Devlet Yardımları
Destek Veren Kuruluşlar
5 Milyon € ve üzerindeki yabancı yatırımlar Bulgaristan Yatırımlar Ajansı’ndan, bu miktarın altındaki yatırımlar Bulgaristan KOBİ Geliştirme Ajansından bellirli şekillerde destek görmektedir. Tarım üreticileri ayrıca Tarım Bakanlığına bağlı Devlet Tarım Fonundan destek almaktadırlar.
Bulgaristan Yatırımlar Ajansı yatırımları üç kategoriye ayırarak yatırımcılara aşağıdaki destekleri vermektedir:
- Üçüncü yatırım kategorisi: 5 – 20 milyon EUR;
Bilgi ve gerekli izinlerin alınmasında destek, idari işlemler için mümkün olan en kısa süreyi sağlamak.
- İkinci yatırım kategorisi: 20 – 36 milyon EUR
Bilgi ve gerekli izinlerin alınmasında destek, idari hizmetler, kurumsal destek
- Birinci yatırım kategorisi: 36 milyon EUR üzeri
Bilgi temini, kurumsal destek, gerekli altyapının inşaasında ve arsa tahsisinde devlet yardımının sağlanması
Bulgaristan KOBİ Geliştirme Ajansı 150 kişiye kadar işci çalıştıran ve ödenmiş sermayesi azami 8 milyon leva, ticaret hacmi azami 1 milyon leva olan şirketleri desteklemektedir. Ajansın temel fonksiyonları; bilgi (mevzuat, ekonomik göstergeler, ticari talepler, istatistik vb.) ve danışmanlık (vergi, proje geliştirme,özelleştirme, ihaleler vb.) hizmetleri sunmak, yenileştirme ve teknoloji geliştirme konusunda projelere destek vermek, Bulgaristan’da kurulu yerli yabancı firmaların yurtdışı fuarlara katılımlarını desteklemek ve fuarlar organize etmek olarak özetlenebilir. Ajans ayrıca uluslararası işbirliği programlarına katılmaktadır.
Bulgaristan’daki Yatırım Teşvikleri
· İşsizlik oranı, Bulgaristan ortalama işsizlik oranlarının % 50 üzerinde olan bölgelerde yapılan yatırımlarda, sermayeye dönüştürülen ya da sosyal sigorta ödemelerine yatırılması koşuluyla 5 yıl kurumlar vergisi muafiyeti bulunmaktadır.
· Araştırma merkezleri veya üniversitelerle ortaklaşa yapılan AR–GE harcamaları vergi tabanından düşürülmektedir.
· Amortisman oranları – bilgisayar ve yazılım için 2 yıl, yeni üretim ekipmanı için 2 yıl içinde sıfırlanmaktadır.
· 5 milyon €’nun üzerindeki yatırım projeleri dahilinde olan ekipman ithalatında KDV ödeme muafiyeti
· Temettü üzerinden %7 vergi kesintisi (şirketin en az %20’sine sahip AB vatandaşlarına %0 )
· % 0 sermaye kazançları vergisi
· Gelir vergisinde en yüksek basamak oranı % 24 (300 € üzerindeki gelirlere uygulanır)
· İş Kurumu aracılığıyla istihdam edilen gençler veya engelliler için bir yıla kadar
asgari ücret ve emeklilik ve sağlık sigorta ödentilerinin iadesi.
İş Çevresinin Kalitesi
· Bulgaristan Yatırım Ajansı, yabancı yatırımcılara kurumsal destek sağlamaktadır.
· Sermaye transfer serbest yapılmaktadır.
İnsan Kaynakları Kalitesi
· Eğitim düzeyi bakımından Avrupa’nın ilk % 5’i içinde
· İşgücünün % 7’i mühendislik bölümlerinden mezun
· Öğrencilerin % 70’i İngilizce okumaktadır
· Motivasyonu yüksek ve girişimci ruhuna sahip
Rekabet Gücü
· Eğitim düzeyi yüksek ve mühendislik alanında ihtisaslaşmış işgücü bulunmaktadır.
· Kurumlar vergisi oranı % 10’dur.
· Belli yatırımlara vergi muafiyeti ve yatırım teşvikleri bulunmaktadır.
· Avrupa’daki pazar ekonomileri arasında en düşük faaliyet giderlerine sahiptir.
· Yaklaşık 550 milyon tüketiciye Serbest Ticaret Anlaşmaları yoluyla vergisiz satış imkanı bulunmaktadır.
· Türkiye ile Bulgaristan arasındaki Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması çerçevesinde yabancı yatırımlar korunmakta ve teşvik edilmektedir.
Tarım Sektöründeki Teşvikler
Bulgaristan’da devlet tarım üreticilerini “Tarım Üreticilerinin Desteklenmesi Kanunu” çerçevesinde desteklemektedir. Adı geçen kanunda devlet desteği ve teşviklerini sağlamakla yükümlü kurum, tüzel kişiliği haiz ve Tarım Bakanı’nın Yönetim Kurulu üyesi ve aynı zamanda da başkanı olduğu Devlet Tarım Fonu’dur (DTF).
Devlet desteği ve teşviklerinin sağlanmasındaki amaç, verimli tarım ve orman arazilerinin değerlendirilmesi ve korunması, gıda sanayinin geliştirilmesi, sosyo-ekonomik göstergeleri kötüleşen veya elverişsiz doğa koşullarının bulunduğu bölgelerde tarım faaliyetinin geliştirilmesi, toprak verimliliğinin iyileştirilmesi, iç piyasada istikrar oluşturulması ve ihracatın geliştirilmesi, tarım üreticilerinin gelirlerinin artırılması, yüksek kaliteli ürün yelpazesinin geliştirilmesi vb. olarak özetlenebilir.
Devlet Tarım Fonu’nun teşvik sağladığı alanlar:
· Tarımda yatırımlar,
· İç veya dış piyasalarda satmak üzere yerel tarım ürünleri üretimi ya da işlenmesi,
· İhtisas çiftliklerin oluşturulması ve geliştirilmesi,
· Sosyo-ekonomik durumu kötüleşen veya elverişsiz doğa koşullarının bulunduğu bölgelerde tarım faaliyetinin geliştirilmesi,
· Toprak verimliliğinin korunması ve iyileştirilmesi, çevre kirliliğini önleyecek tarım faaliyetlerinin geliştirilmesi ve yok olma tehlikesi olan türlerin korunması
· Tarımdaki üretim altyapısının geliştirilmesi
· Sulama sistemlerinin inşaa edilmesi, yenilenmesi ve tadilatı
· Tarım üretiminin genişletilmesi amacıyla tarım arazilerinin satın alımı
· Çiftliklerin oluşturulması ve bunların gelişimi için eğitim, danışmanlık ve diğer bilgi alımı hizmetlerinden yararlanılması
· Kırsal ve dağ bölgelerinde yatırım yapılması ve tarım altyapılarının geliştirilmesi
· Tarım ürünleri piyasalarına devletin müdahalesi
· Toptan satış piyasalarının geliştirilmesi,
Tarım ve Ormanlar Bakanlığı’nda tarım üreticileri kayıt defteri tutulmaktadır. Kayıtlı olan üreticiler, Milli Tarım ve Kırsal Bölgelerin Gelişimi Programı ve Bulgaristan Cumhuriyeti’nde tarımın ve kırsal bölgelerin gelişimine ilişkin AB’ye entegrasyon öncesi özel program çerçevesinde Tarım ve Köyişleri Bakanı’nın çıkardığı yönetmelikte belirtilen koşullara uygun olarak devlet tarım desteklerinden yararlanmaktadır. Banka kredilerinin kısmi veya tam faiz ödemeleri için mali destekler, belli amaçlarla verilen kredi ve sübvansiyonlar, finans kuruluşları önünde garanti sağlama, tarım ürünleri piyasalarına müdahale, ihracat kredileri yukarıda sayılmış olan amaçlar doğrultusunda DTF’nin sağladığı tarım destekleridir. Genellikle hububat üreticilerine, gübre ve bitki koruma ilaçlarının, tohumluk, yakıt v.b. alımlarda kullanılmak şartıyla kısa vadeli krediler ve sübvansiyonlar verilmektedir. Hububat üreticilerine tarım arazisi büyüklüğü ve ürün türüne göre farklı miktarda yardım sağlanmaktadır.
Fon, Bulgaristan’da üretilmiş ve işlem görmemiş tarım ürünleri piyasalarına özel fiyatlarla müdahale edebilir. Bu bağlamda Bakanlar Kurulu her yıl hangi ürünlere ilişkin müdahale yapılacağını, müdahalenin fiyatlarını, süresini ve asgari alım miktarlarını belirlemektedir. |
