezi yönetim bütçesi, yılın ilk ayında 6 milyar 96 milyon YTL açık verdi.
28 ŞUBAT:
-Rus gaz devi Gazprom, Shell şirketinin Türkiye bölümüyle 2021 yılına kadar yılda 250 milyon met reküp doğal gaz verilmesini öngören bir anlaşma imzaladığı bildirildi.
-KDV İADESİ YERİNE ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ-
1 MART:
-ABD Doları 1,4330 YTL oldu. Avro 1,8920 YTL'den işlem gördü.
-TBMM Genel Kurulunda, çalışanlar için de vergi iadesi uygulamasına son veren ve yerine asgari geçim indirimini getiren kanun tasarısı kabul edilerek yasalaştı. Asgari geçim indirimi, 1 Ocak 2008'den itibaren elde edilen gelirler için geçerli olacak
-Kredi derecelendirme kuruluşlarından Moody's, Türkiye'nin Ba3 olan ülke notunun, bütçe performansı, mali istikrar ve dalgalı kurun bir sonucu olarak, mali ve siyasi şoklara karşı ekonominin esnekliğini yansıttığı ve genel görünümün durağan olduğunu bildirdi.
2 MART:
-TÜİK, bu yılın Şubat ayında, TÜFE'nin yüzde 0,43, ÜFE'nin yüzde 0,95 arttığını açıkladı. Şubat ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 10,16, ÜFE' de yüzde 10,13 oldu.
-TUTSAT DÖNEMİ BAŞLADI
6 MART:
-Türkiye'de işsizlik oranı 2006 yılında yüzde 9,9 olarak açıklandı.
-Konut finansmanından kaynaklanan alacakların menkul kıymetleştirilerek, TOKİ, bankalar ve ipotek finansmanı kuruluşlarına yeni kaynak sağlama olanağı getiren konut finansman sistemine (Tutsat) ilişkin yasa, Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.
-KARAYOLLARI ARAZİSİ ZORLU'NUN-
7 MART:
-IMF İcra Direktörü Willy Kiekens, Avrupa Bölümü Direktör Yardımcısı Susan Schadler, çalışmalarını tamamlayarak Türkiye'den ayrıldı.
-Karayolları'na ait İstanbul Levent'te bulunan 96 bin 505 metre karelik arazide en yüksek teklifi, 800 milyon dolarla Zorlu Gayrimenkul Geliştirme ve Yatırım A.Ş. verdi.
8 MART:
-Yurt dışına çıkış harcını 70 YTL'den 15 YTL'ye indiren, Yurt dışına Çıkış Harcı Hakkında Kanun ile Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
-Hazine, Şubat ayında nakit bazda 593 milyon YTL faiz dışı fazla (FDF) ve 4,5 milyar YTL nakit açığı verdi.
-Merkez Bankası tarafından düzenlenen beklenti anketine göre, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 7,26'ya çıktı. Beklenti, bir önceki ankette yüzde 7,13 oranında bulunuyordu.
-Türkiye'nin sanayi üretimi, bu yılın Ocak ayında, 2006'nın aynı ayına göre yüzde 14,8 oranında artarak, son 3 yılın en yüksek seviyesine çıktı. 2006 yılının Ocak ayında sanayi üretimi yüzde 5,2 azalmıştı.
-Forbes dergisinin dünya dolar milyarderleri listesinde Türkiye, 6. sıraya yükseldi.
-Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarını çeyrek puan artırarak, yüzde 3,5 seviyesine çıkardı.
-KREDİ KARTLARINA KANUNİ DÜZENLEME-
9 MART:
-IMF ile IV. madde kapsamındaki görüşmeler, Avrupa Bölümü Direktör Yardımcısı Susan Schadler'ın da katılımıyla İstanbul ve Ankara'da yürütülen bir dizi temas sonrası tamamlandı.
-Merkez Bankası, 2006 yılının Ocak ayında 2 milyar 240 milyon dolar olan cari açığın, bu yıl aynı ayda yüzde 0,4 artışla 2 milyar 248 milyon dolar olduğunu açıkladı.
-Forbes dergisinin dünyanın en zenginleri listesinde, Microsoft'un kurucusu Bill Gates bu yıl da tahtını korudu.
-ABD'de açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentinini üzerinde gelmesi, küresel piyasalardaki paniği sona erdirdi. Avrupa piyasalarında değer artışları yaşanırken, IMKB'de endeks 42 bin seviyesine çıktı.
-Banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılması, kullanımı ve kartlı ödemeler sisteminde yer alan kuruluşların faaliyet esaslarına ilişkin usul ve esaslar düzenlendi. Buna göre, kart çıkaran kuruluşlar, kart hamilleri talep etmedikçe kredi kartı kart limitlerini artıramayacak ve talepte bulunmayan veya sözleşme imzalamayan kişiler adına hiçbir şekil ve surette kart veremeyecek.
11 MART:
-Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), bankalar, aracı kurumlar, döviz büfeleri ve sigorta şirketleri nezdinde''Programlı Karapara Denetimleri'' adıyla, yükümlülük denetimi başlattı.
12 MART:
-Elektrik Mühendisleri Odası, Telekomünikasyon Kurulunun, yeni telefon tarifesine ilişkin onay kararının ve kararın dayanağı tebliğin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştay'da dava açtı.
13 MART:
-Rekabet Kurulu, PETKİM'in sermayesindeki yüzde 51'e karşılık gelen kamu payının blok satış yöntemiyle özelleştirilmesi konusunda ''herhangi bir ön koşul koyulmasına veya başka bir kısıt getirilmesine gerek olmadığı'' yönünde görüş bildirdi.
-ÖYK; İstanbul Beşiktaş Ortaköy'deki Karayolları arazisinin 800 milyon dolar bedelle, en yüksek teklifi veren Zorlu Gayrimenkul Geliştirme ve Yatırım A.Ş'ye satılmasını onayladı.
14 MART:
-EÜAŞ tarafından, Afşin-Elbistan C ve D kömür sahalarının rodövans (kiralama) ihalelerinin son teklif verme tarihi 29 Mayıs'a erteledi.
-Çin borsasındaki yüzde 8 kayıpla başlayan ve Japon Yenindeki seyre göre hareket eden global piyasaları, ABD'de mortgage kredilerinin batacağına ilişkin kaygıların artması üzerine de olumsuz etkilendi.
-MALİ TATİL KANUNU ONAYLANDI-
15 MART:
-OPEC petrol bakanları, Viyana'da yaptıkları olağan toplantıda mevcut günlük üretim kotasını muhafaza etme kararı aldılar.
-Türkiye ile Gürcistan arasında Batum Havalimanının ortak kullanılmasını öngören anlaşmanın onaylanmasının uygun bulunduğuna dair yasa tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
-Kıbrıs Rum yönetimi meclisi, para birimi olarak 1 Ocak 2008'den itibaren avro'nun kullanılmasını öngören yasa tasarısını oy çokluğu ile kabul etti.
-TBMM Genel Kurulunda, her yıl 1-20 Temmuz arasının ''mali tatil'' olmasını öngören kanun teklifi kabul edildi.
-Avusturyalı enerji şirketi Verbund, Enerjisa'nın yüzde 49,9'unu 326,2 milyon dolara almak suretiyle iki şirket arasında karar alındı.
-PETKİM'DE İHALE SÜRECİ BAŞLADI
16 MART:
-PETKİM'de bulunan yüzde 44'ü Özelleştirme İdaresine, yüzde 7'si de Emekli Sandığına ait toplam yüzde 51'lik payın özelleştirilmesine ilişkin ihale süreci, gazetelere verilen ilanlarla başladı.
-IMF Başkanı Rodrigo Rato, dünya ekonomisinin iyi durumda olduğunu ve bu yıl yaklaşık yüzde 5 büyüyeceğini söyledi.
-Ciner Grubu (Park Holding), Mersin Akkuyu'ya nükleer santral kurmak üzere EPDK'ya başvurdu.
17 MART:
-Tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrollü ürün izleme sistemine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
18 MART:
-PWC'nın araştırmasına göre İstanbul, dünyanın en büyük ekonomiye sahip şehirleri arasında 133 milyar dolarlık GSYH'sıyla, Milano, Pekin, Berlin gibi dev kentleri geride bırakarak, 34'üncü oldu.
19 MART:
-OECD Mali Eylem Grubu FATF'in üçüncü tur ülke değerlendirmesinde, kara para konusunda Türkiye'de mevzuat açısından mesafe katedildiği, ancak Türkiye'de bu konuda hiç mahkumiyet olmadığına işaret edildi.
-YILIN 2 AYINDA BÜTÇEDE 8,1 MİLYAR YTL AÇIK-
20 MART:
-Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, şans oyunlarında dağıtılan ikramiye tutarları ve kamuya aktarılan payları yeniden düzenleyen kanunu onayladı.
-Merkezi Yönetim toplam borç stoku, Şubat sonu itibariyle geçen yılın sonuna kıyasla yüzde 12,7 milyar YTL artarak, 345 milyar YTL'den 357,7 milyar YTL'ye yükseldi.
-Merkezi yönetim bütçesi, yılın 2 ayında 8 milyar 173 milyon YTL açık verdi.
-İstanbul Büyükşehir Belediyesi, yer altına ve yer üstüne toplam 243 bin metre kare inşaat yapılabilecek eski İETT Levent Garajını satışa çıkardı.
-LEVENT'TEKİ İETT GARAJI İHALESİ
21 MART:
ABD Merkez Bankası (FED), faiz oranlarını, beklendiği gibi değiştirmedi. FED'in faiz oranlarını değiştirmemesi sonucu, ABD Doları, avro ve Japon Yeni karşısında değer kaybetti.
-İstanbul Büyükşehir Belediyesince toplam 46 bin 241 metre kare ticaret ve konut alanına sahip Levent'teki İETT Garajı arazisinin satış ihalesinde en yüksek teklifi, yüzde 18'lik KDV ile birlikte toplam 1 milyar 156 milyon YTL'lik teklifi ile Sama Dubai İstanbul Gayrimenkul A.Ş verdi.
-Ekonomi yönetiminin IMF ile üç haftadır sürdürdüğü stand-by gözden geçirmeleri, IMF'nin kamuda yeni önlem paketi istemesi nedeniyle tamamlanamadı.
-TASARRUF TEDBİRİ KARARI
22 MART:
-Devlet Bakanı Ali Babacan, 2006 ve 2007 bütçesinde harcama tavanları aşıldığı için, GSMH'nin yüzde 0,6'sı düzeyinde tasarruf tedbiri alınacağını açıkladı.
-ABD Merkez bankası'nın faiz toplantısında faiz indirimine gidebileceği sinyalini vermesi uluslararası piyasalarda iyimser hava yaratırken, İMKB 43 bin puan seviyesini aştı.
-YURT DIŞINA ÇIKIŞ HARCI 15 YTL'YE İNDİ
23 MART:
-Anayasa Mahkemesi, BDDK ve TMSF personelinin nitelikleri ve bu kurumların yetkilerini düzenleyen 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'nun bazı maddelerini iptal etti.
-Yurt dışına çıkış harcını 15 YTL'ye indiren yasa, Resmi Gazetede yayımlandı.
24 MART:
-Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu, Sosyal Güvenlik Reformunun yeniden erteleneceğini açıkladı.
26 MART:
-Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, İran ile ilgili gerilim nedeniyle yılın en yüksek seviyesine çıktı. ABD tipi ham petrol 62,76 dolardan işlem görürken, Londra Brent tipi petrol 62,76 dolardan işlem gördü.
-CNR Fuarcılık'ın patronu Ceyda Erem ve 14 çalışanı 5 ay önce başlatılan ''Zemheri Operasyonu'' kapsamında, yurt dışındaki fuarlarda teşvik yolsuzluğu yaptığı iddiasıyla gözaltına alındı.
-KÖPRÜ VE OTOYOLLAR ÖZELLEŞTİRİLECEK-
28 MART:
-Köprü ve otoyolların özelleştirmesini, ÖİB yapacak. Özelleştirme programına alınmasına ilişkin karar, Özelleştirme Yüksek Kuruluna gönderildi.
-Türk Telekom'un yüzde 55'ini 6,55 milyar dolara satın alan Oger Telecom, 4,31 milyar dolar tutarındaki ödemeyi gerçekleştirerek, ödeme sürecini planlanandan dört yıl önce tamamladı.
-Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in veto ettiği ve vergi iadesi yerine asgari geçim indirimini getiren yasa, TBMM genel kurulunda kabul edildi.
-ATAK İHALESİNİ, İTALYAN AGUSTA KAZANDI
30 MART:
-Demir Sabancı, 14 milyon 267 bin 485 YTL ile 2006 yılı İstanbul gelir vergisi rekortmeni oldu.
Türkiye'nin Hazine garantili dış borç stoku, 2006 yılı sonu itibarıyla 4,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
-Ocak-Şubat döneminde Türkiye'nin ithalatı yüzde 21,5 artarak 21 milyar 797 milyon dolara çıktı.
-Kara Kuvvetlerinin taarruz helikopteri (ATAK) ihalesini, İtalyan Agusta Westland'ın kazandığı açıklandı.
İkinci Çeyrekte TMSF, Medya Grubu ve Merkez Grubu Şirketlerinin, Temettü Hariç Ortaklık Hakları ile Yönetim ve Denetimlerini Devraldı -Vergi İadesini Kaldıran, Yerine 2008 Yılından İtibaren Asgari Geçim İndirimi Uygulamasını Getiren Yasa Yürürlüğe Girdi -Halkbank'ın Yüzde 24,98 Hissesinin Halka Arzı Yapıldı
Ekonomide yılın ikinci çeyreğine bakıldığında, Medya Grubu (Dinç Bilgin Grubu) ve Merkez Grubu şirketlerinin temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimlerini devraldı.
Vergi iadesini kaldıran yerine 2008 yılından itibaren asgari geçim indirimi uygulamasını getiren yasa yürürlüğe girdi.
Karadeniz Sahil Yolu törenle açıldı. Halkbank'ın yüzde 24,98 hissesinin halka arzı, rekor talebin olduğu ortamda yapıldı.
IMF ile yürütülmekte olan stand by düzenlemesinin altıncı gözden geçirmesi tamamlandı, niyet mektubu onaylandı. Böylece 749,5 milyon SDR (yaklaşık 1 milyar 135,3 milyon ABD Doları) tutarındaki kredi dilimi serbest bırakıldı.
Ekonomide yılın ikinci çeyreğindeki gelişmeler şöyle:
1 NİSAN:
-TMSF, Medya Grubu (Dinç Bilgin Grubu) ve Merkez Grubu şirketlerinin temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimlerini devraldı. TMSF yetkilileri, Bilgin ve Merkez Grubu medya şirketlerinin yönetim ve denetimlerini devralma kararının ardından Sabah Gazetesi ve ATV merkez binasına gelerek işlem başlattı.
2 NİSAN:
-Türkiye'nin Mart ayı ihracatı, yüzde 19,3 artarak 8 milyar 935 milyon dolarla, tarihin en yüksek aylık ihracat seviyesine çıktı.
-Büyüme, piyasa beklentilerinin üzerine çıkarak, 2006 yılında GSMH yüzde 6, gayri safi yurt içi hasılada (GSYH) ise yüzde 6,1 oldu.
3 NİSAN:
-Martta TÜFE artışı 0,92 , ÜFE ise 0,97 oldu. Yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 10,86 , ÜFE'de ise yüzde 10,92 olarak gerçekleşti.
-Mart ayı itibarıyla yüzde 10,86 olarak açıklanan yıllık enflasyon, Merkez Bankasının 2007 yılı para ve kur politikasında mart ayına ilişkin yüzde 11,2 olan belirsizlik üst sınırının altında kaldı.
-İşadamı Rahmi Koç, tahakkuk eden 6 milyon 900 bin 407 YTL tutarındaki gelir vergisi ile bu yıl da Ankara'nın gelir vergisi rekortmeni oldu.
-Ankara 10. İdare Mahkemesi, Boğaz köprülerine yüzde 33, paralı otoyol geçiş ücretlerine yüzde 20 oranında yapılan zammın iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptaline karar verdi.
-ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ YASASI YÜRÜRLÜKTE-
4 NİSAN:
-Vergi iadesini kaldıran, yerine 2008 yılından itibaren asgari geçim indirimi uygulamasını getiren yasa yürürlüğe girdi.
-Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, ''İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın Basra Körfezinde esir alınan 15 İngiliz askerinin serbest bırakılacağını'' duyurması üzerine düştü.
-İMKB Ulusal 100 Endeksi, günün tamamında 351,43 puan yükselerek 44.660,68 puandan yeni bir 2007 yılı rekoruyla kapandı. Hisse senetlerinin günlük ortalama değer artışı yüzde 0,79 oldu.
-YTL Mart ayında, bir önceki aya kıyasla hem TÜFE hem de ÜFE bazında değer kaybetti.
-BDDK, kamuoyunda 'Anadolu Yaklaşımı' olarak bilinen düzenlemeye ilişkin Finansal Yeniden Yapılandırma Çerçeve Anlaşmasının uygun görüldüğünü ve sürecin başladığını bildirdi.
-Global piyasalardaki olumlu hava ve Mart ayı enflasyonunun açıklanmasının ardından borsa 45 bini gördü, dolar 1,36 YTL'ye geriledi.
5 NİSAN:
-Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Erdemir'in Oyak'a devrine izin veren Rekabet Kurulu kararının yürütmesinin durdurulması istemini reddetti.
6 NİSAN:
-Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, çiftçilere 2007 yılında 363 milyon YTL kimyevi gübre, 492 milyon YTL mazot desteği verileceğini bildirdi.
-IMF, ABD'nin bu yılki ekonomik büyüme tahminini indirdi. IMF, Dünyanın Ekonomik Görünümü raporunda, ABD'nin bu yılki büyüme tahminini yüzde 0,4 oranında aşağı yönde revize ederek, yüzde 2,2 öngörüsünde bulundu.
-KARADENİZ SAHİL YOLU AÇILDI
7 NİSAN:
-Türkiye, KKTC'ye, 2007 yılı içinde 783 milyon 622 bin 664 YTL'lik yardım yapmayı planladı.
-Aralarında 3 bin 820 metre ile Türkiye'nin en uzun tünelinin de aralarında bulunduğu Bolaman -Perşembe tünelleri ile Karadeniz Sahil Yolu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle hizmete açıldı.
8 NİSAN:
-Hazine Mart ayında, nakit bazda 2,5 milyar YTL Faiz Dışı Fazla (FDF), 1,4 milyar YTL tutarında da Nakit Açığı verdi.
-TPAO AKDENİZ'DE PETROL ARAYACAK-
10 NİSAN:
-TPAO tarafından Hatay'daki İskenderun Körfezi'nde petrol araştırma çalışmalarına başlandığı bildirildi.
-Merkez Bankası, 2006 yılının Şubat ayında 3 milyar 382 milyon dolar olan cari açığın, bu yıl aynı ayda yüzde 0,8 azalarak 3 milyar 256 milyon dolara gerilediğini açıkladı.
-Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ, numara taşınabilirliği yönetmeliğinin iptali için dava açtığını duyurdu.
11 NİSAN:
-Irak'ın kuzeyine dönük gelişmelerle tedirgin olan piyasalar, Milli Güvenlik Kurulu'nun açıklaması ile hareketlendi. İMKB Ulusal 100 Endeksi, günün tamamında 766,03 puan yükselerek 46.105,80 puandan yeni bir 2007 yılı rekoruyla kapandı.
-Anayasa Mahkemesi, Bakanlar Kuruluna yabancı gerçek kişinin Türkiye'de edinebileceği taşınmazların belirtilen koşullarda yüz ölçümü miktarını 30 hektara kadar artırmaya yetki veren yasa hükmünü iptal etti.
12 NİSAN:
-Antalya Havalimanı işletme ihalesini, 3 milyar 197 milyon dolar teklif veren ICİçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş-FRAPORT AG Frankfurt Airport Services Worldwide ortaklığı kazandı.
-KESK'e bağlı Yapı-Yol Sen üyelerinin ''ücret artışı, fiili hizmet zammı, otoyollarla köprülerin ücretsiz olması'' talebiyle Bolu Abant gişelerinde ''iş yavaşlatma eylemi'' başlattı.
16 NİSAN:
-Merkezi Yönetim bütçesi bu yılın Mart ayında, 4 milyar 841 milyon YTL fazla verirken, Ocak-Mart döneminde ise 3 milyar 332 milyon YTL açık verdi.
-Türkiye'de Aralık 2006-Ocak-Şubat 2007 dönemini kapsayan üç aylık hareketli ortalamalara göre, geçen yılın aynı döneminde yüzde 11,8 olan işsizlik oranı, yüzde 11'e geriledi.
-OPEC Başkanı, küresel petrol arzının oldukça yeterli olduğunu söyledi.
-Cumhurbaşkanlığı için adaylık döneminin de başlamasıyla siyasi belirsizlik ön plana çıkarken, piyasalara dışarıdan gelen taze para girişleriyle dolar 1,35 YTL'ye indi, borsa ise 46 bin 697 puandan günü tamamladı.
17 NİSAN:
-T.C Hazinesi tarafından yurt dışı piyasalarda ihraç edilen Türk Avro tahvilleri, İMKB bünyesinde kurulan Uluslararası Tahvil Pazarı'nda (UTP) işlemler dün başladı.
-Çukurova Grubuyla imzaladığı 3,3 milyar dolarlık finansman paketi ile Turkcell'e yüzde 13,22 ortak olan Rus Altimo, grubun 1,5 yılda 16 kez temerrüde düştüğünü belirterek, 1 milyar 350 milyon dolarlık ödemenin ''derhal'' yapılması için Virgin Adalarında dava açtıklarını açıkladı.
18 NİSAN:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranı, yüzde 17.50'de kaldı.
-TBMM Genel Kurulunda, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in üç maddesinin bir kez daha görüşülmesi için Meclise iade ettiği Enerji Verimliliği Kanunu aynen kabul edildi.
-TBMM Genel Kurulunda, Ziraat, Halk ve Emlak bankalarının yönetim kurullarına, personel alımı konusunda yetki verilmesini öngören kanun teklifi kabul edildi.
-Azerbaycan'ın ulusal petrol şirketi Socar ile Turcas Petrol, EPDK'ya Ceyhan'da 4 milyar dolarlık rafineri kurmak için başvuruda bulundu.
19 NİSAN:
-Çin ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,1 oranında büyüdü.
-Halkbank genel kurulunda, ek satışla birlikte halka arzın yüzde 24,98 olması yönünde karar alındı.
20 NİSAN:
-6 otoyol ve 2 boğaz köprüsünün özelleştirme programına alınmasına ilişkin Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.
-Cumhurbaşkanlığı için Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın aday olmayacağı beklentisiyle İMKB, 48 bin zirvesine doğru hareket etti. Dolar ise 1,33 YTL'ye indi.
21 NİSAN:
-Demir Sabancı, ödeyeceği 14 milyon 267,4 bin YTL vergi ile İstanbul'dan sonra Türkiye'nin de gelir vergisi rekortmeni oldu.
-Türkiye genelinde alınan beyanname sayısı da yıllık gelir vergisinde yüzde 3,37, gayrimenkul sermaye iradında yüzde 14,14 arttı.
-SAMSUN-CEYHAN PETROL BORU HATTININ TEMELİ ATILDI-
23 NİSAN:
-Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattının temeli, düzenlenen törenle atıldı.
25 NİSAN:
-İstanbul serbest piyasada dolar, yaklaşık son bir yılın en düşük seviyesine geriledi. Buna göre dolar 1,3370 YTL'den, Avro 1,8220 YTL'den güne başladı.
-New York Menkul Değerler Borsasında Dow Jones endeksi, tarihte ilk kez 13 binin üzerinde kapandı.
26 NİSAN:
-Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, genel seçimlerin Kasım ayında yapılması halinde geçici bütçeye gereksinim olacağını söyledi.
-Yabancı yatırımcıların Cumhurbaşkanı adayını olumlu değerlendirmesi ve yurt dışındaki olumlu hava ile İMKB, 48 bini gördü.
27 NİSAN:
-Türkiye'nin turizm geliri bu yılın ilk çeyreğinde (Ocak, Şubat, Mart), geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 8 artarak 2 milyar 162 milyon 573 bin 477 dolar oldu.
28 NİSAN:
-Genelkurmay Başkanlığının açıklamaları sonrasında dolar 1,37 YTL'ye çıktı.
30 NİSAN:
-Avrupa Birliğinde ortak para Avro kullanan 13 ülkede mart ayında yüzde 1,9 olarak açıklanan ortalama enflasyon oranı, nisan ayında yüzde 1,8'e geriledi.
-Cumhurbaşkanlığı sürecinde yaşananlar ile Genelkurmay Başkanlığının 27 Nisandaki açıklamasının ardından, ''carry trade'' (Japon Yeni ile ucuza fonlama) yapan riskli yabancı yatırımcılar, İMKB'nin açılışında yüklü satış yaptılar.
-BDDK, Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğünü 2006 yılı sonu itibariyle 499,7 milyar YTL olarak hesapladı.
-TÜİK verilerine göre, Ocak-Mart dönemi dış ticaret açığı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2,8 azalarak 4 milyar 76 milyon dolar oldu.
1 MAYIS:
- TİM verilerine göre, Türkiye'nin Nisan ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 28,1 artarak 8 milyar 212,8 milyon dolara ulaştı.
-Anayasa Mahkemesinin CHP'nin 367 başvurusunu kabul edip cumhurbaşkanlığı seçim sürecinin durdurulduğunu açıklamasıyla, bankalararası piyasada gün içinde 1,39 YTL'ye kadar çıkan dolar, açıklamayla birlikte 1,34 YTL seviyelerine geriledi.
2 MAYIS:
-Hazine Müsteşarlığı raporuna göre, 2006 yılında, nominal 135,6 milyar YTL iç borçlanma gerçekleştirildi. Geçen yıl 50 adet iç borçlanma ihalesi yöneten Hazine, 112,6 milyar YTL karşılığı nominal 129,5 milyar YTL tutarında borçlanma gerçekleştirdi.
-Yüzde 25'i halka açılması planlanan Halkbank için talep toplanmaya başladı.
-İZMİR LİMANINA 1 MİLYAR 275 MİLYON DOLAR-
3 MAYIS:
- Milletvekili seçiminin 22 Temmuz Pazar günü yapılmasına ilişkin önerge, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
-TÜİK verilerine göre, Nisan ayında TÜFE yüzde 1,21 , ÜFE yüzde 0,80 arttı. Nisan itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 10,72 , ÜFE'de yüzde 9,68 oldu.
-İran yönetimi, yabancı bankaların ülke genelinde şube açmasına izin verdiğini bildirdi.
-İzmir Limanı'nın 49 yıllığına işletme hakkının devrine ilişkin özelleştirme ihalesini 1 milyar 275 milyon dolar ile Global-Hutchison-Ege İhracatçı Birlikleri Ortak Girişim Grubu kazandı.
-HALKBANK'IN HALKA ARZINDA REKOR TALEP-
4 MAYIS:
-Halkbank'ın yüzde 24,98 hissesinin halka arzında, 12,9 milyar dolarlık taleple rekor kırıldı. Talebin yaklaşık 10 milyar dolarlık kısmı yabancı yatırımcılardan geldi.
5 MAYIS:
- Bakanlar Kurulu, paradaki ''Yeni'' ibaresinin 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren kaldırılmasının ve yeniden ''Türk Lirası''na dönülmesini kararlaştırdı.
7 MAYIS:
-Türkiye'nin net turizm geliri bu yılın Ocak-Mart döneminde, yüzde 3,9 artarak 1 milyar 490 milyon dolar olarak gerçekleşti.
-Türkiye'nin cari açığı bu yılın Mart ayında, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7,3 azalarak 3 milyar 175 milyon dolardan 2 milyar 944 milyon dolara düştü.
-BOLU DAĞI TÜNELİNİN İKİNCİ AYAĞI DA DEVREDE
8 MAYIS:
- Hazine nakit dengesi, Nisan ayında 4,1 milyar YTL açık verirken, faiz dışı açık 1,6 milyar YTL oldu.
-Bolu Dağı tünelinde, Ankara-İstanbul istikameti de düzenlenen törenle açıldı.
-Nükleer güç santrallerinin kurulmasına ilişkin kanun tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
9 MAYIS:
-TBMM Genel Kurulunda, Anayasa Mahkemesi tarafından bazı maddeleri iptal edilen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun uygulanması, 1 Ocak 2008'e ertelendi.
10 MAYIS:
-Türkiye Halk Bankası A.Ş. hisse senetleri 8,00 YTL baz fiyatla ''HALKB'' koduyla İMKB Ulusal Pazarında işlem görmeye başladı.
-Yılın ilk 4 ayında toplam taşıt aracı üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 artış gösterdi.
-BÜTÇE 4 AYDA 5,4 MİLYAR YTL AÇIK VERDİ-
11 MAYIS:
-Merkezi Yönetim Bütçesi, yılın 4 ayında 5 milyar 380 milyon YTL açık verdi. Bu dönemdeki bütçedeki faiz dışı fazla ise 13 milyar 667 milyon YTL oldu.
-Yurtdışı piyasalarda bozulan hava ve siyasi tedirginlik nedeniyle İMKB'de yüzde 1,5'u aşan değer kaybı yaşandı. Dolar 1,35 YTL'yi gördü.
14 MAYIS:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranı, yüzde 17,50'de kaldı.
-ABD'de karayolu trafiğinin büyük artış gösterdiği yaz (tatil) dönemi yaklaşırken, 1 galon (3,75 litre) benzinin fiyatı 3,073 dolarla rekor düzeye çıktı.
15 MAYIS:
-2006 yılı kazançları üzerinden bu yıl en yüksek kurumlar vergisi ödeyecek mükellefler listesinde, tahakkuk eden 744 milyon 40 bin 218,65 YTL'lik vergiyle, Türk Telekom ilk sırada yer aldı.
-Kanada merkezli yayımcılık şirketi Thomson, ünlü İngiliz haber ajansı Reuters'i 17,23 milyar dolara (8,7 milyar sterlin) satın alma konusunda anlaştı.
16 MAYIS:
-TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığının görev süresinin 5 yıl daha uzatılmasını öngören kanun teklifi, kabul edildi.
-22 bin 500 İmarbank bonozedesine nakit 728 milyon 353 bin 435 YTL ödeme yapılmasına ilişkin tasarı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
17 MAYIS:
- Zimbabwe'de, Nisan ayı sonu itibarıyla yıllık enflasyon yüzde 3,714'e çıkarak yeni bir dünya rekoru kırdı.
-NİYET MEKTUBU ONAYLANDI-
18 MAYIS:
-IMF ile yürütülmekte olan stand by düzenlemesinin altıncı gözden geçirmesi tamamlandı, niyet mektubu onaylandı. Böylece 749,5 milyon SDR (yaklaşık 1 milyar 135,3 milyon ABD Doları) tutarındaki kredi dilimi de serbest bırakıldı.
-BDDK, 2006 yılı sonu itibarıyla Türk finans sektörünün aktif büyüklüğünün 564,7 milyar YTL, bankacılık sektörünün aktif büyüklüğünün de 499,7 milyar YTL seviyesinde olduğunu bildirdi.
20 MAYIS:
-Akçakoca açıklarında çıkartılan doğal gaz ulusal sisteme bağlandı.
21 MAYIS:
-Merkezi yönetim toplam borç stoku 30 Nisan 2007 tarihi itibariyle 352,1 milyar YTL olarak belirlendi.
-Petrolün varil fiyatı 70 doları geçti.
22 MAYIS:
-TBMM Genel Kurulunda, birinci grup sit alanlarında bulunan taşınmazlara zilyetlik hakkı tanınmasını öngören kanun teklifi kabul edildi.
24 MAYIS:
-İmar Bankasından Hazine Bonosu alanları ödeme yapılmasını öngören yasa tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
27 MAYIS:
-TOBB'un 62. Genel Kurulu yapıldı.
1 HAZİRAN:
-TMSF Başkanı Ahmet Ertürk, Sabah Grubu için satış sürecini başlattıklarını açıkladı.
-Türk bankacılık sektörünün net karı, önceki yıla göre yüzde 94 artarak 2006'da 11 milyar 90 milyon YTL'ye (7 milyar 890 milyon dolar) ulaştı.
-Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, 22 Temmuz 2007 genel seçimlerinde milletvekili adayı olmayacağını açıkladı.
-Merkez Bankası Başkanı Yılmaz, enflasyonun hedeflerin üstünde seyretmesi nedeniyle Merkez Bankasının, Mayıs sonu itibarıyla ciddi ''kredibilite açığı'' ile karşı karşıya olduğunu söyledi.
4 HAZİRAN:
-TÜİK, bu yılın Mayıs ayında TÜFE'nin yüzde 0,50 , ÜFE'nin yüzde 0,39 arttığını açıkladı. Mayıs ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 9,23 , ÜFE'de yüzde 7,14 oldu.
6 HAZİRAN:
-Türkiye'nin cari açığı Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20,4 azalarak 3 milyar 933 milyon dolardan 3 milyar 130 milyon dolara düştü.
-PİYASADA ABD VE KUZEY IRAK DALGASI-
8 HAZİRAN:
-ABD tahvillerinin getirisinin yüzde 5'i aşması ve FED'in faiz artıracağı beklentisi, uluslararası piyasalarda çalkantı yarattı. Dış piyasalardaki çalkantının yanı sıra Kuzey Irak'a operasyon söylentileri ve Genelkurmay Başkanlığının açıklamasıyla dolar, 1,37 YTL'ye kadar çıktı.
-Danıştay, 1 Mart 2007 itibariyle yürürlüğe giren Türk Telekom'un yeni ücret tarifesinin onaylanmasına ilişkin Telekomünikasyon Kurulu kararının yürütmesini durdurdu.
-Hazine nakit dengesi Mayıs ayında 2,9 milyar YTL fazla, yılın ilk 5 ayında ise 10,7 milyar YTL açık verdi.
-Ak Emeklilik ile Aviva Hayat Emeklilik birleşme anlaşması imzaladı.
-Türkiye'nin sanayi üretimi, bu yılın Nisan ayında, 2006'nın aynı ayına göre yüzde 1,4 oranında arttı.
11 HAZİRAN:
-Cumhurbaşkanı Sezer, EGO'nun özelleşmesi için çıkarılan ''Doğal Gaz Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'u onayladı.
-Türkiye Yatırım Danışma Konseyi 4'üncü toplantısı sona erdi. Toplantıya, 2006 sonu itibariyle dünya genelindeki ciroları toplamı 750 milyar dolar düzeyindeki, dünya genelinde yaklaşık 2 milyon kişiye istihdam olanağı yaratan 21 çok uluslu şirketin üst düzey temsilcileri katıldı.
-Milli Piyango İdaresi, 2008'den itibaren ''devirli sisteme'' geçme kararı aldı.
12 HAZİRAN:
-Maliye Bakanı Unakıtan, bu yılın Mayıs ayında bütçenin 2,04 milyar YTL fazla verdiğini bildirdi.
-GAP Bölge Kalkınma İdaresi eski Başkanı Dr. Olcay Ünver, Dünya Su Değerlendirme Programının (WWAP) başına getirildi.
13 HAZİRAN:
-Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, 2006'da uluslararası doğrudan yatırımlarda Türkiye, 20,2 milyar dolarlık pay aldı.
-İktisadi Kalkınma Vakfı Yönetim Kurulu Başkanlığına, Prof. Dr. Haluk Kabaalioğlu getirildi.
14 HAZİRAN:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, bankalararası para piyasası ve İMKB Repo-Ters Repo Pazarı'nda uygulanmakta olan kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi.
-Yağışların mevsim normallerinin altında kalması ve hava sıcaklıklarının yüksek seyretmesi nedeniyle, Ankara, İstanbul, Bursa gibi büyükşehirlerin içme suyu barajlarındaki kapasite yaklaşık 5'te 1 düzeyine kadar düştü.
-TOKİ, Ali Sami Yen stadyumu yerine yapılması planlanan ''Seyrantepe Projesi'' için ihale ilanına çıktı.
-KAPASİTE KULLANIMI 16 AYIN ZİRVESİNDE-
15 HAZİRAN:
-TÜİK verilerine göre, imalat sanayinde kapasite kullanımı, Mayıs ayında yüzde 83,4'e ile son 16 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
-Türkiye'de Şubat-Mart-Nisan 2007 dönemini kapsayan 3 aylık hareketli ortalamalara göre işsizlik oranı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,4'e gerdiledi. Geçen yıl aynı dönemde işsizlik oranı yüzde 10,9 düzeyinde bulunuyordu.
-İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, TOKİ'nin yapacağı Seyrantepe Stadı ile Ali Sami Yen Stadının imar planlarını oy birliği ile kabul etti.
18 HAZİRAN:
-Koç Holding CEO'su Bülent Bulgurlu, gıda perakendeciliğinden çıkacaklarını, bu çerçevede Migros'u satışa çıkaracaklarını açıkladı.
19 HAZİRAN:
-Oyak ve Hollanda merkezli ING Grubu, Oyak Bank'ın satışı konusunda anlaştı.
20 HAZİRAN:
-Hazine, Mayıs ayı sonu itibarıyla merkezi yönetim borç stokunun 348,1 milyar YTL olduğunu bildirdi.
21 HAZİRAN:
-Türkiye'nin ilk ''ot borsası'' Sivas'ta açıldı.
-TÜİK, Türkiye'nin enerji tüketiminin geçen yıl yüzde 6,1 oranında arttığını bildirdi.
22 HAZİRAN:
-Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı bu yılın ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,4 artarak 6,4 milyon kişiye ulaştı.
-DÜNYA BANKASI BAŞKANI ZOELLICK-
25 HAZİRAN:
-Eski ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Robert Zoellick, Dünya Bankası Başkanlığı görevine atandı.
-PETKİM'in toplam yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesi ihalesine 8 teklif geldi.
-Sosyal Güvenlik Kurumu, kuruma 50 bin YTL ve üzerinde prim borcu bulunan işverenlerin listesini kamuoyuna duyurdu.
26 HAZİRAN:
-Kamuda çalışan yaklaşık 320 bin işçi adına yürütülen toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmaya varıldı. Başbakan Yardımcısı Şahin, işçi ücretlerine 2007 yılı için seyyanen 140 YTL zam yapılmasında mutabakat sağlandığını bildirdi.
-Aşırı sıcaklar nedeniyle klima kullanımına da bağlı olarak elektrik tüketiminde aşırı artış yaşanırken, Enerji Bakanı Güler, herhangi bir kesintinin söz konusu olmadığını bildirdi.
28 HAZİRAN:
-Dünya Varlık Raporuna göre, 1 milyon dolardan fazla serveti olan kişilerin toplam zenginliği 2006'da yüzde 11,4 artarak 37,2 trilyon dolara ulaştı.
29 HAZİRAN:
-Hazine, 2006 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla 259,2 milyar YTL olan kamu net borç stokunun yaklaşık 3,4 milyar YTL artarak, 2007 yılı Mart sonu itibarıyla 262,6 milyar YTL olarak gerçekleştiğini açıkladı.
-Türkiye'nin yılın 5 ayına ait dış ticaret açığı yüzde 1,6 artışla 22 milyar 72 milyon dolar olarak açıklandı
Yılın Üçüncü Çeyreğine Damgayı, 22 Temmuz Seçimleri ve Buna Bağlı Gelişmeler Vurdu -Türkiye, Kabinenin Ekonomi Ayağında Yeni İsimlerle Tanıştı -Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 14 Ay Aradan Sonra Kısa Vadeli Faizleri 0,25 Puan İndirdi -Sıcaklık Artışları ile Yeterince Yağış Olmamasına Bağlı, Türkiye'nin Bazı Bölgelerinde Su Sıkıntısı Gündeme Geldi -Maliye Bakanlığının Tasarruf Genelgesiyle, 1 Eylülden İtibaren Kamu Kuruluşlarında Büro ve Kırtasiye Malzemeleri ile Taşıt Alımları Durduruldu
Ekonomide yılın üçüncü çeyreğine damgayı, 22 Temmuz tarihinde yapılan 23. dönem milletvekili seçimleri ile buna bağlı gelişmeler vurdu.
AK Parti yeniden tek başına iktidar olurken, 30 Ağustos tarihinde açıklanan kabinenin ekonomi ayağında Abdüllatif Şener'in yerine Nazım Ekren, Dışişleri Bakanlığına atanan Ali Babacan'ın yerine Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, Ali Coşkun'un yerine de Sanayi ve Ticaret bakanlığına Zafer Çağlayan getirildi.
Hayati Yazıcı Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak gümrüklerden sorumlu oldu. Enerji Bakanı Hilmi Güler ve Tarım Bakanı Mehdi Eker ise yeni kabinede yerlerini korudular.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığına bağlı bulunan Karayolları Genel Müdürlüğü Ulaştırma Bakanlığına, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı bulunan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Çevre ve Orman Bakanlığına bağlandı.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 14 ay aradan sonra kısa vadeli faizleri 0,25 puan indirdi.
Maliye Bakanlığının tasarruf genelgesiyle, kamu kuruluşlarının büro ve kırtasiye malzemesi ile taşıt alımları, 1 Eylülden itibaren durduruldu. İlgili kuruluşlar tarafından yeni hiç bir harcama taahhüdüne girişilmemesi benimsenirken, zorunlu haller dışında, yeni kiralama (taşıt, bina) yapılmaması da kararlaştırıldı. Aynı şekilde bütçelerin belli tertiplerinden tasarruf edilen ödeneklerin, zorunlu haller dışında başka tertiplere aktarılmaması ve bakanlıktan ilave ödenek talebinde bulunulmaması karara bağlandı.
TÜİK, yılın birinci 3 aylık dönemine ilişkin büyüme hızını yüzde 6,7 , ikinci üç aylık dönemine ilişkin büyüme hızını da yüzde 3,9 olarak açıkladı. Böylece Türkiye, 22 çeyrektir büyümesini sürdürmüş oldu.
Tüm dünyada olduğu gibi sıcaklık artışları ile yeterince yağış olmamasına bağlı, Türkiye'nin bazı bölgelerinde su sıkıntısı gündeme geldi, bir çok göl ve baraj kurudu.
Uluslararası piyasalara bakıldığında ise ABD Doları, Avro ve İngiliz Sterlini karşısında tarihinin en düşük değerine ulaştı. Altın ise uluslararası piyasalarda 28 yılın en yüksek değerine ulaştı. ABD'de başlayıp Almanya ve Fransa'ya yayılan mortgage kredileri kaynaklı sıkıntılara karşı, ABD ve Avrupa ülkeleri çeşitli önlemler almaya başladılar.
Ekonomide yılın üçüncü çeyreğine dönük gelişmeler şöyle:
-TÜRKİYE 21 ÇEYREKTİR BÜYÜYOR-
2 TEMMUZ:
-TÜİK, bu yılın birinci 3 aylık dönemine ilişkin büyüme hızını yüzde 6,7 olarak açıkladı. Böylece Türkiye, 21 çeyrektir büyümesini sürdürmüş oldu.
-TİM verilerine göre Türkiye'nin Haziran ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 17,2 artarak 8 milyar 970 milyon dolara ulaştı.
-Dünya Bankası, Türkiye'nin reformlarını desteklemek amacıyla 367,3 milyon avro tutarında rekabet ve istihdam sektörü geliştirme politikası kredisini onayladı.
-ŞAHDENİZ GAZI TÜRKİYE'DE-
-Türkiye ile Azerbaycan arasında daha önce imzalanan doğal gaz alım-satım anlaşması çerçevesinde ilk Şahdeniz gazı satın alındı.
3 TEMMUZ:
- TÜİK, bu yılın Haziran ayında TÜFE'nin yüzde 0,24 , ÜFE'nin yüzde 0,11 azaldığını açıkladı. Yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 8,60 , ÜFE'de yüzde 2,89 oldu.
-AB'de ortak para kullanan 13 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesi'nde işsizlik, Mayıs ayında yüzde 7 ile 11 yıllık tarihinin en düşük seviyesine indi.
4 TEMMUZ:
-İngiltere'de yayımlanan bankacılık ve finans sektörüne yönelik The Banker dergisi dünyanın en büyük 1000 bankasını seçti. Bunların içinde 13 tane Türk bankası yer aldı.
-PETKİM'İN ÖZELLEŞTİRME İHALESİ YAPILDI-
5 TEMMUZ:
-PETKİM'de yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin 'blok satış' yöntemiyle özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi, 2 milyar 50 milyon dolar ile TransCentralAsia Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu verdi.
-İMKB Ulusal 100 Endeksi, son iki gün olduğu gibi bugün de çifte rekorla 49.850,05 puandan kapandı.
-Serbest piyasada dolar 1,2960 YTL seviyelerine kadar düştü.
6 TEMMUZ:
-İstanbul Bölge İdaresi Mahkemesi, TMSF Medya Grubu şirketlerinin (Sabah-ATV) temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi devralması konusundaki işlemine ilişkin yürütmeyi durdurma kararı aldı.
-Uluslararası piyasalarda petrolün varil fiyatı 75 dolarla, tarihi rekoruna ulaştığı 11 ay öncesine göre en yüksek düzeye çıktı.
9 TEMMUZ:
-Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, fındık müdahale fiyatlarını açıkladı.
-Hazine nakit dengesi, Haziran ayında 2,3 milyar YTL, yılın ilk 6 ayında ise yaklaşık 13 milyar YTL açık verdi.
-BORSA 50.000'İN ÜZERİNDE-
-İMKB Ulusal 100 Endeksi, 51.281,85 puandan ve üst üste beşinci iş gününde çifte rekorla kapandı.
-Türkiye'nin sanayi üretimi bu yılın Mayıs ayında, 2006 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 5,2 oranında arttı. Sanayi üretimindeki artış, 2006 yılının Mayıs ayında yüzde 8,1 olmuştu.
10 TEMMUZ:
-İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı yeni dış hatlar terminal binası ve ilgisi tesislerin yap-işlet-devret modeliyle yaptırılmasına ilişkin ihalenin galibi, 1 milyar 932 milyon Avro teklifle Limak İnşaat-GMR Infrastructure Ltd.-Malaysia Airport Holding Berhad Ortak Girişim Grubu oldu.
11 TEMMUZ:
-ABD Doları, Avro karşısında tarihinin en düşük değerini aldı.
12 TEMMUZ:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Böylece, gecelik faiz oranı yüzde 17,50'de kaldı.
-Çin dış ticaret fazlası, Haziran ayında rekor kırdı. Haziran ayındaki dış ticaret fazlası, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 85,5 oranında artış göstererek, 26,9 milyar dolara ulaştı.
-CARİ AÇIK YÜZDE 14,3 AZALDI-
-Türkiye'nin cari açığı Mayıs ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,3 azalarak, 4 milyar 88 milyon dolardan 3 milyar 504 milyon dolara düştü.
-İMKB Ulusal 100 Endeksi günün tamamında 1.950,26 puan yükselerek, 52.005,80 puandan rekorla kapandı.
13 TEMMUZ:
-Petrolün varil fiyatı 77 doların üzerine çıktı.
-EPDK, Socar-Turcas ortaklığının Ceyhan'da rafineri kurmak için yaptığı başvuruya onay verdi.
-İRAN İLE ENERJİDE İŞBİRLİĞİ-
14 TEMMUZ:
-İran, mevcut doğal gaz ihtiyacının yarısını karşılayacak büyüklükte 3 doğal gaz sahasını Türkiye'ye ihalesiz vermeyi kabul etti. Konuyla ilgili anlaşmaya Enerji Bakanı Güler ile İran Petrol Bakanı Hamaneh imza koydu.
15 TEMMUZ:
-Enerji Bakanı Hilmi Güler, Türkmen gazının, İran üzerinden Türkiye'ye geçirilmesi ve Avrupa'ya taşınması noktasında mutabakat zaptı imzalandığını açıkladı.
17 TEMMUZ:
-Uluslararası piyasalarda ABD doları İngiliz Sterlini karşısında son 26 yılın en düşük değerine geriledi.
-Türkiye Finans Katılım Bankasının yüzde 60'ının, Suudi Arabistan'da faaliyet gösteren The National Commercial Bank'a (NCB) satışı konusunda anlaşmaya varıldı.
18 TEMMUZ:
-Türkiye ile Yunanistan arasında Elektrik Enerjisi Takası ve İşbirliği Anlaşması imzalandı.
-İstanbul 5. İdare Mahkemesi, TMSF'nin Sabah ve ATV'nin de aralarında bulunduğu şirketlere el koyma kararının iptalini isteyen Ciner Grubunun başvurusunu ikinci kez reddetti.
19 TEMMUZ:
-New York borsasında Dow Jones Sanayi Endeksi ilk kez 14 bin puanı aştı, İMKB Ulusal 100 Endeksi, 53.325,29 puandan rekorla kapandı.
-Merkez Bankası döviz rezervleri 13 Temmuz itibarıyla 68 milyar 634 milyon dolar ile rekor düzeye yükseldi.
-İSO ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2006 Yılı Raporu''nda birinciliği, geçmiş yıllarda olduğu gibi yine TÜPRAŞ aldı.
23 TEMMUZ:
-İMKB Ulusal 100 Endeksi, çifte rekorla 55.625,44 puandan kapandı.
-1,24 YTL'ye kadar düşen dolar 6 yıl geriye gitti.
-Tüketici Güven Endeksi, bu yılın Haziran ayında yüzde 0,82 oranında azalarak yüzde 94,17'ye düştü.
25 TEMMUZ:
-Merkezi Yönetim Bütçesinin, Haziran ayında 2,5 milyar YTL açık verdiği açıklandı.
-SICAK HAVA, BARAJLAR VE NEHİRLERİ KURUTTU-
28 TEMMUZ:
-Aşırı sıcaklar ve önceki dönemlerdeki yağış azlığına bağlı, Türkiye genelinde birçok nehir, göl ve baraj kurudu. Son 78 yılın en sıcak Temmuz ayının yaşandığı Trakya'da ayçiçeği kavruldu.
30 TEMMUZ:
-Merkez Bankası Reel Kesim Güven Endeksi, Temmuz ayında, Haziran ayına göre yüzde 0,5 artarak 112,4 seviyesine çıktı.
-AK Parti'den Ankara milletvekili seçilen Zafer Çağlayan ASO Başkanlığı görevini Nurettin Özdebir'e devretti.
1 AĞUSTOS:
-Türkiye'nin Temmuz ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,21 artarak 8 milyar 868 milyon dolara ulaştı.
-Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, bazı bölgelerde aşırı sıcaklardan kaynaklanan aşırı tüketim nedeniyle bölgesel voltaj düşüklükleri olabildiğini belirtti, ancak elektrik kesintisine gitmeyeceklerini açıkladı.
-Maliye Bakanlığı seçimlerdeki harcamalarının da etkisiyle bütçe gelir ve gider hedeflerini revize etti. Bu çerçevede 2007 bütçe açığı hedefi 16,8 milyar YTL'den 8,5 milyar YTL'ye indirildi.
2 AĞUSTOS:
-İçki ve sigarada sahtecilik ve vergi kaçağı ile mücadeleyi öngören ''Bandrollü Ürün İzleme Sistemi'' ile alkollü içkilerde ilk kez bandrollü üretim ve ithalata, tütün mamullerinde ise yeni bandrollerle üretime başlandı.
-Türkiye'nin ''altın ile Merkez Bankası, bankalar ve katılım bankalarının döviz rezervlerinden'' oluşan uluslararası rezervleri, 20 Temmuz itibarıyla 120 milyar 444 milyon dolar ile rekor seviyede gerçekleşti.
3 AĞUSTOS:
-TÜİK, bu yılın Temmuz ayında TÜFE'nin yüzde 0,73 gerilediğini, ÜFE'nin yüzde 0,06 arttığını açıkladı. Yıllık enflasyon ise yüzde 6,90 gerileyerek 1970 yılından bu yana en düşük düzeyde gerçekleşti.
-TTnet, limitsiz ADSL'de yüzde 50 indirim yaptı.
6 AĞUSTOS:
-Türkiye ile Yunanistan arasında yapılan anlaşma gereği, Hamitabat doğal gaz çevrim santralinin 2 ünitesinden, Babaeski üzerinden Yunanistan'a elektrik verilmeye başlandı.
7 AĞUSTOS:
-ABD Merkez Bankası FED faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 5,25'te tuttu.
-Uluslararası ham petrol fiyatları ABD ekonomisine yönelik kaygıların azalması ve yatırımcıların kar satışları nedeniyle petrol fiyatları, geçen haftaki rekor yükselişinin ardından gerilemeye başladı.
8 AĞUSTOS:
-Türkiye'nin altı aylık dönemde turizm gelirleri, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 3,4 artarak 5 milyar 890 milyon dolara, turizm giderleri ise yüzde 19,8 yükselerek 1 milyar 575 milyon dolara yükseldi.
-Türkiye'nin cari açığı Haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,7 oranında artarak, 2 milyar 868 milyon dolardan 3 milyar 317 milyon dolara çıktı.
-Merkez Bankası, 2007 yılı enflasyon hedefini yüzde 4 olarak belirlerken ve enflasyonun yıl sonunda yüzde 5,1 ile yüzde 6,9 arasında gerçekleşmesini tahmin etti.
9 AĞUSTOS:
-Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, kamudaki toplam yüzde 6.5 faiz dışı fazla hedefini herhangi bir ek önlem almadan tutturacaklarını belirtti.
-ABD'nin yüksek riskli tutsat (mortgage) piyasasındaki sorunlar nedeniyle, New York Borsası keskin düşüşle açılırken, Avrupa Borsaları da ortalama yüzde oranında değer kaybetti.
-Merkez Bankası döviz rezervleri, 3 Ağustos itibarıyla 69 milyar 734 milyon dolar ile rekor düzeye yükseldi.
-Merkez Bankası tarafından düzenlenen beklenti anketine göre, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 7,15'e indi.
10 AĞUSTOS:
-Yılın ilk yarısında Türkiye vergi gelirlerinin yüzde 44,7'sinin İstanbul'da toplandığını, sadece İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının brüt vergi gelirlerindeki artış oranının yüzde 8,4 olduğunu ve 22,1 milyar YTL tahsilat yaptığını bildirildi.
-ABD Merkez Bankası, yüksek riskli tutsat sektöründeki sıkıntılar nedeniyle, piyasalarda ortaya çıkan likidite sıkıntısını gidermek için türbülans boyunca piyasalara yeterli likidite sağlayacağını açıkladı.
13 AĞUSTOS:
-ABD'de patlayıp Almanya ve Fransa'ya yayılan ''mortgage krizi''ni önlemek için piyasalara Avrupa, ABD Merkez, Japon ve Avustralya Merkez Bankasından likidite enjeksiyonu yaptı. İMKB'de yüzde 2,2 oranında artarak, 50 bin puanı aştı.
14 AĞUSTOS:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, bu yılın sekizinci toplantısını yaptı. Para Politikası Kurulu, faiz oranlarının sabit tutulmasına karar verirken, yılın son çeyreğinde başlayabileceği öngörülen kısa vadeli faiz oranlarındaki ''ölçülü indirim''in zamanlaması ve miktarının, bazı değişkenlere göre farklılaşabileceğini bildirdi.
15 AĞUSTOS:
-Türkiye'de Mayıs 2007 dönemi itibarıyla işsizlik oranı, yüzde 8,9 olarak hesaplandı.
-New York borsasında Dow Jones endeksi 167.45 puanlık (yüzde 1.29) sert düşüşle 12,861.47 puana indi. Dow Jones endeksi 24 Nisan'dan bu yana ilk kez 13 bin puanın altına düştü.
-Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığı adaylığının, dış basında Türkiye'de 'ordu ile dış basında gerginliğe yol açabileceği' şeklinde verilmesi, global dalganın peşinden giden para ve sermaye piyasalarını olumsuz etkiledi. İMKB endeksi yüzde 4,34 oranında gerilerken, doların fiyatı 1,35 YTL'ye kadar çıktı, faiz yüzde 18,50'ye sıçradı.
16 AĞUSTOS:
-ABD'nin en büyük mortgage (tutsat) kredisi veren kuruluşu Countrywide Financial şirketinin, 11,5 milyar dolarlık kredi bulduğunu ve bunu kullanacağını açıklaması piyasaları olumlu etkiledi.
-ABD'ye yüksek riskli mortgage kredileri sorunu nedeniyle para sıkıntısına düşen yabancı bankalar döviz likiditesi yüksek olan Türk bankalarından yüksek faizli borç almaya başlamasıyla dolar 1,41 YTL'ye çıktı. İMKB endeksi de yüzde 6,79 düşüşle yılın en büyük değer kaybını yaşadı.
17 AĞUSTOS:
-ABD Merkez Bankası iskonto faizini yüzde 6,25'den yüzde 5,75'e indirirken, gösterge faizini yüzde 5,25'te bıraktı. FED'in bu açıklamasının ardından, ABD Doları, önemli para birimleri karşısında değer kazanmaya başladı.
-Dünya Altın Konseyi Türkiye Genel Müdürü Murat Akman, Türkiye altın piyasasının ilk defa 2007'nin ikinci çeyreğinde ABD altın piyasasını geride bırakarak dünyanın en büyük üçüncü altın piyasası konumuna geldiğini bildirdi.
18 AĞUSTOS:
-Küresel kredi piyasasında önceki hafta yaşanan kriz ve merkez bankalarının piyasalara likidite encekte etmesinin ardından, Asya ve Avrupa piyasaları haftaya toparlanma eğilimi içinde girdi, ancak eğilim uzun sürmedi.
-Toplu görüşmelerle ilgili komisyon toplantısında, Türkiye Kamu Sen yetkilileri tüm kamu görevlilerine gelecek 2 yıl dilim halinde yaklaşık yüzde 15, yıllık ortalama yüzde 10 zam talep etti.
19 AĞUSTOS:
-TMSF, başta Göltaş olmak üzere 9 şirketin Demirel Ailesi'ne iade edilmesi anlamına gelen Yargıtay kararına itiraz etti.
-Komşu ve çevre ülkelere 2007'nin ilk 6 ayında ihracat yüzde 43,5 oranında
artarak 18,4 milyar doları buldu.
20 AĞUSTOS:
-Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Türk özel sektörünün İran'da 2000 megavat gücünde 3 adet doğal gaz çevrim santralı kurmaları konusunda mutabakata vardıklarını açıkladı
-Merkezi yönetim toplam borç stoku 31 Temmuz 2007 itibariyle 344,2 milyar YTL olarak gerçekleşti.
21 AĞUSTOS:
-Piyasalar mortgage krizi yüzünden Almanya'da bir bankanın söylentilerinden etkilendi. İMKB, FED'den ''faiz indirimi gelecek'' beklentisiyle yüzde 1,92 geriledi. Dolar, 1,38 YTL'ye yükseldi.
22 AĞUSTOS:
-Yıl sonu cari işlemler dengesinde meydana gelecek açık beklentisi, 32 milyar 486,1 milyon dolara çıktı. Cari açık beklentisi 32 milyar 119,3 milyon dolar düzeyindeydi.
-BDDK, ''Finansal Piyasalar Raporu''nda ABD'deki mortgage krizine ve Ortadoğu bölgesinde jeopolitik risklere dikkat çekerek ''genel hatlarıyla risklerin arttığı bir döneme girildi'' uyarısında bulundu.
23 AĞUSTOS:
-Bankalararası Yeni Türk Lirası referans faiz oranında, gecelik faiz yüzde 18,3808'e düştü.
-SEYRANTEPE İHALESİ
27 AĞUSTOS:
-Ali Sami Yen stadyumu yerine Seyrantepe'de kurulacak yeni spor kompleksinin için Toplu Konut İdaresinde ihale yapıldı. İhaleye 5 firma teklif verirken, yüzde 20,44 idare payıyla en uygun teklif Kuzu İnşaat'tan geldi.
28 AĞUSTOS:
-Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü Genel Sekreteri Abdullah El-Bedri, örgütün mevcut petrol üretim miktarını artırmaya ihtiyaç olmadığını bildirdi.
-TMSF, Yahya Murat Demirel'in Egebank'taki 1,2 milyar dolarlık borcunu tahsil etmek için el koyduğu 9 şirketi Danıştay'ın kararına uygun olarak teslim etti.
29 AĞUSTOS:
-ABD borsasında yüzde 2 oranındaki düşüş global piyasaların güne olumsuz başlamasına neden oldu.
-S&P'nin yaptığı değerlendirme sonucu, Türkiye'nin uzun dönem ''BB-'' ve kısa dönem ''B'' döviz cinsi kredi notları teyit edildi.
-60. HÜKÜMETTE EKONOMİ YÖNETİMİNDE YENİ İSİMLER
30 AĞUSTOS: -60. hükümetin devlet bakanlarının görev dağılımı belli oldu. Ekonomi ayağında Abdüllatif Şener'in yerine, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, Babacan'ın yerine Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun'un yerine Zafer Çağlayan getirildi. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı da gümrüklerden sorumlu oldu.
-Bayındırlık ve İskan Bakanlığına bağlı bulunan Karayolları Genel Müdürlüğü Ulaştırma Bakanlığına, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı bulunan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Çevre ve Orman Bakanlığına bağlandı.
-ABD ekonomisi, 2007 yılının ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 4 oranında büyüdü.
-Saffet Ulusoy önderliğinde kurulan UN Ro-Ro, ABD'li yatırım şirketi KKR ile yüzde 87'lik hissenin satışı için münhasırlık anlaşması imzaladı.
31 AĞUSTOS:
-Seyrantepe İhalesinin bugün yapılan son turunda, en iyi teklif Eren Talu Mimarlık-Alke İnşaat Ortak Girişim Grubundan geldi....
- Maliye Bakanlığı tasarruf genelgesi yayımladı. Buna göre
- 76. İzmir Enternasyonal Fuarı, Sanayi Bakanı Çağlayan'ın da katıldığı törenle açıldı. Ekonomik Kurullarda görev dağılımları belli oldu.
-ANKARA'DA BAŞKENT DOĞAL GAZ AŞ DÖNEMİ
3 EYLÜL:
-TÜİK, bu yılın Ağustos ayında TÜFE'nin yüzde 0,02 , ÜFE'nin yüzde 0,85 arttığını açıkladı. Ağustos ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 7,39 , ÜFE'de yüzde 3,72 oldu.
-Ankara'da doğal gaz faaliyetleri EGO'dan alınarak, yeni kurulan ''Başkent Doğal Gaz A.Ş'ye devredildi.
-Türkiye'nin Ağustos ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23,43 artarak 8 milyar 600 milyon dolara ulaştı. Son bir yıllık ihracat da yüzde 22,66 artarak 98 milyar 900 milyon doları buldu.
-Fransız-Belçikalı elektrik şirketi Suez ile Fransız devlet kontrolündeki gaz şirketi Gaz de Fance, birleştiklerini açıkladı.
-SABAH VE ATV'DE SATIŞ SÜRECİ BAŞLADI
4 EYLÜL:
-TMSF, Sabah ve ATV iktisadi bütünlüğünün satış sürecini başlattı.
5 EYLÜL:
-Arsa payı hariç inşaat metre kare maliyeti 2007 yılının ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 14 artarak 477 YTL'ye yükseldi.
-IMF TÜRKİYE TEMSİLCİLİĞİNE SAMIEI ATANDI-
6 EYLÜL:
-IMF Türkiye Temsilciliğine, görev süresi dolan Hugh Bredenkamp'ın yerine Hüseyin Samiei atandı.
-Hazine nakit dengesi, Ağustos ayında 4,8 milyar YTL fazla, yılın 8 ayında ise 14,6 milyar YTL açık verdi.
-Merkez Bankası döviz rezervleri 31 Ağustos itibarıyla yeni bir rekor olan 71 milyar 875 milyon dolara çıktı.
7 EYLÜL:
-Cep telefonu kullanıcılarına yeni iletişim olanakları sağlayacak Üçüncü Nesil Mobil İletişim Sistemleri (3G) ihalesine katılan tek firma olan Turkcell, A tipi lisans için 321 milyon Avroluk teklif verdi.
-Uluslararası altın fiyatları son 16 ayın en yüksek düzeyine çıktı. Londra piyasasında altının ons fiyatı uzun zamandır aşamadığı direnç noktası 700 doları aşarak 704,60 dolara kadar yükseldi.
-İKİNCİ 3 AYDA BÜYÜME YÜZDE 3,9-
10 EYLÜL:
-TÜİK, bu yılın ikinci üç aylık dönemine ilişkin büyüme hızını yüzde 3,9 olarak açıkladı. Böylece Türkiye, 22 çeyrektir büyümesini sürdürmüş oldu.
-Türkiye'nin sanayi üretimi bu yılın Temmuz ayında, 2006 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 3,5 oranında arttı.
11 EYLÜL:
-Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı petrol bakanları Viyana'da yapılan toplantıda, günlük üretimin 500 bin varil artırılmasını kararlaştırdı.
-TEMMUZ AYI BÜTÇE AÇIĞI 6 MİLYAR 71 MİLYON YTL
12 EYLÜL:
-Derince Limanı ihalesinde en yüksek teklifi, 195 milyon 250 bin dolarla, Türkerler Ortak Girişim Grubu verdi.
-Türkiye'nin cari açığı bu yılın Temmuz ayında, geçen yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında, yüzde 25,1 artarak 1 milyar 773 milyon dolardan 2 milyar 218 milyon dolara yükseldi.
-Temmuz ayı bütçe açığı 6 milyar 71 milyon YTL olurken, sekiz aylık açık 8,5 milyar YTL olarak açıklandı.
-BOTAŞ'ın doğal gaz kontratlarının devrinde, üçüncü protokol Enerco Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile imzalandı.
-14 AY ARADAN SONRA FAİZ İNDİRİMİ-
13 EYLÜL:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 14 ay aradan sonra kısa vadeli faiz oranlarını yüzde 0,25 indirdi. Buna göre gecelik borçlanma faizi yüzde 17,50'den yüzde 17,25'e, borç verme faiz oranı ise yüzde 22,50'den yüzde 22,25'e çekildi.
14 EYLÜL:
-Kuraklıktan dolayı üretimin düşmesi nedeniyle piyasada oluşabilecek spekülasyonları önlemek amacıyla, TMO'ya, 800 bin tonu gümrük vergisinden muaf olmak üzere toplam 1,2 milyon ton buğday ithal etme imkanı verildi.
-Petrolün varil fiyatı, 80,2 dolar ile tarihi zirveye çıktı.
17 EYLÜL:
-Türkiye'de Haziran 2007 dönemi itibarıyla işsizlik oranı, yüzde 8,8 olarak hesaplandı.
-İmalat sanayinde kapasite kullanımı Ağustos ayında yüzde 80,5'e yükseldi.
18 EYLÜL:
-Asya'nın önde gelen petrol borsalarından Singapur'da ham petrol fiyatları 80 doların üzerine çıktı.
-ABD'de başlayıp bütün dünyayı etkisine alan mortgage krizinin önüne geçmeye çalışan ABD Merkez Bankası, faiz oranlarını yarım puan indirerek yüzde 4,75'e çekti.
-Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, yıl sonuna kadar, 3 aylık dönem için 'eylem planı' oluşturulacağını bildirdi.
19 EYLÜL:
-Telekomünikasyon Kurulu, Üçüncü Nesil Mobil İletişim Sistemleri (3G) ihalesini iptal etti.
-Enerji Bakanı Güler, elektrik tarifelerinde bir zam hesabı yapıldığını, ancak bunun değerlendirilip açıklanacak hale gelmediğini bildirdi.
20 EYLÜL:
-Hazine Müsteşarlığının alacak stoku toplamı, bu yıl Ağustos ayı sonu itibariyle 103 milyar 773 milyon 470 bin YTL oldu.
-SEYRANTEPE İHALESİNDE ONAY ÇIKTI
24 EYLÜL:
-TOKİ, Ali Sami Yen Stadyumu ile bağlantılı olarak açılan Seyrantepe Spor Kompleksi Projesinde ihaleyi, en yüksek teklifi veren Eren Talu-Alke Ortak Girişim Grubuna verilmesinin onaylandığını bildirdi.
26 EYLÜL:
-Gümrük Müsteşarlığına M. Emin Zararsız atandı
28 EYLÜL:
-Türkiye'nin IMF'ye olan borcu, Ağustos sonu itibariyle 7 milyar 777 milyon dolar olarak hesaplandı.
-Türkiye'nin toplam dış borç stoku, yılın 2. çeyreğinde 11,7 milyar dolar artarak, Haziran ayı sonu itibariyle 226 milyar 353 milyon dolar oldu.
29 EYLÜL:
-Uluslararası piyasalarda altın son 28 yılın en yüksek değerine ulaştı.
Yılın Dördüncü Çeyreğinde Yıllık İhracatta 100 Milyar Dolar Aşıldı -Petkim'in Özelleştirilmesi İhalesini, 2 Milyar 50 Milyon Dolarlık Rakama Çıkan, İkinci Sıradaki Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu Kazandı -Ham Petrolün Varil Fiyatı 100 Dolarlara Dayandı -Üçüncü Çeyreğe İlişkin Büyüme Hızı, Yüzde 2 ile Beklentilerin Altında Kaldı -Sabah-Atv İktisadi Bütünlüğünün Satışı İhalesinde, Çalık Grubu Şirketlerinden Turkuaz Radyo Televizyon, 1,1 Milyar Dolarlık Teklif Verdi -Milli Piyango İdaresi Genel Müdürü, Makamında Uğradığı Silahlı Saldırı Sonucu Öldürüldü
Ekonomide yılın dördüncü çeyreği de hareketli geçerken, yıllık ihracatta 100 milyar dolar aşıldı.
PETKİM'in yüzde 51 hissesinin satışına ilişkin ihaleyi, ilk sıradaki TransCentral-Asia Grubu değil, aynı şekilde 2 milyar 50 milyon dolarlık rakama çıkan Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu kazandı.
TMSF, Fon tarafından el konulmadan önce İmar Bankası T.A.Ş.'den karşılıklık hazine bonosu alıp, TMSF'ye başvuranlara dönük ödemelere başladı. Borsada rekorlar bu çeyrekte de devam etti. İMKB Ulusal 100 Endeksi 58 bini aştı.
Ham petrolün varil fiyatı 90 doların üzerine çıkarken, Kasım ayında petrolün varil fiyatı 100 dolar sınırına dayandı.
2008 yılı büyüme hedefi yüzde 5,5 , TÜFE bazında enflasyon hedefi yüzde 4, ihracat hedefi 117 milyar dolar, kişi başına gelir hedefi ise 7 bin dolar olarak açıklandı. 2008 yılı bütçe büyüklüğü 222 milyar 313 milyon YTL olarak belirlenirken, gelecek yıl 17 milyar 756 milyon YTL bütçe açığı, 38 milyar 244 milyon YTL de faiz dışı fazla hedeflendi.
11 Aralıkta açıklanan üçüncü çeyreğe ilişkin büyüme hızı, yüzde 2 ile beklentilerin altında kaldı.
TMSF'nin Sabah-ATV iktisadi bütünlüğünün icraen satışı ihalesinde, Çalık Grubu şirketlerinden Turkuaz Radyo Televizyon, 1,1 milyar dolarlık teklif verdi.
Uluslararası piyasalara bakıldığında, Türkiye'de olduğu gibi dünya piyasalarında da eriyen dolar, ticaretteki değerini yitirmeye başladı. Turizm başta olmak üzere bazı sektörler avroya dönmeye başladı.
Bu arada Milli Piyango İdaresi Genel Müdürü İhya Balak, makamında uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
Ekonomide yılın son çeyreğine ilişkin gelişmeler de şöyle:
-İHRACAT 100 MİLYAR DOLARI AŞTI-
1 EKİM:
-Türkiye'nin 2007 Eylül itibarıyla yıllık ihracatı, psikolojik sınır olan 100 milyar doları aşarak, 100 milyar 184 milyon 442 bin doları buldu.
-ATV-Sabah'ın satışı ihalesinde, 5 şirket ihaleye katılabilmek için şartname aldı.
-Serbest piyasada doların satış fiyatı 1,2000 YTL'nin altına indi. İstanbul Kapalıçarşı'da 1,1950 YTL'den alınan dolar, 1,1970 YTL'den satıldı.
3 EKİM:
-TÜİK, bu yılın Eylül ayında TÜFE'nin yüzde 1,03, ÜFE'nin yüzde 1,02 arttığını açıkladı. Yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 7,12 , ÜFE'de yüzde 5,02 oldu.
5 EKİM:
-İstanbul Kapalıçarşı'da 1,1840 YTL'den alınan dolar, 1,1870 YTL'den satıldı.
-TMSF, BONOZEDELERE ÖDEMELERE BAŞLADI-
7 EKİM:
-TMSF, Fon tarafından el konulmadan önce İmar Bankası T.A.Ş'den karşılıksız hazine bonosu alanlardan TMSF'ye başvuruda bulunanlara dönük ödemelere başladı.
8 EKİM:
-Hazine nakit dengesi, Eylül ayında 4,6 milyar YTL, yılın ilk 9 ayında ise 19,2 milyar YTL açık verdi.
-Türkiye'nin sanayi üretimi, bu yılın Ağustos ayında, 2006 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 6,1 oranında arttı.
-ÜÇ AYLIK EYLEM PLANI AÇIKLANDI
9 EKİM:
-Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, yılın son çeyreğinde yapılacakları içeren, Üç aylık Eylem planını açıkladı. ''Büyüme ile istikrara geçiş'' sloganıyla özetlenen önümüzdeki dönemin beş temel ekseni ise ''kapsamlı istihdam artışı, güçlü sanayi, teknoloji gelişme, insan kaynakları ve makro istikrar'' olarak belirlendi.
-Akdeniz'in en büyük, dünyanın da ilk 4 operatörü arasında gösterilen ve Türkiye'den ro-ro ile yapılan ihracat taşımalarının yarısından fazlasını gerçekleştiren U.N Ro-Ro İşletmeleri A.Ş'nin çoğunluk hisselerinin satışıyla ilgili, Amerikalı yatırım şirketi Kohlberg Kravis Robert ile nihai anlaşma imzalandı.
-Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına Birol Aydemir, Gelir İdaresi başkanlığına ise Osman Arıoğlu asaleten atandı.
-BORSADAKİ YABANCI PAYI YÜZDE 72,33'E YÜKSELDİ
10 EKİM:
-Borsadaki yabancı payının 9 Ekim itibarıyla yüzde 72,33'e yükseldiği açıklandı.
-Türkiye'nin cari açığı 2007 yılı Ocak-Ağustos döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,6 artarak 23 milyar 320 milyon dolara yükseldi.
-Hollanda'nın en büyük bankası ABN Amro, İngiliz Royal Bank of Scotland, İspanyol Santander ve Belçika-Hollanda ortaklığı Fortis'ten oluşan konsorsiyumun verdiği 71 milyar Avro'ya (yaklaşık 100 milyar dolar) satıldı. Böylece bankacılık tarihinin en büyük satışı gerçekleşmiş oldu.
11 EKİM:
-İMKB Ulusal 100 Endeksi, günü 58.053,40 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
13 EKİM:
-Irak'ın kuzeyine dönük gelişmeler ve diğer şartlara bağlı ham petrolün varil fiyatı yeniden 85 dolarlara yükselerek, 1981'den sonraki en yüksek rakama ulaştı.
-BAYRAKTAR, ASALETEN TOKİ BAŞKANI
15 EKİM:
- TOKİ'yi yaklaşık 5 yıldır vekaleten yöneten Erdoğan Bayraktar, bu göreve asaleten atandı
-Temmuz 2007 dönemi itibarıyla işsizlik oranı, yüzde 8,8 olarak hesaplandı.
-Milli Piyango İdaresi Genel Müdürü İhya Balak, ''Süper Loto'' isimli yeni şans oyununu düzenlediği basın toplantısı ile tanıttı.
-Nobel ekonomi ödülü, ekonomistlerin piyasaların iyi işlediği durumları iyi işlemediği durumlardan ayırt etmesini sağlayan mekanizma tasarım kuramını ortaya atan ve geliştiren ABD'li 3 ekonomist; Leonid Hurwicz, Eric Maskin ve Roger Myerson'a verildi.
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, geçen ayki çeyrek puanlık indirimin ardından, bu ay da kısa vadeli faiz oranlarını 0,50 ile 0,75 puan düşürdü.
-Türk Telekom çalışanlarının toplu görüşmelerde sonuç alamamaları üzerine, Türk Telekom tarihindeki ilk grev başladı.
-PETKİM'in yüzde 51'inin satışına ilişkin özelleştirme ihalesinde, Rekabet Kuruluna sunulan teklif, 2 milyar 50 milyon dolarlık TransCentral-Asia Grubunun değil, Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubunun 2 milyar 49 milyon dolarlık teklifi oldu.
-Merkezi yönetim bütçesinin yılın 9 ayında 12 milyar 173 milyon YTL açık verdiği açıklandı.
-İmalat sanayinin kapasite kullanım oranı Eylül ayında yüzde 83,3'e yükseldi.
17 EKİM:
-Irak'ın kuzeyine gerektiğinde sınır ötesi operasyon yapılmasına ilişkin tezkere TBMM'de kabul edildi.
-Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, Türkiye'nin, Irak'ın kuzeyine olası bir sınır ötesi operasyon düzenlemesine izin veren Başbakanlık tezkeresinin kabulünün ardından yeni bir rekor kırdı. ABD tipi hafif ham petrolün varil fiyatı 88,75 dolara kadar çıktı.
-2008 BÜYÜME HEDEFİ YÜZDE 5,5
18 EKİM:
-Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, memur maaşlarına 2008 Ocak-Temmuz döneminde yüzde 2+2 zam yapılacağını, ayrıca Ocak ayında taban aylığında seyyanen 10 YTL artış olacağını açıkladı.
-2008 yılı büyüme hedefi yüzde 5,5 , TÜFE bazında enflasyon hedefi yüzde 4, ihracat hedefi 117 milyar dolar, kişi başına gelir hedefi ise 7 bin dolar olarak belirlendi. 2008 yılı bütçe büyüklüğü 222 milyar 313 milyon YTL olarak açıklanırken, buna göre 2008'de 17 milyar 756 milyon YTL bütçe açığı, 38 milyar 244 milyon YTL'lik faiz dışı fazla öngörüldü.
-PETROL FİYATLARI 90 DOLARI AŞTI-
19 EKİM:
-Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarındaki yükseliş sürdü. Londra piyasasında ABD hafif petrolünün varil fiyatı 90,07 dolara, Brent petrolünün varil fiyatı da 84,85 dolara kadar ulaşarak yeni rekorlar kırdı.
-Galatasaray'ın yeni stadı için yapılan ihalede, TOKİ ile Eren Talu arasında sözleşme imzalandı.
-ENERJİDE ''MAVİ HAT'' OPERASYONU-
-Polisin ''mavi hat'' adını verdiği operasyonda BOTAŞ'ın 3 büyük ihalesine fesat karıştırdıkları iddiasıyla, 10'ü üst düzey bürokrat olmak üzere 32 kişi gözaltına alındı.
22 EKİM:
-Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 2000 yılından önce emekli olanların, aylıklarını kestirip kısa süre çalıştıktan sonra yüksek emekli maaşı alabilmek için yeniden emekli olmalarını engelleyen kanunu onayladı.
-Merkezi Yönetim toplam borç stoku, 30 Eylül itibarıyla 341,5 milyar YTL'ye geriledi. Söz konusu borç stoku, Ağustos sonunda 347,4 milyar YTL idi.
25 EKİM:
-Çin ekonomisini, 2007 yılının 3. çeyreğinde yüzde 11,5 oranında büyüdü.
28 EKİM:
-2008 Yılı Programı, Resmi Gazetenin mükerrer sayısında yayımlandı. Programda, yıl sonunda 36,4 milyar dolara ulaşması beklenen cari açığın 2008 yılında 39,2 milyar dolara yükselmesi, GSMH'ye oranının ise yüzde 7,5'e çıkacağı tahminine yer verildi.
29 EKİM:
-Petrolün varil fiyatı 93 doları aştı.
31 EKİM:
-ABD ekonomisi, 2007 yılının 3. çeyreğinde, yüzde 3,9 oranında büyüdü. Böylece, son 1,5 yılın en iyi büyüme rakamlarına ulaşılmış oldu.
1 KASIM:
-ABD Merkez Bankası para piyasasındaki gerginliği yatıştırmak amacıyla kredi piyasasına 41 milyar dolar nakit para enjekte etti.
-Türkiye'nin yıllık ihracatı Ekim sonu itibarıyla 102 milyar 779 milyon 892 bin dolar olurken, bundan böyle doların yanı sıra açıklama kararı aldıkları YTL bazında ise 138,2 milyar YTL olarak gerçekleşti.
-İMKB VE REKABET KURULUNA YENİ BAŞKAN-
2 KASIM:
-TÜİK, bu yılın Ekim ayında TÜFE'nin yüzde 1,81 arttığını, ÜFE'nin yüzde 0,13 gerilediğini açıkladı. TÜFE son 17 ayın en yüksek düzeyinde gerçekleşti.
-Akaryakıt ürünleri ve tütün mamullerinde ÖTV, değişen oranlarda artırıldı.
-İMKB Başkanlığına, borsanın eski başkan yardımcılarından Hüseyin Erkan, Rekabet Kurumu Başkanlığına ise Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı atandı.
-Konut kredilerinde talebi yeniden canlandırmak isteyen bankalar, geçen yılın Mayıs ayından bu yana ilk kez faizi yüzde 1'in altına indirdi.
-Otomotiv sektörünün ihracatı yılın 10 ayında yüzde 35 artarak, 16 milyar 149 milyon dolara ulaştı.
3 KASIM:
-Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, son 5 haftanın en düşük seviyesine geriledi. ABD tipi hafif ham petrolün varil fiyatı, 83 sent azalarak 87,88 dolara düştü.
6 KASIM:
-ABD ekonomisinin yakın geleceğiyle ilgili kaygılar yüzünden ABD Doları, avro karşısında tarihinin en düşük değerine gerilerken, altın fiyatları da son 28 yılın en yüksek düzeyine çıktı.
8 KASIM
-Türkiye'nin cari açığı Eylül ayında, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 18,2 artarak 1 milyar 846 milyon dolara yükseldi.
-Avrupa Merkez Bankası, faiz oranlarını değiştirmedi. Banka yönetim kurulunun toplantısında, beklentiler dahilinde, yüzde 4 olan faiz oranlarını sabit tutma kararı alındı.
-Mortgage krizinde zarara uğrayan finansal şirketler arasına 3,7 milyar dolarlık kayıpla Morgan Stanley de eklendi. Bugüne kadar finansal kuruluşların uğradığı zarar 55 milyar dolara çıktı.
9 KASIM:
-Rekabet Kurulu, PETKİM'in özelleştirilmesinde ikinci en yüksek teklifi veren Socar-Turcas-Injaz ortak girişim grubunun teklifini onayladı.
-10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in bir kez daha görüşülmesi için Meclis'e iade ettiği Nükleer Güç Santrallerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışına İlişkin Kanun, TBMM Genel Kurulunda yaklaşık 10 saat süren görüşmelerin ardından kabul edildi.
-ABD ekonomisine yönelik kaygılardaki artış üzerine Avro dolar karşısında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 1,4752'den işlem gördü.
13 KASIM:
-Ekim ayında bütçe açığı 102 milyon YTL, Faiz Dışı Fazla 1 milyar 812 milyon YTL olarak açıklandı.
14 KASIM:
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını 0,50-0,75 puan düşürdü. Buna göre, gecelik borçlanma faizi yüzde 16,75'ten yüzde 16,25'e, borç verme faiz oranı ise yüzde 21,50'den yüzde 20,75'e çekildi.
15 KASIM:
-Türkiye'de Ağustos 2007 dönemi itibarıyla işsizlik oranı, yüzde 9,2 olarak hesaplandı.
-MİLLİ PİYANGO GENEL MÜDÜRÜ BALAK, MAKAMINDA ÖLDÜRÜLDÜ-
16 KASIM:
-Milli Piyango İdaresi Genel Müdür İhya Balak, makamında uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
18 KASIM:
-Hazar petrollerini Türkiye üzerinden dünya pazarlarına taşıyan BTC Ham Petrol Boru Hattının, geçen yıl devreye giren Adana'nın Ceyhan ilçesindeki Haydar Aliyev Deniz Terminalinden, bugüne kadar 238 milyon varil ham petrolün dünya pazarlarına gönderildi.
-YABANCI SERMAYE GİRİŞİ
20 KASIM:
- Başbakan Erdoğan, Türkiye'ye gelen uluslararası yatırım tutarının Eylül 2007 itibarıyla 15,3 milyar dolar olduğunu, yıl içinde başlatılan büyük ölçekli satın alma ve birleşme işlemlerinin tamamlanmasıyla, bu alanda yıl sonunda 25 milyar dolarların yakalanmasının öngörüldüğünü bildirdi.
-Türkiye ile İran arasında, Elektrik İşbirliği Anlaşması imzalandı.
-Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ''Nükleer Güç Santrallerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışına İlişkin Kanun''u onayladı.
-Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'nin IMF'ye olan toplam borcunun 31 Ekim 2007 itibariyle 7,6 milyar dolar düzeyine gerilediğini bildirdi.
21 KASIM:
-Kuzey Amerika'daki soğuk hava nedeniyle ısıtma yakıtına olan talep ve dolardaki düşüş nedeniyle petrolün varil fiyatı 99,29 dolar ile 100 dolar sınırına dayandı. Bu fiyat 1983'ten beri çıktığı en yüksek seviye oldu.
-Nükleer Santral Kanunu Resmi Gazetede yayımlandı.
22 KASIM:
-222 milyar 553 milyon 600 bin YTL büyüklüğe sahip 2008 yılı Merkezi Yönetim
bütçesi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi
-IMF, varili 100 dolara yaklaşan ham petrol fiyatlarının, gelişmekte olan ülkelerdeki toplam enflasyonu yükselteceğini bildirdi.
-Özelleştirme Yüksek Kurulu, PETKİM'in 2 milyar 40 milyon dolara, Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubuna satılmasını ve TCDD'ye ait Derince Limanında işletme hakkının 195 milyon 250 bin dolara Türkerler Ortak Girişim Gurubuna devrini onayladı.
27 KASIM:
-Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, OPEC'in petrol üretim miktarını artıracağı beklentisi nedeniyle 96 doların altında indi.
28 KASIM:
-Türkiye Atom Enerjisi Kurumu nükleer santral ölçütlerini açıkladı. Buna göre nükleer santralde yerli payı yüzde 60 olacak. Santral, güncel ve kanıtlanmış teknolojik yeniliklere göre yapılacak.
29 KASIM:
-Türk Telekom'daki grev sona erdi.
30 KASIM:
-Uluslararası piyasada petrol fiyatları, 90 doların altına indi. OPEC'in yapacağı toplantısında üretim kotasını artıracak beklentisi, petrol fiyatlarının gerilemesine neden oldu.
-Borç Yönetimi Raporuna göre Hazine, gelecek 11 ayda 107,1 milyar YTL iç borç servisi, 11,9 milyar dolar merkezi yönetim dış borç ödemesi yapacak.
-AYLIK İHRACAT 10 MİLYAR DOLARI AŞTI-
1 ARALIK:
-TİM verilerine göre Türkiye'nin Kasım ayı ihracatı 11 milyar 111 milyon 226 bin dolara yükseldi. Böylece aylık ihracatta 10 milyar dolar sınırı aşılmış oldu.
-Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren başkanlığındaki Ekonomi Koordinasyon Kurulu Diyarbakır'da toplandı.
-Büyük ikramiyenin 25 milyon YTL olduğu Milli Piyango yılbaşı özel çekilişi biletleri, satışa çıkarıldı.
3 ARALIK:
-Bu yılın Kasım ayında TÜFE yüzde 1,95, ÜFE yüzde 0,89 arttı. Kasım sonu itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 8,40, ÜFE'de yüzde 5,65 oldu.
4 ARALIK:
-TMSF'nin gerçekleştirdiği ATV-Sabah ihalesinde, sadece Çalık Grubunun teklif verdiği bildirildi.
-SABAH-ATV İÇİN ÇALIK GRUBUNDAN 1,1 MİLYAR DOLAR
5 ARALIK:
-TMSF, ATV-Sabah'ın satışı için düzenlediği ihalede tek katılımcı olan Çalık Grubu şirketlerinden Turkuaz Radyo Televizyon 1 milyar 100 milyon dolar teklif verdi.
-Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine Recep Biçer atandı.
-COCA-COLA'YA TÜRK YÖNETİCİ-
6 ARALIK:
-Coca-Cola'nın üst yöneticiliğine (CEO), 1 Temmuz 2008'den geçerli olmak üzere Muhtar Kent getirildi.
-GELİR İDARESİ VE MASAK BAŞKANLIKLARINA ATAMA
8 ARALIK:
- Gelir İdaresi Başkanlığına Mehmet Akif Ulusoy, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) başkanlığına da Adnan Ertürk atandı.
-Küçük mükelleflerin muhtasar ve KDV için E-beyanname zorunluluğu, 2008 başına ertelendi.
9 ARALIK:
-Türk-İş Genel Başkanlığına, son yönetimde Genel Sekreterlik görevinde bulunan Tes-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu seçildi.
-ÜÇÜNCÜ ÇEYREK BÜYÜME HIZI YÜZDE 2-
10 ARALIK:
-2007 yılı üçüncü çeyreğinde Türkiye'nin büyüme hızı yüzde 2 ile beklentilerin
altında kaldı, dokuz aylık büyüme hızı ise yüzde 4 oldu.
-VİTALİ HAKKO VEFAT ETTİ
11 ARALIK:
-Bu yılın Kasım ayında merkezi yönetim bütçesi 2 milyar 561 milyon YTL fazla verdi, yılın 11 ayında bütçe açığı ise 9 milyar 715 milyon YTL olarak açıklandı.
-Tekstil ve modanın duayen isimlerinden, işadamı Vitali Hakko 94 yaşında vefat etti.
-Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, 2008 yılı programında 298 tane tedbir öngördüklerini, bu tedbirlerin 262 tanesinin yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik olduğunu bildirdi.
-ABD Merkez Bankası, faiz oranlarını 0,25 puan düşürerek yüzde 4,25'e indirdi.
-Cari açık Ekim ayında 3 milyar 36 milyon doları buldu, yıllık bazda ise 35 milyar 161 milyon dolarla rekor kırdı.
12 ARALIK:
-ABD Merkez Bankası (FED), küresel nakit eksikliği sorununun üstesinden gelmek için, diğer uluslararası Merkez Bankaları ile birlikte hareket ettiklerini açıkladı.
-Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin YTL cinsi kredi notunu BB (-)den, BB'ye yükseltti.
-MERKEZ BANKASINDAN FAİZ İNDİRİMİ
13 ARALIK:
-Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in konuk olduğu TÜSİAD Yüksek İstişare
Konseyi toplantısı Ankara'da yapıldı.
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını 0,50-0,75 puan düşürdü. Buna göre gecelik borçlanma faizi yüzde 16,25'ten 15,75'e, borç verme faiz oranı da yüzde 20,75'ten yüzde 20'ye çekildi.
- Seyrantepe, yeni adıyla Aslantepe Ali Sami Yen Spor Kompleksinin temeli,
İstanbul'da düzenlenen törenle atıldı
-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasının yürürlük tarihinin, 1 Haziran 2008 tarihine ertelendiğini bildirdi.
-2008 BÜTÇESİ TBMM'DE KABUL EDİLDİ
14 ARALIK:
-Amerikalı medya devi Rupert Murdoch, Dow Jones hisselerinin yüzde 60'ından fazlasının satışının onaylanmasıyla, resmen Dow Jones grubu ile saygın Wall Street Journal gazetesinin sahibi oldu. Rupert Murdoch, satış için toplam 5,6 milyar dolar ödeyecek.
- IMF, halen Tük makamlarıyla yedinci gözden geçirmenin sonuçlandırılmasına imkan verecek 'güçlü önlemler paketi' üzerinde çalışıldığını bildirdi.
-Hollanda merkezli ING Bank'ın, Oyakbank'ın satın alınması ile ilgili, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan (BDDK) gerekli onayı aldığı açıklandı.
-Büyüklüğü 222 milyar 553 milyon YTL olan 2008 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi, TBMM'de kabul edildi.
15 ARALIK:
-DPT tarafından AB'ye katılım öncesi mali izleme süreci kapsamında her yıl hazırlanan Katılım Öncesi Ekonomik Program (KEP), Yüksek Planlama Kurulundan (YPK) çıktı. Makro ekonomik göstergeleri kapsayacak şekilde hazırlanan programa göre, yüksek oranda faiz dışı fazla verme politikasına devam edilecek.
16 ARALIK:
-Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, yeni bir sektörel ve bölgesel teşvik sistemi üzerinde çalıştıklarını söyledi.
-Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Yönetim Kurulu başkanlığına, Tuğrul Kutadgobilik yeniden seçildi.
-IMF HEYETİ ANKARA'DA
17 ARALIK:
- Eylül 2007 dönemi itibarıyla Türkiye'de işsizlik oranı, yüzde 9,3 olarak açıklandı.
- İmalat sanayinde kapasite kullanımı, Kasım ayında yüzde 82,6 oldu.
- Türkiye Masası Şefi Lorenzo Giorgianni başkanlığındaki IMF heyeti, 7. gözden geçirme çalışmaları kapsamında, Ankara'da temaslarına başladı.
(AA)
- İpek Matbaacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş, Kanaltürk'ün, tüm borçlar dahil 30 milyon dolara devir ve satın alındığını bildirdi.
-KURUMLAR VERGİSİ REKORTMENİ TÜRK TELEKOM-
- Türk Telekomünikasyon A.Ş, tahakkuk ettirilen 820 milyon 826 bin YTL'lik vergiyle, bu yıl da Türkiye'nin kurumlar vergisi rekortmeni oldu.
15 MAYIS:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, gecelik borçlanma faiz oranı yüzde 15,25'ten yüzde 15,75'e, borç verme faiz oranı da yüzde 19,25'ten yüzde 19,75'e yükseltti.
16 MAYIS:
- TMSF tarafından 2005 yılında 9 şirketine el konulması nedeniyle hukuki mücadelesini sürdürmek için İstanbul'a giden ve uzun süredir Isparta'dan ayrı kalan İş adamı Şevket Demirel, yaptığı hukuki mücadeleyi kazanmasının ardından el konulan 9 şirketini devraldı.
- Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait Bandırma Limanının 36 yıl süreyle işletme hakkının devri ihalesinde, en yüksek teklifi 175 milyon 500 bin dolar ile Çelebi Ortak Girişim Grubu verdi. Samsun Limanının 36 yıl süreyle işletme hakkının devri ihalesinde ise en yüksek teklifi 125 milyon 200 bin dolar ile Ceynak Lojistik verdi.
-KAPALI MEKANLARDA SİGARA İÇME YASAĞI-
19 MAYIS:
- Kapalı mekanlarda sigara içme yasağı getiren, ''Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun'' yürürlüğe girdi. Yasak bulunan yerlerde sigara içenlere 62 YTL ceza verilecek.
- Avrupa Birliği, geçen yıl gümrüklerde ele geçirilen taklit ürünlerde Çin ve Türkiye'nin başı çektiğini bildirdi.
20 MAYIS:
- Merkezi yönetim brüt borç stoku, nisan ayı sonu itibariyle 354,6 milyar YTL'ye ulaştı.
- Hazine alacaklarının toplam tutarı, nisan ayı sonu itibariyle 112,9 milyar YTL'ye yükseldi.
- Türkiye'de finans sektörünün toplam aktif büyüklüğü, 2007 yılı sonu itibarıyla, bir önceki yıla göre yüzde 15 artarak 768,6 milyar YTL seviyesine ulaştı.
- Cem Cengiz Uzan tarafından Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. (Telsim) ve yöneticileri aleyhine New York Yüksek Mahkemesinde açılan davanın Uzan aleyhine kesinleştiği bildirildi.
21 MAYIS:
- TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, kamu finansmanı ve borç yönetimini yeniden düzenleyen kanun tasarısı kabul edildi.
- ABD ham petrolünün, Temmuz ayı varil teslim fiyatı, 132,08 dolar düzeyine yükseldi.
- Uluslararası Borsalar Örgütüne üye 51 borsa içinde İMKB, yüzde 72 ile dolar bazında Brezilya'dan sonra en yüksek getiriyi sağlayan ikinci borsa oldu.
-ÇİFTÇİYE KURAKLIK DESTEĞİ-
22 MAYIS:
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, kuraklıktan etkilenen çiftçilerin borçlarının faizsiz olarak 1 yıl erteleneceğini açıkladı.
26 MAYIS:
- İstanbul Altın Borsası Dünya Elmas Borsaları Federasyonunun 27. üyesi oldu.
27 MAYIS:
- Rus Gazprom şirketi, Türkiye'ye nakledilen günlük doğal gaz miktarını 22 milyon metreküpten 30 milyon metreküpe çıkardı.
28 MAYIS:
- Endonezya Enerji ve Mineral Kaynaklar Bakanı Purnomo Yusgiantoro, ülkesinin, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyeliğinden ayrılacağını bildirdi.
- Turcas Petrol A.Ş, Socar & Turcas'ın, Petkim özelleştirmesine ilişkin olarak 1,02 milyar doları Özelleştirme İdaresi Başkanlığına (ÖİB) ödediğini duyurdu.
29 MAYIS:
- Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş. ve Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticaret A.Ş'ye ait varlıkların özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık görüşmeleri yapıldı.
30 MAYIS:
- Kiler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nahit Kiler, ikinci bir spekülasyona mahal vermemek için Mecidiyeköy'deki eski likör fabrikası arazisi ihalesine girmeme kararı aldıklarını açıkladı.
- Rekabet Kurumu, son aylarda rekor düzeyle artan fiyatlar ve çok sayıda şikayet nedeniyle, demir-çelik ürünleri için ön araştırma başlattı.
- Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO), spekülasyonlara önlem amaçlı 3 yıl aradan sonra ilk kez buğday ithal ettiği bildirildi.
-PETKİM'İN SATIŞ SÖZLEŞMESİ İMZALANDI-
- Petkim Petrokimya Holding A.Ş'nin yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubuna devrine yönelik satış sözleşmesi imzalandı. Socar-Turcas-Injaz, 2 milyar 40 milyon dolarlık ihale bedelinin 1 milyar 660 milyon dolarını peşin ödedi.
31 MAYIS:
- Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçesi kesiminde yaşanan patlamayla gaz akışının durduğu İran-Türkiye doğal gaz boru hattı devreye girdi ve gaz akışı yeniden başladı. Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçesinde doğal gaz boru hattında, 25 Mayısı, 26 Mayısa bağlayan gece bir patlama meydana gelmiş, ardından yangın çıkmıştı.
- İzmit ve Adapazarı'ndaki Goodyear, Brisa ve Pirelli lastik fabrikalarında çalışan yaklaşık 4 bin işçi, toplu iş sözleşme görüşmelerinin anlaşmayla sonuçlanmaması üzerine greve başladı.
-İHRACATTA AYLIK REKOR-
1 HAZİRAN:
- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin 2008 Mayıs ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 34,48 artışla 12 milyar 281 milyon dolara yükseldi. Söz konusu rakam, Türkiye'nin bugüne kadar bir ayda gerçekleştirdiği en yüksek ihracat rakamı oldu.
2 HAZİRAN:
- Kamu İktisadi Teşebbüslerinde (KİT) toplam görev zararı bu yılın ilk üç ayında yaklaşık 1,1 milyar YTL düzeyinde gerçekleşti.
3 HAZİRAN:
- Merkez Bankası tarafından hükümete yazılan açık mektupta, 2009-2011 dönemine ilişkin enflasyon hedefleri önerilerine yer verildi ve ''para politikasının temkinli duruşu altında dahi yüzde 4 hedefine ulaşmanın oldukça uzun bir süre alabileceği'' belirtildi.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın Mayıs ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 1,49, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 2,12 arttığını açıkladı. Mayıs itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 10,74, ÜFE'de yüzde 16,53 oldu.
- Rusya'nın zirai ilaç kalıntısı bulunduğu gerekçesiyle Türkiye'den yaş sebze meyve alımını 7 Haziran'dan itibaren durdurma kararı alması, domates fiyatlarını iç pazarda yarı yarıya ucuzlattı.
4 HAZİRAN:
- ABD'de tutsat (mortgage) kredisi başvuruları son 6 yılın en düşük seviyesine indi.
5 HAZİRAN:
- Merkez Bankası döviz rezervleri, 30 Mayıs itibariyle, 4 milyar 262 milyon dolar azalarak, 74 milyar 52 milyon dolara indi.
7 HAZİRAN:
- Petrol fiyatları bir günde 11 dolar birden artarak, 139,12 dolara çıktı.
9 HAZİRAN:
- Türkiye'nin sanayi üretimi, 2008 yılı Nisan ayında, 2007 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 6,3 oranında arttı.
- Hazine nakit dengesi, mayıs ayında 8 milyar YTL fazla verdi.
10 HAZİRAN:
- Konut Edindirme Yardımı ödemeleri iki ay daha ertelendi.
-CARİ AÇIK YÜKSELDİ-
12 HAZİRAN:
- Türkiye'nin nisan ayında cari açığı, geçen yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 50,1 oranında artarak, 3 milyar 252 milyon dolardan 4 milyar 882 milyon dolara yükseldi.
- Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanlığına Ersin Özince, yeniden getirildi.
-2007 YILINDA 21,9 MİLYAR DOLAR TUTARINDAN YABANCI SERMAYE GELDİ-
13 HAZİRAN:
- Türkiye'ye 2007 yılında toplam 21 milyar 873 milyon dolar tutarında uluslararası doğrudan yatırım geldi.
14 HAZİRAN:
- G-8 ülkelerinin maliye bakanları, yüksek petrol ve gıda fiyatlarının istikrara kavuşmasına yardımcı olmak için petrol üreticisi ülkelere üretimi artırmaları çağrısında bulundu.
- Türkiye'nin önde gelen otomobil lastiği üreticileri Brisa, Pirelli, Goodyear lastik fabrikalarında 31 Mayıs'tan bu yana devam eden grev sona erdi.
-AB'DE YÜKSEK ENFLASYON-
16 HAZİRAN:
- Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, gecelik borçlanma faiz oranı yüzde 15,75'ten yüzde 16,25'e, borç verme faiz oranı yüzde 19,75'ten yüzde 20,25'e yükseltti.
- Avrupa Birliği'nde ortak para kullanan 15 ülkenin dahil olduğu avro Bölgesinde ortalama enflasyon, mayıs ayında yüzde 3,7 ile 16 yıllık tarihinin en yüksek düzeyine çıktı.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mart ayı işsizlik oranının yüzde 10,7 olduğunu açıkladı.
17 HAZİRAN:
- Türkiye'ye ocak-nisan döneminde gayrimenkul alımları dahil olmak üzere, doğrudan yabancı sermaye girişi toplam 5 milyar 336 milyon dolar oldu.
18 HAZİRAN:
- OMV Aktiengesellschaft'ın Petrol Ofisi A.Ş'deki doğrudan hissedarlık oranı yüzde 40,75'e yükseldi.
20 HAZİRAN:
- Dünya Bankasından Türkiye'de uygulanan reform çalışmalarının parçası olan kamu sektörüne yönelik reformların desteklenmesi amacıyla 255,4 milyon avro tutarında kredi sağlandı.
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Türkiye'nin ciddi bir kuraklık problemiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.
- Hazine, 15 Mart 2015 vadeli dolar cinsinden 500 milyon dolarlık tahvil sattı.
- Merkezi yönetim brüt borç stoku 31 Mayıs itibarıyla 346,5 milyar YTL oldu.
-TPAO, IRAK'TA PETROL VE DOĞAL GAZ ARAYABİLECEK-
22 HAZİRAN:
- Irak ve Türkiye arasında uzun bir süredir müzakerelere konu olan, bu ülkenin petrol ve doğal gaz rezervlerinin işletilmesi ihalelerine TPAO'nun da katılması konusunda gelişme sağlandı ve Irak Petrol Bakanlığı, 6 ülkenin resmi petrol firmasına daha bundan sonraki ihalelere katılma izni verdi.
24 HAZİRAN:
- Tekel'in sigara bölümü imzalanan sözleşmeyle birlikte British American Tobacco'ya (BAT) devredildi. ÖİB Başkanı Metin Kilci, özelleştirmeyle birlikte, Telekom'dan sonra tek seferde en büyük yabancı sermayenin Türkiye'ye geldiğini söyledi.
- Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, sebze meyvede Rusya'nın kısıtlama kararının 1 Temmuz'da kalkacağını açıkladı.
- Marmaray'a 217 milyon avroluk krediye ilişkin anlaşma imzalandı.
25 HAZİRAN:
- Amerikan Merkez Bankası (Fed), yüzde 2 olan gösterge faiz oranını değiştirmedi.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların sermaye yeterliliğinin ölçümünde esas alınacak kredi riskinin, derecelendirmeye dayalı olarak hesaplanmasına ilişkin Basel II uygulamasının ileri bir tarihe ertelenmesini uygun buldu. Uygulama 1 Ocak 2009'da yürürlüğe girecekti.
26 HAZİRAN:
- EPDK, yılın ikinci elektrik zammını onayladı. Buna göre, 1 Temmuz 2008 tarihinden itibaren konutlarda kullanılan elektriğe yüzde 21, sanayide kullanılan elektriğe ise yüzde 22 oranında zam yapılacak.
- Afşin-Elbistan C ve D santral ihalelerinde C için Park Teknik, Akfen İnşaat-Akfen Enerji, D için Akfen İnşaat-Akfen Enerji teklif verdi.
- Türkiye'nin ilk ulusal pırlanta laboratuvarı İstanbul Kuyumcular Odasında açıldı.
27 HAZİRAN:
- Ham petrolün varil fiyatı 142,26 dolara çıktı.
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliğini değiştirdi. Toplu tüketim yerleri hariç, en küçük ekmek 300 gram olacak, ağırlık 50'şer gram artırılacak.
- Oda, borsa ve birlik bütçelerinden her yıl binde 5 payın iç ticaret hizmetlerini geliştirme payı olarak ayrılması kararlaştırıldı.
- Groupama, Güven Sigorta ve Güven Hayat şirketlerinin yüzde 100'ünü Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğinden (TTKMB) 350 milyon YTL karşılığında satın aldı.
28 HAZİRAN:
- Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) hazırladığı, 2009-2011 dönemini kapsayan dördüncü Orta Vadeli Program Resmi Gazete'de yayımlandı.
30 HAZİRAN:
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın birinci üç aylık dönemine ilişkin büyüme hızını yüzde 6,6 (10 Eylül'de yüzde 6,7 olarak revize edildi) olarak açıkladı. Büyüme hızı 2007 yılında yüzde 4,5 olarak açıklanmıştı.
- Uluslararası piyasalarda ham petrolün varil fiyatı 143,67'ye yükseldi.
- Hazine Müsteşarlığı, 2008 yılı mart ayı sonu itibarıyla kamu net borç iç stokunun 246,8 milyar YTL olarak gerçekleştiğini bildirdi.
- Türkiye'nin net dış borç stoku mart ayı sonu itibarıyla 144,7 milyar dolara çıktı.
- Avro Bölgesinde enflasyon Haziran ayında yüzde 4 ile 16 yıllık tarihinin yeni zirvesine çıktı. AB'de ortak para kullanan 15 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesinde bir önceki enflasyon rekoru yüzde 3,7 ile Mayıs ayında kaydedilmişti.
Ekonomide yılın üçüncü çeyreğinde ABD'de derinleşen kriz, Avrupa bankalarını da sıkıntıya soktu.
ABD'de yüksek riskli konut kredisi sektöründe başlayan kriz, önce Avrupa bankalarını etkilemedi, fakat daha sonra küresel likidite sıkıntısının baş göstermesi nedeniyle Avrupa bankaları da krizden etkilenmeye başladı. İngiltere'de B&B bankasının devletleştirilme kararının ardından, Avrupa'nın en büyük bankalarından olan Fortis'e 11 milyar avronun üzerinde mali kurtarma paketi sağlanması, Hollanda'nın en büyük bankası olan ve Fortis bünyesindeki ABN Amro'nun mali yüklerinin artması, krizin Avrupa bankalarını da etkilemeye başladığının en büyük kanıtı olarak gösterildi.
Krizin küresel çapta bir mali krize dönüşmesi üçüncü çeyreğe kadar küresel bankaların 400 milyar doları aşkın zarar etmesine yol açtı.
Bu dönemde ABD'nin dördüncü büyük yatırım bankası Lehman Brothers, girdiği zor durumdan kurtulamayarak iflasını istedi. ABD'nin iki numaralı bankası Bank of America, küresel kredi krizi nedeniyle yaklaşık 46 milyar dolar zarar eden dünyanın en büyük aracı kurumu Merrill Lynch'i 50 milyar dolara satın alma kararı aldı.
Dünyanın en büyük bankalarından 10'u 70 milyar dolarlık acil yardım fonu oluşturmaya karar verdi. Bank of America, Barclays, Citibank, Credit Suisse, Deutsche Bank, Goldman Sachs, JP Morgan, Merrill Lynch, Morgan Stanley ve UBS bankalarının her birinin 7 milyar dolar vermeyi kabul ettiği fon ile dünya piyasalarındaki panik havası önlenmeye amaçlandı.
Türkiye yılın üçüncü çeyreğine elektrikte ilk dağıtım özelleştirmeleri ihalelerinin yapılmasıyla başladı. Bu çerçevede Başkent EDAŞ ve Sakarya EDAŞ'ın özelleştirme ihaleleri yapıldı. Mersin-Akkuyu'da kurulması planlanan Türkiye'nin ilk nükleer santral inşaatı ve işletimi için açılan ihalede tek teklif sahibi Rus Atomstroyexport oldu.
Ham petrol fiyatları 11 Temmuz'da 147,27 dolarla tüm zamanların rekorunu kırdı.
1 Ocak 2009 tarihinden itibaren paradan ''yeni'' ibaresinin kaldırılacağı ve yeniden ''Türk Lirası''na geçileceği açıklandı.
Rakamlarla 2007 Türkiye Ekonomisi
2007'nin 3. Çeyreğinde Yüzde 2 Düzeyinde Gerçekleşen ve Düşük Kalan Büyümeyle, Yıl Sonu Büyümesinin Yüzde 5'lik Hedefin Biraz Altında Kalması Bekleniyor -Türkiye Ekonomisi, Beklenenin Altında Kalsa da 3. Çeyrekle Birlikte ''23 Çeyrektir'' Büyümesini Aralıksız Sürdürmüş Oldu -Enflasyonun İse Yüzde 4'lük Hedefin Üzerinde, Ancak Bu Yıl da Tek Haneli Çıkması Bekleniyor -11 Ayda 96,5 Milyar Dolara Ulaşan İhracatta, 100 Milyar Dolarlık Yıl Sonu Hedefinin Üzerine Çıkılmasına Kesin Gözüyle Bakılıyor -2007 Yılı Ocak-Kasım Döneminde Bütçe İse 9,7 Milyar YTL Açık Verdi
2007'de, önceki yıllarda olmayan çok sayıda iç ve dış faktörün etkili olduğu Türkiye ekonomisi, yılı büyüme hızında yavaşlama, yüksek cari açık ve hedefin üzerinde ancak tek haneli enflasyonla kapatmaya hazırlanıyor.
Ekonomi geride bıraktığımız yılı; yurt dışında tutsat (mortgage) piyasasında yaşanan sorunlar, petrol fiyatlarında yaşanan tırmanma, yurt içinde ise cumhurbaşkanlığı seçim süreci, genel seçimler, referandum ve terör olayları, Irak'ın kuzeyine sınır ötesi operasyon konusu gibi gelişmelerin etkisi altında geçirdi.
Bütün bu etkileşimlere karşı, ekonomik ve siyasi istikrar yanında, kamu- özel sektör işbirliği ve diyaloğu sayesinde, ekonomide çok fazla kırılganlık yaşanmayan Türkiye ekonomisinde sinyal veren göstergeler ise Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in ifadesiyle 'büyüme oranı, istihdam, bütçe, cari açık ve enflasyon oranı' olarak sıralanıyor.
2007'nin 3. çeyreğinde yüzde 2 düzeyinde gerçekleşen ve düşük kalan büyümeyle, yıl sonu büyüme hızının yüzde 5'lik hedefin biraz altında kalması bekleniyor. Ancak Türkiye ekonomisi, beklenenin altında kalsa da 3. çeyrekle birlikte ''23 çeyrek dönem''dir büyümesini de aralıksız sürdürmüş oldu.
Enflasyonun ise yüzde 4'lük hedefin üzerinde, ancak bu yıl da tek haneli çıkması bekleniyor.
İhracattaki güçlü artışlara rağmen yüksek seyreden cari açık ise bu yıl da kaygı uyandırmaya devam etti.
-ENFLASYON-
Verilere göre, 2007 yılı genelinde enflasyon tek haneli rakamlarda seyretti. Enflasyon Temmuz ayında üretici fiyatlarında yüzde 2,08'e kadar, TÜFE bazında da yüzde 6,90'a kadar geriledi.
Bu yıl Kasım ayında yıllık bazda ÜFE'de yüzde 5,65, TÜFE'de yüzde 8,40 artış kaydedildi. Geçen yıl Kasım ayında bu rakamlar sırasıyla yüzde 11,67 ve yüzde 9,86 idi.
Enflasyon, 2006 yılında ise ÜFE'de yüzde 11,58, tüketicide ise yüzde 9,65 olmuştu. Enflasyon 2004 yılı içinde ÜFE'de 27 yıl 11 ay, TÜFE'de ise 32 yıl aradan sonra tek haneli rakamlara inmişti.
-BÜYÜME HIZI-
2002 yılının ilk çeyreğinde başlayan aralıksız büyüme süreci bu yılın üçüncü çeyreğinde hız kesmiş olsa da devam etti.
Üçüncü çeyrekte büyüme hızı yüzde 2 ile beklentilerin çok altında kalırken, yılın 9 ayında ise yüzde 3,8 oldu.
23 çeyrektir artı yönde seyreden büyüme hızı 2002'de yüzde 7,9, 2003'de 5,9, 2004'de yüzde 9,9, 2005'de yüzde 7,6, 2006'da da yüzde 6,0 olmuştu. Ayrıca bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 6,8, ikinci çeyreğinde ise yüzde 4,1'lik büyüme sağlanmıştı.
Sektörel bazda bakıldığında 2007 yılının 9 ayında en yüksek büyüme hızı yüzde 11,5 ile inşaat sektöründe yaşanırken, sanayi yüzde 5, ticaret yüzde 3,4 büyüdü, tarımda ise yüzde 5,6 küçülme görüldü.
TÜİK verilerine göre, Gayrı Safi Milli Hasıla (GSMH) cari fiyatlarla yılın üçüncü çeyreğinde 146 milyar 804 milyon dolar (190 milyar 990 milyon YTL), 9 ayında da 348 milyar 472 milyon dolar (468 milyar 212 milyon YTL) oldu.
Geçen yıl GSMH cari fiyatlarla 399 milyar 673 milyon dolar olmuştu.
-İSTİHDAM-
İşsizlik oranı ise bu yıl Eylül ayı itibarıyla yüzde 9,3 oldu. İşsizlik oranı bu yıl Ocak'ta yüzde 11,0, Şubat'ta 11,4, Mart'ta 10,4, Nisan'da yüzde 9,8, Mayıs yüzde 8,9, Haziran ve Temmuz aylarında yüzde 8,8, Ağustos'ta yüzde 9,2 idi.
Bu yıl Eylül ayında toplam istihdam 23 milyon 361 bin kişi, işsiz sayısı 2 milyon 405 bin kişi olarak açıklandı.
Geçen yılın aynı ayında ise işsizlik oranı yüzde 9,1, toplam istihdam 23 milyon 128 bin kişi, işsiz sayısı 2 milyon 316 bin kişi olarak belirlenmişti. İşsizlik oranı geçen yıl sonu itibariyle yüzde 9,9 olmuştu.
-SANAYİ ÜRETİMİ-
Sanayi üretiminde geçen yılın Ocak-Ekim döneminde yüzde 5,6 oranında artış görülürken, bu yıl aynı dönemde bu oran yüzde 5,3'e geriledi.
2007 yılının 10 ayındaki üretim artışı, madencilik sektöründe yüzde 12,0, imalat sanayinde yüzde 4,4, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 9,6 oldu.
Geçen yılın tamamında toplam sanayi üretimi yüzde 6,0 oranında artarken, madencilik sektöründe yüzde 4,3, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 8,8, imalat sanayinde yüzde 5,8 üretim artışı kaydedildi.
Öte yandan imalat sanayinde kapasite kullanım oranı, bu yıl Kasım ayında yüzde 82,6'ya geriledi. 2006 yılı Kasım ayında yüzde 82,8 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımı, bu yılın aynı ayında 0,2 puan azaldı.
Bu yıl söz konusu ayda imalat sanayinde kapasite kullanım oranı devlet sektöründe yüzde 90,8, özel sektörde ise yüzde 81,3 oldu.
Bu arada tam kapasite çalışılamamasında, iç pazarda talep yetersizliği yüzde 47,5 ve dış pazarda talep yetersizliği yüzde 20,7 oranında etkili oldu. Mali imkansızlık yüzde 4,3, ham madde yetersizliği, yerli mallarda ham madde yetersizliği yüzde 4,5 ve ithal mallarda ham madde yetersizliği yüzde 2,6, işçilerle ilgili meseleler yüzde 2,1 oranında etkiledi.
-11 AYDA BÜTÇE AÇIĞI 9,7 MİLYAR YTL-
Merkezi yönetim bütçesi 2007 yılı Ocak-Kasım döneminde 9 milyar 715 milyon YTL açık verdi. Bütçe, geçen yılın aynı döneminde 64 milyon YTL fazla vermişti.
Bu yıl 11 ayda merkezi yönetim bütçe giderleri 184,4 milyar YTL, merkezi yönetim bütçe gelirleri 174,7 milyar YTL, faiz dışı fazla ise 37,2 milyar YTL olarak gerçekleşti.
Geçen yılın tamamında bütçe giderleri 175,3 milyar YTL, bütçe gelirleri 171,3 milyar YTL ve bütçe açığı 3,9 milyar düzeyinde olmuştu. 2006 yılında faiz dışı fazla ise 41,9 milyar YTL idi.
-İHRACAT 100 MİLYAR DOLARIN ÜZERİNDE-
2007 yılı Ocak-Ekim döneminde ihracat 86 milyar 155 milyon dolar, ithalat 137 milyar 36 milyon dolar, dış ticaret açığı 50 milyar 882 milyon dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 62,9 düzeyinde gerçekleşti.
İhracatçı birlikleri kayıtlarına göre ise bu yıl Ocak-Kasım döneminde ihracat 96 milyar 529,9 milyon dolara yükseldi. Kasım sonu itibariyle son bir yıllık ihracat da 105 milyar 280,6 milyon dolara ulaştı.
2006 yılının tamamında ise 85 milyar 142 milyon dolar ihracat, 137 milyar 32 milyon dolar ithalat yapılmış, dış ticaret açığı 51 milyar 892 milyon dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 62,1 olmuştu.
-ÖDEMELER DENGESİ-
Merkez Bankası'nın açıkladığı ödemeler dengesi bilançosuna göre bu yıl Ocak-Ekim döneminde cari açık 29 milyar 65 milyon dolara ulaştı. Geçen yıl aynı dönemde, cari açık 26 milyar 768 milyon dolar idi.
Geçen yılın sonunda 32 milyar 864 milyon dolar düzeyinde olan cari açığın, bu yıl sonunda 36,4 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
-DÖVİZ REZERVLERİ-
2006 yılı sonunda 101 milyar 169 milyon dolar olan Türkiye'nin uluslararası rezervleri, yüzde 15,2 artışla bu yıl Kasım ayı sonu itibariyle 116 milyar 548 milyon dolara ulaştı.
Merkez Bankasının döviz rezervleri ise yüzde 14,4 oranında artarak 7 Aralık'ta 69 milyar 591 milyon dolara yükseldi. Geçen yıl sonunda Bankanın döviz rezervleri 60 milyar 845 milyon dolar idi.
-İÇ BORÇ STOKU-
Geçen yıl sonu itibariyle 251,5 milyar YTL olan iç borç stoku, 2007 yılı Ekim sonu itibariyle 257,5 milyar YTL'ye çıktı. Böylece, 10 ayda stoktaki artış yüzde 2,4 olarak hesaplandı.
2007 yılı Ekim sonu itibariyle iç borç stokunun 251,4 milyar YTL'si tahvil, 6,1 milyar YTL'si bonolardan oluştu.
Hazine, bu yıl iç borçlanmada en kısa 3 ay, en uzun 7 yıl vadeyle borçlandı. Yılın ilk ayında yüzde 20'lerde seyreden yıllık bileşik faiz oranı, en son 11 Aralık'ta yapılan ihalelerde 12 ay (371 gün) vadeli iskontolu tahvilde yüzde 16,66, 20 ay (602 gün) vadeli iskontolu tahvilde de yüzde 16,44 oldu.
-DIŞ BORÇ STOKU-
Türkiye'nin 2006 yılı sonunda 207,8 milyar dolar olan dış borç stoku, yüzde 9,0 artışla, bu yıl Haziran sonu itibariyle 226,4 milyar dolara çıktı.
Haziran sonu itibariyle dış borç stokunun 41,0 milyar doları kısa vadeli, 185,3 milyar doları da orta ve uzun vadeli borçlardan oluştu.
Dış borç stokunun 1,7 milyar doları kısa, 70,7 milyar doları da orta ve uzun vadeli olmak üzere toplam 72,4 milyar dolarlık bölümü kamu borçlarından, 36,9 milyar doları kısa vadeli, 101,6 milyar doları orta ve uzun vadeli olmak üzere toplam 138,5 milyar dolarlık bölümü de özel sektör borçlarından oluştu.
Merkez Bankasının orta ve uzun vadeli dış borç tutarı ise 13,1 milyar dolar, kısa vadeli dış borç tutarı 2,4 milyar dolar olarak hesaplandı.
Öte yandan yılbaşından 12 Aralık tarihine kadar yapılan dış borç ödemeleri ise 17 milyar 816,6 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
Bu rakamın 10 milyar 779,3 milyon doları Hazine, 651,9 milyon doları Merkez Bankası, 795 milyar doları genel ve katma bütçeli idarelerin dokümantasyon, kitap bedeli, katılma payı, üyelik aidatı şeklindeki ödemeler ve 5 milyar 590,4 milyon doları da IMF'ye ödemeler olarak gerçekleşti.
2006 yılının tamamında 19 milyar 848,5 milyon dolarlık dış borç anapara ve faiz ödemesi yapılmıştı.
Bu yıl, özellikle ABD kaynaklı tutsat kredilerinde yaşanan sorunlar ve yurt içinde yaşanan seçim süreçlerinin baskısıyla finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalar, Türkiye'de henüz yerleşmiş bir konut finansman piyasası bulunmayışı ve son yıllarda ekonomik temellerde sağlanan iyileşmeye de bağlı olarak sınırlı kaldı.
Aşırı değerli YTL özellikle ihracatçıların şikayet konusu olurken, düşük döviz fiyatlarına müdahale isteği ile Merkez Bankasının faiz oranlarında indirim beklentisi yıl içinde en fazla dile getirilen konular oldu.
Geçen yıl sonunda serbest piyasada satış fiyatı 1,4160 YTL olan dolar, 14 Aralık 2007 tarihinde 1,1820 YTL oldu. Avronun satış fiyatı ise 2006 yıl sonunda 1,8660 YTL iken, 14 Aralık 2007 tarihinde 1,7110 YTL düzeyinde gerçekleşti.
Bu arada Merkez Bankası, dalgalı kur uygulaması çerçevesinde piyasaya zorunlu haller dışında müdahale etmeme kararlılığını sürdürürken, zaman zaman döviz alım, zaman zaman da satış ihaleleri açtı.
Merkez Bankasının gösterge niteliğindeki kur rakamlarına göre, 2006 yılı sonunda 1,4145 YTL olan ABD Dolarının efektif satış fiyatı, 14 Aralık 2007 tarihinde 1,1798 YTL, avronun efektif satış fiyatı ise 1,8632 YTL iken 1,7154 YTL olarak belirlendi.
-FAİZ ORANLARI
2007 yılında devlet iç borçlanma senetlerinin faiz oranları yüzde 15 ile yüzde 22 arasında değişirken, bankaların mevduat faizleri ise yıl sonu itibariyle yüzde 10 ile yüzde 17,50 arasında seyrediyor.
Merkez Bankası faiz oranlarında yıl boyunca temkinli tutum sürdürülürken, Para Politikası Kurulu 13 Aralık'ta yaptığı yılın son toplantısında kısa vadeli faiz oranlarını 0,50-0,75 puan düşürdü. Banka, Eylül ayında da 14 aylık aranın ardından kısa vadeli faiz oranlarını 0,25 puan indirmişti.
Kurul en son toplantısında, gecelik borçlanma faizini yüzde 16,25'ten 15,75'e, borç verme faiz oranını da yüzde 20,75'ten yüzde 20'ye çekti.
-MEVDUAT-KREDİ
Merkez Bankasını en son 30 Kasım tarihli verilerine göre, bir önceki yıl sonunda 283 milyar 789,2 milyon YTL düzeyinde bulunan bankalardaki toplam mevduat, 11 ayda yüzde 11,7 artışla 316 milyar 993,9 milyon YTL'ye yükseldi.
Bankacılık sistemi kredi hacmi ise yüzde 23,2 artışla 30 Kasım'da 224 milyar 258,5 milyon YTL oldu. 2006 yılı sonun da bu rakam 182 milyar 773,3 milyon YTL idi.
Bankaların kullandırdığı tüketici kredileri de 7 Aralık itibariyle 63 milyar 943,0 milyon YTL olurken, geçen yıl sonuna göre yüzde 38,6 artış kaydedildi. 2006 yılı sonunda tüketici kredileri 46 milyar 151,1 milyon YTL düzeyinde bulunuyordu.
Bireysel kredi kartları aynı tarihlerde yüzde 20,5 artışla 21 milyar 205,4 milyon YTL'den 25 milyar 552,2 milyon YTL'ye çıktı.
-EMİSYON HACMİ
Piyasadaki kağıt para miktarı ise yüzde 8 oranında artış ile 14 Aralık 2007 tarihinde 28 milyar 968,3 milyon YTL'ye çıktı. Geçen yıl sonunda piyasadaki banknot miktarı 26 milyar 815,2 milyon YTL düzeyinde bulunuyordu.
-ÖZELLEŞTİRME
2007 yılında elde edilen özelleştirme geliri, onay ve imza aşamasında olanlar dahil 7 milyar 754,2 milyon dolar oldu. 2006 yılında ise 8 milyar 96,2 milyon dolar gelir elde edilmişti.
Bu yıl içinde yapılan toplam 2 milyar 298,5 milyon dolarlık blok satışlarda Mersin Limanı, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün İstanbul Levent'teki arsası ile Emekli Sandığı mülkiyetindeki Bursa Çelik Palas Oteli, THY-USAŞ (yüzde 64 hissesi) ön plana çıktı.
2007'de gerçekleştirilen tek halka arz ise Mayıs ayındaki 1 milyar 838,6 milyon dolarlık Halk Bankası arzı oldu. İMKB'de yapılan satışların toplamı ise 96,2 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
Böylece, 2007'de satış devir işlemi tamamlanan özelleştirme uygulamalarından toplam 4 milyar 233,4 milyon dolar gelir elde edildi.
İhalesi tamamlanan onay veya sözleşmesi imza aşamasında olan projelerin toplam tutarı 3 milyar 520,8 milyar dolar olurken, bunlar arasında 2 milyar 40 milyon dolarlık satış bedeliyle Petkim en büyük tutarı oluşturuyor.
Petkim'i 1 milyar 275 milyon dolarla İzmir Limanı, 195,3 milyon dolarla da Derince Limanı izliyor.
Bu arada, Başkent Elektrik Dağıtım, Sakarya Elektrik Dağıtım ile İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım şirketleri ile TEKEL'in sigara üretim işi ile ilgili varlıklarının özelleştirilmesi ihalelerinde de ilana çıkıldı.
Sümer Holding iştiraklerinden NITRO-MAK, Petkim sosyal tesis alanı taşınmaz ihalesi ve İskenderun limanı ihaleleri ise bu yıl iptal edilen projeler oldu.
-BAŞLICA EKONOMİK GÖSTERGELER
2007 yılına ilişkin makro ekonomik göstergeler, geçen yılla karşılaştırmalı olarak şöyle:
Bugün
Toplam
IP
